Lajmet

Lidhja tragjike midis drogës dhe luftës

Konflikti është vetë thelbi i marrëdhënieve ndërmjet bashkësive njerëzore.

Publikuar

Nga Andrea Muratore

Ajo midis luftës dhe drogës është një marrëdhënie e lashtë, komplekse, që merr dhe jep në mënyrë të ndërsjelltë. Konflikti është vetë thelbi i marrëdhënieve ndërmjet bashkësive njerëzore, që nga fillimi i historisë, dhe çdo qytetërim njerëzor është ndërtuar rreth mundësive të luftimit mbi sistemet e vlerave dhe ato politike dhe shoqërore.

Nga ritualizimi i luftërave në Amerikën para-kolumbiane te ‘ius ad bellum’ romak, deri te sistemet më moderne, njeriu është përpjekur të krijojë një sërë ligjesh për të qeverisur atë që në histori është bërë shpesh e pashmangshme: shpërthimin e konflikteve, në të cilat ajo që është tabu në bashkëjetesën civile, pra vrasja e rivalëve, shndërrohet në diçka të programuar.

Në këtë kuadër, droga ka shoqëruar zbritjen në fushën e betejës të ushtrive dhe liderve kudo në botë. Është një lidhje gati e drejtpërdrejtë: ku ka luftë, ka edhe drogë nga të gjitha llojet.

Të kuptuara në këtë aspekt si substanca frenuese, ndaj të cilave pjesëtarë të ushtrive të tëgjitha kohërave kanë qenë të ndërvarur, për të bërë atë që nuk do ta bënin në kushte normale.

Peter Andreas, politolog dhe lektor në Universitetin Braun na çon me librin e tij “Vrasës të droguar: Historia e luftës, e rrëfyer përmes gjashtë lloje drogash” botuar në Itali nga shtëpia botuese “Meltemi”, në një udhëtim historik për të kuptuar marrëdhënien që nga kohërat e lashta, e cila i ka lidhur luftërat me duhanin, alkoolin dhe substanca të tjera psikotrope.

Ashtu siç argumenton Margaret Mekmilan në librin “Lufta, si e formësoi karakterin e njeriut”, se shoqëritë janë të lidhura pazgjidhshmërisht në zhvillimin e tyre me ekzistencën e konfliktit, Andreas thekson se droga ose shndërrimi i substancave të ndryshme në drogë, ka luajtur një rol me peshë në zhvillimin e tyre konkret.

Dhe jo vetëm për shkak të përdorimit të drogës nga gjeneralët dhe komandantët për t’i bërë ushtarët më të gatshëm të luftojnë. Kjo ka të bëjë nga njëra anë, me zhvillimin e madh të trafikut të drogës si një faktor i financimit të konflikteve dhe i destabilitetit.

Mendoni pak për kaptagon, drogën e përdorur si burim financimi në Siri nga pjesë të ndryshme të konfliktit; apo të ardhurat e mëdha që trafiku i drogës u garantoi komandantëve afganë; apo rolin e mafieve ballkanike pranë fraksioneve ndërluftuese në vitet 1990, të përfshira në trafikun ndërkombëtar të kokainës dhe substancave të tjera.

Nga ana tjetër, sepse droga është bërë, drejtpërdrejt ose jo, objektiv i fushatave të vërteta ushtarake. Siç vëren Andreas policia e përkushtuar për të luftuar trafikun e drogës, duket se është gjithnjë e më shumë e militarizuar. Në Meksikë, qeveritë janë detyruar të përballen me kartelet e drogës të mirë-armatosura, dhe të afta të arrijnë kontrollin e plotë të territoreve tëcaktuara.

Për shembull në Kolumbi ndodhi, guerilët e lëvizjes FARC-ut iu bashkuan trafikut të drogës, në një lloj rrjeti të përbashkët me regjimin venezuelian dhe Hezbollahun libanez. Ndryshe është rasti i  Filipineve dhe ShBA-së, ku “lufta kundër drogës” është një shprehje dominuese në zhargonin publik.

Por atje nuk synohet nisja e operacioneve ushtarake kundër grupeve të strukturuara të narko-trafikut. Nëse e vini re me vëmendje propagandën ruse të luftës, qeveria ukrainase e Volodymyr Zelensky etiketohet përveçse si neo-naziste, edhe e përbërë nga “narkomanë”, dhe kjo për të justifikuar irracionalitetin e pretenduar të veprimeve të saj.

“Nuk mund ta kuptosh luftën pa njohur drogën, dhe nuk mund ta kuptosh drogën pa njohur luftën”, thekson Andreas në librin e tij. Autori studion vazhdimësinë midis “luftës nën ndikimin e drogës”, nga inkasit tek amfetaminat që merrnin ushtarët e Vehrmahtit nazist, “luftën falë drogës”, me rastet e përmendura më parë, “luftën për drogën”, të cilave u shtohen” drogat e pasluftës”, pra konsumi dhe abuzimi me alkoolin, duhanin dhe ilaçet kundër depresionit. nga ushtarët për të përballuar stresin e shkaktuar nga përleshjet e luftës.

Një praktikë që siç vëren Andreas, është zgjeruar shumë gjatë shekujve XX-XXI. Këtë e dëshmon rasti i Shteteve të Bashkuara, dhe problemet e mëdha sociale të veteranëve të luftës. Të dërrmuar psikologjikisht nga tmerret e konflikteve, nga ideja e zgjedhjes midis vrasjes dhe vdekjes, luftëtarët perëndimorë kanë pësuar raste të veçanta tronditjeje të këtij lloji në dekadat e fundit.

Ndryshojnë shoqëritë, realiteti i fakteve, narrativa, por lufta mbetet në thelb ajo që ishte në fillimet e historisë njerëzore:një mohim i rregullit të artë të qytetërimit njerëzor, që ështëndalimi i vrasjes së të tjerëve. Në esenë e tij “Përballë një lufte post-heroike”, që u botua nërevistën “Foreign Affairs” në vitin 1995, Eduard Lutvak flet për mënyrën sesi Perëndimi i trajton konfliktet, dhe mbi të qenit gjithnjë e më pak të aftë për të pranuar humbjet në radhët e ushtrive të tyre.

Kjo vlen edhe për luftëtarët e pajisur me pajisje hiper-teknologjike, të cilat krijojnë shpesh iluzionin e një sigurie, e cila e minon ligjin bazë të luftës në perceptimin e ushtarëve dhe drejtuesve të gradave të ndryshme. Prandaj, sot epidemia e rasteve të stresit post-traumatik, dhe sëmundjeve të ngjashme lidhet pikërisht me traumat e luftës dhe varësitë nga drogërat ndryshme.

Ajo shpërtheu në ShBA, kryesisht për shkak të të veteranëve që janë ndër viktimat kryesore të masakrës së heshtur që po shkakton emergjenca e opioideve. Droga dhe lufta janë të lidhura më ngushtë se kurrë më parë. Dhe ndoshta do të mbeten të tilla për sa kohë të ekzistojë lufta si instrument./Il Giornale/Bota.al

Lajmet

Çka tutje pas votimit në Asamblenë Parlamentare për anëtarësimin e Kosovës në KiE?

Pro anëtarësimit ishin 131 eurodeputetë, ndërkaq 29 ishin kundër.

Publikuar

nga

Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës, me shumicë votash rekomandoi anëtarësimin e Kosovës në këtë Këshill. Pro anëtarësimit ishin 131 eurodeputetë, ndërkaq 29 ishin kundër.

Tutje faza finale për anëtarësim të plotë i takon ministrave të jashtëm të Këshillit të Evropës, që pritet të mbahet në maj.

Në këtë kontekst, ditë më parë ishte ambasadori i Gjermanisë në Prishtinë, Jorn Rohde, që fazën përfundimtare të anëtarësimit e konsideroi si të vështirë për Kosovën.

Për një prononcim për UBTnews, ish-diplomati Sylë Ukshini thotë se deklarata e ambasadorit gjerman rezulton si një presion politik për qeverinë e vendit.

“Nëse e lexojmë mes rreshtave, dmth në kuptimin diplomatik kjo tregon që indirekt dëshirohet t’i bëhet një lloj presioni qeverisë të Kosovës, që të përshpejtojë çështjen e statutit, të Asociacionit, sepse është bërë e qartë që krahas zotimit me shkrim që e kanë bërë tre liderët sigurisht kërkojnë tashmë hapa konkretë. Deri në maj këta sigurisht do t’i kërkojnë qeverisë që të kaloj statutin në qeveri dhe të dërgojë në gjykatën kushtetuese”, deklaroi ai.

Por cilat janë gjasat që Kosova të mos e kalojë fazën finale në Këshillin e Ministrave?

“Ky është një moment i madh, ndoshta pak jemi gëzuar më tepër se sa që duhet, sepse unë mendoj që gëzimi dhe shampanja do të duhej të ngrihej në momentin kur anëtarësohemi, por unë mendoj që edhe bashkësia ndërkombëtare përkatësisht Bashkimi Evropian është para një momenti shumë të rëndësishëm, sepse mosanëtarësimi vital i Kosovës, unë mendoj që e godet për vdekje dialogun dhe i humb çdo kuptim për të vazhduar dialogu”, deklaroi ai tutje.

Kosova kishte aplikuar për anëtarësim në Këshillin e Evropës që nga 12 maji i vitit 2022. Një prej përfitimeve direkte të qytetarëve të Kosovës nga anëtarësimi eventual në Këshillin e Evropës do të jetë qasja në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Një person nga Polonia akuzohet në lidhje me dyshimet rreth planit për të vrarë liderin ukrainas

Ai është akuzuar për “gatishmëri për të vepruar për inteligjencën e huaj kundër Republikës së Polonisë”.

Publikuar

nga

Një person nga Polonia është akuzuar lidhur me pretendimet se ka ndihmuar rreth planit rus për të vrarë presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky, sipas autoriteteve në Poloni dhe Ukrainë.

Ai është akuzuar për “gatishmëri për të vepruar për inteligjencën e huaj kundër Republikës së Polonisë”, një vepër që mbart deri në tetë vjet burg nëse ai shpallet fajtor, sipas prokurorëve që bëjnë të ditur për media.

Autoritetet polake pretendojnë se personi, i quajtur Paweł K, kishte për detyrë “të ndihmonte, ndër të tjera, në planifikimin nga shërbimet speciale ruse të një sulmi të mundshëm ndaj jetës së kreut të një shteti të huaj – Presidentit të Ukrainës Volodymyr Zelensky”.

Prokurorët thanë se personi ra dakord t’u jepte informacion spiunëve rusë për sigurinë në aeroportin Rzeszów-Jasionka, në Poloninë juglindore.

Autoritetet ukrainase thanë se zbuluan komplotin dhe u dorëzuan provat kryesore zyrtarëve polakë, të cilët më pas ndaluan të akuzuarit në territorin polak.

Prokurorët polak thanë më tutje se personi kishte kontaktuar me rusët “të përfshirë drejtpërdrejt në luftën në Ukrainë”, megjithëse nuk ishte e qartë nga deklaratat zyrtare nëse ai kishte dorëzuar ndonjë informacion.

Megjithatë nuk është hera e parë që Ukraina pretendon se ka dështuar një përpjekje për të vrarë presidentin Zelensky, i cili është bërë figurë e përpjekjeve luftarake të vendit të tij dhe ka qenë energjik në grumbullimin e mbështetjes perëndimore.

Edhe më herët, presidenti i Ukrainës është përballur me disa përpjekje të njohura për t’i vrarë që kur Rusia nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë në shkurt 2022./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

BE: Themelimi i Asociacionit, ndër çështjet më urgjente

Stano paralajmëroi se Kosova do të përballet me pasoja nëse s’e zbaton atë.

Publikuar

nga

Bashkimi Evropian ka thënë të premten se themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është ndër çështjet më kyçe dhe më urgjente, derisa u ka bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritur në dialogun që blloku e ndërmjetëson mes tyre prej vitit 2011.

I pyetur se çfarë mund të bëjë BE-ja për ta bindur Kosovën ta themelojë Asociacionin në 11-vjetorin e arritjes së marrëveshjes së parë këtë çështje, zëdhënësi i bllokut, Peter Stano, paralajmëroi se Kosova do të përballet me pasoja nëse s’e zbaton atë.

Kosova dhe Serbia arritën për herë të parë marrëveshje për Asociacionin më 2013, dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Por, më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës gjeti se marrëveshja nuk ishte në harmoni të plotë me Kushtetutën.

Në fund të vitit të kaluar, bashkësia ndërkombëtare ua paraqiti palëve një draft për statutin që do të kishte ky asociacion. Palët, fillimisht, thanë se e pranojnë në parim, por nuk kanë bërë asnjë hap përpara.

Në një intervistë për Radion Evropa e Lirë më 19 mars, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se nuk e ka pranuar këtë draft-statut.

“Çështja e Asociacionit është një prej çështjeve më kyçe dhe më urgjente. BE-ja, por edhe partnerët e tjerë ndërkombëtarë, ishim shumë të qartë dhe mbetemi shumë të qartë ndaj autoriteteve të Kosovës, se duhet ta zbatojnë, sepse dështimi që ta bëjnë një gjë të tillë do të sjellë pasoja”, tha Stano, duke shtuar se e njëjta gjë vlen edhe për Marrëveshjen e Ohrit./REL

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Borrell kërkon ndalimin e luftës në Gaza

Kryediplomati evropian po ashtu kërkoi që të ndalen luftimet në Gaza, në mënyrë që të mos vijë deri te përhapja e luftës në rajon.

Publikuar

nga

Shefi i diplomacisë evropiane, Josep Borrell ka marrë sot në pjesë në takimin me ministrat e G7 në Capri. Ai ka thënë se nga ky takim edhe një herë është bërë thirrje për përmbajtje nga të gjitha palët e përfshira në konfliktin e Lindjes së Mesme.

Kryediplomati evropian po ashtu kërkoi që të ndalen luftimet në Gaza, në mënyrë që të mos vijë deri te përhapja e luftës në rajon.

“Ne përfunduam G7 mes raporteve për sulme në Lindjen e Mesme. G7 u bën thirrje edhe një herë të gjithë aktorëve të tregojnë përmbajtje maksimale. Ne duhet të ndalojmë luftën në Gaza dhe të shmangim zgjerimin e saj në pjesën tjetër të rajonit”, ka shkruar Borrell në X.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara