Bota

Lumenjtë në të gjithë botën po thahen me shpejtësinë më të madhe në 30 vjet

Published

on

Në vitin 2023, lumenjtë në të gjithë botën u thanë me shkallën më të lartë në tre dekada, duke rritur rrezikun për furnizimin global me ujë, sipas të dhënave nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO). Gjatë pesë viteve të fundit, nivelet e ujit në lumenj dhe rezervuarë kanë qenë më të ulëta se mesatarja, duke ndikuar negativisht në ekosistemet dhe jetën e njerëzve.

Raporti i WMO-së tregon se më shumë se 50% e zonave të ujëmbledhësve të lumenjve globalë treguan kushte jonormale në vitin 2023, shumica e të cilave ishin në deficit të ujit. Këto kushte janë parë gjithashtu në vitet e kaluara, duke vazhduar një trend shqetësues.

Në Amerikën Veriore, Qendrore dhe Jugore, lumenjtë si Amazon dhe Misisipi kanë përjetuar nivele rekord të ulëta të ujit, ndërsa në Azi dhe Oqeani, pellgjet e lumenjve Gange, Brahmaputra dhe Mekong gjithashtu tregojnë kushte të ulëta të ujit. Ky fenomen është një pasojë e ndryshimeve klimatike, të cilat po shkaktojnë përmbytje dhe thatësira ekstreme.

Viti 2023 është regjistruar si viti më i nxehtë ndonjëherë, me vende që përballen me thatësira të rënda dhe përmbytje shkatërruese. Kalimi nga La Nina në El Nino në mesin e vitit 2023 ka intensifikuar këto ekstrema, duke i bërë më të vështira për t’u parashikuar.

Rajone që përjetuan përmbytje përfshijnë bregun lindor të Afrikës, Zelandën e Re dhe Filipinet, ndërsa në Evropë, vendet si Mbretëria e Bashkuar, Irlanda, Finlanda dhe Suedia kanë regjistruar shkarkime mbi normale.

Një shqetësim i madh është se aktualisht, rreth 3.6 miliardë njerëz përballen me qasje të pamjaftueshme në ujë për të paktën një muaj në vit, dhe ky numër pritet të rritet në më shumë se 5 miliardë deri në vitin 2050, sipas OKB-së.

Po ashtu, akullnajat në mbarë botën kanë pësuar dëme të mëdha, duke humbur më shumë se 600 gigaton ujë, shifra më e lartë në 50 vitet e fundit. Malet në Amerikën e Veriut perëndimore dhe Alpet Evropiane kanë përjetuar shkrirje ekstreme, me Alpet e Zvicrës që kanë humbur rreth 10% të vëllimit të tyre të mbetur në dy vitet e fundit.

Këto ndryshime klimatike dhe ndikimet e tyre në burimet ujore po paraqesin sfida të mëdha për ekosistemet dhe shëndetin e popullsisë globale, duke kërkuar një përgjigje urgjente nga komuniteti ndërkombëtar./UBTNews/

Bota

Shpërthejnë përleshjet në Sudanin e Jugut, 30 të vdekur

Published

on

Në Sudanin e Jugut, përleshjet e dhunshme kanë shpërthyer në komunitetin e Abiemnom, në veri të vendit, duke lënë të paktën 30 të vdekur. Trazirat nisën pas një vjedhjeje të bagëtive nga një grup të rinjsh të armatosur në distriktin Rueng. Pas kësaj, forcat e sigurisë intervenuan, por një ditë më vonë, të rinjtë u kthyen me përforcime dhe sulmuan komunitetin Abiemnom.

Qytetarët dhe forcat e sigurisë tentuan të mbronin qytetin, por u përballën me një numër më të madh forcash armiqësore. Disa nga viktimat ishin pjesë e grupit të rinjve të armatosur.

Konfliktet midis barinjve dhe fermerëve janë të zakonshme në Sudanin e Jugut, por përleshjet e fundit vijnë pas tensioneve politike të rritura në vend. Arrestimi i Zëvendës Presidentit, Riek Macar, nga forcat besnike të Presidentit Salva Kiir, ka rritur shqetësimet për mundësinë e një ripërtëritjeje të luftës civile, që ka shkatërruar vendin gati shtatë vjet më parë.

Continue Reading

Bota

Kryeministri i përkohshëm i Serbisë: Jemi shumë pranë formimit të qeverisë së re, nuk përjashtohet as mundësia e zgjedhjeve

Published

on

Millosh Vuçeviç, kryeministri i përkohshëm i Serbisë dhe lideri i Partisë Progresive Serbe (SNS), ka deklaruar se formimi i qeverisë së re është shumë afër, por ka ende mundësi që të thirren zgjedhje të reja. Në një intervistë për Prva TV, Vuçeviç tha se një kryeministër i ri do të mund të formonte një kabinet deri më 18 prill, por theksoi se ka një mundësi të vogël që, nëse nuk arrijnë një marrëveshje për formimin e kabinetit, mund të shpallen zgjedhje të reja.

Ai përmendi se procesi i formimit të kabinetit do të jetë i vështirë dhe kërkon hartimin e një prezantimi brenda shtatë deri në dhjetë ditë. Pas konsultimeve me presidentin serb, Aleksandar Vuçiç, Vuçeviç theksoi se koalicioni që mbështet SNS është i bindur se nuk është e nevojshme të mbahen zgjedhje të reja dhe se do të propozojnë dy kandidatë për postin e kryeministrit të emëruar.

Continue Reading

Bota

Trump shkarkon kreun e Agjencisë së Sigurisë Kombëtare, Gjeneralin Timothy Haugh

Published

on

Administrata e Presidentit Donald Trump ka shkarkuar Gjeneralin Timothy Haugh, kreun e Agjencisë së Sigurisë Kombëtare (NSA) dhe të Komandës Kibernetike të SHBA-së, një vendim që ka shkaktuar diskutime dhe shqetësim mes zyrtarëve dhe politikës amerikane.

Arsyet e shkarkimit nuk janë bërë të qarta, por ky hap ka pasuar një takim të mërkurën mes Trumpit dhe aktivistes së ekstremit të djathtë, Laura Loomer. Raportohet se Loomer ka nxitur presidentin të largojë disa zyrtarë që ajo dyshonte se nuk mbështesnin agjendën e tij. Në një postim në platformën X, Loomer e ka quajtur Gjeneralin Haugh dhe zëvendësuesen e tij, Wendy Noble, “të pabesë” ndaj presidentit, duke e konsideruar këtë si shkakun kryesor të largimit të tyre.

Në një deklaratë për mediat, Trump ka thënë se do të largohet çdo punonjës që nuk është besnik ndaj tij, duke shtuar: “Ne gjithmonë do të largojmë njerëz – ata që nuk i pëlqejmë ose që përfitojnë, ose që mund të kenë besnikëri ndaj dikujt tjetër.” Ky koment është bërë ndërkohë që qarkullonin lajme për shkarkimin e të paktën tre zyrtarëve të tjerë nga Këshilli i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, pas takimit me Loomer.

Agjencia e Sigurisë Kombëtare dhe Shtëpia e Bardhë kanë refuzuar të komentojnë në lidhje me shkarkimet, duke e referuar çështjen tek Zyra për Marrëdhënie me Publikun e Sekretarit të Mbrojtjes, e cila gjithashtu ka refuzuar të japë më shumë detaje.

Demokratët kryesorë në komitetet e inteligjencës të Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit kanë shprehur shqetësim për këtë vendim. Përfaqësuesi Jim Himes dhe Senatori Mark Warner e kanë kritikuar shkarkimin, duke thënë se Haugh ka qenë një udhëheqës i ndershëm dhe të drejtë, dhe se mund të ishte pikërisht kjo integriteti që ka çuar në largimin e tij nga administrata Trump.

Në një deklaratë për CBS, Himes tha se ishte “thellësisht i shqetësuar” për shkarkimin, duke shtuar se Gjenerali Haugh ka vendosur sigurinë kombëtare në prioritet dhe ka ndjekur ligjin.

Continue Reading

Bota

Detaje mbi grumbullimin e forcave amerikane në Lindjen e Mesme

Published

on

Pentagoni ka njoftuar një forcim të pranisë ushtarake të Shteteve të Bashkuara në Lindjen e Mesme, duke dërguar aeroplanmbajtësen “Harry S. Truman” dhe vendosur avionë luftarak shtesë, përfshirë F-15, F-16 dhe F-35, në rajon. Këto përforcime kanë për qëllim të forcojnë aftësitë detare të SHBA-së dhe të mbrojnë stabilitetin rajonal, veçanërisht pas rritjes së tensioneve me Iranin dhe zhvillimeve të fundit në Jemen.

Një zyrtar amerikan tha për Al Jazeera se kjo ngritje e forcave përfshin gjithashtu dërgimin e bombarduesve B-2 në bazën Diego Garcia në arkipelagun Chagos. Ky hap synon të mbështesë qëllimet e SHBA-së për të penguar agresionet dhe për të mbrojtur rrjedhën e lirë të tregtisë në rajon. Forcat amerikane në Lindjen e Mesme do të arrijnë rreth 40 mijë ushtarë me këto përforcime. Aeroplanmbajtëset “Harry S. Truman” dhe “Carl Vinson” do të lundrojnë në rajon, edhe pse lokacionet e sakta të vendosjes së tyre mbeten të panjohura.

Përveç kërcënimeve të mundshme nga Irani, i cili ka paralajmëruar se do të reagojë me forcë në rast sulmi, ky grumbullim forcon angazhimin amerikan në rajon për të kundërshtuar çdo kërcënim ndaj sigurisë dhe stabilitetit të tij. Teherani ka theksuar se çdo agresion kundër tij do të çonte në një reagim të fuqishëm, ndërsa ministri i Jashtëm iranian kritikoi reagimin e Bashkimit Evropian ndaj politikave amerikane, duke e quajtur atë një kërcënim për paqen dhe sigurinë ndërkombëtare.

Continue Reading

Të kërkuara