Fëmijët e moshës 13 vjeç në tregun e aksioneve? Një nismë pretendon t’u japë njohuritë e para fëmijëve mbi artin e të investuarit, por ajo mund të lërë edhe gjurmë në një moshë të ndikueshme.
Firma amerikane e shërbimeve financiare, “Fidelity Investments” nxorri në treg llogaritë tregtare për fëmijë të moshës 13 deri në 17 vjeç, duke përfituar nga momenti, ku brezat e rinj janë fiksuar pas mediave sociale.
Llogaria pa tarifa bankare është në dispozicion të adoleshentëve, prindërit ose kujdestarët e të cilëve kanë llogari bankare në Fildelty. Kompania i lejon ata të blejnë dhe shesin aksione të certifikuara në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ose fonde të përbashkëta Fidelity.
“Adoleshentët ekspozohen në biseda investimesh përmes postimeve në rrjetet sociale, çka ka krijuar tregun e kërkesës” – thotë Sarah Coles, analiste e financave vetjake në Hargreaves Lansdown. “Dhe në momentin që ju keni një kërkesë, dikush do t’ua plotësojë atë”.
Përfitimet
“Llogaria për të rinjtë” e Fidelity nuk i lejon investitorët të përdorin kontrata shit-blerjeje apo të marrin hua nga një ndërmjetës. Depozitat mbulojnë shumën vjetore prej 30 mijë dollarësh. Në ndryshim nga llogaritë e mbikqyrjes nga prindërit, ku këta të fundit mund të veprojnë në emër të fëmijëve të tyre, kjo lloj risie e Fidelity u lejon të miturve të ekzekutojnë veprime tregtare. Prindërit mund të kërkojnë të njoftohen për aktivitetin e fëmijëve të tyre. “Unë mendoj që kjo është një mundësi e mirë, pasi një nga gjërat më problematike që ka vërejtur industria e shërbimeve financiare është angazhimi i të rinjve në menaxhimin e financave të tyre dhe investimet e tyre në treg”, i tha DW-së, Greg Davies, konsulent financash pranë Oxford Risk.
Edukimi mbi financat personale është dukshëm i mangët në kurrikulat mësimore, çka do të thotë se shumë pak njerëz dalin nga shkolla të pajisur me dijet që kërkohen për të marrë vendime të rëndësishme investimesh ose për të përftuar zakone të mira financiare. Platforma për të rinjtë është pikërisht për të mbushur këtë boshllëk.
Rreziqet
Edhe pse platforma e Fidelity ka disa kufizime për mbrojtjen e përdoruesve të mitur, ekspertet janë të shqetësuar rreth ndikimit psikologjik që mund të ketë kjo nismë mbi mendjet lehtësisht të ndikueshme të të rinjve.
“T’u mësosh fëmijëve notin në këtë ‘det të thellë” bart shumë rreziqe”, i tha DW analistja Coles. “Nëse ata hyjnë në botën e investimeve pa kuptuar më parë se çfarë po bëjnë, rrezikojnë që të bëjnë gabime që mund t’u kushtojnë gjithë jetën ose të krijojnë vetëbesim të rremë në rastet kur u ecën fati”.
Disa studime kanë arritur në përfundimin se të humbësh para në vitet kur formohet personaliteti, mund të lerë gjurmë të pashlyeshme tek njerëzit. Një kategori e gjerë e të rinjve që panë nga afër turbullirat e tregut gjatë Depresionit të Madh në SHBA në fund të viteve 1920 dhe fillimin e viteve 1930, nuk investuan kurrë në jetën e tyre.
“Ilaç” për barazinë gjinore?
Disa ekspertë, përfshirë edhe Davies, mendojnë se një platformë e tillë mund të ndihmojë në zgjidhjen e një problemi madhor që mundon tregjet financiare botërore: faktin që ka shumë pak gra që zotërojnë aksione. Studimet tregojnë se ka një prani tepër të ulët të grave në këtë treg, për shkak të mungesës së vetëbesimit dhe gjithashtu të mungesës së njohurive në këtë fushë.
Por analistja Coles nuk është dhe aq e bindur që kjo platformë do të shtojë numrin e vajzave në tregun e aksioneve. “Nuk jam e sigurt që do të ndihmojë zvogëlimin e këtij hendeku gjigant, sepse shumica e fëmijëve po mësojnë mbi investimet nëpërmjet medias sociale dhe algoritmet shfaqin vetëm informacione që lidhen ngushtë me interesat e tyre. Për momentin, për shkak të kushtëzimeve kulturore, sërish kjo fushë do të pëlqehet më shumë nga djemtë se sa nga vajzat”, përfundon ajo.
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ka thënë se arsyeja kryesore pse studentët zgjedhin të studiojnë në këtë institucion është qasja moderne dhe programet inovative që ofrohen.
Në një intervistë në FIVE të Dukagjinit, Hajrizi ka theksuar se UBT dallon nga universitetet e tjera për shkak të orientimit drejt së ardhmes dhe temave bashkëkohore, si Inteligjenca Artificiale.
Sipas tij, një element tjetër që i tërheq studentët është mënyra ndërmarrësore e funksionimit të UBT-së, e cila, duke qenë e vetëfinancuar, ka si obligim që çdo student të arrijë sukses.
“Mendoj që qasja e re, ne kemi programe të reja dhe moderne. Dhe janë programe të së ardhmes, nuk e kemi asnjë old fashion në program. Kjo është tema kryesore që asnjëherë nuk ke pas një tematik që ne e trajtojmë për të kaluarën, por flasim Inteligjencës Artificiale. Apo flasim sot për IA, po, cili është universiteti më i mirë në regjion për IA? Dihet. Ose po flet për zhvillim të qëndrueshëm, dihet kush tregon rolin. Po flet për mjekësi, dihet kush. Po flet për energji, bujqësi.
Domethënë thjesht jemi duke garuar për t’i ofruar ato kompetenca të cilat atij i duhen. Jemi shumë aktivë me qenë shumë të kujdesshëm në suksesin e tij. Se ne vetëfinancohemi, ne jemi një qasje ndërmarrësore, e kemi obligim atë me ngrit deri te suksesi. Ai e ndjen atë mbështetje. E ndjenë atë cilësi e infrastrukturë. E ndjenë atë ndërkombëtarizmin dhe vjen”, ka thënë Hajrizi.
Me rastin e fillimit të Muajit të Ndërgjegjësimit Kundër Kancerit të Gjirit, Ministria e Shëndetësisë në bashkëpunim me Institutin Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Kosovës fillon fushatën sensibilizuese kundër Kancerit të Gjirit.
Në këtë ngjarje do të marrin pjesë Kryeministri në detyrë i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia, përfaqësues të shoqërisë civile dhe profesionistë shëndetësorë.
“Mamografia është metoda më e rëndësishme diagnostikuese për zbulimin e hershëm të kancerit të gjirit. Si një ekzaminim radiologjik, ajo mundëson identifikimin e ndryshimeve shumë të vogla në indin e gjirit, shpesh para se këto të jenë të dukshme klinikisht. Zbulimi i hershëm ka rëndësi thelbësore, pasi rrit ndjeshëm mundësinë e trajtimit efektiv dhe ul vdekshmërinë nga kjo sëmundje. Mamografia rekomandohet si mjet skriningu për gratë mbi 40 vjeç, ose më herët për ato me faktorë rreziku, duke qenë një procedurë të thjeshtë, të shpejtë dhe të sigurt për ruajtjen e shëndetit të grave. Gjatë këtij muaji, Mamografi Mobil do të jetë në qytetet e parashikuara në kalendar, sipas datave të specifikuara, nga ora 10:00 deri në 16:00”, thuhet në njoftim të MSH-së.
Me rastin e fillimit të Muajit të Ndërgjegjësimit Kundër Kancerit të Gjirit, Ministria e Shëndetësisë njofton se nga data 1 deri më 31 tetor 2025, Mamografi Mobil do të jetë në qytetet e Kosovës./S.K/EO/
Këshilli Bashkiak i Elbasanit aprovoi shpalljen e 4 zonave malore prioritare për zhvillim si pjesë e nismës qeveritare “Paketa e Maleve”, për të nxitur zhvillimin ekonomik dhe investimet në zonat malore të Shqipërisë.
Ky vendim bazohet në ligjin “Për Paketën e Maleve” si dhe në udhëzimet përkatëse të miratuara nga Ministria e Pushtetit Vendor, duke synuar nxitjen e zhvillimit të qëndrueshëm, turizmit rural e natyror.
Kryetari i Bashkisë Elbasan, Gledian Llatja, tha se zonat e përzgjedhura janë njësitë administrative Gjinar, Funar, Tregan dhe Shushicë të cilat përbëjnë një potencial të rëndësishëm ekonomik, turistik e mjedisor për qytetin dhe rajonin.
Ai u shpreh se prioritet mbetet zhvillimi i qëndrueshëm dhe shfrytëzimi i burimeve natyrore në shërbim të qytetarëve dhe rajonit.
“Elbasani ka gjithçka për t’u kthyer në një destinacion të rëndësishëm turistik, dhe ne po i hapim rrugë këtij zhvillimi”, tha Llatja.
Gjinari, i njohur si “xhevahiri natyror” i Elbasanit, ofron potencial për zhvillimin e turizmit malor, ekoturizmit dhe përpunimit të bimëve mjekësore.
Funari, me pyjet e pasura dhe liqenet e tij natyrale, shihet si një destinacion i ardhshëm për turizëm kulturor, rural dhe sporte e aventurës.
Ndërsa Tregani, me ujërat termale, mbetet një atraksion i veçantë për turizmin shëndetësor e relaksues dhe aktualisht është zona më e frekuentuar e Elbasanit me mbi 9 mijë vizitorë çdo vit.
Ndërsa Shushica, vetëm pak kilometra nga qyteti, konsiderohet një zonë me potencial për turizëm familjar, bujqësi dhe kulinari tradicionale.
Sipas të dhënave zyrtare, deri në fillim të gushtit në qarkun e Elbasant ka pasur 348 aplikime. Aplikimet mbeten të hapura deri në fund të vitit 2025, ndërsa 500 aplikantët e parë do të përfitojnë lehtësira fiskale për 10-vjet, thuhet në njoftim./S.K/KP/ElbasaniNews/
Kryetari i BDI-së, Ali Ahmeti ka pranuar titullin “Doctor Honoris Causa” nga Universiteti Europian i Tiranës.
Përmes rrjeteve sociale, Ahmeti tha se ky vlerësim lidhet ngushtë me rrugëtimin e përbashkët për sigurimin e të drejtave të shqiptarëve, ndërtimin e paqes dhe përparimin drejt integrimit euroatlantik të Maqedonisë së Veriut.
“Sot pata nderin e veçantë të pranoj titullin “Doctor Honoris Causa” nga Universiteti Europian i Tiranës. Ky vlerësim lidhet ngushtë me rrugëtimin tonë të përbashkët për sigurimin e të drejtave të shqiptarëve, ndërtimin e paqes dhe përparimin drejt integrimit euroatlantik të Maqedonisë së Veriut”, ka shkruar Ahmeti.
Ahmeti u shpreh mirënjohës për këtë nderim duke thënë se ky çmim nuk i përket vetëm atij por të gjithë atyre që kanë ndarë të njëjtën rrugë, sakrificë dhe përpjekje.
“Ky çmim nuk është vetëm për mua, por për të gjithë ju, për çdo sakrificë, çdo përpjekje dhe çdo hap që kemi bërë së bashku në këtë rrugë të gjatë.Jam mirënjohës për këtë nderim dhe i vendosur që të vazhdojmë punën për çështjen kombëtare dhe për të ardhmen evropiane të vendit tonë”, shkruan ai.
“Doctor Honoris Causa” është një titull nderi i lartë akademik që një universitet i jep një individi për arritje të jashtëzakonshme në një fushë të caktuar, për të nderuar kontributin ose ndikimin e madh të një personi./S.K/KP/