Teknologji

Kush e shpiku termometrin?

Fizikani dhe mjeku anglez Thomas Clifford Allbutt shpiku termometrin klinik modern.

Publikuar

Sot termometri ekziston në modele të ndryshme, analoge dhe dixhitale, më i famshmi prej të cilëve një ikonë e vërtetë e imagjinatës mjekësore i cili përbëhej nga një tub qelqi i shënuar me një shkallë të shkallëzuar dhe i pajisur në një skaj me një tregues argjendi (merkur i lëngëzuar) që përmban një substancë të ndjeshme, shkruan focus.it.

Lëngu nxehet dhe rritet në atë vëllim derisa të korrespondojë në shkallë me temperaturën e trupit të përdoruesit. Mërkuri është përdorur dikur, por toksiciteti i këtij metali ka bërë që, që nga viti 2009, ai ka kaluar në një përzierje të quajtur galinstane.

Fizikani dhe mjeku anglez Thomas Clifford Allbutt shpiku termometrin klinik modern me madhësi xhepi dhe praktik, në 1866.

Por, modele të ngjashme, ishin zhvilluar tashmë në shekullin XVIII, kryesisht falë fizikanit dhe inxhinierit gjerman Daniel Gabriel Fahrenheit  ku temperaturat maten ende me shkallën e tij.

Që atëherë, janë regjistruar shumë evolucione, madje edhe jashtë fushës mjekësore, deri në termometrat e sotëm me rreze infra të kuqe.

Për sa i përket origjinës së parë të instrumenteve për matjen e temperaturës, ajo daton në kohët e lashta.

Paraardhësi i parë i termometrave e pa dritën në shekullin III para Krishtit, falë shkencëtarit grek Filonedi Bisanzio.

Aparati në fjalë, i quajtur termoskop, shfrytëzoi ndryshimet në densitetin e ajrit të shkaktuar nga ndryshimet në temperaturë (të studiuara edhe nga shkencëtarë të tjerë) dhe u ripropozua në kohët moderne nga fizikani dhe astronomi italian Galileo Galilei (1564-1642).

Një termometër i ri u krijua nga një grup studiuesish nga ”Accademia del Cimento”, një shoqatë shkencore e themeluar në Firence në 1657 dhe e frymëzuar nga veprat e Galileos.ATSH

Vazhdo të lexosh

Internet

Është aprovuar nga senati amerikan projektligji për ndalimin ose shitjen e TikTok-ut

Si pasojë e shqetësimeve të mëdha në mesin e ligjvënësve amerikanë se Kina mund të ketë qasje në të dhënat e qytetarëve amerikanë apo dhe t’i vëzhgojë ata përmes këtij aplikacioni.

Publikuar

nga

Senati amerikan e ka kaluar këtë të marte një projektligj i cili do të ndalojë TikTok-un në SHBA nëse pronari i saj, firma kineze ByteDance, nuk e shet brenda një viti.

Si pasojë e shqetësimeve të mëdha në mesin e ligjvënësve amerikanë se Kina mund të ketë qasje në të dhënat e qytetarëve amerikanë apo dhe t’i vëzhgojë ata përmes këtij aplikacioni, projektligji u miratua nga Dhoma e Përfaqësuesve e SHBA-së të shtunën dhe presidenti amerikan, Joe Biden, tha se do ta nënshkruajë atë të mërkurën, për ta bërë ligj.

“Për shumë vite ne e kemi lejuar partinë komuniste të Kinës të ketë kontroll mbi njërin prej aplikacioneve më të njohura në Amerikë”, tha republikani Marco Rubio nga Komiteti i Inteligjencës.

“Ligji i ri do t’i kërkojë pronarit kinez ta shesë aplikacionin. Ky është vendim i mirë për Amerikën”, shtoi ai.

Beteja katërvjeçare për TikTok-un, i cili përdoret nga 170 milionë njerëz në Shtetet e Bashkuara, është vetëm njëri prej shumë fronteve në luftën e internetit dhe teknologjisë mes Uashingtonit dhe Pekini.

Apple tha se Pekini ka urdhëruar t’i largonte platformat e Meta-s, WhatsApp dhe Threads, nga dyqani i saj i aplikacioneve në Kinë, për shkak të shqetësimeve rreth sigurisë kombëtare.

Ndërsa TikTok pritet ta sfidojë këtë projektligj përmes Amendamentit të Parë, dhe përdoruesit e TikTok-ut pritet të ndërmarrin veprime ligjore gjithashtu. Një gjykatës në Montana e parandaloi ndalimin e TikTok-ut në këtë shtet, duke u thirrur në lirinë e shprehjes.

Megjithatë dhe në vitin 2020, ish-presidenti amerikan, Donald Trump, u përpoq ta ndalojë platformën e rrjetit social përmes një urdhri ekzekutiv. Ai urdhër u shfuqizua më vonë nga gjykatat, pas padisë nga TikTok.

Administrata Trump ndërmjetësoi gjithashtu një marrëveshje më 2020, sipas të cilës korporatat amerikane Oracle dhe Walmart, do të siguronin aksione të mëdha në TikTok mbi baza të sigurisë kombëtare. Por, shitja e aksioneve nuk ndodhi asnjëherë për një numër arsyesh, ndër to Kina, e cila vendosi kontrolle më të rrepta të eksportit për ofruesit e vet të teknologjisë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Internet

TikTok paralajmëron SHBA-në: Ndalimi i mundshëm i TikTok-ut “shkelje e fjalës së lirë”

Gjatë muajve të fundit zyrtarët amerikanë kanë shprehur alarmin për popullaritetin e TikTok te të rinjtë.

Publikuar

nga

TikTok thotë se ndalimi i mundshëm i aplikacionit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të konsiderohet “shkelje e fjalës së lirë” të 170 milionë amerikanëve.

Dhoma e Përfaqësuesve e SHBA-së votoi të shtunën për të ndaluar TikTok-un nëse pronari i aplikacionit nuk i ndërpret lidhjet me Kinën.

Legjislacioni është pjesë e një pakete të politikës së jashtme të SHBA-së, ku mes tjerash përfshihej ndihma për Ukrainën dhe mund të bëhet ligj që në fillim të javës së ardhshme.

Gjatë muajve të fundit zyrtarët amerikanë kanë shprehur alarmin për popullaritetin e TikTok te të rinjtë. Ata pretendojnë se pronari i TikTok, Bytedance, është i nënshtruar ndaj Pekinit – akuza që ai i ka mohuar vazhdimisht./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Teknologji

​Kina lëshon satelitin e ri me sensorë në distancë

Raketa shpërtheu në orën 7:45 të mëngjesit.

Publikuar

nga

Kina njoftoi të dielën se ka lëshuar një raketë transportuese Long March 2D, duke vendosur një satelit me sensorë në distancë në hapësirë.

Raketa shpërtheu në orën 7:45 të mëngjesit (me orën e Pekinit) nga qendra e nisjes satelitore Xichang në provincën jugperëndimore të Sichuan dhe dërgoi satelitin Yaogan-42 02 në orbitën e paracaktuar, raportoi Xinhua News shtetëror.

Lëshimi i fundit shënoi lëshimin e 17-të të raketës në vitin 2024 dhe fluturimin e 517-të në përgjithësi për familjen e raketave Long March, flotën e automjeteve të lëshimit me kuaj pune të vendit.

Raketa Long March 2D, e ushqyer nga shtytës të lëngshëm dhe me një shtytje ngritjeje prej 300 tonësh metrikë, është e aftë të lëshojë një anije kozmike 1.3 ton në orbitat sinkrone me diellin në afërsisht 700 kilometra në lartësi.

Vazhdo të lexosh

Teknologji

Musk shtyn vizitën për në Indi

Vizita shtyhet për shkak të disa obligimeve në Tesla.

Publikuar

nga

Miliarderi Elon Musk ka shtyrë vizitën për në Indi, për shkak të disa obligimeve në Tesla.

CEO i Tesla-s do të mbërrinte në Indi javën e ardhshme. Ishte planifikuar që ai të takohej edhe me kryeministrin Narendra Modi si dhe të konfirmohej se Tesla do të ndërtonte një fabrikë në vendin më të banuar në botë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara