Aktualitet

Lufta e Rusisë ndaj Ukrainës lë tre muaj pas

Qyteti Kharkiv po reziston, kurse Mariupoli humbi

Published

on

Lufta e Rusisë kundër Ukrainës, e cila filloi me udhëzimin e presidentit rus, Vladimir Putin, ka vazhduar prej tre muajsh.

Gjatë orëve të para të 24 shkurtit, Putin njoftoi “një ndërhyrje të veçantë ushtarake” në Donbasin lindor të Ukrainës, e cila çoi në fillimin e luftës.

Ushtria ruse hyri në të njëjtën kohë në rajonet e Ukrainës, Donetsk dhe Luhansk, të cilat janë nën kontrollin e administratës së Kievit, duke përfshirë rajonet e Kharkiv, Sumi dhe Chernihiv përmes kufirit rus dhe rajonin e Çernobilit përmes Bjellorusisë.

Ushtria ruse zbarkoi trupat në rajonet Kherson dhe Melitopol përmes Krimesë. Trupat ajrore dhe tokësore u dërguan në zonat pranë Kievit dhe i rrethuan zonat.

Gjatë muajit të dytë të luftës, trupat rusë u tërhoqën nga rajonet e Kievit dhe Chernihiv-it, ndërsa trupat ukrainasë rifituan kontrollin. Jeta ka filluar të ringjallet në kryeqytetin Kiev dhe procesi i rikthimit në jetën normale vazhdon në hijen e luftës.

Ndërsa ushtria ruse synon rajone strategjike në Ukrainë, ajo gjithashtu ka shënjestruar automjetet dhe depot që përmbajnë armë të dërguara nga SHBA dhe vendet evropiane në Ukrainë gjatë muajit të kaluar.

Rusia tha më tej se mjetet e transportit që i përkasin vendeve të NATO-s që dërgojnë armë në Ukrainë janë një objektiv legjitim për ushtrinë ruse. Ukraina njoftoi se në këto sulme u vranë dhe u plagosën civilë.

Kharkivi po reziston, Mariupoli humbi

Pavarësisht rezistencës së fortë të Ukrainës, forcat ruse shënjestruan objektet e infrastrukturës ushtarake dhe rrethuan gjithashtu Kharkivin dhe Mariupolin që nga fillimi i luftës.

Ndërsa përleshjet midis ushtrive ukrainase dhe ruse në rajonin e Kharkiv janë ende në vazhdim, autoritetet ukrainase njoftuan se kanë rimarrë kontrollin e disa vendbanimeve në zonë.

Në muajin e parë, trupat ruse synuan të pushtonin qytetet strategjike në bregun e detit Azov dhe pushtuan qytetin port të Berdyansk. Në muajin e tretë të luftës, Mariupol, një nga qytetet më të rëndësishme portuale të Ukrainës në Detin Azov, u vu nën kontrollin e Rusisë pas një rrethimi të gjatë. Pas disa ditësh luftimesh, Mariupoli ra në gërmadha.

Të paktën dy mijë e 439 luftëtarë ukrainas, të cilët fshiheshin në strehimoret në Uzinën Metalurgjike Azovstal, u dorëzuan në ushtrinë ruse duke vendosur armët, sipas Ministrisë së Mbrojtjes së Rusisë. Pasi mori kontrollin e fabrikës së çelikut Azovstal, ushtria ruse mori kontrollin e plotë të Mariupolit.

Khersoni u bë një tjetër qytet që ra nën kontrollin e ushtrisë ruse. Ndërsa një rajon në Kherson tashmë përdorte rublën ruse, u njoftua se do të përdorej në të gjithë qytetin deri në fund të vitit.

Lufta, e cila u zhvendos në lindje të Ukrainës në prill, pati efekte intensive në vend. Sipas një deklarate të Shtabit të Përgjithshëm të Ukrainës, ushtria ruse ka avancuar më tej nga lindja e Ukrainës, duke kapur disa vendbanime. Edhe pse ushtria ruse njoftoi se ishte në gjendje të arrinte kufijtë administrativë të qytetit të Luhanskut, një deklaratë e Pentagonit tha se Rusia kishte mbetur prapa planit që kishte planifikuar në operacionin Donbas.

Forcat ukrainase vazhduan gjithashtu të sulmojnë rajonet e Donetskut dhe Luhanskut, të cilat supozohej se ishin “nën kontrollin separatist” dhe pati viktima civile, sidomos në muajt e fundit janë shtuar sulmet ndaj tokave ruse në kufijtë veriorë të Ukrainës, ku ushtria ruse është tërhequr.

Ndërkohë, Rusia shtoi sulmet e saj në rajonet Odessa dhe Mykolaiv. Që nga java e dytë e majit, përplasjet u shtuan mbi ishullin e gjarpërinjve, i cili ka një vendndodhje strategjike në jugperëndim të Ukrainës, në Detin e Zi. Edhe pse ushtria ukrainase bëri përpjekje për të marrë ishullin, i cili ishte nën kontrollin e rusëve që nga fillimi i luftës, ato dështuan.

Ministria ruse e Mbrojtjes më 10 maj pretendoi se ushtria ukrainase humbi gjithsej katër avionë, 10 helikopterë, 30 mjete ajrore pa pilot, tre anije të blinduara luftarake dhe më shumë se 50 ushtarë në tre ditët e fundit të luftës.

Gjithashtu, të paktën një mijë e 351 ushtarë rusë vdiqën dhe tre mijë e 825 u plagosën në muajin e parë të luftës, sipas autoriteteve ushtarake ruse, të cilat nuk dhanë detaje të mëtejshme.

Zyrtarët rusë pohuan se ushtria ukrainase humbi 23 mijë e 367 ushtarë gjatë luftës, ndërsa Ukraina pretendoi se 29 mijë e 350 ushtarë rusë kanë vdekur deri tani.

As pala ukrainase dhe as ajo ruse nuk dhanë shifra të sakta sa i përket viktimave civile në luftë.

OKB: Numri i refugjatëve ukrainas i kalon 6.5 milionë

Sipas agjencisë së OKB-së për refugjatët, më shumë se 6.59 milionë njerëz janë larguar nga Ukraina në vende të tjera që nga fillimi i luftës, ndërsa më shumë se gjysma e tyre shkuan në Poloni.

Një në çdo gjashtë persona ishte zhvendosur brenda vendit për shkak të luftës, duke e bërë numrin e përgjithshëm 7.7 milionë, tha Organizata Ndërkombëtare e OKB-së për Migracionin.

OKB-ja gjithashtu vuri në dukje se të paktën tre mijë e 930 civilë kanë humbur jetën deri më tani dhe katër mijë e 532 janë plagosur në luftë.

Delegacionet ruse dhe ukrainase zhvilluan gjithsej katër negociata ballë për ballë, me tre prej tyre në Bjellorusi dhe një në Turqi, për të garantuar armëpushim.

Në Bjellorusi, të dy palët mund të bien dakord vetëm për korridoret humanitare për evakuimin e civilëve nga zonat e konfliktit.

Si rezultat i përpjekjeve të ndërmjetësimit të presidentit turk, Rexhep Tajip Erdogan, pala ukrainase i dorëzoi palës ruse parimet e një draft-marrëveshjeje gjatë negociatave të mbajtura në Stamboll më 29 mars.

Më 17 maj, pala ukrainase njoftoi se gjendja në Ukrainë ka ndryshuar shumë që nga fillimi i luftës dhe se i kanë pezulluar negociatat me Rusinë. /UBTNews/

Bota

Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev

Published

on

By

Sulmet me raketa që goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, mëngjesin e së premtes, kanë dëmtuar edhe ndërtesën ku ndodhet ambasada e Maqedonisë së Veriut.

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme e këtij vendi njoftoi se personeli diplomatik i pranishëm në ambasadë, nuk është lënduar. Në reagimin e saj, ministria dënoi ashpër sulmet me raketa të kryera nga ushtria ruse.

Shërbimet kompetente kanë kryer kontrollin fillestar të dëmtimeve në vend dhe tashmë po punohet për riparimin e tyre”, njoftuan të premten nga ministria.

Sipas raportimeve, mësohet se në shënjestër ka qenë një ndërtesë pranë ambasadës maqedonase, e përdorur nga shërbimet e sigurisë ushtarake të Ukrainës.

Ndërkohë, autoritetet lokale në Ukrainë njoftojnë se të paktën dy persona kanë humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur gjatë valës intensive nga bombardimet ruse që goditën Kievin bashkë me rajonin jugor të Hersonit.

Në të gjithë Ukrainën u lëshuan sirena për të paralajmëruar sulme ajrore për disa orë.

Sipas kreut të administratës ushtarake të Kievit, Serhiy Popko, Rusia hodhi tetë raketa – përfshirë raketa hipersonike Kinzhal dhe raketa balistike Iskander/KN-23 – vetëm në Kiev.

Bombardimet e së premtes në Ukrainë pasuan deklaratën e presidentit rus, Vladimir Putin, i cili të enjten propozoi “një duel të armëve të shekullit 21”, mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, për të treguar fuqinë e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, të quajtur Oreshnik, për të cilën tha se nuk mund të shkatërrohet nga mbrojtjet ajrore të Perëndimit.

Zyrtarët perëndimorë i hedhin poshtë këto pretendime.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/

Continue Reading

Bota

Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit

Published

on

By

Disa diplomatë amerikanë kanë mbërritur në Damask të premten për të biseduar me liderët e rinj të Sirisë dhe për të kërkuar të dhëna për vendndodhjen e gazetarit të zhdukur amerikan, Austin Tice. Kjo është vizita e tyre e parë e zyrtarëve amerikanë në Siri që nga rënia e presidentit Bashar al-Assad javë më parë.

Ndihmëssekretarja amerikane e Shtetit për Çështjet e Lindjes së Afërt, Barbara Leaf, ish-i dërguari i posaçëm për Sirinë, Daniel Rubinstein, dhe i dërguari kryesor i administratës Biden për negociatat për pengjet, Roger Carstens, vizituan Sirinë për bisedime me udhëheqësit e përkohshëm sirianë, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit të premten në mëngjes.

Kjo është vizita e parë zyrtare e diplomatëve amerikanë në Siri pas më shumë se një dekade, që nga mbyllja e Ambasadës amerikane në Damask në vitin 2012.

Ata do të angazhohen drejtpërdrejt me popullin sirian, duke përfshirë përfaqësues të shoqërisë civile, aktivistë, anëtarë të komuniteteve të ndryshme dhe zëra të tjerë sirianë për të biseduar për vizionin e tyre për të ardhmen e vendit të tyre dhe për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara mund t’i mbështesin”, tha Departamenti i Shtetit.

Në krye të agjendës së tyre do të jetë mbledhja e të dhënave për gazetarin amerikan Austin Tice, i cili u zhduk në Siri në vitin 2012. Gjithashtu, ata do të theksojnë se parimet e gjithëpërfshirjes, mbrojtja e pakicave dhe heqja dorë terrorizmi dhe armët kimike, janë vendimtare për çdo mbështetje amerikane për Qeverinë e re siriane.

Tice, i cili ka punuar për media si The Washington Post dhe gazetat, u zhduk në një pikë kontrolli në një zonë të kontestuar në perëndim të Damaskut, kur lufta civile në Siri po përshkallëzohej.

Një video e publikuar disa javë pas zhdukjes së tij shfaqte Ticen me sy të lidhur, i mbajtur nga burra të armatosur, duke thënë: “O, Jezus”. Që nga atëherë nuk është dëgjuar më prej tij.

Qeveria e Bashar al-Assadit e kishte mohuar publikisht se e mbante atë.

Grupi rebel që udhëhoqi sulmin ndaj Damaskut, i cili e detyroi Assadin të ikë nga vendi, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Megjithatë, kjo nuk ua ndalon zyrtarëve amerikanë të flasin me anëtarët ose udhëheqësit e grupit.

Departamenti amerikan i Shtetit tha se Rubinstein, Leaf dhe Carstens do të takohen me zyrtarët e HTS-së, por nuk tregoi nëse lideri i grupit, Ahmad al-Sharaa, dikur i lidhur me al-Qaedan, do të jetë një nga ta.

Zyrtarët amerikanë kanë përshëndetur deklaratat publike të al-Sharaa-s për mbrojtjen e të drejtave të pakicave dhe grave, por janë skeptikë nëse ai do ta bëjë këtë në të ardhmen afatgjate.

SHBA-ja nuk ka prani diplomatike zyrtare në Siri që nga viti 2012, kur e pezulloi punën e Ambasadës në Damask gjatë luftës civile në vend, megjithëse ka vendosur trupa ushtarake në disa pjesë të vogla të Sirisë në luftën kundër grupit militant Shteti Islamik (IS).

Pentagoni njoftoi të enjten se SHBA-ja e kishte dyfishuar numrin e forcave të saj në Siri për ta luftuar IS-in para rënies së Assadit.

Vizita e diplomatëve në Damask nuk do të rezultojë në rihapjen e menjëhershme të Ambasadës amerikane, e cila është nën mbrojtjen e Qeverisë çeke, sipas zyrtarëve amerikanë. Ata thanë se vendimet mbi njohjen diplomatike do të merren kur autoritetet e reja siriane t’i bëjnë të qarta qëllimet e tyre./REL/

Continue Reading

Bota

Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane

Published

on

Ndikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.

Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.

“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.

Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.

Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.

“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/

Continue Reading

Bota

SHBA dhe Britania sanksionojnë zyrtarët e Ministrisë së Brendshme të Gjeorgjisë

Published

on

By

Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë vendosur sanksione ndaj ministrit të Brendshëm të Gjeorgjisë, Vakhtang Gomelauri, dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Ministri, si përgjigje ndaj rolit të tyre të dyshuar në shtypjen e dhunshme të gazetarëve, figurave opozitare dhe protestuesve antiqeveritarë.

Shtetet e Bashkuara vendosën gjithashtu sanksione ndaj Mirza Kezevadze, zëvendësshefit të departamentit të forcave speciale në Ministrinë e Brendshme të Gjeorgjisë, njoftoi Departamenti amerikan i Thesarit në një komunikatë më 19 dhjetor.

Departamenti i Thesarit deklaroi se këto veprime janë ndërmarrë në bashkëpunim me Britaninë, e cila më 19 dhjetor vendosi sanksione ndaj Gomelaurit dhe katër zyrtarëve të tjerë të Ministrisë së Brendshme për shkelje të dyshuara të të drejtave të njeriut.

Një zyrtar i Departamentit amerikan të Thesarit tha se arsyet e cituara nga të dyja qeveritë për vendosjen e sanksioneve janë të ngjashme.

Pas zgjedhjeve në Gjeorgji, zyrtarë kyçë në Ministrinë e Punëve të Brendshme u përfshinë në shtypjen e popullit të vet në mënyrë të egër, duke përfshirë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve dhe përdorimin e dhunës”, tha Bradley T. Smith, nënsekretari i përkohshëm i Thesarit për Terrorizëm dhe Inteligjencë Financiare.

Çdo aset i zotëruar nga Gomelauri dhe Kezevadze në juridiksionin amerikan është bllokuar, tha Departamenti i Thesarit.

Përveç Gomelaurit, Britania vendosi sanksione edhe ndaj zëvendësministrit të Brendshëm Aleksandre Darakhvelidze, Sulkhan Tamazashvili, Zviad Kharazishvili dhe Mileri Lagazauri, sipas një komunikate të Qeverisë britanike, shkruan REL.

Mijëra njerëz demonstruan përsëri në Tbilisi në natën e 19 dhjetorit. Kjo ishte dita e 22-të radhazi e protestave kundër vendimit të Qeverisë për t’i ndërprerë praktikisht bisedimet për anëtarësimin e vendit në BE.

Protestuesit e kanë vënë në pikëpyetje legjitimitetin e fitores së partisë Ëndrra Gjeorgjiane në zgjedhjet që u mbajtën në fund të tetorit.

Protestat u rritën pasi kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, njoftoi se Tbilisi i pezulloi deri në vitin 2028 bisedimet me Brukselin për anëtarësimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.

Presidentja proevropiane e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili, ka thënë se zgjedhjet e 26 tetorit u manipuluan me ndihmën e Moskës dhe është zotuar se nuk do të largohet nga detyra edhe kur pasardhësi i saj – i përzgjedhur nga ai që protestuesit e quajnë Parlament të paligjshëm – të betohet më 29 dhjetor.

Zurabishvili i ka dënuar “sulmet brutale ndaj popullit dhe mediave gjeorgjiane”, duke e krahasuar shtypjen e tyre nga autoritetet me “represionin në stilin rus”.

Protestat janë shpërndarë vazhdimisht në mënyrë të dhunshme, aktivistët janë arrestuar dhe politikanët e opozitës dhe përfaqësuesit e medias janë sulmuar.

Gjeorgjia e mori statusin e vendit kandidatit për BE në dhjetor 2023 dhe, sipas sondazheve, shumica e gjeorgjianëve e mbështesin anëtarësimin e vendit në BE.

Continue Reading

Të kërkuara