Shëndeti
Kur tingujt e përditshëm shkaktojnë shqetësim, simptomat e misofonisë
Por për njerëzit që jetojnë me një gjendje të quajtur misofoni, këto zhurma janë më shumë sesa thjesht shqetësuese.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiÇfarë është misofonia?
Zhurmat e përsëritura si përtypja, nuhatja ose gërvishtja mund të shkaktojnë bezdi dhe zhgënjim për këdo.
Por për njerëzit që jetojnë me një gjendje të quajtur misofoni, e njohur fillimisht si sindroma e ndjeshmërisë selektive të zërit, këto zhurma janë më shumë sesa thjesht shqetësuese. Me misofoni, ata tinguj të vegjël dhe shumë të tjerë mund të jenë krejtësisht të padurueshëm.
Për ta thënë thjesht, misofonia përfshin një ndjeshmëri ekstreme ndaj tingujve të caktuar. Në fakt, emri “misofonia” vjen nga fjala greke për “urrejtje ndaj tingullit”. Kjo mbindjeshmëri nxit një reagim luftarak ndaj tingujve nxitës.
Studiuesit propozuan për herë të parë emrin misofoni në vitin 2001, dhe kërkimi mbetet në fazat relativisht të hershme. Disa ekspertë e konsiderojnë vetë misofoninë një gjendje, por të tjerë besojnë se mund të zhvillohet si një simptomë e kushteve të tjera të shëndetit mendor.
Botimi më i fundit i “Manuali diagnostik dhe statistikor i çrregullimeve mendore (DSM-5)” nuk përfshin mizofoninë. Thënë kështu, disa mjekë kanë sugjeruar përfshirjen e tij në botimet e ardhshme, në kategorinë “Obsessive Compulsive and Related Disorders”.
Simptomat e misofonisë
Në përgjithësi mund ta dalloni misofoninë nga simptoma e saj kryesore: një reagim i fortë negativ kur dëgjoni tinguj nxitës.
Më konkretisht, kjo përgjigje mund të përfshijë një sërë ndjenjash, emocionesh dhe ndjesish fizike:
ndjenja e bezdisjes, acarimit dhe neverisë,
zemërimi ose ndjenjat e agresionit, duke përfshirë dëshirën për të sulmuar fizikisht ose verbalisht,
nervozizëm ose shqetësim në situata që mund të përfshijnë shkaktimin e tingujve,
një ndjenjë ankthi ose paniku, duke përfshirë ndjenjat e të qenit i bllokuar ose duke humbur kontrollin,
shtrëngim ose presion në të gjithë trupin ose në gjoks,
rritje të rrahjeve të zemrës, presionit të gjakut dhe temperaturës.
Këto simptoma zakonisht shfaqen për herë të parë gjatë viteve të para adoleshencës ose adoleshencës.
Nëse jeni duke jetuar me misofoni, mund ta dalloni reagimin ndaj tingujve të caktuar si disi ekstrem. Megjithatë, mund ta keni të vështirë të përballeni me shqetësimin që shkaktojnë ato tinguj ose të menaxhoni vetë intensitetin e reagimit tuaj.
Kur e keni të vështirë të përballeni me tingujt nxitës që dëgjoni në jetën e përditshme, mund të filloni të shmangni vendet ku zakonisht i dëgjoni ato tinguj. Kjo mund të nënkuptojë edhe shmangien e miqve ose familjes.
Me pak fjalë, misofonia përfundimisht mund të prishë jetën e përditshme.
Çfarë e shkakton misofoninë?
Studiuesit nuk janë ende të sigurt se çfarë e shkakton misofoninë.
Ata e dinë se shfaqet më shpesh te njerëzit që gjithashtu kanë:
Çrregullimi obsesiv-kompulsiv (OCD)
çrregullimet e ankthit
Sindroma Tourette
tringëllimë në veshë
Disa kanë sugjeruar gjithashtu një lidhje të mundshme midis misofonisë dhe çrregullimit të hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD).
Ndërsa misofonia duket të jetë gjendja më vete, ajo definitivisht ka disa mbivendosje me kushte të tjera, duke përfshirë simptoma të ngjashme.
Një person i shqetësuar me misofoni mund të përjetojë djersitje të shtuar dhe të rrahura të shtuara të zemrës kur dëgjon një zhurmë të veçantë. Por ata gjithashtu mund t’i kenë këto simptoma kur përballen me ndonjë lloj tjetër stresi.
Për vite me radhë, njerëzit me misofoni u diagnostikuan gabimisht me ankth, fobi dhe kushte të tjera të shëndetit mendor. Por misofonia ka karakteristika unike, duke përfshirë këto:
Zakonisht fillon rreth pubertetit, me simptomat e para që shfaqen shpesh midis moshës 9 dhe 12 vjeç. Gratë kanë tendencë të raportojnë simptoma më të rënda.
Shkaku fillestar shpesh vjen nga një prind ose anëtar i familjes, por nxitësit e rinj mund të zhvillohen me kalimin e kohës. Shpesh zhvillohet në familje.
Përballja me të ftohurën është e vështirë në çdo stinë. Disa nga aleatët më të mirë të sistemit imunitar janë vitaminat, mineralet dhe probiotikët.
Një nga ushqimet më të pasura me probiotikë është kosi, i cili sipas ekspertëve është ideal për të luftuar të ftohurën.
Studimet thonë se probiotikët ofrojnë përfitime të forta në zbutjen e simptomave dhe shkurtimin e kohëzgjatjes së të ftohurës.
A mjafton kosi për të luftuar të ftohurën?
Te kosi gjenden dy nga llojet më mirëbërëse të baktereve që janë të shëndetshm organizmin, gjë që e bën kosin një aleat të njeriut jo vetëm gjatë të ftohurës. Kosi është padyshim i mirë kundër të ftohurë sepse përmban edhe zink.
Ky mineral jo vetëm që forcon imunitetin por shkurton kohëzgjatjen e simptomave të të ftohurës, sasia e nevojshme e zinkut për të mundur sëmundjen është të paktën 75 miligramë.
Studimet tjera kanë treguar se kur gratë konsumojnë kos çdo ditë për 9 javë, kanë më pak inflamacion në organizëm. E ftohura është një reagim inflamator ndaj bakterit. Kosi është ushqim fantastik për t’u konsumuar gjatë të ftohurës dhe jo vetëm.
Ai përmban vitaminë D dhe kalcium që së bashku me zinkun dhe probiotikët ofrojnë ushqyes të rëndësishëm, e ftohura nuk largohet vetëm duke e ngrënë. Kosi funksionon në kombinim me një regjim të shëndetshëm ushqimor. Kosi është i butë dhe i lëngshëm ndaj mund të konsumohet lehtë në rastet e acarimit të fytit apo bllokimit të hundëve.
Ekspertët nënvizojnë që njerëzit e prekur nga e ftohura s’duhet t’i mbajnë shpresat tek kosi si terapia kryesore kundër sëmundjes. Konsulta me mjekun është kryesorja, bashkë me ushqimin e shëndetshëm. /UBT News/
Shëndeti
Problemet me zemrën, çfarë të keni kujdes kur është ftohtë?
Published
3 days agoon
January 16, 2025I ftohti përbën një sfidë të madhe për njerëzit që vuajnë nga sëmundjet e zemrës. Në rastin e sëmundjeve koronare, temperaturat e ftohta mund të nxisin ishemi kardiake, gjë që mund të shkaktojë edhe atak në zemër.
Ndikimi i temperaturave të ulëta te shëndeti i zemrës – Kur trupi gjendet në ambient të ftohtë duhet të përshtatet, të ruajë temperaturën e brendshme. Mënyra si përshtatet ka të bëjë me ndryshime fiziologjike që janë sfiduese për njerëzit. Temperaturat e ftohta shkaktojnë probleme si rritje e rrahjeve të zemrës, rritje të tensionit, sforcim të zemrës, prirje më e lartë ndaj trombozës.
Ekspozim minimal ndaj të ftohti – Kufizoni kohën e kaluar në ambiente të ftohta dhe nëse u duhet të dilni patjetër, vishuni ngrohtë nga koka tek këmbët.
Mos u stërmundoni – Stërmundimi fizik në hapësira të jashtme e në ambient të ftohtë mund të jetë dëmtues për zemrën.
Mos e teproni me nxehtësinë – Nëse visheni trashë dhe kryeni aktivitet fizik do ta stërmundoni zemrën. Enët e gjakut zgjerohen papritur dhe tensioni i gjakut do të ulet. Nëse jeni në ambient të jashtëm dhe vëreni që po djersisni, atëherë kjo është një shenjë rreziku.
Kujdes me gripin – I rrezikshëm për njerëzit që vuajnë nga zemra. Para se të merrni medikament, konsultohuni më parë me mjekun.
Mos pini alkool – Ajo zgjeron enët e gjakut në lëkurë, ju bën të ndiheni ngrohtë. Por nga ana tjetër, nxehtësia e nevojshme përthithet nga organet jetësore duke ju vënë në rrezik. /UBT News/
Dimri është sezoni kur sistemi imunitar ka nevojë për mbështetje të shtuar për t’u mbrojtur nga infeksionet e ftohta dhe gripi. Një mënyrë e shkëlqyer për ta forcuar imunitetin është përmes ushqimit të shëndetshëm, veçanërisht duke konsumuar fruta që janë të pasura me vitamina.
Ja disa fruta që mund t’ju ndihmojnë të mbani imunitetin të fortë gjatë dimrit:
Citruset (portokalli, mandarina, limoni, grejpfruti) – Këto fruta janë burime të pasura me vitaminën C, e cila është e njohur për rolin në forcimin e sistemit imunitar. Vitamina C ndihmon në luftimin e infeksioneve dhe redukton kohën e rikuperimit nga ftohjet.
Kivi – Tjetër burim i shkëlqyer i vitaminës C, dhe përmban fibra dhe antioksidantë që ndihmojnë trupin të luftojë bakteret dhe viruset.
Molla – E pasur me vitamina dhe minerale, sidomos me A dhe C, që janë të rëndësishme për funksionimin e duhur të sistemit imunitar. Ajo përmban fibra që ndihmojnë tretjen.
Pjeshka –Burim i shkëlqyer i vitaminës A, që është esenciale për mbrojtjen e mukozave të trupit e forcimin e mbrojtjes natyrore të trupit.
Mjedra dhe boronica – Këto fruta të kuqe janë të pasura me antioksidantë, veçanërisht me flavonoide, të cilat ndihmojnë në rritjen e përgjigjes imunitare dhe zvogëlojnë inflamacionin.
Konsumimi i këtyre frutave, me dietë të balancuar, rrit aftësinë e trupit për t’u mbrojtur nga sëmundjet dhe do t’ju ndihmojë të kaloni dimrin më të shëndetshëm. Në këtë sezon të ftohtë, kujdesuni për trupin e sigurohuni t’i jepni lëndët ushqyese të nevojshme për të mbajtur imunitetin në nivele të larta! /UBT News/
Shëndeti
Mos e bëni! Këto ushqime nuk duhet të hani kur pini ilaçe
Published
3 days agoon
January 16, 2025Zakonisht thuhet që shumë ilaçe duhet të merren dhe me ushqime, për të mbrojtur stomakun. Por a e dini se disa ushqime dhe pije duhen shmangur me çdo kusht?
Kjo ndodh se mund të ndryshojnë mënyrën si përthith disa ilaçe trupi e në disa raste i bëjnë joefektive.
Disa janë krijuar të përthithen ngadalë, e disa ushqime e përshpejtojnë këtë proces. Ose e kundërta, disa ushqime japin mundësinë të përthithen më shumë se çfarë duhet nga ilaçet, që mund të kenë efekte anësore të rrezikshme.
Kur merr ilaçe është më mirë të konsultoheni me doktorin për atë çfarë mund të bëni e çfarë jo.
Djathë dhe mish me antibiotik – Nëse jeni duke marrë monoamine oxidase për depresionin duhet të shmangni përdorimin e djathit dhe mishit, po kështu edhe linezoidi, antibiotik që kuron pneumoninë.
Qumësht, antibiotik dhe ibuprofen – Kalciumi i qumështit ndikon në disa antibiotikë si tetraciklina që kuron aknet, malarien apo kolerën. Duhet të jeni të kujdesshëm nëse ilaçet përmbajnë ciprofloxacin dhe doxycycline, që përdoren për të trajtuar infeksionet bakteriale.
Alkool dhe antihistamina – Reagimet ndërmjet alkoolit e këtyre medikamenteve,
Zakonisht thuhet që shumë ilaçe duhet të merren dhe me ushqime, për të mbrojtur stomakun tuaj. Por a e dini se disa ushqime dhe pije duhen shmangur me çdo kusht?
Kjo ndodh pasi ato mund të ndryshojnë mënyrën se si përthith disa ilaçe trupi juaj, në disa raste i bëjnë joefektive.
Disa ilaçe janë krijuar të përthithen ngadalë, dhe disa ushqime e përshpejtojnë këtë proces. Ose dhe e kundërta, disa ushqime japin mundësinë që të përthithen më shumë se çfarë duhet nga ilaçet, që mund të kenë efekte anësore të rrezikshme.
Kur merr ilaçe është gjithmonë më mirë të konsultoheni me doktorin për atë se çfarë mund të bëni dhe çfarë jo. Në fotogaleri keni dhe shpjegimet përkatëse.
Djathë dhe mish me antibiotik – Nëse jeni duke marrë monoamine oxidase për depresionin duhet të shmangni përdorimin e djathit dhe mishit, po kështu edhe linezoidi, antibiotik që kuron pneumoninë.
Qumësht, antibiotik dhe ibuprofen – Kalciumi i qumështit mund të ndikojë në disa antibiotikë si tetraciklina që kuron aknet, malarien apo kolerën. Duhet të jeni të kujdesshëm dhe nëse ilaçet përmbajnë ciprofloxacin dhe doxycycline, që përdoren për të trajtuar infeksionet bakteriale.
Alkool dhe antihistamina – Reagimet ndërmjet alkoolit dhe këtyre medikamenteve, është toksik, por mund të ndryshojë efektin e ilaçit dhe të rrisë efektet anësore.
Pije të gazuara dhe ibuprofen – Pijet e gazuara janë me dioksid karboni, dhe dëmtojnë mjaft me ilaçe që janë me veshje, siç është ibuprofeni. Acidet dëmtojnë veshjet e disa ilaçeve, që do të thotë që shpërbëhen para se të arrijnë objektivin.
toksik, ndryshon efektin e ilaçit dhe të rrisë efektet anësore.
Pije të gazuara dhe ibuprofen – Pijet e gazuara janë me dioksid karboni, e dëmtojnë mjaft me ilaçe që janë me veshje, siç është ibuprofeni. Acidet dëmtojnë veshjet e disa ilaçeve, pra shpërbëhen para se të arrijnë objektivin. /UBT News/
Blake Lively krahason veten me Khaleesi-n, fansat e “Game of Thrones” reagojnë negativisht
Gjykata Supreme miraton ligjin që e ndalon TikTok-un në SHBA
UBT përfaqësohet në Universitetin EMUNI për projektin inovativ COWEB
Rektori Hajrizi po merr pjesë në ceremoninë e 70-vjetorit të Universitetit të Salentos në Lecce të Italisë
KPM i quan të pavërteta informacionet se kanë planifikuar shkarkimin e kryetarit
Arrestohen dy persona për keqpërdorim të kartelave bankare në Pejë
Osmani mirëpret angazhimin e misionit që do të monitorojë zgjedhjet në Kosovë
Gaza, dhjetëra të vrarë nga sulmet izraelite që nga shpallja e marrëveshjes së armëpushimit
Mira Murati krijon kompaninë e Inteligjencës Artificiale, rekruton emra të njohur
Të kërkuara
-
Bota3 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota2 months ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Lajmet2 months ago
Rektori Hajrizi: Çdo sukses i joni është një sukses për Kosovën!