Bota

Lumenjtë në të gjithë botën po thahen me shpejtësinë më të madhe në 30 vjet

Published

on

Në vitin 2023, lumenjtë në të gjithë botën u thanë me shkallën më të lartë në tre dekada, duke rritur rrezikun për furnizimin global me ujë, sipas të dhënave nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO). Gjatë pesë viteve të fundit, nivelet e ujit në lumenj dhe rezervuarë kanë qenë më të ulëta se mesatarja, duke ndikuar negativisht në ekosistemet dhe jetën e njerëzve.

Raporti i WMO-së tregon se më shumë se 50% e zonave të ujëmbledhësve të lumenjve globalë treguan kushte jonormale në vitin 2023, shumica e të cilave ishin në deficit të ujit. Këto kushte janë parë gjithashtu në vitet e kaluara, duke vazhduar një trend shqetësues.

Në Amerikën Veriore, Qendrore dhe Jugore, lumenjtë si Amazon dhe Misisipi kanë përjetuar nivele rekord të ulëta të ujit, ndërsa në Azi dhe Oqeani, pellgjet e lumenjve Gange, Brahmaputra dhe Mekong gjithashtu tregojnë kushte të ulëta të ujit. Ky fenomen është një pasojë e ndryshimeve klimatike, të cilat po shkaktojnë përmbytje dhe thatësira ekstreme.

Viti 2023 është regjistruar si viti më i nxehtë ndonjëherë, me vende që përballen me thatësira të rënda dhe përmbytje shkatërruese. Kalimi nga La Nina në El Nino në mesin e vitit 2023 ka intensifikuar këto ekstrema, duke i bërë më të vështira për t’u parashikuar.

Rajone që përjetuan përmbytje përfshijnë bregun lindor të Afrikës, Zelandën e Re dhe Filipinet, ndërsa në Evropë, vendet si Mbretëria e Bashkuar, Irlanda, Finlanda dhe Suedia kanë regjistruar shkarkime mbi normale.

Një shqetësim i madh është se aktualisht, rreth 3.6 miliardë njerëz përballen me qasje të pamjaftueshme në ujë për të paktën një muaj në vit, dhe ky numër pritet të rritet në më shumë se 5 miliardë deri në vitin 2050, sipas OKB-së.

Po ashtu, akullnajat në mbarë botën kanë pësuar dëme të mëdha, duke humbur më shumë se 600 gigaton ujë, shifra më e lartë në 50 vitet e fundit. Malet në Amerikën e Veriut perëndimore dhe Alpet Evropiane kanë përjetuar shkrirje ekstreme, me Alpet e Zvicrës që kanë humbur rreth 10% të vëllimit të tyre të mbetur në dy vitet e fundit.

Këto ndryshime klimatike dhe ndikimet e tyre në burimet ujore po paraqesin sfida të mëdha për ekosistemet dhe shëndetin e popullsisë globale, duke kërkuar një përgjigje urgjente nga komuniteti ndërkombëtar./UBTNews/

Bota

​Kombet e Bashkuara: Izraeli të ndalojë menjëherë planin për Gazën

Published

on

OKB-ja kërkon që Izraeli të “ndalojë menjëherë” planin për kontroll ushtarak të Rripit të Gazës, sipas ANSA.

Në një deklaratë thuhet se “Plani i qeverisë izraelite për një marrje të plotë ushtarake të Rripit të Gazës të pushtuar rrezikon të sjellë vuajtje të paimagjinueshme dhe krime të tmerrshme dhe duhet të ndalet menjëherë”, tha Komisioneri i Lartë i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut, Volker Türk, në një deklaratë të publikuar sot në Gjenevë.

Plani, theksoi më tej Türk, “është në kundërshtim me vendimin e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë që Izraeli duhet t’i japë fund okupimit sa më shpejt të jetë e mundur, me zbatimin e zgjidhjes me dy shtete dhe të drejtës së palestinezëve për vetëvendosje”.

Sipas Komisionerit të Lartë të OKB-së, bazuar në të gjitha provat e disponueshme deri më tani, “kjo përshkallëzim i mëtejshëm do të sjellë zhvendosje masive të detyruar, vrasje të mëtejshme, vuajtje të padurueshme, shkatërrim të pakuptimtë dhe krime mizore”.

“Në vend që ta përshkallëzojë këtë luftë, qeveria izraelite duhet të bëjë çdo përpjekje për të shpëtuar jetët e civilëve të Gazës duke lejuar rrjedhën e plotë dhe të pakushtëzuar të ndihmës humanitare”.

Gjithashtu, pengjet duhet të “lirohen menjëherë dhe pa kushte” nga grupet e armatosura palestineze, ashtu si edhe palestinezët e ndaluar në mënyrë arbitrare nga Izraeli”.

Continue Reading

Bota

Qeveria izraelite miraton planin për marrjen nën kontroll të gjithë qytetit të Gazës

Published

on

Situata e luftës në Gazë pritet të mbetet e përkeqësuar, pasi qeveria izraelite miratoi të premten një plan për ta marrë tërësisht nën kontroll zonën palestineze.

“Ushtria izraelite do të përgatitet të marrë nën kontroll Qytetin e Gazës, duke i ofruar ndihmë humanitare popullatës civile jashtë zonave të luftës,” njoftoi zyra e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu.

Vendimi erdhi pavarësisht thirrjeve ndërkombëtare se luftës midis Izraelit dhe Hamasit duhet t’i vijë fundi, ndërkohë që shumë qytetarë në Izrael janë ngritur në protesta, pasi kanë frikë se çfarë do të ndodhë me pengjet që Hamasi mban prej 22 muajsh, që kur nisi konflikti më 7 tetor 2023.

Qeveria izraelite ka miratuar këto kushte për t’i dhënë fund luftës:

Hamasi të çarmatoset;Të gjitha pengjet duhet të kthehen, qofshin gjallë apo të vdekur;Rripi i Gazës duhet të çmilitarizohet;Siguria në Rripin e Gazës duhet të kontrollohet nga pala izraelite;Duhet formuar një qeveri civile alternative, e cila nuk është nën drejtimin e Hamasit apo Autoritetit Palestinez.

Francesca Albanese, raportuesja speciale e OKB-së për Territoret e Pushtuara Palestineze, deklaroi më parë se njoftimi i kryeministrit Netanjahu për Gazën “është po aq shokues sa lufta që i paraprin atij.”

“Kjo tregon dëshpërimin e kryeministrit izraelit,” tha ajo në një intervistë për kanalin televiziv BBC News, duke shtuar se kryeministri Netanjahu vazhdon të shkelë ligjet ndërkombëtare, siç ka gjykuar edhe Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë për sa i përket futjes së ushtrisë izraelite në territoret palestineze.

Ofensiva ushtarake izraelite raportohet se ka lënë të vrarë mbi 61 mijë palestinezë në gati dy vite luftë. 42 qytetarë të Gazës u vranë të enjten, një pjesë e tyre duke pritur ndihmat për t’u lehtësuar nga kriza e urisë që ka pllakosur vendin.

Continue Reading

Bota

​Çmimet e naftës mbesin nën 67 dollarë

Published

on

Çmimet e naftës mbetën nën 67 dollarë në tregjet ndërkombëtare duke balancuar midis shenjave të kërkesës së fortë në SHBA dhe spekulimeve të investitorëve se lehtësimi i tensioneve në marrëdhëniet ruso-amerikane mund të largonte kërcënimin për furnizimet ruse me naftë.

Në tregun e Londrës, çmimi i një fuçie pas mesditës ishte pothuajse i njëjtë me mbylljen e djeshme të tregtimit dhe arriti në 66.77 dollarë. Nuk pati ndryshime të rëndësishme as në tregun amerikan, ku një fuçi u tregtua me 64.26 dollarë.

Tregjet u tronditën të mërkurën nga lajmi se presidenti i SHBA-së Donald Trump mund të takohej me homologun e tij rus Vladimir Putin që javën e ardhshme, sipas një zyrtari të paidentifikuar të Shtëpisë së Bardhë.

Pavarësisht takimit të njoftuar midis Trump dhe Putin, SHBA-të kanë vazhduar të përgatisin sanksione dytësore, paralajmëroi një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë, duke shtuar se ato mund të vendosen edhe ndaj Kinës.

Rusia është eksportuesi më i madh i naftës në botë pas SHBA-së dhe furnizuesi kryesor i Indisë.

Kina importoi 11 për qind më shumë naftë në korrik sesa në të njëjtin muaj të vitit të kaluar, njoftoi administrata doganore në një raport paraprak.

Burimi i furnizimit nuk dihet, pasi të dhënat e plota tregtare nuk do të publikohen deri më 20 gusht.

Continue Reading

Bota

​Trump: Asnjë takim me Putin nëse ai nuk pranon të ulet me Zelensky

Published

on

Presidenti amerikan Donald Trump do të pranojë një takim me Vladimir Putin vetëm nëse presidenti rus pranon të flasë me Volodymyr Zelensky, raporton gazeta New York Post, duke cituar një zyrtar të Shtëpisë së Bardhë.

“Putin duhet të pranojë të takohet me Zelensky që takimi të zhvillohet”, tha zyrtari i paidentifikuar.

Ai shtoi se vendi nuk është përcaktuar ende por Kremlini konfirmoi se takimi Trump-Putin do të zhvillohet “në ditët në vijim”.

Putin përmendi Emiratet e Bashkuara Arabe si një vend të mundshëm, por ai minimizoi shanset e një takimi me Zelensky, duke thënë se takimi mund të zhvillohet vetëm “kur të krijohen kushte të caktuara”.

“Nuk kam asgjë kundër në parim, është e mundur, por kushtet duhet të krijohen. Fatkeqësisht, ne jemi ende larg kësaj”, tha Putin për mediat në Kremlin.

Continue Reading

Të kërkuara