Shëndet
Lija e majmunit vjen në Evropë, konfirmohet rasti i parë i variantit më të rëndë
Published
1 year agoon
By
Betim GashiSuedia konfirmoi rastin e saj të parë të variantit më ngjitës të lisë së majmunit, një infeksion viral që përhapet përmes kontaktit të ngushtë, duke shënuar herën e parë që është gjetur jashtë Afrikës.
Personi u infektua ndërsa ishte në një pjesë të Afrikës ku kishte një shpërthim të madh të sëmundjes, tha në një konferencë për shtyp Olivia Wigzell, drejtore e përgjithshme në agjencinë suedeze të shëndetit publik.
Wigzell tha se personi që ishte infektuar kishte marrë kujdes dhe udhëzime në përputhje me rekomandimet e agjencisë shëndetësore.
Kina njoftoi të premten se do të fillojë kontrollin e njerëzve dhe mallrave që hyjnë në vend për virusin e quajtur mpox gjatë gjashtë muajve të ardhshëm. Njerëzit që udhëtojnë nga vendet ku kanë ndodhur shpërthime të virusit, të cilët kanë qenë në kontakt me raste mpox ose shfaqin simptoma duhet të “marrin iniciativën për të deklaruar në doganë kur hyjnë në vend”, tha administrata doganore e Kinës në një deklaratë.
Automjetet, kontejnerët dhe sendet nga zonat me kuti mpox gjithashtu duhet të dezinfektohen, shtohet në deklaratë.
Një ditë më parë, Organizata Botërore e Shëndetësisë shpalli “mpox” një emergjencë globale të shëndetit publik për herë të dytë në dy vjet, pas një shpërthimi në Republikën Demokratike të Kongos që është përhapur në vende të tjera.
Në fillim të këtij viti, shkencëtarët raportuan shfaqjen e një forme të re të formës më vdekjeprurëse të mpox, e cila mund të vrasë deri në 10% të të infektuarve, në një qytet minerar kongolez dhe paralajmëruan se mund të përhapet më lehtë. Mpox përhapet kryesisht përmes kontaktit të ngushtë me njerëzit e infektuar, duke përfshirë edhe marrëdhëniet seksuale.
OBSH tha se ka pasur më shumë se 14,000 raste dhe 524 vdekje në më shumë se një duzinë vende në të gjithë Afrikën këtë vit, të cilat tashmë i tejkalojnë shifrat e vitit të kaluar.
Deri më tani, më shumë se 96% e të gjitha rasteve dhe vdekjeve janë në një vend të vetëm në Kongo.
Shëndet
Arsyet për të ngrënë vezë çdo mëngjes
Published
4 hours agoon
November 18, 2025By
UBT News
Shumë njerëz mendojnë se tërshëra dhe produkte të ngjashme janë zgjedhja më e mirë për mëngjes, por kjo nuk është gjithmonë e vërtetë.
Vezët janë një alternativë fantastike, jo vetëm të shijshme, por edhe shumë të dobishme për shëndetin. Ato përmbajnë proteina të larta që ndihmojnë në kontrollin e peshës dhe ju bëjnë të ndiheni të ngopur për më gjatë.
Përfitimet kryesore të vezëve:
1. Ju mbajnë të ngopur më gjatë
Proteina e yndyra që gjenden tek vezët ndihmojnë në ruajtjen e energjisë dhe frenimin e urisë, duke ju mbajtur të ngopur për më shumë orë.
2. Ndihmojnë në humbjen e peshës
Ata që konsumojnë vezë për mëngjes kanë më shumë gjasa të humbin peshë krahasuar me ata që hanë bukë ose ushqime të tjera.
3. Burim i shkëlqyer proteinash
Vezët përmbajnë të gjitha aminoacidet thelbësore, duke i bërë një nga burimet më të mira të proteinave në dietë. Rekomandohet të konsumoni të paktën një vezë në ditë për një regjimi ushqimor të ekuilibruar.
4. Çmimi i tyre i përballueshëm
Krahasuar me burime të tjera proteinash si mishi i kuq, vezët janë më të lira dhe lehtësisht të disponueshme.
5. Nuk dëmtojnë kolesterolin
Edhe pse përmbajnë kolesterol, studimet e fundit tregojnë se konsumi i vezëve nuk e rrit nivelin e kolesterolit në mënyrë të dëmshme.
6. Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Vezët përmbajnë kolinë, lëndë ushqyese që mbështet zhvillimin dhe funksionin e trurit, duke përmirësuar kujtesën dhe vigjilencën.
7. Mbrojnë shikimin
Antioksidantët luteinë dhe zeaxanthin që gjenden tek vezët ndihmojnë në mbrojtjen e syve nga dëmtimet e shkaktuara nga rrezet UV dhe mund të ulin rrezikun e kataraktit në pleqëri. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?
Published
6 hours agoon
November 18, 2025By
UBT NewsKafeina, e cila gjendet natyrshëm në kafe, çaj dhe disa medikamente, njihet gjerësisht për efektin e saj stimulues.
Megjithatë, pak njerëz e dinë se ajo mund të ndihmojë edhe në lehtësimin e dhimbjeve të kokës.
Studimet tregojnë se kafeina zvogëlon dhimbjen e kokës duke ngushtuar enët e gjakut në tru duke rritur efektin e analgjezikëve si paracetamoli dhe aspirina. Konsumimi i një sasie të moderuar, 100–150 mg, që i korrespondon një filxhani kafe mund të jetë i dobishëm veçanërisht në dhimbjet e tensionit ose në fazat e para të migrenës.
Kafeina duhet përdorur me kujdes. Marrja e tepërt shkakton dhimbje koke, sidomos si pasojë e varësisë ose e ndërprerjes së papritur.
Për këtë arsye, ekspertët këshillojnë personat që vuajnë nga migrena të vëzhgojnë reagimin e trupit të tyre ndaj kafeinës dhe ta përdorin atë në mënyrë të kontrolluar. Efekti i saj është më i fortë kur kombinohet me qetësues, por gjithmonë nën këshillimin e mjekut ose farmacistit.
Për të parandaluar dhimbjet e kokës, krahas konsumit të kujdesshëm të kafeinës, është e rëndësishme të ruani gjumin, hidratimin dhe një dietë të shëndetshme. Nëse dhimbjet janë të shpeshta, kërkoni patjetër ndihmë mjekësore për trajtim të duhur. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Nga tërshëra te avokado, super-ushqimet që pastrojnë arteriet
Published
1 day agoon
November 17, 2025By
UBT News
Tërshëra është e njohur për aftësinë e saj për të ulur kolesterolin për shkak të përmbajtjes së lartë të fibrave të tretshme, veçanërisht beta-glukanit.
Këto fibra reduktojnë përthithjen e kolesterolit nga trupi.
Ruajtja e niveleve të shëndetshme të kolesterolit është çelësi për një zemër të fortë. Nëse kolesteroli është më i lartë se normalja, mos u shqetësoni, është e rëndësishme të dini se mund të bëni ndryshime në dietë për ta kontrolluar atë.
Më poshtë kemi listuar 7 ushqimet që mund t’ju ndihmojnë të ulni kolesterolin dhe të përmirësoni shëndetin e zemrës.
Tërshërë
E njohur për aftësinë për të ulur kolesterolin për shkak të përmbajtjes së lartë të fibrave të tretshme, veçanërisht beta-glukanit. Këto fibra reduktojnë përthithjen e kolesterolit nga trupi.
Peshk i yndyror
Peshqit yndyrorë si salmoni, sardelet dhe skumbri janë të pasur me acide yndyrore omega-3, ato ulin trigliceridet dhe të ndihmojnë në rritjen e kolesterolit “të mirë” HDL.
Arra
Bajamet, arrat dhe kikirikët përmbajnë yndyrna të pangopura, që ndihmojnë në uljen e kolesterolit LDL, të pasura me fibra e antioksidantë.
Vaj ulliri
Veçanërisht vaji i ullirit ekstra i virgjër, është i njohur për aftësinë për të ulur kolesterolin LDL duke ruajtur ose rritur kolesterolin HDL. Gjithashtu përmban antioksidantë që mbrojnë zemrën.
Bishtajoret
Thjerrëzat, qiqrat dhe bishtajoret e tjera janë të pasura me fibra të tretshme që ulin kolesterolin LDL. Ato përmbajnë proteina dhe janë të ulëta në yndyrna të ngopura.
Ushqimet me soje
Të tilla si tou, qumështi i sojës, të pasura me proteina e të ulëta në yndyrna të ngopura. Proteina e sojës është treguar se ul kolesterolin LDL.
Avokado
Me yndyra të pangopura e fibra që ul kolesterolin LDL, përmban beta-sitosterol, që redukton përthithjen e kolesterolit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Mishi i kuq, miqësi afatshkurtër, pasojat afatgjata!
Published
1 day agoon
November 17, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se konsumi i lartë i mishit të kuq dhe të përpunuar, si dhe konsumimi i ulët i mishit të shpendëve, para ose pas diagnozës së kancerit të prostatës, mund të rrisë rrezikun e vdekjes nga kjo sëmundje.
Sipas studimit të dr. Jing Vang dhe ekipit të saj në Universitetin Amerikan në Australi, burrat që konsumonin rreth 5 porcione mish të kuq ose të përpunuar në javë kishin 10–20% rrezik më të lartë të vdekjes nga të gjitha shkaqet.
Një porcion shtesë në ditë rriti rrezikun për 17–19%. Konsumi i mishit të kuq ose të përpunuar nuk ndikoi direkt në progresionin e kancerit.
Nga ana tjetër, konsumimi i mishit të shpendëve të papërpunuar, si pula ose gjeli i detit, lidhet me rrezik më të ulët të vdekjes.
Burrat që hanin rreth 3.5 porcione shpendësh në javë kishin 10–20% rrezik më të ulët të vdekjes nga të gjitha shkaqet.
Shoqata Amerikane e Kancerit rekomandon një dietë të shëndetshme pas diagnozës, duke përfshirë:
Perime dhe fruta të ndryshme
Drithëra integrale
Burime të shëndetshme proteinash si bishtajoret, peshku dhe shpendët
Yndyrna të pangopura (vaj ulliri, arra, peshk)
Dieta duhet të kufizojë ose të shmangë: mishin e kuq dhe të përpunuar, pijet e ëmbëlsuara, ushqimet shumë të përpunuara dhe alkoolin.
Modeli ushqimor i shëndetshëm lidhet me rrezik më të ulët për kancer, duke përmirësuar jetëgjatësinë pas diagnozës. /A.Z/UBT News/
Perisic: Kapiteni im në Milan, por unë mbështes Interin në derbi
Kurti uron Hamzën: Do të vazhdoj angazhimin për bashkëpunim korrekt
Zbulohet tema e Met Gala 2026
Alcaraz tërhiqet nga Kupa Davis për shkak të lëndimit
Studimi: Shumëgjuhësia ngadalëson plakjen dhe forcon trurin
Infantino dhe Trump me vendim të ri në prag të Botërorit 2026
Hajdari: Doja të isha model për futbollistët e rinj në Kosovë
Ndërron jetë dyshja legjendare Alice dhe Ellen Kessler
Kosova dhe Japonia forcojnë bashkëpunimin ekonomik në Forumin e Biznesit
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
