

Shëndet
Llojet e testeve të tiroides – Pse është e rëndësishme t’i bëni
Këto teste janë një mënyrë e mirë për të parë dhe kontrolluar funksionin e tiroides.
Published
2 years agoon
By
UBT newsTestet e tiroides mund të ndihmojnë në diagnostikimin e sëmundjeve si hipertiroidizmi, hipotiroidizmi, sëmundja e Graves, sëmundja e Hashimotos dhe kancerin e tiroides.
Pra siç mund të shihni, këto teste janë një mënyrë e mirë për të parë dhe kontrolluar funksionin e tiroides, në mënyrë që të kapni në kohë çdo shqetësim dhe të mund të parandaloni të tjera.
Më poshtë AgroWeb.org ju njeh me llojet e testeve që mjeku juaj mund t’ju kërkojë t’iu nënshtroheni për të parë dhe vlerësuar nëse gjëndra juaj tiroide funksionon ashtu siç duhet.
Analizat e tiroides
Tiroidja është një gjëndër në formë fluture dhe gjendet në qafën tuaj. Ajo prodhon hormone që kontrollojnë sisteme të ndryshme të trupit. Është si një qendër komandimi që menaxhon mënyrën se si trupi juaj përdor energjinë.
Ju mund të keni nevojë për një test të tiroides nëse keni simptoma të tilla si lodhje, plogështi, nervozizëm ose ndryshime të pashpjegueshme të peshës.
Testet e tiroides mund të ndihmojnë në diagnostikimin e sëmundjeve të tiroides të tilla si:
- Hipotiroidizmi
- Hipertiroidizmi
- Tiroiditi
- Sëmundja e Graves
- Sëmundja e Hashimotos
Llojet e analizave të tiroides
Ekzistojnë disa lloje të ndryshme të testeve të tiroides, por të gjitha ato ndahen në dy kategori:
Testet e gjakut të tiroides: Këto teste mund t’ju tregojnë nëse hipotiroidizëm (tiroide joaktive) ose hipertiroidizëm (tiroide tepër aktive). Ekzistojnë disa lloje të testeve të gjakut të tiroides, duke përfshirë TSH, T3 dhe T4, dhe antitrupat tiroide.
Testet e imazhit të tiroides: Ndihmojnë mjekun tuaj të gjejë nyjet (gungat) në qafën tuaj dhe të përcaktojë nëse ato janë beninje (jo kanceroze) ose malinje (kancerogjene).
Si funksionojnë analizat e gjakut të tiroides?
Testet e gjakut të tiroides matin disa hormone dhe antitrupa në gjakun tuaj. Prania e lartë ose e ulët e këtyre hormoneve ose antitrupave mund të nënkuptojnë se keni probleme me gjëndrën tiroide.
Mjekët përdorin teste të ndryshme gjaku për të matur parametra të ndryshëm të tilla si:
TSH mat hormonin stimulues të tiroides. Ky është zakonisht testi i parë që rekomandojnë shumica e mjekëve. Gjëndra juaj e hipofizës (pjesë e trurit tuaj) prodhon TSH. Ajo udhëton në gjëndrën tuaj tiroide, duke e stimuluar atë të prodhojë hormonet tiroide, T3 dhe T4.
T3 mat sasinë e triiodothyronine në gjakun tuaj. Ky hormon është një nga dy hormonet kryesore që prodhon tiroidja juaj.
T4 mat sasinë e tiroksinës në gjakun tuaj. Tiroksina është lloji tjetër kryesor i hormonit që prodhon tiroidja juaj.
Në përgjithësi, nuk keni nevojë të bëni ndonjë gjë të veçantë përpara testit tuaj. Ju mund të hani dhe pini normalisht, përveç rasteve nëse mjeku ju thotë ndryshe.
Çfarë duhet të prisni gjatë analizës së gjakut për tiroiden?
Gjatë një testi të gjakut të tiroides, mjeku do të marrë një mostër të gjakut tuaj dhe do ta dërgojë atë në një laborator për analizë. Pasi laboratori të përfundojë testimin, ata do t’i dërgojnë mjekut tuaj rezultatet.
Çfarë duhet të prisni pas analizës së gjakut për tiroiden?
Mjeku juaj mund të rekomandojë testime shtesë nëse ka nevojë për më shumë informacion. Ai do t’ju tregojnë se çfarë kuptimi kanë rezultatet tuaja dhe çfarë do të vijojë më pas.
Si funksionojnë testet e imazhit të tiroides?
Testet e imazhit të tiroides mund t’i japin mjekut tuaj më shumë informacion rreth madhësisë, formës dhe funksionit të gjëndrës suaj tiroide. Mjeku juaj mund t’ju rekomandojnë teste imazherike pasi të keni bërë analiza të gjakut për tiroiden.
Mjekët përdorin teste të ndryshme imazherike për arsye të ndryshme, të tilla si:
Ekografia e tiroides: Përdor valët e zërit për të përcaktuar formën, madhësinë dhe pozicionin e gjëndrës suaj tiroide. Gjatë këtij testi, një mjek vendos një pajisje dore në qafën tuaj, e cila dërgon valë zanore nëpër trupin tuaj. Ajo analizon ultratingujt për të zbuluar gungat (nyje) në qafën tuaj.
Tomografia e kompjuterizuar (CT): Ky testim me rreze X përdoret për të parë madhësinë dhe pozicionin e gjëndrës suaj tiroide.
Skanimi i qafës: Katër deri në gjashtë orë para testit, ju do të gëlltisni një sasi të vogël të jodit radioaktiv (në formë të lëngshme ose pilule). Kur të mbërrini për takimin tuaj, do të uleni në një karrige ndërsa mjeku juaj do të vendosë një sondë gama përpara qafës tuaj. Kjo është një pajisje dore që mat se sa jod merr tiroidja nga gjaku juaj. Procedura nuk është e dhimbshme dhe zgjat vetëm disa minuta.
Në këto raste testimi mjeku juaj mund t’ju këshillojë që të mos konsumoni gjë për disa orë përpara procedures tuaj. Ose, ju mund t’ju duhet të shmangni ushqime me përmbajtje të lartë të jodit. Udhëzimet do të ndryshojnë në varësi të situatës suaj.
Nëse skanimet tregojnë se ka një gungë në qafën tuaj, mjeku mund të rekomandojë të kryeni një biopsi me gjilpërë, e njohur gjithashtu si FNA (aspirim me gjilpërë të imët). Kjo do t’u tregojë atyre nëse gunga është kanceroze apo jo.
Duhet të dini se çdo shqetësim që buron nga gjendra tiroide mund të pengojë cilësinë e jetës tuaj. Nëse keni simptoma të sëmundjes së tiroides, drejtohuni tek mjeku juaj për t’u testuar dhe për të pasur një pasqyrim më të mirë të gjendjes tuaj aktuale. /AgroWeb.org
Shëndet
Ja se si ndikon orari i mëngjesit në shëndetin tuaj
Published
1 day agoon
September 26, 2025By
UBT News
Shpesh thuhet se mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës dhe studimi i ri në Massachusetts, ka sugjeruar të njëjtën gjë.
Sipas studimit, koha kur konsumohet ushqimi i mëngjesit ka shumë rëndësi dhe ndikon në shëndet e jetëgjatësi, thuhet në uebfaqen e kuzhinieres së famshme, Martha Stewart.
Ky studim ka analizuar lidhjen mes orarit të vakteve dhe shëndetit tek të moshuarit, ku studiuesit kanë ndjekur për më shumë se 20 vjet 2,945 persona të moshës 42 deri 94 vjeç në Britani, duke analizuar edhe mostrat e gjakut.
Ata vunë re se me kalimin e viteve, të moshuarit fillonin të hanin më vonë mëngjesin dhe darkën, ndërkohë që ngushtonin orarin e përgjithshëm të ushqimit gjatë ditës.
Mëngjesi i vonuar dhe rreziqet për shëndetin
Studimi tregoi se ngrënia e mëngjesit më vonë lidhej rregullisht me probleme shëndetësore fizike dhe mendore, si depresioni, lodhja dhe problemet me shëndetin oral. Gjithashtu, u vu re se oraret e vona të ushqimit lidhen me vështirësi në përgatitjen e vakteve, gjumë më të dobët dhe, më së shumti, me rrezik më të lartë të vdekshmërisë gjatë periudhës së studimit.
Edhe pasi studiuesit morën parasysh faktorët e moshës, ata zbuluan se koha e mëngjesit të vonuar ishte e lidhur me rrezik më të lartë të sëmundjeve të shumta dhe mortalitetit.
“Studimi ofron informacionin që ka munguar mbi mënyrën si ndryshon koha e ushqimit në jetën e mëvonshme dhe se si ky ndryshim ndikon në shëndet dhe jetëgjatësi. Ne gjetëm se oraret e vona të vakteve, veçanërisht mëngjesi i vonuar, lidhen me sfida shëndetësore dhe rritje të vdekshmërisë tek të moshuarit”, ka thënë Hassan Dashti, shkencëtar e biolog në spitalin e Massachusetts.
Pse ka rëndësi koha e ushqimit?
Tradicionalisht, hulumtimet mbi ushqyerjen janë përqendruar tek ajo që hamë, por ky studim nxjerr në pah rëndësinë e shkencës që studion kohën e vakteve, si faktor i mundshëm për të parandaluar probleme shëndetësore.
“Studimi ynë sugjeron se ndryshimet në kohën kur të moshuarit hanë, veçanërisht mëngjesin, mund të shërbejnë si tregues i thjeshtë për gjendjen e tyre të përgjithshme shëndetësore”, ka shpjeguar Dashti.
Ai ka shtuar se inkurajimi i të moshuarve për të pasur orare të qëndrueshme vaktesh mund të bëhet pjesë e strategjive më të gjera për të nxitur plakje të shëndetshme dhe jetë më të gjatë./S.K/EO/
Shëndet
Vaksina kundër gripit sezonal, si të përgatiteni dhe kujdeseni pas saj?
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Ekspertët paralajmërojnë se koha më e mirë për të marrë vaksinën kundër gripit është në vjeshtë, para se të fillojë sezoni i viruseve, raporton EatingWell.
Mjeku Jonathan Yadlosky shpjegon se vaksina kundër gripit, me larjen e duarve, mbetet një nga mbrojtjet më të mira kundër sëmundjes.
Infermierja pediatrike Patricia Stinchfield rekomandon që të gjithë personat mbi 6 muaj të vaksinohen çdo vit, për të mbrojtur jo vetëm veten, por edhe familjen dhe komunitetin.
Përgatitja para vaksinës
Hidratohuni mirë: Pini më shumë ujë e ruani një dietë të balancuar. Hidratimi ndihmon trurin dhe trupin të reagojë më mirë ndaj vaksinës.
Ushqime anti-inflamatore: Frutat dhe perimet, peshku, arrat, drithërat e plota e fasulet ndihmojnë në forcimin e sistemit imunitar.
Vakte me ngjyra dhe të balancuara: Shtimi i frutave dhe perimeve sjell vitamina, minerale dhe antioksidantë që forcojnë imunitetin.
Ushqimi i lehtë dhe hidratimi: Mund të parandalojë rënien e fiktë që lidhet me ankthin para vaksinës.
Kujdesi pas vaksinës
Vazhdoni të pini ujë: Lëngjet ndihmojnë trupin të përpunojë vaksinën dhe mund të reduktojnë efektet si dhimbja e kokës.
Ushqime me probiotikë dhe prebiotikë: Kosi, kefiri dhe lakra turshi mbështesin shëndetin e zorrëve dhe efektin e vaksinës.
Ushqime të thjeshta në rast nauze: Oriz, makarona, banane ose avokado ndihmojnë në qetësimin e stomakut.
Ruani zakonet e shëndetshme: Ushqimi i pasur me lëndë ushqyese, gjumi dhe aktiviteti forcojnë imunitetin jo vetëm gjatë sezonit të gripit.
Vaksina e gripit është një mbrojtje e fortë, por jo një “armë magjike”. Manaker thekson se ushqimi i shëndetshëm, gjumi i mirë dhe aktiviteti fizik mbeten thelbësore për një imunitet të fortë, edhe pas vaksinës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kujdes! Këto janë ëmbëlsirat që dëmtojnë dhëmbët
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Për të kuptuar pse dëmtohen dhëmbët, duhet të dimë diçka më shumë mbi shëndetin oral.
Goja jonë është e mbushur me miliona baktere, disa prej të cilave ushqehen me sheqerna dhe karbohidrate të thjeshta, duke i shndërruar ato në acide që dobësojnë dhe dëmtojnë smaltin e dhëmbëve.
Dy lloje bakteresh janë kryesisht përgjegjëse për prishjen e dhëmbëve: Streptococcus mutans dhe Lactobacillus. Të dyja janë gjithashtu një pjesë e rëndësishme e pllakës dentare.
Si mund të mbrohemi nga prishja e dhëmbëve?
Edhe pse bakteret janë të pranishme në gojë, zakonet tona luajnë rol vendimtar. Studime të hershme në Suedi treguan se jo vetëm sasia e sheqerit, por sidomos frekuenca e konsumimit, ndikon në shfaqjen e kaviteteve.
Personat që konsumonin një sasi të madhe sheqeri një herë në ditë kishin më pak prishje sesa ata që hanin pak, por shpesh.
Fëmijët dhe të rriturit duhet të kufizojnë ëmbëlsirat në një rast në ditë pas një vakti, të lajnë dhëmbët për të hequr mbetjet e sheqerit.
Cilat ëmbëlsira dëmtojnë më shumë dhëmbët?
Lloji i ëmbëlsirës është po aq i rëndësishëm sa dhe sasia. Ëmbëlsirat ngjitëse – si karamelet, çamçakëzat me sheqer, biskotat, çokollatat apo akulloret janë më të dëmshme, sheqeri qëndron më gjatë në gojë. Kjo u jep baktereve kohë për të prodhuar acide që dëmtojnë smaltin.
Një përjashtim interesant është mjalti natyral pa sheqer të shtuar. Në të kaluarën ai konsiderohej i dëmshëm për dhëmbët, por sot dihet se, përveç vlerës ushqyese, mjalti ka edhe një efekt mbrojtës kundër kariesit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Shtatori në tryezë, frutat dhe perimet që nuk duhen humbur
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Nuk është vetëm rrushi fruti karakteristik i këtij sezoni, edhe pse ai duket më i pranishmi në treg, falë prodhimit të bollshëm vendas.
Krahas tij, edhe frutat ekzotike – të cilat vijnë nga vende të tjera të afërta kanë pikërisht tani periudhën e tyre më të mirë.
Kivi, fiqtë e Indisë, kërpudhat, tartufi dhe shumë të tjera arrijnë cilësinë më të lartë në këtë muaj.
Nëse jeni lodhur nga shijet e verës, shtatori sjell freski të re për qiellzën. Ky është një nga muajt më të pasur të vitit në tryezë: nis me “fiqtë e dytë”, siç njihen ndryshe, dhe përfundon me frutat e pyllit, që janë vazhdim i prodhimeve të gushtit.
Mollët, hurmat dhe dardhat e varieteteve të ndryshme arrijnë pikën kulmore pikërisht në shtator, duke e bërë këtë periudhë kohën më të mirë për t’i shijuar.
Perimet
Për adhuruesit e tyre, rikthehen në sezon lulelakra dhe finoku – këtë herë në kohën e duhur të vitit. Në treg gjenden patatet, kungujt e mëdhenj të verdhë, brokoli dhe kërpudhat e freskëta, duke pasuruar më tej ofertën e stinës. /A.Z/UBT News/

Gjykata spanjolle liron Dani Alves-in

Caktohet data, Pogba rikthehet në fushë

Aksident me fatalitet në Blagaj të Pejës

Legjenda e Barcelonës njofton pensionimin nga futbolli

Osmani takohet me presidentin e Senegalit

Arrestohet një i dyshuar për sulm seksual ndaj një të miture në Podujevë

Nis Superliga e Kosovës në futsall këtë fundjavë

Sean ‘Diddy’ Combs rikthehet në gjykatë për të kërkuar një gjykim të ri

18 nga librat më të mirë të vitit sipas gazetarëve të BBC
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26