Në Bruksel kanë filluar ndërkohë takimet e nivelit të lartë. Fillimisht takohet kryeministri Kurti me të ngarkuarin e BE për Politikën e Jashtme, Josep Borrell dhe përfaqësuesin e BE për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosav Lajçak. Më pas presidenti serb, Vuçiq takohet me dy përfaqësuesit e BE dhe në fund zhvillohet takimi trilateral, mes Josep Borrell e Miroslav Lajçak dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.
Para takimit, i ngarkuari i BE për Politikëne Jashtme, Josep Borrell publikoi një deklaratë. “Sot bashkë me Miroslav Lajçak do të jemi nikoqirë të një takimi të ri të nivelit të lartë të dialogut mes Beogradit dhe Prishtinës. Jam i lumtur që po ndodh në kohën kur Bashkimi Europian do të takohet me presidentin Joe Biden këtu në Bruksel. Është kënaqësi të takoj dhe të mirëpres në Bruksel presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dhe kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, jo shumë kohë pas vizitës bilaterale në Bruksel.
Borrell theksoi, se i ka inkurajuar të dy që të vazhdojnë me takimet në kuadër të dialogut, pa vonesa, dhe me fokusin për të prodhuar rezultate pavarësisht të gjitha pengesave ekzistuese. “Ne e dimë se ky dialog nuk do të jetë i lehtë, por ky proces dhe përkushtimi i sinqertë nga të dyja palët është i nevojshëm për të mirën e popullit të Kosovës dhe Serbisë. Le të jemi të qartë – dialogu dhe rezultati i tij është rruga drejt të ardhmes europiane për të dyja vendet.”
Proces që nuk mund të parashikohet
Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve ka nisur para më shumë se 10 vitesh, e tani do të vazhdojë me një takim në nivelin më të lartë politik më 15 qershor, kur për herë të parë sy më sy do të takohen presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq dhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti. Para raundit të ri të bisedimeve që do të mbahet në Bruksel, me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, diplomatët evropianë thonë se e vetmja gjë e sigurt që pritet është mbajtja e takimit Vuçiq-Kurti. Ndërkohë që rezultatet e mundshme të bisedimeve dhe as hapat e ardhshëm të mundshëm në këtë proces nuk mund të parashikohet.
“Të dy bashkëbiseduesit u zotuan se do të vijnë në takim të martën. Ne nuk mund të planifikojmë asgjë më shumë se kaq. Nëse ata do të gjejnë një gjuhë të përbashkët apo jo, nëse të gjithë do të jenë konstruktivë, nëse do të bien dakord se si të procedohet me procesin apo jo, gjithçka mbetet për t’u parë të martën”, thonë burimet diplomatike nga Shërbimi Evropian për Punë të Jashtme. Vlerësime të tilla të kujdesshme të ndërmjetësuesve në dialog bazohen në faktin se të dy negociatorët vijnë në Bruksel me pozicione krejtësisht të ndryshme për gati të gjitha temat – prej kornizës, parimeve, përbërjes e deri tek rezultati i dialogut për normalizimin e marrëdhënieve midis Serbisë dhe Kosovës. Kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti thotë se do të fillojë një “dialog i ri”, i cili “nuk mund të vazhdojë në formën e mëparshme”.
“Ne duam një dialog të përgatitur mirë, ku të gjithë duhet të jemi të barabartë”, thotë Kurti duke shtuar se zgjidhja duhet të çojë në njohjen e reciproke mes këtyre dy vendeve. Ndërsa për presidentin e Serbisë, njohja e ndërsjellë është jashtë diskutimit. Vuçiq e sheh zgjidhjen në kompromis, të cilin ai e përcakton gjerësisht “me mbrojtjen e interesave shtetërore e kombëtare të Serbisë dhe popullit serb”. Beogradi mendon se fillimisht duhet të flitet për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe. Në përgjigje ndaj qëndrimeve të Kurtit se nuk do të ketë Asociacion njëetnik në territorin e Kosovës, Vuçiq i rekomandoi kryeministrit të Kosovës “që të mos vie fare në takimin e Brukselit nëse nuk dëshiron të diskutojë për formimin e Asociacionit”.
A do të ndërhyjë Bideni?
Duke pasur parasysh pozicione kaq të ndryshme, si dhe faktin që të dy udhëheqësit po takohen “ballë për ballë” për herë të parë, Bashkimi Evropian parashikon skenarë të ndryshëm të mundshëm, për vazhdimin e dialogut.
“Nëse gjërat shkojnë në drejtim pozitiv, ndoshta udhëheqësit vendosin që pas takimit të parashikuar të zgjasë katër orë, të vazhdojnë bisedimet në një drekë dypalëshe, gjë që ne me siguri do t’ua mundësonim”. Nëse ndodh ndonjë situatë e paparashikuar, ndonjë problem apo njëri nga bashkëbiseduesit nuk pajtohet me vazhdimin e procesit, shefi i diplomacisë së BE, Josep Borrell, është i gatshëm të flasë drejtpërdrejt edhe me presidentin e SHBA, Joseph Bidenpër këtë çështje. Ata të dy do të takohen në kuadër të samitit BE – SHBA”, bëjnë të ditur burimet diplomatike në Bruksel.
Vihet re se pas ndryshimit të administratës në Uashington, BE-ja gjithnjë e më shpesh po flet në shumës për “pritjet e BE dhe SHBA” nga Beogradi dhe Prishtina. Pasi që Albin Kurti i tha hapur Brukselit se ai do të paraqitej në bisedime me Beogradin kur të ishte “gati” për këto bisedime, e jo kur të njoftohej nga shefi i diplomacisë së BE Josep Borrell, nga Uashingtoni pritet që ai të përdorë influencën e tij për të “përgatitur” kryeministrin e Kosovës për negociata konstruktive.
Dy liderë me mandate të fuqishme
Njohësit e Kurtit paralajmërojnë se ai është “më i vështirë për bashkëpunim” jo vetëm për Brukselin, por edhe për Uashingtonin, krahasuar me paraardhësit e tij në Kosovë. BE i përgjigjet Kurtit se “nuk do të ketë një dialog të ri”, por bëhet fjalë për vazhdimin e procesit të filluar në vitin 2011, i cili “ka mbetur i njëjtë pavarësisht ndryshimeve të partnerëve dhe qeverive në Beograd dhe Prishtinë”. Në një nga dokumentet e punës të paraqitura nga Shërbimi Evropian për Politikë të Jashtme, muajin e kaluar, parashikohet mundësinë e arritjes së një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme midis Beogradit dhe Prishtinës deri në fund të 2021. Shumëkush e vlerëson këtë si një optimizëm të pabazuar, në një situatë kur as zhvillimi i një takimit të vetëm nuk mund të parashikohet. Por nga ana tjetër, nëse dy liderë me mandate kaq të forta të fituara në zgjedhje, e gjejnë ndonjë hapësirë për marrëveshje, atëherë zgjidhja e “çështjes së Kosovës” nuk ka qenë kurrë më afër.DW
Më 25 nëntor, qytetarët e Bazelit miratuan financiarisht mbështetjen për organizimin e Konkursit të Këngës Eurovision 2025, duke i dhënë qytetit mundësinë të presë eventin prestigjioz të muzikës, pavarësisht kundërshtive të forta nga konservatorët.
Fitorja e këngëtarit zviceran Nemo në Eurovision 2024, me këngën “The Code”, dha të drejtën e Zvicrës për të organizuar edicionin e 69-të të konkursit të njohur. Megjithatë, pas një peticioni nga partia ultra-konservatore Union Demokratik Federal i Zvicrës (EDU), vendimi i Këshillit të Madh të Kantonit të Bazelit për të alokuar deri në 35 milionë franga zvicerane (afërsisht 37.5 milionë euro) për organizimin e Eurovision 2025 u fut në një referendum popullor.
EDU e kundërshtoi financimin, duke argumentuar se evenimenti do të dëmtonte imazhin e Bazelit. Anëtarët e partisë kritikuan konkursin për performancat që ata i konsideronin “blasfemike”, duke e akuzuar për promovimin e ideologjive të tilla si “wokeism” dhe të drejtat e transgjinorëve. Një nga këngëtarët që u vu në shënjestër ishte Bambie Thug, interpretuese nga Irlanda, e cila u cilësua nga EDU si “okulte” dhe “satanike”, një akuzë që ata e bazuan në ngjashmëritë me Harry Potterin.
Megjithatë, shumica e banorëve të Bazelit nuk u ndikuan nga kjo fushatë fetare kundër Eurovision, dhe pas më shumë se dy javësh votimi me postë, qyteti e miratoi financimin për organizimin e këtij evenimenti. Rezultatet përfundimtare treguan se 38,186 persona votuan “Po” për financimin e Eurovision 2025, duke përfaqësuar 66.57% të votave, ndërkohë që pjesëmarrja ishte 57%.
Ky rezultat e siguroi Bazelin si qytetin mikpritës për Eurovision 2025, i cili do të zhvillohet në arenën e mbyllur St-Jakobshalle. Semifundet do të mbahen më 13 dhe 15 maj, ndërsa finalja do të zhvillohet më 17 maj të vitit të ardhshëm. Nëse shumica e votuesve do të kishin thënë “Jo”, financimi do të ishte bllokuar dhe Korpusi i Radio-televizionit Zviceran mund të kishte hequr Bazelin nga mundësia për të organizuar konkursin.
Kjo fitore për organizimin e Eurovision 2025 pasqyron mbështetje të gjerë për këtë ngjarje, ndërkohë që thekson edhe tensionet kulturore dhe ideologjike që mund të shfaqen në organizimin e ngjarjeve të mëdha ndërkombëtare./Euronews/
Shqipëria ka bërë një hap tjetër përpara në rrugën e saj drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Komiteti i Përfaqësuesve të Përhershëm të Qeverive të Shteteve Anëtare në Bashkimin Evropian (COREPER) ka kërkuar nga Shqipëria që të ndajë qëndrimin e saj lidhur me hapjen e grupkapitullit VI, i cili ka të bëjë me marrëdhëniet e jashtme të shtetit shqiptar.
Ambasadorët e 27 vendeve anëtare të BE-së kanë shprehur interesin e tyre për këtë hap të rëndësishëm në procesin e negociatave. Po ashtu, sipas presidencës hungareze të radhës, Këshilli i BE-së do të nisë punën për zhvillimin e qëndrimit të përbashkët për përgatitjen e Konferencës Ndërqeveritare me Shqipërinë, e cila pritet të zhvillohet në muajin dhjetor.
Ky zhvillim është një tjetër hap pozitiv për Shqipërinë, e cila ka filluar zyrtarisht negociatat e anëtarësimit në BE më 15 tetor të këtij viti, duke hapur grupkapitullin I, që lidhet me parimet themelore të Bashkimit Evropian. Ky grupkapitull është gjithashtu i fundit që mbyllet gjatë procesit të anëtarësimit.
Burime diplomatike kanë theksuar se Këshilli i BE-së tani do të fillojë punën për grupkapitullin VI, një hap që pritet të pasohet nga Konferenca Ndërqeveritare me Shqipërinë në muajin dhjetor. Ky proces pritet të sjellë një angazhim të thellë nga BE për të mbështetur Shqipërinë në rrugën e saj drejt integrimit të plotë në Bashkimin Evropian./UBTNews/
Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) në Kosovë, ka lansuar të hënën analizën e pulsit publik mbi efektet e liberalizimit të vizave në migrim. Të dhënat e këtij pulsi publik tregojnë se 32 për qind e respodentëve kanë udhëtuar në BE pas vendimit për liberalizim të vizave. Sipas tyre, Gjermania ka qenë destinacioni më i popullarizuar, pasuar nga Zvicra dhe Austria.
Ndërkaq, 64 për qind e respodentëve konsiderojnë se nuk do të migrojnë në BE, pas vendimin për liberalizim të vizave.
Menaxherja e projektit në USAID, Alisa Hasani, tha se në bazë të gjeturave, 9.8 për qind e respodentëve kanë deklaruar se planifikojnë të shpërngulen në BE.
“Të dhënat tregojnë se 95.3 për qind e respodentëve në mënyrë të duhur e lidhin liberalizimin e vizave me aftësinë që të udhëtojnë pa viza dhe vetëm një përqindje e vogël besojnë që përmes liberalizimit të vizave kanë të drejtën të punojnë kudo në BE, kjo është 2.5 për qind…Respodentët gjithashtu janë pyetur nëse kanë udhëtuar në shtetet e BE-së, 32 për qind kanë deklaruar që kanë udhëtuar pas liberalizimit të vizave. Gjermania ka qenë destinacioni më i popullarizuar, kjo s’është befasi pasi e dina që diaspora e Kosovës është më shumë në Gjermani, pastaj përcjellët nga Zvicra dhe Austria. Shumica të cilët kanë udhëtuar në këto shtete kanë deklaruar se fillimisht kanë shkuar për t’i vizituar familjen dhe shoqërinë. Pastaj kemi vazhduar dhe kemi pyetur respodentët nëse konsiderojnë të migrojnë në BE pas liberalizimit të vizave, ku 64 për qind kanë deklaruar se nuk e konsiderojnë që të shpërngulen në Evropë. Sidoqoftë kemi 9.8 për qind të respodentëve të cilët kanë deklaruar se planifikojnë që të shpërngulen”, tha ai.
Në anën tjetër, përfaqësuesi i UNDP-së në Kosovë, Dudley Tartlton tha se përmes kësaj analize kanë dashur të shpërfaqin demografinë e personave që janë larguar nga Kosova, çfarë pune po kërkojnë dhe në çfarë vende të BE-së po shkojnë.
“Kemi dashur që të shohim demografinë e personave të cilët janë larguar nga Kosova, çfarë pune po kërkojnë, ku po shkojnë dhe të shohim nëse Kosova po ka efekt të madh liberalizimi i vizave…Implikimet potenciale të migrimit në shoqëri dhe gjithashtu në reduktimi ne fuqisë punëtore në afatshkurtër dhe afatmesme. Kjo analizë e pulsit publik do të ketë situatë në teren dhe gjithashtu të gjithë politikë bërësit në nivelin qendror dhe lokal që të ketë masa të përshtatshme për të zbutur potencialin”, tha ai.
Ndërkaq, drejtori i zyrës për zhvillim ekonomik të USAID-it në Kosovë, Alex Albertine, tha se të dhënat e këtij pulsi publik janë mjaft interesante dhe të cilat duhet të shfrytëzohen nga institucionet në Kosovë.
“Kjo pyetje e diasporës dhe liberalizimit të vizave, migrimit dhe trendëve të ndryshme se çka po ndodh dhe ndikimi në ekonomi janë pjesë kritike të këtij diskutimi. Arsyeja e dytë është që për këto çështje të kemi më shumë të dhëna për të vazhduar tutje se çka do të thotë një mundësi ekonomike, interesat e personave dhe institucioneve euroatlantike. Po ashtu, edhe të lidhjeve që janë në mbarë botën sesi Kosova mundet të ketë avancim”, tha ai.
Katër ‘jo’ për lirinë: Aktivizmi i grave në luftën kundër patriarkalizmit!
Inteligjenca britanike analizon gjendjen e ekonomive të Ukrainës dhe Rusisë në mes të luftës
Eurovision 2025 në Bazel: Përballë kundërshtimeve, qyteti fiton mbështetje popullore!
Bienalja e Gazës: Një hap përpara për artin palestinez nën rrethim!
COREPER i kërkon Shqipërisë hapjen e grupkapitullit VI për marrëdhëniet me jashtë
“Shkupi qyteti më i ndotur në Evropë”, qeveria: Do blejmë 100 autobusë elektrikë
Pse u godit në kokë trajneri kosovar në Mal të Zi?
UNDP: Gjermania destinacioni më i popullarizuar për kosovarët
Erdogan synon rritjen e tregtisë me Rusinë
-
Bota4 weeks agoTrump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota4 weeks agoKoreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months agoKurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months agoMarigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman