Çfarë është misofonia?

Zhurmat e përsëritura si përtypja, nuhatja ose gërvishtja mund të shkaktojnë bezdi dhe zhgënjim për këdo.

Por për njerëzit që jetojnë me një gjendje të quajtur misofoni, e njohur fillimisht si sindroma e ndjeshmërisë selektive të zërit, këto zhurma janë më shumë sesa thjesht shqetësuese. Me misofoni, ata tinguj të vegjël dhe shumë të tjerë mund të jenë krejtësisht të padurueshëm.

Për ta thënë thjesht, misofonia përfshin një ndjeshmëri ekstreme ndaj tingujve të caktuar. Në fakt, emri “misofonia” vjen nga fjala greke për “urrejtje ndaj tingullit”. Kjo mbindjeshmëri nxit një reagim luftarak ndaj tingujve nxitës.

Studiuesit propozuan për herë të parë emrin misofoni në vitin 2001, dhe kërkimi mbetet në fazat relativisht të hershme. Disa ekspertë e konsiderojnë vetë misofoninë një gjendje, por të tjerë besojnë se mund të zhvillohet si një simptomë e kushteve të tjera të shëndetit mendor.

Botimi më i fundit i “Manuali diagnostik dhe statistikor i çrregullimeve mendore (DSM-5)” nuk përfshin mizofoninë. Thënë kështu, disa mjekë kanë sugjeruar përfshirjen e tij në botimet e ardhshme, në kategorinë “Obsessive Compulsive and Related Disorders”.

Simptomat e misofonisë

Në përgjithësi mund ta dalloni misofoninë nga simptoma e saj kryesore: një reagim i fortë negativ kur dëgjoni tinguj nxitës.

Më konkretisht, kjo përgjigje mund të përfshijë një sërë ndjenjash, emocionesh dhe ndjesish fizike:

ndjenja e bezdisjes, acarimit dhe neverisë,

zemërimi ose ndjenjat e agresionit, duke përfshirë dëshirën për të sulmuar fizikisht ose verbalisht,

nervozizëm ose shqetësim në situata që mund të përfshijnë shkaktimin e tingujve,

një ndjenjë ankthi ose paniku, duke përfshirë ndjenjat e të qenit i bllokuar ose duke humbur kontrollin,

shtrëngim ose presion në të gjithë trupin ose në gjoks,

rritje të rrahjeve të zemrës, presionit të gjakut dhe temperaturës.

Këto simptoma zakonisht shfaqen për herë të parë gjatë viteve të para adoleshencës ose adoleshencës.

Nëse jeni duke jetuar me misofoni, mund ta dalloni reagimin ndaj tingujve të caktuar si disi ekstrem. Megjithatë, mund ta keni të vështirë të përballeni me shqetësimin që shkaktojnë ato tinguj ose të menaxhoni vetë intensitetin e reagimit tuaj.

Kur e keni të vështirë të përballeni me tingujt nxitës që dëgjoni në jetën e përditshme, mund të filloni të shmangni vendet ku zakonisht i dëgjoni ato tinguj. Kjo mund të nënkuptojë edhe shmangien e miqve ose familjes.

Me pak fjalë, misofonia përfundimisht mund të prishë jetën e përditshme.

Çfarë e shkakton misofoninë?

Studiuesit nuk janë ende të sigurt se çfarë e shkakton misofoninë.

Ata e dinë se shfaqet më shpesh te njerëzit që gjithashtu kanë:

Çrregullimi obsesiv-kompulsiv (OCD)

çrregullimet e ankthit

Sindroma Tourette

tringëllimë në veshë

Disa kanë sugjeruar gjithashtu një lidhje të mundshme midis misofonisë dhe çrregullimit të hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes (ADHD).

Ndërsa misofonia duket të jetë gjendja më vete, ajo definitivisht ka disa mbivendosje me kushte të tjera, duke përfshirë simptoma të ngjashme.

Një person i shqetësuar me misofoni mund të përjetojë djersitje të shtuar dhe të rrahura të shtuara të zemrës kur dëgjon një zhurmë të veçantë. Por ata gjithashtu mund t’i kenë këto simptoma kur përballen me ndonjë lloj tjetër stresi.

Për vite me radhë, njerëzit me misofoni u diagnostikuan gabimisht me ankth, fobi dhe kushte të tjera të shëndetit mendor. Por misofonia ka karakteristika unike, duke përfshirë këto:

Zakonisht fillon rreth pubertetit, me simptomat e para që shfaqen shpesh midis moshës 9 dhe 12 vjeç. Gratë kanë tendencë të raportojnë simptoma më të rënda.

Shkaku fillestar shpesh vjen nga një prind ose anëtar i familjes, por nxitësit e rinj mund të zhvillohen me kalimin e kohës. Shpesh zhvillohet në familje.