Dy mjekë kroatë i trajtojnë pacientët që vuajnë nga obeziteti me një terapi që përfshin shumë disiplina. Për të pasur sukses ka më rëndësi ekuilibri shpirtëror dhe durimi se sa sporti dhe agjërimi në mënyrë radikale.
Kush lufton për të ulur peshën, e di mirë sa e mundimshme është që të heqësh kilogramët e tepëra: Sporti është rraskapitës dhe dietat shpesh kanë sukses afatshkurtër. Sapo i ke ulur disa kilogram duke mos ngrënë, ato kthehen sërish pas pak kohe. Mbipesha e madhe, pra obeziteti, ndikon mbi cilësinë e jetës dhe shkurton jetëgjatësinë e të prekurve.
Mjekët nga Osijeku, Mario Curkoviq dhe Drazhen Gorjanski janë duke folur për suksesin që kanë pasur në ndihmën që i kanë dhënë 130 personave me mbipeshë, që të ulin dukshëm peshën që kanë.
Këta dy mjekë nuk përdorin ndonjë terapi ose ndonjë dietë, por i trajtojnë pacientët me mënyra të ndryshme, sepse Curkoviq dhe Gorjanski mendojnë se dhjamosja është një sëmundje komplekse, por e shërueshme. Metodën që përdorin mjekët e quajnë “POST”, programin osijekas për uljen e peshës, (Program Osjeckog Smanjivanja Tezine). Ata nuk e kanë pritur as vetë suksesin që ka pasur terapija e mënyrës së sjelljes.
Rrugë komplekse komunikimi të trupit
Psikologjia e njeriut është e vështirë të kuptohet, thekson Goranjski. Dhe meqenëse ajo është komplekse, edhe tek dhjamosja luajnë rol shumë faktorë. Prandaj obeziteti duhet trajtuar si një sëmundje që përfshin shumë disiplina.
“Si shumë sëmundje të tjera edhe dhjamosja ka shumë shkaqe, trajtime, dhe shërime”, thotë mjeku. “Në trupin tonë ekziston një sistem i ruajtjes së peshës konstante, sistemi homeostatik. Ai mbështetet tek komunikimi midis sistemit të tretjes dhe qendrave të trurit që janë përgjegjëse për urinë, ngopjen dhe shijimin.”
Pjesa më e madhe e njerëzve hanë normalisht, kur u vjen uri. Dhe hanë atë gjë që u pëlqen, duke mos shtuar në peshë. “Sidoqoftë, me mënyrën e sotme të jetesës, ofrohet një ofertë e madhe ushqimesh të pashëndetshme dhe hahet më shpesh duke shkaktuar dëmtim të komunikimit midis sistemit të tretjes dhe trurit,” thotë Gorjanski.
Vendosja sërish në ekuilibër të këtij komunikimi është synim i terapisë POST. “Nëpërmjet trajnimit të autogjeneve, meditimit, shërimit të sistemit të tretjes dhe agjërimit me raste, ne ripërtërijmë faktikisht si sistemin e tretjes ashtu edhe sistemin homeostatik si dhe komunikimin midis tyre,” thotë mjeku. “Ideja kryesore është që në trupin tonë të rivendosen sërish funktionet normale.”
Largimi i miteve të dhjamosjes
Gjatë zhvillimit të terapisë të dy mjekëve u është dashur të merren me shumë mite mbi dhjamosjen, për shembull që pesha mund të ulet me dietë të kombinuar me lëvizje, sipas motos “eat less – move more”. Sporti dhe lëvizjet janë të shëndetshme dhe të bëjnë mirë, megjithatë asnjë nga pacientët nuk shpenzon shumë për terapinë. Mjekët nuk i bëjnë pacientët të numërojnë kaloritë apo të mbajnë dieta të forta.
Tek terapia e tyre synimi është më shumë që me kalimin e kohës të çmësohet zakoni i urisë. Terapia e kthen mbrapsht ngacmimin që shkaktohet nga uria, deri sa truri nxitet prej tij vetëm kur trupi ka vërtet nevojë për ushqim, pra kur e merr uria.
“Njeriu mund ta organizojë vetë trajnimin e trupit,” thotë Curkoviq, “synimi ynë është shërimi i trurit dhe jo humbja e kilogramëve”. Nëse rregullimi funksionon, atëherë ndodh ulja e kg., pra arrihet suksesi: “Nëse reduktohet marrja e kalorive, atëherë arrihen rezultatet në uljen e peshës.”
Të mësosh të dëgjosh trupin
Programi përmban kurse që zhvillohen një here në javë për gjashtë muaj rresht. Pacientët humbasin gjatë kësaj periudhe 15 deri 20 kilogram. Ndonjë ka arritur madje të ulë 40 kilogram.
Mjekët theksojnë se sasia e kilogramëve të ulura nga dikush nuk është tregues për efektivitetin e metodës së tyre. E rëndësishme është vetëm vendosja e ekuilibrit në komunikimin midis stomakut dhe trurit.
130 pacientët që kanë përdorur terapinë POST, pajtohen me sigurinë që kanë mjekët për vlerat shkencore të metodës së tyre. Të dy mjekët janë duke punuar aktualisht për një studim shkencor.
Krahasime me programe të tjera mbi terapinëe sjelljejes
Në SHBA është krijuar gjatë pandemisë së Coronës një program i ngjashëm terapie, që quhet Trevose Behavior Modification Program (TBMP). Ky program ka pasur rezultate edhe më të mira se sa POST, thonë mjekët kroatë. Megjithatë ky program ka përjashtuar pacientët që nuk kanë pasur humbje të dukshme peshe në gjashtë javët e para të fazës së provës. “Kjo është sikur një kirug të operonte vetëm rastet ku e di që do të ketë sukses,” thotë Curkoviq. “Ne “operojmë” këdo që ka nevojë për ndihmë.”
Gorjanski thotë se TBMP vlerësohet si programi më i suksesshëm në botë për uljen e peshës, por pjesëmarrësit nuk pasqyrojnë mesataren reale të popullsisë. Kurse pjesëmarrësit e POST, janë një grup “krejtësisht demokratik”. Kush e ka arritur moshën madhore dhe do të ulë peshën, është mirëpritur “pavarësisht nga mosha, gjinia ose gjendja fizike.”
Grupi i synuar jo vetëm obezët
Në fakt pjesëmrrësit e POST janë një grup heterogjen. Aty ka njerëz me obezitet ekstrem, me mbipeshë jo të madhe ose me diabet, që duhet të kujdesen për ushqimin. Prandaj të dy mjekët kanë zhvilluar një seri të gjerë mjetesh që mund të përdoren nga pacientët. Pjesëmarrësit marrin pjesë në ato gjëra që u duhen personalisht. “Disave nuk u pëlqen trajnimi autogjen, disave u pëlqen. Ata nuk kanë nevojë të përdorin çdo gjë, sepse mund të zgjedhin çfarë është e përshtatshme për ta,” thotë Curkoviq. “E rëndësishme është që nuk ka kufizime në lidhje me ushqimin.”
Ata mund të hanë Kulen, një lloj sallami, që është specialitet nga rajoni i Sllavonisë, ose proshutë të thatë, thotë mjeku. Por: “Ne nuk mund t’u themi njerëzve nga Sllavonia që të mos hanë Kulen!”, thotë Curkoviq.
Ushqimi si ves
Urinë e madhe të dy mjekët e krahasojnë me varësinë që krijohet nga droga: “Ushqimi mund të bëhet ves”, thotë Gorjanski. “Por është e komplikuar: Pacientët tanë mësojnë çfarë është vesi dhe si të çlirohen prej tij. Deri tani nuk është parë të krijohet varësi nga lakra, por varësia nga sheqeri është një problem serioz. Një person që është krejt i shëndetshëm dhe fillon të konsumojë sasi të mëdha sheqeri, mund të krijojë një ves si personi që fillon të konsumojë alkool.”
Krah studimit shkencor Curkoviq dhe Gorjanski janë duke punuar edhe për një libër. “Ne kemi dëshmuar, që funksionon. Nuk do ishte mirë të mos i ndajmë me të tjerët këto dije, për të ndimhuar njerëz të tjerë,” thotë Curkoviq.
Por pse nuk janë ende të zakonshme terapitë e sjelljes për të luftuar dhjamosjen? “Askush nuk fiton para me këtë mënyrë të uljes së peshës. Sepse nuk përmban medikamente, që duhen marrë vazhdimisht ose preparate speciale. Askush nuk fiton para me njerëzit që kanë hequr dhjamin,” thotë mjeku.
Dhimbja në këmbë ose kyçin e këmbës është një ndër ndjenjat më të sikletshme, por të pasurit këmbë të forta ndihmon në zbutjen e dhimbjes dhe në përmirësimin e shëndetit dhe fleksibilitetit të këmbëve.
Ekzistojnë disa ushtrime të cilat ju ndihmojnë të forconi muskujt e këmbëve e që ofrojnë shumë stabilitet.
Ushtrime për fleksibilitet dhe lëvizshmëri, tërhiqni gishtin e madh, ushtrimi ka tre faza, është krijuar për të lehtësuar dhimbjen e gishtave të këmbëve nga veshja e këpucëve të ngushta.
Për të bërë këtë ushtrim:
Uluni drejt në një karrige, me këmbët në tokë, vendoseni këmbën e majtë mbi kofshën e djathtë e duke përdorur duart, shtrini gishtin e madh lart, poshtë dhe anash. Mbani gishtin në çdo pozicion për 5 sekonda, përsëriteni këtë 10 herë para se të kaloni në këmbën tjetër.
Ushtrim për rritjen e forcës së këmbëve, mbledhja e gishtërinjve.
Për të bërë këtë ushtrim:
Uluni drejt në karrige, me këmbët të mbështetura në tokë, vendosni peshqirin në dysheme dhe sipër tij një nga këmbët, kapni me gishtërinj peshqirin dhe ta tërhiqeni drejt vetes, përsëriteni këtë ushtrim pesë herë para se të vazhdoni me këmbën tjetër.
Ushtrim për largimin e dhimbjes, rrotulloni me shputë një top tenisi, rrotullimi i topit të tenisi nën këmbë ndihmon në lehtësimin e shqetësimeve me harkun e shputës së këmbës.
Për të bërë këtë ushtrim:
Uluni drejt në një karrige, me këmbët të mbështetura në dysheme, vendosni një top tenisi në dysheme pranë këmbëve, vendoseni njërën këmbë mbi top dhe lëvizeni para mbrapa, duke e shtypur e ushtruar pak forcë. Topi duhet të masazhojë pjesën e poshtme të këmbës.
Vazhdoni për 2 minuta dhe më pas përsëriteni edhe me këmbën tjetër, një shishe me ujë të ngrirë është alternativë qetësuese nëse nuk keni top të përshtatshëm.
Këshilla për shëndetin dhe sigurinë e këmbëve:
Krijoni një rutinë nxemje përpara se të ushtroheni;
Vishni këpucë të rehatshme për aktivitetet dhe sportet e përditshme;
Zëvendësoni këpucët e konsumuara sa më shpesh të jetë e mundur;
Ndërtoni ngadalë forcën dhe fleksibilitetin për këmbët dhe kyçet;
Shmangni sipërfaqet e pabarabarta, veçanërisht kur vraponi. Mundohuni të mos vraponi shumë shpesh në pjertësi të mëdha;
Dëgjoni trupin. Mos e teproni me aktivitetet;
Parandaloni çdo dëmtim duke pushuar dhe duke kërkuar trajtimin e duhur. /UBT News/
Gjatë muajve të dimrit, shpesh ndiejmë një dëshirë të shtuar për të konsumuar ushqim me bollëk. Kjo ndjesi mund të ndikojë nga temperatura e ftohtë, e cila na bën të kërkojmë ushqime ngrohëse, apo nga koha e kaluar më shumë në shtëpi, e cila na ofron mundësi për të gatuar dhe për të shijuar vakte më të bollshme.
Por, a është e nevojshme vërtet të hamë më shumë gjatë kësaj stine? Më poshtë do t’ju paraqesim disa arsye se pse ndodhin këto ndryshime në zakonet tona ushqimore gjatë dimrit.
Oreksi “hapet” me të ftohtin, nuk është tamam i ftohti, por moti që na detyron të kalojmë më shumë orë në ambiente të mbyllura e kërkojmë ëmbëlsira e rrisin energjinë e na ngrenë humorin. Zakonisht ajo që kërkojmë janë ushqimet dhe ëmbëlsirat jo të shëndetshme, të cilat shtojnë kalori.
Ne konsumojmë më shumë kalori për t’u ngrohur, për shkak se temperatura e trupit bie në dimër, duhet të konsumojmë numër të madh kalorish që na rrisin pak temperaturën. Ushqimi komod është më i miri në dimër, në këtë kategori bëjnë pjesë edhe supat të cilat na ngrohin vërtet, bishtajore dhe ushqime të tjera më të shëndetshme dhe më pak kalori.
Trupi dëshiron të mbajë një temperaturë prej 37 gradë, për shkak të temperaturës më të ulët përdorim më shumë energji duke u përpjekur të ruajmë temperaturën e lartë. Kur hamë më shumë, e përballojmë të ftohtin në mënyrë më efektive. Sipas nutricionistëve, kjo nuk është saktësisht e vërtetë.
Për të mbajtur ngrohtë, veshim më shumë rroba dhe ndezim ngrohjen brenda, kështu që trupi arrin lehtësisht temperaturën që duam. Për shkak të të ftohtit, shiut e borës, reduktojmë aktivitetin fizik, për rrjedhojë nuk e “shkapërdojmë” energji diku tjetër. Sipas këtyre pretendimeve, nuk kemi nevojë të hamë shumë.
Moti i ftohtë na ul disponimin, ndaj kërkojmë ushqime që e ngrenë atë. Këto janë shpesh solucione jo të shëndetshme, të pasura me sheqer, ekspertët argumentojnë se mund t’i zëvendësojmë këto ushqime me më të shëndetshme që përmirësojnë disponimin në planin afatgjatë .
Sipas psikiatrisë ushqyese, ushqimet që na bëjnë të ndihemi mirë nuk janë ato që mendojmë. Nuk janë ëmbëlsirat, alkooli dhe ushqimi i shpejtë, por perimet me gjethe dhe yndyrnat omega-3, është e kuptueshme që indulgjencat e vogla lejohen e kështu funksionojnë shumë më pozitivisht në trupin dhe psikologjinë tonë./UBT News/
Rritjet e papritura të nivelit të sheqerit në gjak mund të ndodhin më lehtë sesa e imagjinojmë dhe shpesh shkaktohen nga zakonet tona të përditshme, të cilat ndoshta i kryejmë pa e kuptuar rrezikun. Çdo herë që sheqeri në gjak rritet menjëherë pas një kohe, mund të përballemi me një rënie të energjisë, një ndjenjë të vazhdueshme urie dhe madje të rrezikojmë zhvillimin e rezistencës ndaj insulinës dhe probleme të tjera serioze metabolike.
Por, cilat janë shkaqet që ngritet niveli?
Mungesa e gjumit, mund të rrisë sheqerin në gjak, duke ndërhyrë në aftësinë e trupit për të rregulluar në mënyrë efektive glukozën. Mungesa e gjumit zvogëlon ndjeshmërinë ndaj insulinës, gjë që e bën më të vështirë për qelizat t’i përgjigjen insulinës, duke rezultuar në nivele më të larta të sheqerit në gjak.
Anashkalimi i vakteve, kur kalojmë një vakt, nivelet e sheqerit në gjak mund të ulen e trupi lëshon glukozën e ruajtur për të kompensuar mungesën. Kjo shkakton lirimin e hormoneve të stresit, si kortizoli, i cili mund të çojë në një rritje të sheqerit në gjak.
Aktiviteti fizik i pamjaftueshëm, kur nuk jemi aktiv, glukoza qëndron më gjatë në gjak, gjë që rrit nivelin e sheqerit. Ushtrimi i rregullt rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës, duke i lejuar qelizat t’i përgjigjen insulinës në mënyrë më efektive, shkruan Index.hr.
Konsumimi i ushqimeve me indeks të lartë glicemik, ushqimet me indeks të lartë glicemik e rrisin shpejt sheqerin në gjak se shpërbëhen shpejt në glukozë. Buka e bardhë, ushqimet me sheqer dhe drithërat e përpunuara, janë të ulëta në fibra dhe proteina, të cilat normalisht ngadalësojnë procesin e tretjes. /UBT News/
Mishi i pulës është një nga burimet më të zakonshme dhe të njohura të proteinave në botë. Përdorimi i tij shtrihet përtej kufijve kulturorë dhe gjeografikë, duke e bërë atë një përbërës thelbësor në shumë kuzhina dhe tradita të ndryshme. Një nga arsyelet kryesore për popullaritetin e tij është versatiliteti: mishi i pulës mund të gatuhet në shumë mënyra, si pjekur, zier, skuqur, ose si përbërës në gjellë të ndryshme.
Duke qenë e njohur në të gjithë botën për përmbajtje të proteinave, pulat kanë gamë të gjerë të përfitimeve shëndetësore.
Mishi i pulës ka shumë proteina dhe është i pasur me vitamina dhe minerale; Proteinat e pulës ndihmojnë gjithashtu në ndjenjën e ngopjes, duke kontribuar në kontrollin e oreksit. Mishi i pulës përmban një sërë vitaminash dhe mineralesh, duke përfshirë vitaminat B (si B6 dhe niacinë), të cilat janë të rëndësishme për metabolizmin dhe shëndetin e lëkurës. Po ashtu, është i pasur me minerale si fosfori dhe seleni, të cilat ndihmojnë në mbështetje të shëndetit kardiovaskular dhe sistemit imunitar.
Ndihmon në humbjen e peshës; Duke qenë se mishi i pulës ka përmbajtje të ulët yndyrash dhe kalori, ai është një zgjedhje e shkëlqyer për ata që dëshirojnë të humbin peshë. Proteinat e tij ndihmojnë në ruajtjen e masës muskulore gjatë dietave, duke promovuar një metabolizëm të shëndetshëm.
Kontrollon presionin e gjakut; Përbërësit e natyrshëm në mishi i pulës, sidomos kur konsumohet në mënyrë të moderuar dhe të gatuar shëndetshëm, ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të presionit të gjakut. Pula organike, e cila është rritur pa hormone dhe kimikate të dëmshme, është veçanërisht e preferuar.
Ka veti anti-kancer; Disa studime sugjerojnë se konsumi i mishit të pulës, veçanërisht atij organik, mund të ketë veti anti-kancer duke ndihmuar në forcimin e sistemit imunitar. Ushqimi i pasur me proteina dhe antioksidantë ndihmon trupin të luftojë inflamacionin dhe të mbështesë shëndetin afatgjatë.
Redukton kolesterolin; Mishi i pulës, sidomos kur konsumon pa lëkurë, ka nivele të ulëta të yndyrave të ngopura. Kjo ndihmon në uljen e niveleve të kolesterolit të keq (LDL) në trup, duke kontribuar në një shëndet më të mirë kardiovaskular.
Lufton gripin: Mishi i pulës, veçanërisht në formën e supave, është i njohur për efektet e tij pozitive gjatë sëmundjeve të frymëmarrjes, si gripi. Ajo ndihmon në lehtësimin e simptomave dhe forcimin e sistemit imunitar, duke e bërë të preferuar gjatë sezonit të ftohjeve dhe gripit.
Mishi i pulës rrit nivelet e kolesterolit “të keq”, në të njëjtën mënyrë si i kuqi. Kjo mund të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.
Mishi i gjoksit të pulës është i kontaminuar me baktere
Ju mund të jeni duke konsumuar mish pule të kontaminuar me baktere. Sipas analizave të studimi të kryer më 2014, rezultoi se bakteret që u gjetën në pjesën e gjoksit të pulës ishin shqetësuese dhe rrezikonin të shkaktonin sëmundje në organizëm.
Mund të çojë në shtim të peshës
Shumë gatime me mish pule, janë të larta në yndyrna të ngopura dhe çojnë në shtim të peshës. Duhet të theksohet se ngrënia e mishit të pulës nuk është e keqe për ju. Ky mish është një burim i mirë proteinash, por sigurohuni të kufizoni yndyrën që mund të konsumoni me të. Gjithashtu kombinimi i mishit pulës me ushqime të pasura me fibra, si drithërat integrale dhe perimet, është i mirë për shëndetin tuaj.
Mishi i pulës shkakton sëmundje në organizëm
Gjatë një studimi, analizuan pulën, gjelin e detit dhe mishin e derrit, të blerë në ushqimore. Ekipi gjeti prani të bakterit E.coli te pjesëmarrësit, e cila u zbulua që shaktoi infeksion urinar e mendojnë se shkak është antibiotiku që u jepen pulave. Prandaj, mundohuni të shmangni konsumin e pulave të rritura me antibiotikë./UBT News/
