Aktualitet

Lituanezët përgatiten për sulm potencial rus

Lufta e Ukrainës: Frikë dhe pushim për Lituaninë.

Published

on

Lituanezët i ndjekin me shqetësim të madh ngjarjet në Ukrainë. Shumë përgatiten për një skenar ekstrem dhe disa stërviten për të marrë armët kundër Rusisë.

Gati për zjarr! Qitja fillon. Ka tre vjet që Paulius Liškauskas stërvitet për situatën e emergjencës. Kjo situatë emergjente nuk ka qenë kurrë kaq pranë, beson 39-vjeçari në bisedë me DW. “Unë doja të anëtarësohesha në Bashkimin e Qitësve të Lituanisë që në vitin 2014, kur Rusia aneksoi Krimenë dhe nisi luftën kundër Ukrainës. Propaganda shtetërore ruse e vuri në shënjestër Lituaninë që atëherë. Për ne kjo donte të thoshte: mund ta kemi radhën ne”.

Të shoqëruar nga Paulius Liškauskas, një duzinë burra dhe një grua i afrohen një pushke dhe shtijnë. Në një dhomë të errët në katin e parë të një ndërtese të vogël në mes të zonës së këmbësorëve të Marjanpoles, është varur një ekran. Ne të tregohet një animacion me terroristë të dyshuar, të fshehur diku pas një ndërtese. Ata janë objektivi. E gjitha kjo mund të ishte një lojë kompjuterike e padëmshme po të mos ishte zëri i frikshëm i vërtetë që bërtet nga altoparlantët me çdo të shtënë. Sikur të kujtonte luftën e vërtetë, që ka shpërthyer tani në zemër të Evropës.

E vetmja grua e pranishme në dhomë është gruaja e Paulius Liškauskas-it. Të dy mbajnë uniforma të gjelbra ulliri të Bashkimit të Qitësve të Lituanisë, një shoqatë paraushtarake e mbështetur nga shteti. Bashkimi i Qitësve të Lituanisë është një lloj ushtrie shtesë. Ai përbëhet nga lituanezë dhe lituaneze që stërviten rregullisht për përdorimin e armëve dhe që janë gati të luftojnë në rast emergjence.

Një shoqatë paraushtarake me një traditë të dyshimtë

Shoqata ka një traditë të gjatë dhe një reputacion të diskutueshëm. E themeluar në fillim të shekullit të 20-të për të luftuar për pavarësinë e Lituanisë, Bashkimi i Qitësve bashkëpunoi me nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore. Pasi Lituania u bë pjesë e BRSS, qitësit luftuan si partizanë sovjetikët, disa ranë viktimë e regjimit të Stalinit. Pas shpalljes së pavarësisë së Lituanisë në vitet 1990, shoqata përjetoi një rilindje. Pas fillimit të luftës në Ukrainë, qitësit amatorë janë shumë të njohur. Paulius Liškauskas është i lumtur që është një nga 14.000 anëtarët aktualë.

Sidomos për shkak se familja e Paulius Liškauskas-it jeton në një rajon që konsiderohet veçanërisht i cënushëm në rast të një lufte kundër Rusisë: në të ashtuquajturin Hendekun Suwalki. Ky është emri i një rripi të ngushtë toke që lidh Lituaninë me Poloninë dhe që “ka ngecur” midis enklavës ruse të Kaliningradit në veriperëndim dhe Bjellorusisë, një aleate e Rusisë, në jug. Ka ngecur sepse është vetëm 65 kilometra ndërsa korbi fluturon, sepse është e vetmja lidhje tokësore e shteteve baltike me partnerët e tjerë të NATO-s.

Shumë këtu kanë frikë se Moska do ta mbyllë këtë lidhje tokësore dhe ndiejnë një antipati të thellë për Rusinë. Këtë antipati e ndjen edhe Paulius Liškauskasi, i cili punon si avokat kur heq uniformën e Bashkimit të Qitësve Lituanezë. Lituanezi megjithatë, bën dallim mes politikës ruse dhe njerëzve të zakonshëm në Rusi: “Kam klientë rusë me të cilët vazhdoj të mbaj kontakte. Nuk ndjej urrejtje personale ndaj tyre, por ndaj shtetit të tyre dhe propagandës shtetërore ruse”.

Këtë urrejtje duhet ta ndjejnë edhe rusët që udhëtojnë me tren midis Moskës dhe enklavës ruse të Kaliningradit; ata më pas kalojnë nëpër kryeqytetin lituanez Vilnius. Ata sigurisht nuk lejohen të zbresin nga treni, por përballen me pamje të përgjakshme të luftës nga dritaret e trenit të tyre. Dhe me pyetjen nëse ata vërtet duan të mbështesin Presidentin rus Putin.

Lufta e Ukrainës: Frikë dhe pushim për Lituaninë

Për rreth 45 vjet, Lituania dhe Rusia kanë qenë pjesë të të njëjtit shtet: Bashkimit Sovjetik. Pas shpalljes së pavarësisë, Lituania u bashkua me NATO-n në vitin 2004. Vitet e fundit tensionet me Rusinë janë shtuar.

Lufta në Ukrainë është një thirrje zgjimi, paralajmëron deputeti lituanez Laurynas Kasčiūnas. Në një intervistë për DW, ai kërkon që Lituania të jetë më e armatosur kundër një agresioni të mundshëm nga Rusia: “Kemi vetëm pak vite kohë për t’u përgatitur. Prandaj na duhet një prani më e madhe e ‘NATO-s si një parandaluese e sigurt’.

Paulius Liškauskas

Janë pikërisht ukrainasit ata që sot u japin përparësi lituanezëve, vëren politologu Tomas Janeliūnas nga Universiteti i Vilniusit. Kur filloi lufta, në Lituani kishte njerëz që donin të largoheshin nga frika, tha ai për DW. Por tani shumë shohin se ushtria ruse është më e dobët nga sa mendohej më parë, thekson Janeliūnas. Vullneti i ukrainasve ndërkohë është më i fortë: “Gjëra të tilla si lufta në Ukrainë janë një mësim i mirë për ne. Ato na japin kohë për t’u përgatitur. Ukrainasit na japin kohë. Duhet ta shfrytëzojmë këtë kohë në mënyrë optimale dhe të përgatitemi”.

Për shembull, me ushtrime qitjeje, si Paulius Liškauskas-i nga Bashkimi Lituanez i Qitësve. Ai sigurisht do të ishte i lumtur të kishte më shumë ushtarë të NATO-s, por në rast urgjence do të shkonte vetë në luftë me gruan e tij: “Është e vështirë të flasësh për të ardhmen. Jetojmë në kohë të vështira dhe askush nuk e di se çfarë do të sjellë e nesërmja. Prandaj është e rëndësishme të jetosh këtu dhe tani, të hedhësh hapa të vegjël, të forcosh vendin me patriotizëm”.DW

Continue Reading

Aktualitet

Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete

Published

on

UBT do të jetë nikoqir i Konferencës së VII Ndërkombëtare të Botës Turke për Shkencë dhe Inxhinieri – TURK-COSE 2025, e cila do të mbahet nga 13 dhe 14 nëntor, në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, në Lipjan.

Kjo ngjarje e madhe shkencore do të organizohet në formën fizike dhe online, duke mbledhur studiues, profesorë dhe kërkues nga e gjithë bota.

Konferenca organizohet në bashkëpunim mes UBT-së, Universitetit Kirgizo-Turk “Manas” (KTMU – Kirgizi), Universitetit Teknik të Azerbajxhanit (AZTU – Azerbajxhan), Universitetit “Akhmet Yasawi” (Kazakistan) dhe Universitetit “Niğde Ömer Halisdemir” (NOHU – Turqi).

TURK-COSE 2025 do të përqendrohet në tema bashkëkohore të fushave të ndryshme shkencore dhe teknologjike, përfshirë:

  • Teknologjitë e Informacionit dhe Telekomunikimit
  • Shkencat Natyrore dhe të Aplikuara
  • Shkencat Fizike dhe Teknike
  • Inxhinierinë e Ndërtimit dhe Teknologjitë Arkitekturore
  • Shkencat Bujqësore dhe Mjedisore
  • Transportin dhe Energjjinë e Rinovueshme

Në fokus do të jenë edhe konceptet moderne si Industria 4.0, Inteligjenca Artificiale, Interneti i Gjërave (IoT), Energjia e Gjelbër, dhe Qytetet e Mençura.

Në konferencë do të marrin pjesë folës nga të paktën pesë shtete të ndryshme, ndërsa gjuhët zyrtare të punimeve do të jenë: turqishtja, kazakishtja, kirgizishtja, azerbajxhanishtja, anglishtja dhe rusishtja.

Punimet e pranuara dhe prezantuara do të publikohen në Librin e Abstrakteve dhe Librin e Punimeve me ISBN, ndërsa versionet e zgjeruara në anglisht do të kenë mundësi botimi në revista të indeksuara si SCOPUS, TRDizin dhe Crossref.

Organizatorët ftojnë studiues, akademikë, profesionistë dhe studentë të diplomuar të kontribuojnë me punime shkencore që reflektojnë zhvillimet më të fundit në shkencë dhe inxhinieri.

Continue Reading

Rajoni

Vlerësohet lartë modeli UBT 5S në Kongresin e 61-të Botëror të Planifikimit Urban të organizuar nga ISOCARP

Published

on

Në kuadër të Kongresit të 61-të Botëror të Planifikimit Urban (ISOCARP 2025), Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ka prezantuar online modelin inovativ të qytetit të mençur UBT 5S. Në këtë prezantim autor ishte edhe Drejtori i Institutit për Studime Urbane, Shqiprim Ahmeti. Ky model inovativ vendos Kosovën në qendër të modeleve ndërkombëtare për planifikimin urban dhe integrimin e teknologjisë në qytetet e së ardhmes.

Këtë vit, kongresi po mbahet në Riad të Arabisë Saudite, nën temën qendrore: “Qytetet dhe Rajonet në Veprim: Rrugët e Planifikimit drejt Qëndrueshmërisë dhe Cilësisë së Jetës”.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë e qasjeve sistematike, përdorimit të teknologjive digjitale dhe prototipeve të vogla, për të krijuar një model të integruar që përfshin të gjitha grupmoshat dhe sektorët e një qyteti.

Aktualisht, ekosistemi përfshin rreth 17,000 persona dhe kombinon zona komunitare, arsimin, infrastrukturën, shërbimet shëndetësore dhe aktivitetet bujqësore, duke u mbështetur në teknologji si 5G për monitorim dhe analizë në kohë reale.

Pjesëmarrësit në kongres vlerësuan modelin e UBT-së si një shembull model të qytetit të mençur dhe rezilient, duke nënvizuar rolin kyç të universiteteve në udhëheqjen e inovacionit dhe planifikimit urban të qëndrueshëm.

Continue Reading

Vendi

UBT sjell programin e mençur për sigurinë kibernetike në Konferencën më të madhe të IEEE-së për Teknologji dhe Siguri – “Smart Security for Smart Cities”

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, prezantoi në Romë rezultatet e punës shkencore dhe inovative të ekipit të UBT-së dhe Universitetit të Sofjes për zhvillimin e programit të mençur për sigurinë kibernetike, i cili po implementohet tashmë në qytetin e mençur të UBT-së. Ky prezantim rriti interesimin e pjesëmarrësve, të cilët shtruan pyetje dhe shprehën kërkesën për implementimin e këtij modeli edhe në vende dhe sisteme të tjera në botë.

Gjatë Konferencës më të madhe të IEEE-së për Teknologji dhe Siguri, Rektori Hajrizi prezantoi temën “Advanced Techniques for Reconnaissance and Enumeration in Internal Network Security Assessments”, duke përfshirë rezultatet e punimeve shkencore të realizuara nga ai dhe kolegët nga UBT dhe Universiteti i Sofjes për Teknologji, në kuadër të programit për avancime shkencore.

Në kuadër të konferencës dhe panairit të teknologjisë, Rektori pati mundësinë të takojë përfaqësues dhe ekspertë nga ushtritë pjesë e Aleancës së NATO-s, ushtria italiane dhe amerikane, universitete të ndryshme nga e gjithë bota, si dhe përfaqësues të kompanive kryesore të sektorit teknologjik. Ai gjithashtu takoi Prof. DePonte, udhëheqësin e konferencës, me të cilin ranë dakord për nismat dhe marrëveshjet e bashkëpunimit në fusha specifike.

Rektori Hajrizi prezantoi punën e bërë në UBT në fushat e shkencës dhe teknologjisë që lidhen me sektorin e mbrojtjes, sigurisë dhe menaxhimit të infrastrukturës kritike dhe të qëndrueshme, duke vënë theks të veçantë në sigurinë kibernetike, robotikë, teknologjinë e droneve, 5G, Internet of Things, Digital Twins dhe Inteligjencën Artificiale. Ai prezantoi gjithashtu një sërë projektesh të financuara nga UBT dhe Bashkimi Evropian, të cilat kanë rezultuar me produkte dhe aplikacione inovative.

IEEE është një nga organizatat më prestigjioze në botë, dhe punimet e saj vlerësohen jashtëzakonisht shumë ndërkombëtarisht. Prof. Dr. Edmond Hajrizi është anëtar i rregullt i IEEE-së dhe kontribuon prej vitesh me punime dhe organizimin e eventeve të saj. UBT ka një kontribut të spikatur në kuadër të konferencave të IEEE-së.

Continue Reading

Aktualitet

Exit Polli e nxjerrë fitues Përparim Ramën në Prishtinë

Published

on

Përparim Rama nga LDK ka dalë i pari në sondazhet e televizionit Dukagjini.

Sipas këtij exit pollit të UBO-Consulting, rezulton që Rama merr 54.1 për qind, ndërsa kundër kandidati i tij, Hajrulla Çeku 45.9 për qind.

Ndërsa sipas exit pollit të Klan Kosovës, përparim Rama ka 53.62 për qind, ndërsa Hjarulla Çeku 46.38 për qind.

Continue Reading

Të kërkuara