Lajmet

Latifi: Njeriu që bashkoi emrin e Skënderbeut me emrin e Skënderajt

Burri që shihni në fotografi është Kadri Sinamati nga Kukësi.

Published

on


Profesori Blerim Latifi thotë se kadri Sinamati nga Kukësi është njeriu që dikur bashkoi emrin e Skënderbeut me emrin e Skënderajt.

Postimi i plotë:

Burri që shihni në fotografi është Kadri Sinamati nga Kukësi, bashkë me familjen e tij, e cila gjatë regjimit komunist u persekutua deri në përmasa tragjike.Sinamati në vitin 1941 u emërua sekretar i nënprefekturës së Drenicës, e cila funksiononte si pjesë e Prefekturës së Pejës. Me të marrë detyrën, Kadri Sinamati, pati një ide: T’i ndryshohej emri qytezës. Emri “Serbicë” ishte emër i imponuar nga sundimi i serb dhe meqë ky sundim kishte marrë fund, tani duhej gjetur një emër që do të reflektonte historinë dhe identitetin kombëtar të popullatës së Drenicës.
Po, cili emër meritonte të përzgjidhej?

Në ato vite, si pasojë e ndikimit të historiografisë së Rilindjes Kombëtare Shqiptare, por edhe të ideologjisë monarkiste të Zogut, në mesin e shqiptarëve, Skënderbeu ishte figura më e vlerësuar historike.

Kjo figurë u shkonte përshtati si nacionalistëve shqiptarë, ashtu edhe autoriteteve italiane, për shkak se raportet politike në mes shqiptarëve dhe italianëve, nën regjimin e Musolinit, shiheshin edhe si ringjallje e raporteve dhe aleancave që kishte pasur dikur Skënderbeu me shtetet italiane mesjetare, Venedikun, Napolin dhe Shtetin e Papatit. Në funksion të këtij perceptimi pragmatik politik, në vitin 1940, në Romë, u vendos shtatorja e Skënderbeut dhe një shesh mori emrin “Piazza Skanderbeg”. Inaugurimin e sheshit e bëri vetë Benito Musolini. Sheshi, edhe sot, ka të njëjtin emër dhe shtatorja e Skënderbeut përbën një nga atraksionet turistike për turistët që udhëtojnë në Romë.

Në kontekstin e këtij valorizimi të madh që i bëhej Skënderbeut në vitet e pushtetit italian, Sinamati nuk e kishte të vështirë të gjejë emrin e duhur për qytezën e vogël në zemër të Drenicës. Dhe emri që ai kishte në mendje ishte Skënderaj. Si nacionalist që ishte, Sinamati nuk dëshironte që emri të kishte prapashtesën turke “beg” dhe të quhej Skënderbeg, por prapashtesën “aj” të gegnishtes, me të cilën emri merrte formën Skënderaj. Ideja për emrin e ri të qytezës, iu propozua qeverisë së Tiranës, e cila e miratoi menjëherë dhe më 28 nëntor të vitit 1942, në Ditën e Pavarësisë së Shqipërisë, në qytezën që tani quhej Skënderaj, u ngrit për herë të parë flamuri kombëtar shqiptar. 

Continue Reading

Lajmet

Prof. Ibush Luzha në UBT News Podcast: Pa menaxhim të mirë, burimet natyrore të Kosovës po degradohen

Published

on

Në episodin më të ri të podcastit të UBT News, i ftuar ishte prof. Ibush Luzha, një nga njohësit e teknologjisë inorganike, i cili solli një analizë të detajuar mbi sfidat mjedisore që e prekin drejtpërdrejt shëndetin dhe cilësinë e jetës së qytetarëve në Kosovë.

Në një bisedë të hapur, ai shpalosi problemet kryesore të ndotjes së ujit, ajrit dhe mbeturinave, si dhe theksoi rolin vendimtar që teknologjia moderne mund të luajë në zgjidhjen e tyre.

Prof. Luzha kujtoi se teknologjia inorganike ka qenë ndër drejtimet kryesore të industrisë kosovare që nga periudha para luftës e deri më sot. Ai theksoi se vendi ynë vazhdon të ketë potencial të madh natyror, por se ai mbetet shpesh i pamenaxhuar dhe i nënvlerësuar.

“Teknologjia inorganike ka qenë tradicionalisht një nga shtyllat industriale të Kosovës. Edhe sot kemi potencial të jashtëzakonshëm natyror, por sfida kryesore mbetet mungesa e menaxhimit modern dhe e standardeve që kërkon koha”, u shpreh ai.

Profesori theksoi se mineralet, burimet ujore dhe kapacitetet industriale të trashëguara nuk janë përdorur në mënyrën e duhur, duke lënë prapa pasoja serioze mjedisore.

Një nga temat kryesore të diskutimit ishte gjendja alarmuese e ujërave sipërfaqësore dhe atyre të pijshëm në Kosovë. Prof. Luzha u ndal te abuzimet që ndodhin në shumë kompani dhe institucione, ku trajtimi i ujit shpesh lihet pas dore.

“Në shumë zona të Kosovës, analizat tregojnë tejkalime drastike të parametrave të ndotjes, si në ujërat sipërfaqësore, ashtu edhe në ato të pijshëm. Problemi nuk është mungesa e pajisjeve, por fakti që shumë sisteme filtrimi anashkalohen plotësisht ose nuk mirëmbahen”, tha ai.

Sipas tij, komunat bartin përgjegjësi të madhe, por kontrolli mbetet i dobët, ndërsa monitorimet janë shpesh formale dhe jo të thelluara.

Ai shtoi se disa sisteme filtrimi të dhuruara nga Bashkimi Evropian janë lënë jashtë funksionit pa asnjë arsye teknike, duke u bërë shembuj të keqmenaxhimit institucional.

Gjatë podcastit u diskutua edhe për ndotjen e ajrit, një nga problemet më të mëdha të viteve të fundit. Prof. Luzha theksoi se ndotja rritet sidomos në dimër, si pasojë e djegies së materialeve të ndryshme dhe e emetimeve industriale.

“Kosova ka burime të mëdha ndotjeje të ajrit, por ka edhe potencial të madh për përmirësim. Me teknologji moderne dhe standarde të qarta të filtrimit industrial, ndotja mund të ulet ndjeshëm. Kërkohet vetëm vullnet dhe zbatim i vërtetë i ligjit”, u shpreh profesori.

Ai theksoi rëndësinë e filtrimit të gazrave industrialë dhe të implementimit të teknologjive që e reduktojnë ndotjen në burim, duke paralajmëruar se pasojat e mosveprimit do të jenë afatgjata dhe të dëmshme.

Podcastin e plotë mund ta ndiqni në këtë link: PODCAST

Continue Reading

Lajmet

Nis sot gjykimi për tragjedinë e Koçanit ku vdiqën 63 persona

Published

on

Ka nisur gjykimi për tragjedinë që ka ndodhur në mars të këtij viti në diskotekën “Puls” në Koçan, ku humbën jetën 63 persona, ndërsa rreth 200 u lënduan.

Rasti përfshin 38 të akuzuar 35 persona fizikë dhe tre juridikë, ndërsa procedura po zhvillohet me tempo prej dy seancave në javë.

Gjykata u ka bërë thirrje mediumeve për raportim dinjitoz pa senzacionalizëm, dhe me respekt ndaj viktimave dhe familjeve të tyre.

Procesin e zhvillon gjykatësja Diana Gruevska Ilievska, ndërsa prokuroria do të përfaqësohet nga një ekip i zgjeruar prej 15 prokurorëve publik.

Aktakuza përfshin vepra të rënda kundër sigurisë së përgjithshme, mes të cilave edhe lëshime serioze në organizim të sigurimit të objektit.

Mes të akuzuarve janë pronarë të lokaleve, drejtorë, inspektorë, kryetarë komunash, anëtarë të sigurimit dhe nëpunës shtetërorë./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Libani thotë se sulmi izraelit vrau 13 persona pranë kampit të refugjatëve palestinezë

Published

on

Të paktën 13 persona janë vrarë në një sulm izraelit pranë një kampi refugjatësh palestinezë në Libanin jugor, thotë ministria e shëndetësisë e vendit.

Ushtria izraelite tha se kishte shënjestruar anëtarë të grupit të armatosur palestinez Hamas që vepronin në një kompleks stërvitjeje në zonën Ein el-Hilweh.

Ajo tha se vendi ishte përdorur nga Hamasi për të planifikuar dhe kryer sulme kundër Izraelit, të cilat Hamasi i hodhi poshtë si trillime dhe gënjeshtra.

Izraeli ka kryer sulme të rregullta ajrore ndaj njerëzve dhe vendeve në Liban që nga një marrëveshje për t’i dhënë fund konfliktit me grupin e armatosur Hezbollah të mbështetur nga Irani.

Shumica e sulmeve kanë shënjestruar Hezbollahun, por Izraeli ka sulmuar edhe Hamasin në vend./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Osmani uron Letoninë për Ditën e Pavarësisë: Mirënjohëse për mbështetjen e palëkundur

Published

on

Presidentja Vjosa Osmani i ka uruar popullit të Letonisë Ditën e Pavarësisë.

Ajo përmes një postimi në rrjetin social X ka uruar edhe presidentin e këtij vendi Edgars Rinkēvičs.

“Ishte një privilegj të vizitoja Rigën dhe një nder të mirëprisja Presidentin Rinkēvičs në Prishtinë këtë vit, ndërsa vazhdojmë të forcojmë lidhjet e miqësisë dhe bashkëpunimit midis vendeve tona. Jemi mirënjohës për mbështetjen e palëkundur të Letonisë dhe mezi presim të ndërtojmë mbi këtë partneritet në vitet në vijim”, shkruan Osmani.

Letonia e ka shpallur pavarësinë e saj më 18 nëntor 1918 në Riga, dhe feston 107 vjetorin e pavarësisë./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara