Lajmet

Lufta e Ukrainës është katastrofë ekonomike, paralajmëron Banka Botërore

Ai theksoi se shqetësimi i tij më i madh është humbja e jetëve të njerëzve që po ndodhë.

Published

on

Lufta në Ukrainë është “një katastrofë” për botën që do të shkurtojë rritjen ekonomike globale, tha presidenti i Bankës Botërore për BBC, përcjell UBT News.

“Lufta në Ukrainë vjen në një kohë të keqe për botën, sepse inflacioni tashmë po rritej”, tha David Malpass. Ai theksoi se shqetësimi i tij më i madh është humbja e jetëve të njerëzve që po ndodhë.

Z. Malpass tha se ndikimi ekonomik i luftës shtrihet përtej kufijve të Ukrainës dhe rritja e çmimeve globale të energjisë në veçanti “godit më së shumti të varfrit, ashtu si edhe inflacioni”.

Çmimet e ushqimeve janë rritur gjithashtu nga lufta dhe “janë një konsideratë dhe problem shumë real për njerëzit në vendet e varfra”.

Z. Malpass thekson se Rusia dhe Ukraina janë prodhues të mëdhenj të ushqimit. Ukraina është prodhuesi më i madh në botë i vajit të lulediellit, me Rusinë numrin dy, sipas S&P Global Platts. Mes tyre ato përbëjnë 60% të prodhimit global.

Të dy vendet përbëjnë gjithashtu 28.9% të eksporteve globale të grurit sipas JP Morgan.

Furnizimet ruse të këtyre mallrave janë duke u kufizuar për shkak të sanksioneve që e bëjnë të vështirë për pjesën tjetër të botës blerjen e produkteve të saj. Furnizimet ukrainase janë ndalur sepse luftimet kanë mbyllur portet e vendit.

Ai thotë se e njëjta gjë është e vërtetë për furnizimet ruse me energji dhe është veçanërisht e dëmshme për Evropën Perëndimore, ku qeveritë kanë “neglizhuar aspekte të tjera se si të kenë mjaftueshëm energji elektrike”. Rreth 39% e energjisë elektrike të BE-së vjen nga termocentralet që djegin lëndë djegëse fosile dhe Rusia është burimi më i madh i kësaj nafte dhe gazi.

Ndërsa BE-ja kërkon të përshpejtojë tranzicionin e saj drejt burimeve të tjera të energjisë, qeveria e Vladimir Putin “mund të humbasë përgjithmonë disa nga tregjet e saj”, tha Malpass. Një humbje e tillë e të ardhurave është vetëm një nga mënyrat se si kjo luftë do të dëmtojë standardet e jetesës në Rusi, po kështu do të jetë edhe rënia e vlerës së rublës dhe inflacioni që sjell.

Banka Botërore ka angazhuar 7.9 miliardë dollarë për të ndihmuar zhvillimin e ekonomisë së Ukrainës që nga revolucioni i vitit 2014. Ato para e kanë ndihmuar vendin të krijojë reforma të gjera ekonomike duke përfshirë privatizimet në sektorët e energjisë dhe bankar, si dhe përpjekjet për të bërë pronat më bujqësore dhe produktive.

Më pak se një muaj para pushtimit rus, Banka Qendrore e pavarur e Ukrainës parashikoi se ekonomia prej 180 miliardë dollarësh do të rritej 3.4% këtë vit, pas vështirësive të pandemisë.

Megjithatë, lufta do të thotë “një ndikim katastrofik për ekonominë tonë, për rajonin në përgjithësi”, sipas Alexander Rodnyansky, i cili është një këshilltar ekonomik i Presidentit Zelensky.

Ai shton, “Ne kemi parë tashmë shkatërrime masive të rrugëve, urave dhe infrastrukturës. Pra, kjo është diçka që do të duhet të rindërtohet me kalimin e viteve kur të përfundojë lufta.

Është e vështirë të vendosësh një numër për këtë tani, por ne tashmë mund të shohim se kemi hequr dorë nga përqindjet dhe rritja e PBB-së vetëm për shkak të asaj që ka ndodhur tashmë”.

Tani fuqia punëtore është zvogëluar në mënyrë dramatike, gjë që po e bën të vështirë mbajtjen e ekonomisë në kohë lufte, transmeton UBT News.

Kompanitë e mëdha perëndimore, si prodhuesi i ushqimit Nestle dhe prodhuesi i birrës Carlsberg, kanë operacione të mëdha në Ukrainë të cilat janë ndërprerë nga lufta.

Z. Malpass është i shqetësuar se lufta do të dëmtojë afatgjatë ndryshimet nga të cilat kanë përfituar ekonomia dhe njerëzit e Ukrainës vitet e fundit./UBTNews/

Lajmet

​Punëtoret teknike në Kuvend refuzojnë takimin me anëtarët e Komisionit për të drejtat e njeriut

Published

on

By

Gratë greviste, punëtore teknike në Kuvendin e Kosovës, kanë refuzuar të marrin pjesë në takimin me anëtarët e komisionit parlamentar për të drejtat e njeriut. Sipas tyre, deputetët s’kanë bërë asgjë dhe i kanë anashkaluar kërkesat e grave greviste, andaj takimi tani është i padobishëm.

Në emër të grave greviste foli kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat, Jusuf Azemi, i cili tha se zëvendësimi i tyre në Kuvendin e Kosovës, është çështje ligjore dhe po presin raportin e Inspektoratin e Punës.

Nuk kemi bërë asgjë për neve. Na keni lënë në temperatura -5 këtu dhe tani e gjithë kjo do të përfundojë në Inspektorat të Punës. Keni thënë nga Kuvendi se kjo ka prapavijë politike dhe shumë gjëra. Ne kemi kërkuar 550 euro dhe i kemi pas 270 euro, mirëpo s’keni bërë asgjë. Marre për Kuvendin e Kosovës. Ne kemi besuar në ligj dhe sot po besojmë në ligj. Tani s’na nevojitet askush, mirëpo na nevojitet raporti i Inspektoratit të Punës. Ju jeni ata që na keni qit në holl të Kuvendit, që keni thyer ligjin e grevës dhe ne jemi gjithçka në rregull”, tha ai.

Për të diskutuar me gratë greviste doli kryetarja e komisionit, deputetja Duda Balje, e cila kërkoi nga punëtoret teknike të Kuvendit të mbajnë takim, mirëpo që edhe ajo u refuzua.

Ne kemi lënë Kuvendin dhe personat përgjegjës për me gjetë zgjidhje për këtë punë. Ne kemi menduar si komision që me gjetë zgjidhje. Nëse doni me hy brenda ne si komision mendojmë se është shkelje e drejtave dhe i kemi thirrë gratë me bisedu me neve. Keni thirrje publike që me hy brenda dhe me gjetë zgjidhje”, tha ajo.

Pas refuzimit, deputetja Balje vazhdoi mbledhjen e komisionit. Ajo tha se pas takimit me gratë greviste kanë menduar të thërrasin Sekretarin e Kuvendit dhe përgjegjësit e kompanisë së pastrimit në Kuvend.

Në momentin kur kemi konstatu si komision se është problemi i madh. Ne sot kemi vendos me thirrë dhe bisedu me gratë. Kurse javën tjetër me thirrë sekretarin dhe pronarin e firmës që është përgjegjës dhe me punu me gjetë një zgjidhje. Ato refuzuan me qenë me neve”, shtoi ajo.

Ndërkaq, anëtarja e komisionit, deputetja e LVV-së, Fatmire Kollçaku, tha se shkëputja e njëanshme e kontratës nuk i kontribuon këtij rasti.

Mirëpo ajo tha se ende si komision nuk i disponojnë të gjitha informatat për këtë rast dhe se tani po trajtojnë a janë shkel të drejtat e punëtorëve, rrjedhimisht edhe të njeriut.

Një shkëputje e njëanshme nuk i kontribuon këtij rasti, mirëpo ende ne nuk disponojmë të gjitha informatat. Ne tash kemi fillu me trajtu nga këndvështrimi a janë shkel të drejtat të punëtorëve dhe të njeriut”, theksoi ajo.

Deputetja e PDK-së, Eliza Hoxha tha se janë shkelur të drejtat e njeriut me rastin e punëtorëve teknike të Kuvendit të Kosovës.

Më vjen keq që s’kanë ardhur zonjat, mirëpo ato e kanë të drejtën e tyre mos me ardh. Kompania është çelësi dhe thelbi kryesor që duhet me u marrë. Nëse ka ndonjë klauzolë në secilën kompani që ka shërbyer në këtë kuvend pasi ka qenë shërbim i privatizuar nga jashtë, mirëpo me klauzolën që do të përdoren njerëzit që punojnë brenda. Kushdo qoftë që ka qenë kompania të njëjtat gra i ka aktivizuar në proces të punës. Çka ka ndodh tash është thelbi i problemit. E para që s’janë kontributet e tyre herë pas here dhe e treta i kanë dërgu gratë me punu zyra të tjera jashtë kuvendit dhe askush s’është merr me atë punë. Ne jemi vonu me i dëgju që kanë qëndru para derës sonë aty”, theksoi Hoxha.

Continue Reading

Lajmet

​Shqipja në Maqedoninë e Veriut, çfarë po e pengon zbatimin e ligjit të gjuhëve?!

Published

on

By

Përdorimi i gjuhës shqipe dhe aspekte të tjera, si përdorimi i simboleve kombëtare, përfaqësimi në Parlament dhe në institucione tjera, patën nxitur konflikt të armatosur më 2001, mes shqiptarëve dhe maqedonasve, i cili përfundoi me Marrëveshjen e Ohrit.

Me këtë marrëveshje, Kushtetuta u ndryshua përmes 15 amendamenteve, të cilat rregulluan edhe përdorimin e gjuhëve të tjera në vend, përveç asaj maqedonase. U vendos që gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut janë gjuha maqedonase dhe gjuhët e tjera që fliten nga mbi 20 për qind e qytetarëve të vendit.

Kështu, shqiptarëve dhe komuniteteve tjera iu dha mundësia e integrimit në shoqëri, shpjegon REL. Sipas regjistrimit të popullsisë më 2022, Maqedonia e Veriut i ka rreth 2 milionë banorë, nga të cilët 54 për qind janë maqedonas, 29 për qind shqiptarë, ndërsa pjesa tjetër janë pjesëtarë të komuniteteve më të vogla. Përdorimi i gjuhës shqipe është rregulluar ndërkohë edhe me ligje të tjera, përfshirë një të vitit 2008, ndonëse ai, sipas njohësve të drejtësisë, përfshinte një interpretim të ngushtë. Partia VMRO-DPMNE, e cila më 2018 ishte në opozitë, ndërsa sot në pushtet, e kundërshtoi ashpër miratimin e Ligjit, nuk mori pjesë në votim dhe e dërgoi këtë dokument menjëherë në Gjykatën Kushtetuese.

Përveç Ligjit për gjuhët, në Gjykatë u paraqitën edhe kundërshtime tjera dhe, tani, të gjitha ankesat e parashtruara, 13 të tilla, pritet të marrin zgidhje me një vendim që do të bëhet publik në dhjetor. Por ekspertët nuk janë shumë optimistë, e kujtojnë se rasti i shfuqizimit të Balancuesit, mekanizmi që rregullonte përfaqësimin “e drejtë ” të komuniteteve në institucionet shtetërore në këtë vend, tregon se qëllimi mund të jetë një interpretim shumë më i rreptë i të drejtave që burojnë nga marrëveshjet e së shkuarës.

Continue Reading

Lajmet

Sa importon dhe eksporton energji elektrike Kosova?

Published

on

By

Importi i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit).

Ndërsa, gjatë këtij muaji, energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 450.55 GWh, kurse konsumi i energjisë elektrike ishte 343.61 GWh ose 4,55 për qind më i vogël krahasuar me muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Ndërsa, pjesëmarrja e energjisë elektrike alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 9,79%.

Importi i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit)”, thuhet në raportin e Agjencia e Statistikave të Kosovës të publikuar “Statistikat e Energjisë” për muajin shtator 2024 me të dhëna për prodhimin dhe konsumin e thëngjillit, prodhimin dhe konsumin e energjisë, importin dhe eksportin e energjisë, si dhe importin dhe eksportin e energjentëve të tjerë..

Ndësa, sipas ASK-së, prodhimi i thëngjillit ishte rreth 599.92 mijë ton, ose 0,42 për qind më pak sesa në muajin e njëjtë të vitit paraprak.

Continue Reading

Lajmet

​Ushtria ruse humb edhe 1050 trupa të tjera në Ukrainë

Published

on

By

Humbjet luftarake të ushtrisë ruse në Ukrainë nga 24 shkurt 2022 deri më 22 nëntor 2024, arrijnë në afro 728.300 ushtarë, duke përfshirë edhe 1.050 trupa të tjerë të vrarë ose të plagosur në aksion gjatë ditës së kaluar.

Këtë e tha Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës në një postim në Facebook , sipas Ukrinform.

Mbrojtësit ukrainas kanë shkatërruar gjithashtu 9,399 tanke armike (+1 ditën e kaluar), 19,156 automjete luftarake të blinduara (+13), 20,736 sisteme artilerie (+5), 1,254 sisteme raketash të shumëfishta lëshimi (+1), 1,004 sisteme të mbrojtjes ajrore ( +1), 369 avionë, 329 helikopterë, 19,260 ajrore pa pilot automjete (+1), 2,764 raketa lundrimi (+8), 28 anije luftarake/prerëse, 1 nëndetëse, 29,777 automjete motorike (+32) dhe 3,675 njësi të pajisjeve speciale (+1).

Continue Reading

Të kërkuara