Aktualitet
Lituanezët përgatiten për sulm potencial rus
Lufta e Ukrainës: Frikë dhe pushim për Lituaninë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiLituanezët i ndjekin me shqetësim të madh ngjarjet në Ukrainë. Shumë përgatiten për një skenar ekstrem dhe disa stërviten për të marrë armët kundër Rusisë.
Gati për zjarr! Qitja fillon. Ka tre vjet që Paulius Liškauskas stërvitet për situatën e emergjencës. Kjo situatë emergjente nuk ka qenë kurrë kaq pranë, beson 39-vjeçari në bisedë me DW. “Unë doja të anëtarësohesha në Bashkimin e Qitësve të Lituanisë që në vitin 2014, kur Rusia aneksoi Krimenë dhe nisi luftën kundër Ukrainës. Propaganda shtetërore ruse e vuri në shënjestër Lituaninë që atëherë. Për ne kjo donte të thoshte: mund ta kemi radhën ne”.
Të shoqëruar nga Paulius Liškauskas, një duzinë burra dhe një grua i afrohen një pushke dhe shtijnë. Në një dhomë të errët në katin e parë të një ndërtese të vogël në mes të zonës së këmbësorëve të Marjanpoles, është varur një ekran. Ne të tregohet një animacion me terroristë të dyshuar, të fshehur diku pas një ndërtese. Ata janë objektivi. E gjitha kjo mund të ishte një lojë kompjuterike e padëmshme po të mos ishte zëri i frikshëm i vërtetë që bërtet nga altoparlantët me çdo të shtënë. Sikur të kujtonte luftën e vërtetë, që ka shpërthyer tani në zemër të Evropës.
E vetmja grua e pranishme në dhomë është gruaja e Paulius Liškauskas-it. Të dy mbajnë uniforma të gjelbra ulliri të Bashkimit të Qitësve të Lituanisë, një shoqatë paraushtarake e mbështetur nga shteti. Bashkimi i Qitësve të Lituanisë është një lloj ushtrie shtesë. Ai përbëhet nga lituanezë dhe lituaneze që stërviten rregullisht për përdorimin e armëve dhe që janë gati të luftojnë në rast emergjence.
Një shoqatë paraushtarake me një traditë të dyshimtë
Shoqata ka një traditë të gjatë dhe një reputacion të diskutueshëm. E themeluar në fillim të shekullit të 20-të për të luftuar për pavarësinë e Lituanisë, Bashkimi i Qitësve bashkëpunoi me nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore. Pasi Lituania u bë pjesë e BRSS, qitësit luftuan si partizanë sovjetikët, disa ranë viktimë e regjimit të Stalinit. Pas shpalljes së pavarësisë së Lituanisë në vitet 1990, shoqata përjetoi një rilindje. Pas fillimit të luftës në Ukrainë, qitësit amatorë janë shumë të njohur. Paulius Liškauskas është i lumtur që është një nga 14.000 anëtarët aktualë.
Sidomos për shkak se familja e Paulius Liškauskas-it jeton në një rajon që konsiderohet veçanërisht i cënushëm në rast të një lufte kundër Rusisë: në të ashtuquajturin Hendekun Suwalki. Ky është emri i një rripi të ngushtë toke që lidh Lituaninë me Poloninë dhe që “ka ngecur” midis enklavës ruse të Kaliningradit në veriperëndim dhe Bjellorusisë, një aleate e Rusisë, në jug. Ka ngecur sepse është vetëm 65 kilometra ndërsa korbi fluturon, sepse është e vetmja lidhje tokësore e shteteve baltike me partnerët e tjerë të NATO-s.
Shumë këtu kanë frikë se Moska do ta mbyllë këtë lidhje tokësore dhe ndiejnë një antipati të thellë për Rusinë. Këtë antipati e ndjen edhe Paulius Liškauskasi, i cili punon si avokat kur heq uniformën e Bashkimit të Qitësve Lituanezë. Lituanezi megjithatë, bën dallim mes politikës ruse dhe njerëzve të zakonshëm në Rusi: “Kam klientë rusë me të cilët vazhdoj të mbaj kontakte. Nuk ndjej urrejtje personale ndaj tyre, por ndaj shtetit të tyre dhe propagandës shtetërore ruse”.
Këtë urrejtje duhet ta ndjejnë edhe rusët që udhëtojnë me tren midis Moskës dhe enklavës ruse të Kaliningradit; ata më pas kalojnë nëpër kryeqytetin lituanez Vilnius. Ata sigurisht nuk lejohen të zbresin nga treni, por përballen me pamje të përgjakshme të luftës nga dritaret e trenit të tyre. Dhe me pyetjen nëse ata vërtet duan të mbështesin Presidentin rus Putin.
Lufta e Ukrainës: Frikë dhe pushim për Lituaninë
Për rreth 45 vjet, Lituania dhe Rusia kanë qenë pjesë të të njëjtit shtet: Bashkimit Sovjetik. Pas shpalljes së pavarësisë, Lituania u bashkua me NATO-n në vitin 2004. Vitet e fundit tensionet me Rusinë janë shtuar.
Lufta në Ukrainë është një thirrje zgjimi, paralajmëron deputeti lituanez Laurynas Kasčiūnas. Në një intervistë për DW, ai kërkon që Lituania të jetë më e armatosur kundër një agresioni të mundshëm nga Rusia: “Kemi vetëm pak vite kohë për t’u përgatitur. Prandaj na duhet një prani më e madhe e ‘NATO-s si një parandaluese e sigurt’.
Janë pikërisht ukrainasit ata që sot u japin përparësi lituanezëve, vëren politologu Tomas Janeliūnas nga Universiteti i Vilniusit. Kur filloi lufta, në Lituani kishte njerëz që donin të largoheshin nga frika, tha ai për DW. Por tani shumë shohin se ushtria ruse është më e dobët nga sa mendohej më parë, thekson Janeliūnas. Vullneti i ukrainasve ndërkohë është më i fortë: “Gjëra të tilla si lufta në Ukrainë janë një mësim i mirë për ne. Ato na japin kohë për t’u përgatitur. Ukrainasit na japin kohë. Duhet ta shfrytëzojmë këtë kohë në mënyrë optimale dhe të përgatitemi”.
Për shembull, me ushtrime qitjeje, si Paulius Liškauskas-i nga Bashkimi Lituanez i Qitësve. Ai sigurisht do të ishte i lumtur të kishte më shumë ushtarë të NATO-s, por në rast urgjence do të shkonte vetë në luftë me gruan e tij: “Është e vështirë të flasësh për të ardhmen. Jetojmë në kohë të vështira dhe askush nuk e di se çfarë do të sjellë e nesërmja. Prandaj është e rëndësishme të jetosh këtu dhe tani, të hedhësh hapa të vegjël, të forcosh vendin me patriotizëm”.DW
You may like
Bota
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
Published
1 day agoon
December 20, 2024By
UBTnewsSulmet me raketa që goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, mëngjesin e së premtes, kanë dëmtuar edhe ndërtesën ku ndodhet ambasada e Maqedonisë së Veriut.
Ministria e Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme e këtij vendi njoftoi se personeli diplomatik i pranishëm në ambasadë, nuk është lënduar. Në reagimin e saj, ministria dënoi ashpër sulmet me raketa të kryera nga ushtria ruse.
“Shërbimet kompetente kanë kryer kontrollin fillestar të dëmtimeve në vend dhe tashmë po punohet për riparimin e tyre”, njoftuan të premten nga ministria.
Sipas raportimeve, mësohet se në shënjestër ka qenë një ndërtesë pranë ambasadës maqedonase, e përdorur nga shërbimet e sigurisë ushtarake të Ukrainës.
Ndërkohë, autoritetet lokale në Ukrainë njoftojnë se të paktën dy persona kanë humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur gjatë valës intensive nga bombardimet ruse që goditën Kievin bashkë me rajonin jugor të Hersonit.
Në të gjithë Ukrainën u lëshuan sirena për të paralajmëruar sulme ajrore për disa orë.
Sipas kreut të administratës ushtarake të Kievit, Serhiy Popko, Rusia hodhi tetë raketa – përfshirë raketa hipersonike Kinzhal dhe raketa balistike Iskander/KN-23 – vetëm në Kiev.
Bombardimet e së premtes në Ukrainë pasuan deklaratën e presidentit rus, Vladimir Putin, i cili të enjten propozoi “një duel të armëve të shekullit 21”, mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, për të treguar fuqinë e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, të quajtur Oreshnik, për të cilën tha se nuk mund të shkatërrohet nga mbrojtjet ajrore të Perëndimit.
Zyrtarët perëndimorë i hedhin poshtë këto pretendime.
Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.
Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.
Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.
Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/
Bota
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Published
1 day agoon
December 20, 2024By
UBTnewsDisa diplomatë amerikanë kanë mbërritur në Damask të premten për të biseduar me liderët e rinj të Sirisë dhe për të kërkuar të dhëna për vendndodhjen e gazetarit të zhdukur amerikan, Austin Tice. Kjo është vizita e tyre e parë e zyrtarëve amerikanë në Siri që nga rënia e presidentit Bashar al-Assad javë më parë.
Ndihmëssekretarja amerikane e Shtetit për Çështjet e Lindjes së Afërt, Barbara Leaf, ish-i dërguari i posaçëm për Sirinë, Daniel Rubinstein, dhe i dërguari kryesor i administratës Biden për negociatat për pengjet, Roger Carstens, vizituan Sirinë për bisedime me udhëheqësit e përkohshëm sirianë, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit të premten në mëngjes.
Kjo është vizita e parë zyrtare e diplomatëve amerikanë në Siri pas më shumë se një dekade, që nga mbyllja e Ambasadës amerikane në Damask në vitin 2012.
“Ata do të angazhohen drejtpërdrejt me popullin sirian, duke përfshirë përfaqësues të shoqërisë civile, aktivistë, anëtarë të komuniteteve të ndryshme dhe zëra të tjerë sirianë për të biseduar për vizionin e tyre për të ardhmen e vendit të tyre dhe për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara mund t’i mbështesin”, tha Departamenti i Shtetit.
Në krye të agjendës së tyre do të jetë mbledhja e të dhënave për gazetarin amerikan Austin Tice, i cili u zhduk në Siri në vitin 2012. Gjithashtu, ata do të theksojnë se parimet e gjithëpërfshirjes, mbrojtja e pakicave dhe heqja dorë terrorizmi dhe armët kimike, janë vendimtare për çdo mbështetje amerikane për Qeverinë e re siriane.
Tice, i cili ka punuar për media si The Washington Post dhe gazetat, u zhduk në një pikë kontrolli në një zonë të kontestuar në perëndim të Damaskut, kur lufta civile në Siri po përshkallëzohej.
Një video e publikuar disa javë pas zhdukjes së tij shfaqte Ticen me sy të lidhur, i mbajtur nga burra të armatosur, duke thënë: “O, Jezus”. Që nga atëherë nuk është dëgjuar më prej tij.
Qeveria e Bashar al-Assadit e kishte mohuar publikisht se e mbante atë.
Grupi rebel që udhëhoqi sulmin ndaj Damaskut, i cili e detyroi Assadin të ikë nga vendi, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Megjithatë, kjo nuk ua ndalon zyrtarëve amerikanë të flasin me anëtarët ose udhëheqësit e grupit.
Departamenti amerikan i Shtetit tha se Rubinstein, Leaf dhe Carstens do të takohen me zyrtarët e HTS-së, por nuk tregoi nëse lideri i grupit, Ahmad al-Sharaa, dikur i lidhur me al-Qaedan, do të jetë një nga ta.
Zyrtarët amerikanë kanë përshëndetur deklaratat publike të al-Sharaa-s për mbrojtjen e të drejtave të pakicave dhe grave, por janë skeptikë nëse ai do ta bëjë këtë në të ardhmen afatgjate.
SHBA-ja nuk ka prani diplomatike zyrtare në Siri që nga viti 2012, kur e pezulloi punën e Ambasadës në Damask gjatë luftës civile në vend, megjithëse ka vendosur trupa ushtarake në disa pjesë të vogla të Sirisë në luftën kundër grupit militant Shteti Islamik (IS).
Pentagoni njoftoi të enjten se SHBA-ja e kishte dyfishuar numrin e forcave të saj në Siri për ta luftuar IS-in para rënies së Assadit.
Vizita e diplomatëve në Damask nuk do të rezultojë në rihapjen e menjëhershme të Ambasadës amerikane, e cila është nën mbrojtjen e Qeverisë çeke, sipas zyrtarëve amerikanë. Ata thanë se vendimet mbi njohjen diplomatike do të merren kur autoritetet e reja siriane t’i bëjnë të qarta qëllimet e tyre./REL/
Bota
Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane
Published
1 day agoon
December 20, 2024By
UBT NEWSNdikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.
Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.
“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.
Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.
Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.
“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/
Bota
SHBA dhe Britania sanksionojnë zyrtarët e Ministrisë së Brendshme të Gjeorgjisë
Published
1 day agoon
December 20, 2024By
UBTnewsShtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë vendosur sanksione ndaj ministrit të Brendshëm të Gjeorgjisë, Vakhtang Gomelauri, dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Ministri, si përgjigje ndaj rolit të tyre të dyshuar në shtypjen e dhunshme të gazetarëve, figurave opozitare dhe protestuesve antiqeveritarë.
Shtetet e Bashkuara vendosën gjithashtu sanksione ndaj Mirza Kezevadze, zëvendësshefit të departamentit të forcave speciale në Ministrinë e Brendshme të Gjeorgjisë, njoftoi Departamenti amerikan i Thesarit në një komunikatë më 19 dhjetor.
Departamenti i Thesarit deklaroi se këto veprime janë ndërmarrë në bashkëpunim me Britaninë, e cila më 19 dhjetor vendosi sanksione ndaj Gomelaurit dhe katër zyrtarëve të tjerë të Ministrisë së Brendshme për shkelje të dyshuara të të drejtave të njeriut.
Një zyrtar i Departamentit amerikan të Thesarit tha se arsyet e cituara nga të dyja qeveritë për vendosjen e sanksioneve janë të ngjashme.
“Pas zgjedhjeve në Gjeorgji, zyrtarë kyçë në Ministrinë e Punëve të Brendshme u përfshinë në shtypjen e popullit të vet në mënyrë të egër, duke përfshirë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve dhe përdorimin e dhunës”, tha Bradley T. Smith, nënsekretari i përkohshëm i Thesarit për Terrorizëm dhe Inteligjencë Financiare.
Çdo aset i zotëruar nga Gomelauri dhe Kezevadze në juridiksionin amerikan është bllokuar, tha Departamenti i Thesarit.
Përveç Gomelaurit, Britania vendosi sanksione edhe ndaj zëvendësministrit të Brendshëm Aleksandre Darakhvelidze, Sulkhan Tamazashvili, Zviad Kharazishvili dhe Mileri Lagazauri, sipas një komunikate të Qeverisë britanike, shkruan REL.
Mijëra njerëz demonstruan përsëri në Tbilisi në natën e 19 dhjetorit. Kjo ishte dita e 22-të radhazi e protestave kundër vendimit të Qeverisë për t’i ndërprerë praktikisht bisedimet për anëtarësimin e vendit në BE.
Protestuesit e kanë vënë në pikëpyetje legjitimitetin e fitores së partisë Ëndrra Gjeorgjiane në zgjedhjet që u mbajtën në fund të tetorit.
Protestat u rritën pasi kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, njoftoi se Tbilisi i pezulloi deri në vitin 2028 bisedimet me Brukselin për anëtarësimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.
Presidentja proevropiane e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili, ka thënë se zgjedhjet e 26 tetorit u manipuluan me ndihmën e Moskës dhe është zotuar se nuk do të largohet nga detyra edhe kur pasardhësi i saj – i përzgjedhur nga ai që protestuesit e quajnë Parlament të paligjshëm – të betohet më 29 dhjetor.
Zurabishvili i ka dënuar “sulmet brutale ndaj popullit dhe mediave gjeorgjiane”, duke e krahasuar shtypjen e tyre nga autoritetet me “represionin në stilin rus”.
Protestat janë shpërndarë vazhdimisht në mënyrë të dhunshme, aktivistët janë arrestuar dhe politikanët e opozitës dhe përfaqësuesit e medias janë sulmuar.
Gjeorgjia e mori statusin e vendit kandidatit për BE në dhjetor 2023 dhe, sipas sondazheve, shumica e gjeorgjianëve e mbështesin anëtarësimin e vendit në BE.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman