Kulturë

Lamtumira e gjeneralit të fjalës: Institucionet dhe personalitetet kujtojnë Ismail Kadarenë

Published

on

Në ndjekje të lajmit për ndarjen nga jeta të kolosit të letrave shqipe, Ismail Kadare, reagimet kanë qenë të shumta dhe të fuqishme nga institucionet dhe personalitetet e ndryshme. Akademia e Shkencave e Shqipërisë e cilësoi humbjen e Kadaresë si një goditje të rëndë për botën intelektuale dhe artistike të vendit, duke vlerësuar kontributin e tij monumental në letërsi. Përfaqësues të tjerë të institucioneve kulturore dhe publike, si dhe shkrimtarë dhe intelektualë, kanë shprehur ngushëllimet e tyre dhe kanë vlerësuar trashëgiminë e pasur që Kadare lë pas.

Delegacioni i Bashkimit Evropian në Shqipëri: Zëri i tij i fuqishëm letrar, i përkthyer në 45 gjuhë

Delegacioni i Bashkimit Evropian në Shqipëri, shprehu ngushëllimet më të sinqerta për ndarjen nga jeta të kolosit të letrave shqipe, Ismail Kadare. Përmes një postimi në rrjetet sociale, delegacioni i BE ngushëlloi të dashurit e tij dhe të gjithë ata që admiruan gjenialitetin e Kadaresë.

“Zëri i tij i fuqishëm letrar, i përkthyer në 45 gjuhë, bëri jehonë në të gjithë Evropën dhe më gjerë, duke shfaqur kulturën e pasur dhe të larmishme shqiptare në mbarë botën. Proza e tij e mprehtë, depërtuese dhe gjithsesi mirëdashëse pasqyronte kompleksitetin e historisë dhe folklorit të Shqipërisë”, shkruhet në mesazhin e BE, ku në fund theksohet se, trashëgimia e Kadaresë do të jetojë gjatë.

 

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë:Vepra e tij ka krijuar ura midis Shqipërisë dhe botës

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë përmes një publikimi në rrjetet sociale u shpreh thellësisht e pikëlluar për ndarjen nga jeta të Ismail Kadaresë, për të cilin ambasada shkruan se, letërsia e tij frymëzon lexues në mbarë botën.

Ambasada e SHBA kujtoi se në vitin 2020 nderoi Kadarenë me Çmimin Ndërkombëtar Neustadt për Letërsinë.

“Vepra e tij ka krijuar ura midis Shqipërisë dhe botës dhe trashëgimia e tij do të jetojë si një dëshmi e gjenisë të tij në letra. Mendimet tona janë me familjen e tij, me të dashurit e tij dhe me popullin shqiptar”, shkruhet në mesazhin e ngushëllimit të ambasadës së SHBA.

 

Çeku: Veprat e tij mbeten testament i gjallë i talentit dhe mendjes së tij të jashtëzakonshme

Hajrulla Çeku, ministër në MRKS shkruan se Kadare ishte autori që na mësoi të shohim botën me një këndvështrim unik dhe se kontributi i tij për artin dhe kulturën shqiptare ishte i pashoq.

“Kontributi i Kadaresë për artin dhe kulturën shqiptare është i pashoq. Veprat e tij mbeten testament i gjallë i talentit dhe mendjes së tij të jashtëzakonshme. Do ta kujtojmë gjithmonë për aftësinë e tij të rrallë për të kapur thelbin e njerëzimit në çdo faqe të shkruar. Padyshim pas vetes ka lënë trashëgimi të pashlyeshme në letrat shqipe dhe botërore. Ngushëllimet më të sinqerta familjes Kadare dhe të gjithë qytetarëve.”

 

Gonxhja: Testament i pasionit dhe talentit të pashoq

Ministri i Ekonomisë, Kulturës e Inovacionit, Blendi Gonxhja, u shpreh sot se ndarja nga jeta e të madhit Ismail Kadare është një lajm i trishtë.

Në mesazhin e ngushëllimit, që Gonxhja ndau në rrjetet sociale, shkroi se, Ismail Kadare do të mbetet gjithmonë një testament i pasionit dhe talentit të pashoq, vlerë e trashëgimi e pasur kulturore që përmes rreshtave të tij do jetojë ndër breza.

Ministri i shprehu ngushëllime të sinqerta familjes së gjeniut të letrave, figurës madhore të letërsisë shqiptare që, siç shkroi ministri, bëri jehonë përtej kufijve e anembanë duke na përfaqësuar denjësisht.

 

TKOB: Kadare ishte mik i artit, i fjalës, i letrave, i operës

Teatri Kombëtar i Operas e Baletit, në mesazhin e tij ngushëllues, shkruan se Kadare ishte nga ata artistë që veçse vdekja nuk i shuan. TKOB kujton se Kadare shkroi edhe libretin për dy vepra të rëndësishme të repertorit shqiptar.

Baleti “Tokë e pamposhtur” në vitin 1977, i cili në vitin 2009 u rivendos me të njëjtin titull të romanit “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, dhe baleti i dytë “Plaga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë” në vitin 1986, e cila u rivendos sërish në skenën e TKOB-së në maj të vitit 2024. Këto dy vepra erdhën si bashkëpunim me kolosët e muzikës Nikolla Zoraqi dhe Feim Ibrahimi, nën koreografinë e mjeshtrit koreograf Agron Aliaj.

 

Akademia e Shkencave të Shqipërisë: Kadare, prijësi historik i letërsisë shqipe në 7 dekada

Ikja e tij është e pangushëllueshme për Akademinë e Shkencave, për letërsinë shqipe dhe ekuilibret e saj, për gjuhën shqipe dhe folësit e saj, për letërsinë europiane e botërore.

ASHSH shkruan se letërsisë shqipe do t’i mungojë kryemjeshtri, letërsisë europiane do t’i mungojë fizikisht zëdhënësi i një kombi e një rajoni; qytetërimit tonë do t’i mungojë shqiptuesi i kumteve të mëdha.

Akademia e Shkencave shkruan në nekrologjinë e Kadaresë se shkencës së albanologjisë tashmë i është shtuar një degë e re, ajo e kadareologëve, e studiuesve dhe përkthyesve të veprës së tij. Nën ndikimin e kësaj dege të re edhe vendi i gjuhës shqipe në universitete është rritur, me hapjen e katedrave dhe njësive të reja që nga Japonia në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, që nga Franca në Rusi.

Veliaj: Ndër mendjet më të ndritura të letërsisë shqipe dhe botërore

Kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj, e cilësoi shkrimtarin, si një prej mendjeve më të ndritura të letërsisë shqiptare dhe botërore. Përmes një postimi në rrjete sociale, Veliaj nënvizon se Kadare la pas një trashëgimi të pashlyeshme të letrave, kulturës dhe historisë sonë, e do të vijojë të rrezatojë po aq fuqishëm në mendjen e lexuesve të letërsisë së tij brilante.

Kryetari i Bashkisë Tiranë, i shprehu ngushëllime të sinqerta Helenës dhe familjes për këtë humbje të madhe.  Pesë vjet më parë, Bashkia e Tiranës ktheu në një shtëpi-muze, banesën ku jetoi dhe punoi Ismail Kadare, duke e transformuar në një destinacion turistik.

Sadushi: Veprat e Kadaresë, trashëgimi e pashlyeshme

Kryetari i Gjykatës së Lartë, Sokol Sadushi përcolli mesazhin e tij ndaj humbjes së shkrimtarit Ismail Kadare.

“Keqardhje e thellë për ndarjen nga jeta të Ismail Kadaresë, shkrimtarit të jashtëzakonshëm që lartësoi emrin e Shqipërisë, letërsisë dhe të gjuhës shqipe. Një humbje e madhe për kombin shqiptar”, shkroi Sadushi.

Sadushi shton në mesazhin e tij se, kontributi i Kadaresë do të mbetet gjithmonë i vlerësuar dhe se veprat e tij janë një trashëgimi e pashlyeshme për kulturën dhe letërsinë shqiptare, duke frymëzuar dhe influencuar gjenerata të tëra.

Hasani: Veprat e Kadaresë magjepsën miliona lexues

Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme shprehu trishtim për humbjen e Ismail Kadaresë, një figurë monumentale në letërsinë shqiptare dhe evropiane.

“Shkëlqimi i tij letrar i kapërceu kufijtë, duke formësuar thellësisht kuptimin e historisë dhe trashëgimisë së Shqipërisë. Veprat e tij magjepsën miliona lexues në mbarë botën, duke e cilësuar padyshim si shkrimtarin më të madh dhe më me ndikim shqiptar të kohës sonë”, shkroi Hasani në rrjetet sociale.

Manastirliu: Pusho i qetë mjeshtër i fjalës!

Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu, falënderoi mjeshtrin e madh të fjalës, Ismail Kadarenë, për pasurinë e jashtëzakonshme që la pas.

“Përmes penës së tij dhe fuqisë së pakrahasueshme të fjalës, Ismail Kadare na dhuroi histori të pavdekshme. Kujtimi dhe vepra e tij do të mbeten gjithmonë me ne, duke frymëzuar brezat”, shkroi ministrja Manastirliu.

 

Peleshi: Shqipëria pa Kadarenë nga sot është më e vogël

Ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi shprehu sot ngushëllimet për ndarjen nga jeta të shkrimtarit, Ismail Kadare.

“Shqipëria mban sot zi për vdekjen e shkrimtarit të saj me famë botërore Ismail Kadare. Madhështia e veprës monumentale të Kadaresë, i bën befas të pamjaftueshme e të papërshtatshme të gjitha krahasimet për të përshkruar domethënien e trashëgimisë që ai i la Shqipërisë. Si shkrimtar i një epoke të vështirë, Kadare do të mbetet përfaqësuesi i një gjenerate krijuesish të talentuar, prodhimtarë e patriotë që i dhanë lëndë etjes sonë kombëtare për emancipim, qytetërim e modernizim. Kadareja i përket Shqipërisë dhe Shqipëria pa Kadarenë nga sot është më e vogël, më e varfër e më e zbrazët”, u shpreh Peleshi në mesazh.

 

Çuçi: Kadare, përjetësisht i përbotshëm

Kreu i grupit parlamentar të Partisë Socialiste, Bledi Çuçi shprehu ngushëllime për ndarjen nga jeta të Kadaresë ndërsa vlerësoi se “kolosi ynë i mendimit, gjeniu i letrave e mbrojtësi i identitetit europian të shqiptarëve iku në përjetësi”.

“Evropa e bota mbarë humbën një ndër përfaqësuesit më të spikatur të letërsisë moderne, të përkthyer në mbi 40 gjuhë të ndryshme e të nderuar me çmime prestigjoze. Zor të gjesh fjalë për njeriun e penës dhe mendimtarin që kaq shumë krenarë na bën ne shqiptarëve. Emri dhe vepra që ai ka lënë pas e bëjnë Ismail Kadarenë të pavdekshëm e përjetësisht të përbotshëm. Prehu në paqe shkrimtari ynë i madh”, u shpreh Çuçi.

 

Bejko: Në këtë shekull që kemi hyrë dhe në shekullin që shkoi, vdekja e Kadaresë është humbja më e madhe

Poeti dhe pedagogu i Letërsisë, Sadik Bejko, i është bashkuar reagimeve për ndarjen nga jeta të shkrimtarit të njohur Ismail Kadare mëngjesin e sotëm në spitalin e QSUT-së në Tiranë.

Në një lidhje live për News24, miku i tij tregoi njohjen e çmuar me Kadarenë dhe ditët e fundit të jetës së shkrimtarit të madh. Ai u shpreh se në këtë shekull që jemi, vdekja e Kadaresë është humbja më e madhe.

“Ne shkrimtarët kemi humbur personalitetin e madh, personalisht kam humbur një mik të madh. Më ka lidhur me të një dashuri dhe miqësi gjysmë shekullore. Është një nga lajmet më pikëlluese për mua”, u shpreh Bejko. Më tej ai tregoi se Kadare shprehej përherë me dashuri dhe shqetësim për gjërat që ndodhnin.

“Në këtë shekull që kemi hyrë dhe në shekullin që shkoi, vdekja e Kadaresë është humbja më e madhe. Kemi humbur një shkrimtar të madh, një figurë botërore të letrave. Është quajtur një nga mendjet më të rëndësishme europiane. Kemi humbur njeriun tonë më të madh. Ne shkrimtarët kemi humbur personalitetin e madh, personalisht kam humbur një mik të madh. Më ka lidhur me të një dashur dhe miqësi gjysmë shekullore. Është një nga lajmet më pikëlluese për mua. Humbje të tilla të kthehen në mirësi, në mençuri, në mendime që mund t’i sjellim mbarësi këtij populli, që Kadare, nga të gjithë njerëzit, e bëri me lavdi.”

 

Ndërkohë, mediat ndërkombëtare gjithashtu kanë shkruar gjerësisht për ndarjen nga jeta të Ismail Kadaresë, duke e cilësuar atë si një nga zërat më të fuqishëm të letërsisë bashkëkohore. Gazetat dhe portalet më prestigjioze kanë përshkruar kontributin e tij të pashoq në letërsinë botërore, duke vlerësuar veprat e tij që kanë sjellë në skenën globale realitetet dhe historitë e popullit shqiptar. Kjo është padyshim një humbje e madhe jo vetëm për shqiptarët, por për gjithë botën letrare dhe kulturore, duke lënë pas një boshllëk të ndjeshëm që do të ndihet për një kohë të gjatë./UBTNews/

 

Kulturë

Shteti mbështet kinematografinë, 800 mijë euro për tri projekte filmi

Published

on

Qendra Kinematografike e Kosovës (QKK) ka shpallur tre projekte fituese për financim, të cilat do të mbështeten me një total prej 800 mijë eurosh. Këto projekte përfshijnë filma të metrazhit të gjatë, të cilët kanë marrë mbështetje për realizimin e tyre. Projekti “Dua”, me skenar dhe regji nga Blerta Basholli, ka marrë mbështetje më të madhe, 340 mijë euro, ndërsa “Dua të shkoj sërish në det” me regji nga Leart Rama do të mbështetet me 240 mijë euro. Filmi i tretë, “Gjurmë” i regjisores Rita Krasniqi, do të marrë 220 mijë euro. Kjo ndarje buxhetore është pjesë e një thirrje që QKK-ja ka hapur vitin e kaluar, ku nga 12 projekte që aplikuan, vetëm tre arritën të sigurojnë financim.

Përkundër kësaj mbështetjeje, është shprehur shqetësimi për numrin e vogël të projekteve të mbështetura, që ka pasuar ndarjen e një shume të kufizuar buxhetore. Sipas regjisorëve dhe aktorëve të industrisë kinematografike kosovare, problemi i buxhetit të vogël është një pengesë për zhvillimin e kinematografisë dhe për mbështetje më të gjerë të projekteve filmike. Në këtë kuadër, është nënvizuar gjithashtu se QKK-ja ka një buxhet më të madh këtë vit, prej 2 milionë eurosh, dhe se do të hapë një tjetër thirrje brenda një muaji për të mbështetur edhe projekte të tjera.

Për herë të parë, QKK-ja ka emëruar një komision të pavarur për shqyrtimin e projekteve, duke përfshirë ekspertë të njohur si Tin Dirdamali, Norika Sefa, Antoneta Kastratin, Thomas Logoreci dhe Alireza Ghasemi, ndërsa komisioni financiar është përbërë nga Ilir Hasanaj, Ujkan Hysaj dhe Virgjina Peja.

Përveç projekteve që morën mbështetje, disa filma të tjerë, si “Sa o Roma Babo” dhe “Zanushja”, mbetën jashtë këtij procesi. Pas shpalljes së fituesve, regjisori Besim Ugzmajli ka theksuar se ky konkurs është ndikuar edhe nga jashtë dhe se buxheti i vogël për kinematografinë është një problem që duhet adresuar në mënyrë urgjente. Ai ka sugjeruar se ndërhyrjet e jashtme kanë mundur të kenë një ndikim në vendimet e jurisë.

Pavarësisht kritikave, drejtoresha e QKK-së, Blerta Zeqiri, ka konfirmuar se një thirrje e re do të hapet brenda një muaji për të mbështetur kategoritë e tjera të projekteve filmike. Megjithatë, problemi i teknikës dhe shtyrja e afatit të aplikimit ka ndikuar në zhvillimin e këtij procesi. Ndërkohë, buxheti i vitit 2024, që është 1.6 milionë euro, ka mbetur i pa shfrytëzuar, duke e bërë vitin e kaluar të humbur për QKK-në.

Një ndër hapat e rëndësishëm për zhvillimin e industrisë kinematografike është miratimi i Rregullores për të drejtat e rabatit, që lejon rimbursimin e 30% të investimeve që kompanitë e huaja bëjnë në Kosovë. Ky hap është parë si mundësi për të rritur konkurrencën e Kosovës në tregun ndërkombëtar të filmit.

Megjithatë, komuniteti artistik mbetet i ndarë lidhur me këtë nismë dhe ka nevojë për më shumë fushata informuese për të shfrytëzuar këtë mundësi. Po ashtu, QKK-ja ka humbur mundësinë për të nominuar filma për çmimet prestigjioze “Oscar”, pasi nuk ka hapur konkurs për këtë qëllim. Drejtoresha Zeqiri ka sqaruar se një problem teknik ka qenë shkaku i humbjes së mundësisë për nominim, ndërkohë që vitin 2023, komiteti vendosi të mos ketë kandidat për këtë çmim.

Në këtë mënyrë, kinematografia kosovare vazhdon të përballet me sfida të mëdha përsa i përket buxhetit dhe mundësive për mbështetje të projekteve filmike, ndërsa shpresat janë që hapat e ndërmarra të kontribuojnë për zhvillimin e industrisë dhe konkurrencën ndërkombëtare./UBTNews/

Continue Reading

Magazinë

Lady Gaga konfirmon vazhdimin e hitit “Telephone”

Published

on

Lady Gaga ka konfirmuar se vazhdimi i projektit të saj të famshëm “Telephone” është në rrugë e sipër, por nuk ka zbuluar nëse kolegia e saj nga bashkëpunimi i mëparshëm, Beyoncé, do të jetë pjesë e tij.

Gjatë një interviste në serinë “Lie Detector” të Vanity Fair, ajo u pyet nëse do të kishte një vazhdim të “Telephone”, dhe u përgjigj shkurt me: “Po”.

Megjithatë, kur u pyet nëse Beyoncé do të merrte pjesë sërish, Gaga u shpreh me një përgjigje të paqartë: “ndoshta”.

Ajo sqaroi se vonesa nuk lidhet me oraret e agjendës. Videoklipi i  “Telephone”, i publikuar më 2010, shfaq Ladyn si të burgosur për vrasjen e të dashurit të saj.

Beyoncé shfaqet duke e liruar nga burgu, dhe bashkë nisin një seri ngjarjesh dramatike. Në fund të klipit shfaqet mesazhi “To be continued…”, duke lënë të hapur mundësinë e një vazhdimi.

Kënga, e cila fillimisht ishte shkruar për këngëtaren e njohur Britney Spears por u refuzua prej saj, përmban vargun e famshëm: “Hello, hello, baby, you called, I can’t hear a thing…”.Kur u pyet nëse ndonjëherë kishte hapur telefonin duke e thënë këtë frazë, Gaga u përgjigj duke thënë se mund ta ketë bërë.

“Mendoj se mund ta kem bërë, por ndoshta jo. Jam shumë e keqe në këtë lojë, sapo thashë po, jo dhe ndoshta”, ka thënë Gaga.

Kur një anëtar i ekipit i tha se detektori i gënjeshtrave konfirmoi që ajo po thoshte të vërtetën, Gaga qeshi dhe tha se i vjen “mirë ta di këtë”.

Continue Reading

Kulturë

Përkujtohet në 146-vjetorin e lindjes patrioti i shquar Luigj Gurakuqi

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar organizoi sot një ceremoni përkujtimore për të nderuar figurën e shquar të patriotit Luigj Gurakuqi, në 146-vjetorin e lindjes së tij.

Luigj Gurakuqi, një nga personalitetet më të shquara të kombit shqiptar, erdhi në jetë më 19 shkurt 1879, ndërsa përjetoi një tragjedi të hidhur më 2 mars 1925, kur u vra në Bari të Italisë. Veprimtaria e tij la një gjurmë të thellë në historinë e Shqipërisë, duke i dhënë vend kombit shqiptar një trashëgimi të çmuar në fushat e letërsisë, arsimit, politikës dhe kombëtarizmit.

Pas mbarimit të Kolegji Shën Adrian në fshatin arbëresh të Shën Mitrit në Itali, Gurakuqi vazhdoi studimet për mjekësi dhe biologji në Universitetin e Napolit. Ndonëse profesioni i tij u shënua nga shkenca, zemra e tij gjithmonë rrahte për atdhenë, dhe ky pasion i çoi veprimtaritë e tij drejt një angazhimi të fortë në fushën e letrave, publicistikës dhe politikës.

Si një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare, Luigj Gurakuqi u angazhua që nga rinia e tij për njohjen dhe pasurimin e kulturës kombëtare. Fillimisht me poezi dhe përkthime, ai kontribuoi në lëvrimin e gjuhës shqipe, duke u bërë një ndër përkthyesit më të rëndësishëm të letërsisë botërore. Krijoi dhe botoi tekste mësimore të abetares në të dy dialektet e shqipes, duke i dhënë mundësinë shumë shqiptarëve të shkollohen dhe të njohin më mirë gjuhën e tyre.

Përpjekja e tij më e madhe ishte angazhimi për një alfabet të unifikuar shqip, për të cilin ai kontribuoi si nënkryetar i Komisionit të Manastirit në vitin 1908, një ngjarje kyçe për zhvillimin e gjuhës dhe identitetit shqiptar. Po ashtu, Luigj Gurakuqi do të mbetet një ndër hartuesit e veprës “Metrika Shqip”, një arritje e madhe e asaj periudhe.

Pjesëmarrës i drejtpërdrejtë në ngjarje kyçe historike, ai u bë drejtor i Normales së Elbasanit më 1909, shkolla e parë profesionale në Shqipëri, që sot mban emrin e tij. Aty, Gurakuqi ndihmoi në përgatitjen e mësuesve shqiptarë dhe në promovimin e arsimit për të rinjtë shqiptarë. Po ashtu, ai ishte njëri nga nismëtarët e Memorandumit të Greçës gjatë kryengritjes së malësorëve të Mbishkodrës në vitin 1911, si dhe i angazhuar në Kuvendin e Vlorës për shpalljen e Pavarësisë më 1912, ku u bë Ministër i Arsimit në qeverinë e Ismail Qemalit.

Në vitin 1916, ai u emërua Drejtor i Përgjithshëm i Arsimit dhe kontribuoi në zhvillimin e arsimit dhe kulturës në Shkodër. Kontributet e tij të mëtejshme përfshijnë pjesëmarrjen në Kongresin e Durrësit më 1918, ku ai u bë ministër i Arsimit dhe anëtar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris.

Veprimtaria e tij nuk mbaroi këtu, pasi në vitet 1921-1924, Luigj Gurakuqi ishte deputet i Këshillit Kombëtar. Ai gjithashtu luajti një rol të rëndësishëm në Lëvizjen e Qershorit të vitit 1924 dhe u caktua Ministër i Financave në qeverinë e Fan Nolit.

Përkushtimi i Luigj Gurakuqit ndaj atdheut, arsimit dhe zhvillimit kombëtar ka lënë një pasuri të jashtëzakonshme për popullin shqiptar. Edhe pse tragjikisht i vrarë në moshë të re, Luigj Gurakuqi mbetet një figurë e pavdekshme, që ka ndikuar në formësimin e Shqipërisë moderne dhe të identitetit kombëtar shqiptar./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

“Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit

Published

on

Një ngjarje e veçantë u zhvillua në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit, e cila e kushtoi aktivitetin e saj figurës më të madhe të letërsisë shqipe të pas shekullit XX, Dritëro Agollit. Aktiviteti, i titulluar “Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, mblodhi studiues dhe lexues, të cilët bënë një analizë të thelluar të krijimtarisë së këtij shkrimtari të shquar, që e ka lënë një trashëgimi të pashlyeshme në historinë letrare të Shqipërisë.

Pjesëmarrësit në aktivitet diskutuan shumë dimensione të figurës dhe veprës së Agollit, duke theksuar jo vetëm cilësinë e lartë artistike, por edhe ndikimin e tij të vazhdueshëm në letërsinë shqipe. Profesor Behar Gjoka, një nga studiuesit më të njohur të letërsisë shqiptare, e përqendroi analizën e tij kryesisht në prozën e shkrimtarit, duke u fokusuar te romanet e tij më të njohura, “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” dhe “Njeriu me top”. Ai e cilësoi satirën e romanit “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” si një akt të qartë rebelimi ndaj kohës dhe regjimit, një pasqyrë e qartë e shoqërisë së asaj periudhe. Po ashtu, për romanin “Njeriu me top”, ai theksoi se ky ishte një studim i thellë dhe një analizë sociale e jetës në fshat, marrëdhënieve njerëzore, zakoneve dhe pasioneve të njerëzve të thjeshtë, përballë atyre që kërkonin të mbijetonin në një realitet të ndërlikuar.

Në vijim, studiuese e njohur Rovena Vata ndau mendimet e saj për poezinë e Dritëro Agollit, duke nënvizuar pasurinë dhe larminë e saj. Ajo u ndal veçanërisht te dimensioni lirik i krijimtarisë së Agollit, i cili mbizotëronte në shumë pjesë të poezisë së tij. Për Vata-n, liria e shpirtit të shkrimtarit pasqyrohej në vargjet e tij, që shpeshherë linin pas vetes një ndjesi të thellë e të gjallë për jetën, natyrën dhe njerëzit.

Një tjetër pjesëmarrës, pedagogia Anila Mullahi, u fokusua në analizën e krijimtarisë së Dritëro Agollit pas viteve ’90, e cila sipas saj, nuk është analizuar aq shumë, ndonëse ka një vëllim të konsiderueshëm dhe ka mbajtur një rëndësi të veçantë. Në këtë kuadër, ajo theksoi veprën “Arka e djallit”, të cilën e konsideroi si një kryevepër të shkruar nga Agolli pas periudhës së diktaturës. Sipas Mullahisë, kjo vepër përbën një nga piket kryesore të krijimtarisë së tij të periudhës pas vitit 1990 dhe mbetet një prej veprave më të spikatura të letërsisë shqiptare të pas luftës.

Aktiviteti në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit shënoi një tjetër moment të rëndësishëm për t’u njohur më thellë me jetën dhe veprën e Dritëro Agollit, një nga shkrimtarët më të mëdhenj shqiptarë, që ka dhënë një kontribut të pashlyeshëm për letërsinë shqipe, si dhe për kulturën dhe identitetin kombëtar.

Continue Reading

Të kërkuara