

Shëndet
Kur duhet t’i pini ilaçet e tensionit?
Marrja e tyre në mbrëmje mund të jetë shumë efikase për trupin.
Published
3 years agoon
By
UBT newsStudimet e reja të cilave u referohet AgroWeb.org thonë se marrja e medikamenteve kundër tensionit të gjakut në mbrëmje mund të jetë shumë efikase për trupin.
Sipas tyre, një gjë e tillë ul rrezikun e sëmundjeve apo vdekjes së parakohshme si pasojë e tyre.
Koha e duhur për pirjen e ilaçeve
Ekspertët thonë se tensioni i gjakut ka një ritëm të caktuar. Ai rritet gjatë ditës dhe në mbrëmje kur njeriu bëhet gati të flejë, ai bie.
Duke qenë se në mëngjes, tensioni është i lartë, njerëzit nxitojnë të marrin medikamentet. Këto të fundit nxisin urinimin, një aspekt që i shtyn njerëzit t’i marrin barnat sa më herët.
Ndërkohë, me kalimin e moshës, tensioni i gjakut pëson një ndryshim që do të thotë qëndron i lartë edhe gjatë natës.
Kjo ndodh rëndom pas moshës 55 vjeçare.
Ky është një problem i madh sepse rrit rrezikun për atakun në zemër, trombozën dhe sëmundjet e veshkave.
Mbajtja nën kontroll e tensionit natën është po aq e rëndësishme për uljen e këtij rreziku.
Ekspertët thonë se marrja e ilaçeve në mbrëmje është efikase në menaxhimin e tensionit të gjakut.
Megjithatë, sipas tyre, një person që vuan nga tensioni nuk duhet të ndryshojë regjimin me kokën e tij por vetëm duke u konsultuar me mjekun.
Ushqimet që rrisin tensionin e gjakut
Më poshtë, do të gjeni listën e ushqimeve që kanë tendencën të rrisin tensionin e gjakut.
Mishi i kuq
Mishi i kuq është i shijshëm por përmban shumë kolesterol dhe dëmton zemrën dhe enët e gjakut.
Sipas të dhënave ku bazohet AgroWeb.org, një sasi prej 400 gramësh mish i gatuar përmban 254 miligramë kripë dhe 308 miligramë kolesterol.
Picat e ngrira
Këto ushqime mund të tingëllojnë ideale për një darkë të shpejtë, por një racion i kësaj pice përmban 1,000 miligramë kripë.
Prodhuesit e saj shtojnë kripë dhe substanca shtesë për ruajtjen e picës duke rritur rreziqet për tension të lartë.
Turshitë e gatshme
Një filxhan me lakër turshi jo të përgatitur vetë përmban 939 miligramë kripë. Turshitë e tjera përveç lakrës, si domatet apo kastravecat janë të zhytura në lëng me kripë. Njerëzit që vuajnë nga tensioni i lartë nuk duhet të hanë turshi të tilla.
Alkooli
Një sasi e vogël alkoli nuk shkakton dëme, por nëse e teproni me pirjen e alkolit atëherë ju do të rrisni tensionin e gjakut.
Alkoli mundet të ndërhyjë kundër medikamenteve të tensionit të gjakut dhe të ulë efikasitetin e tyre.
Ëmbëlsirat e paketuara
Ëmbëlsirat, biskotat me mbushje shumëngjyrëshe që shiten në paketime të bukura janë të mbushura me sheqerna, yndyrna të ngopura dhe kripëra.
Ushqime të tilla rrisin tensionin e gjakut, sheqerin në gjak dhe gjasat e mbipeshës.
Pijet energjike
Konsumi i pijeve energjike e rrit tensionin sistolik me 6.2 përqind dhe atë diastolik me 6.8 përqind. Tensioni mesatar i gjakut rritet me 6.4 përqind pas pirjes së një pije energjike./AgroWeb.org
You may like
Shëndet
Spërkatësit për hundë si mbrojtje kundër COVID-19 dhe viruseve tjera
Published
13 minutes agoon
October 3, 2025By
UBT News
Spërkatësit nazalë mund të ofrojnë një shtresë të re mbrojtjeje kundër koronavirusit dhe infeksioneve të tjera respiratore, përveç vaksinave dhe masave të njohura, raporton The Washington Post.
Dy lloje spërkatësish në testim
Profi (PCANS – Pathogen Capture and Neutralizing Spray): krijon një shtresë xhel që kap pikat e mëdha dhe pengon viruset e bakteret të arrijnë te mukozat e hundës. Në teste laboratorike dhe te minjtë, spërkatësi bllokoi pothuajse të gjitha mikrobet, përfshirë edhe koronavirusin. Produkti tashmë është licencuar te kompania Akita Biosciences, por provat klinike te njerëzit ende mungojnë.
Spërkatësi me antihistaminën azelastine: u testua te 450 persona për 56 ditë. Vetëm 2.2% e përdoruesve u infektuan me COVID-19, krahasuar me 6.7% te grupi placebo. Studiuesit vunë re se efekti mund të shtrihet edhe ndaj viruseve të tjera respiratore.
Ekspertët sugjerojnë se edhe spërkatës të tjerë që bllokojnë receptorët H1 mund të japin rezultate të ngjashme, megjithatë mbetet e paqartë nëse janë më efektivë në përdorim të vazhdueshëm apo vetëm para ekspozimeve të mundshme.
Çfarë theksojnë shkencëtarët?
“Ndalimi i virusit në hundë përmes spërkatësve është një strategji premtuese për parandalimin e sëmundjeve respiratore”, thotë Akiko Iwasaki, imunobiologe në Universitetin Yale.
Masat më të sigurta mbeten:
Vaksinat – ende mbrojnë nga format e rënda të sëmundjes, shtrimi në spital dhe vdekja.
Maskat – të vendosura siç duhet, reduktojnë përhapjen e viruseve respiratore.
Ajri i pastër – qëndrimi jashtë, ventilimi i hapësirave të brendshme, përdorimi i pastruesve të ajrit ul ndjeshëm rrezikun e infeksioneve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Farat e linit: Të vogla, por me përfitime të mëdha për shëndetin
Published
36 minutes agoon
October 3, 2025By
UBT News
Farat e linit janë një shtesë e shkëlqyer për dietën tuaj, pasi ofrojnë shumë përfitime për trupin.
Të pasura me fibra
Një lugë gjelle përmban rreth 3 gram fibra, që përbën 11% të vlerës ditore të rekomanduar. Fibrat ndihmojnë tretjen, rregullojnë peshën dhe parandalojnë sëmundjet kronike.
Burim i acideve yndyrore omega-3
Farat e linit përmbajnë acid alfa-linolenik (ALA), i cili zvogëlon inflamacionin dhe ndihmon në mbrojtjen e shëndetit të zemrës.
Përmirësojnë tretjen
Veprojnë si laksativ natyral dhe ndihmojnë në ruajtjen e mikrobiomës së shëndetshme të zorrëve.
Mbështesin menaxhimin e peshës
Fibrat e farave të linit ndihmojnë të ndiheni të ngopur për më gjatë, duke ndihmuar në ruajtjen ose reduktimin e peshës trupore.
Konsumoni farat me masë për të shmangur fryrje, gazra ose dhimbje stomaku. Nëse keni mungesë hekuri ose zinku, kini parasysh se acid fitik në fara mund të ndikojë pak në përthithjen e disa mineraleve.
Shtimi i farave të linit në mëngjes apo në receta është mënyra më e lehtë për të përfituar nga avantazhet e vogla, por të fuqishme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Akullnajat zvicerane humbin një të katërtën e vëllimit në vetëm 10 vjet
Published
1 hour agoon
October 3, 2025By
UBT News
Akullnajat zvicerane, të prekur rëndë nga ngrohja globale, kanë humbur rreth 25% të vëllimit të tyre gjatë dekadës 2015-2025, sipas një studimi të publikuar nga rrjeti zviceran i monitorimit të akullnajave Glamos.
Kjo tregon një përshpejtim të shkrirjes së tyre krahasuar me dekadat e mëparshme: 17% humbje në vitet 2010-2020, 14% në vitet 2000-2010 dhe 10% në vitet 1990-2000.
Dimri me reshje të ulëta bore e valët e nxehtësisë gjatë gushtit kontribuan në humbjen e 3% të vëllimit të akullnajave vetëm këtë vit.
Matjet u kryen në 20 akullnaja, duke ofruar pasqyrë për të gjitha 1.400 formacionet akullnajore në Zvicër. Matthias Hus, drejtor i Glamos, thekson: “Për rreth 20 vjet, të gjitha akullnajat zvicerane kanë humbur akull dhe shkalla po përshpejtohet.” Akullnajat janë jetike për furnizimin me energji hidroelektrike dhe ujë të pijshëm, ndaj shkrirja e tyre ka pasoja të mëdha mjedisore dhe ekonomike.
Zvicra është e prekur nga ngrohja globale, e cila është dyfish më e lartë se mesatarja globale, sipas Zyrës Federale Zvicerane për Meteorologji dhe Klimatologji. Nëse emetimet e CO₂ vazhdojnë në nivelet aktuale, të gjitha akullnajat zvicerane, që përbëjnë më shumë se gjysmën e vëllimit të mbetur të akullnajave alpine – mund të shkrijnë deri në fund të shekullit.
Që nga fillimi i viteve 1970, më shumë se 1.100 akullnaja zvicerane janë zhdukur. Tërheqja e tyre jo vetëm që zvogëlon furnizimin me ujë të ëmbël për Evropën, por destabilizon malet, duke rritur rrezikun e shembjeve të shkëmbinjve e akullit, siç ndodhi në fshatin Blatten vjet.
Deri në fund të 2025, vëllimi i akullit në akullnajat zvicerane pritet të jetë 45,1 kilometra kub, 30 kilometra kub më pak se në vitin 2000, ndërsa sipërfaqja do të ketë rënë me 30%, duke arritur në 755 kilometra katrorë.
Edhe pse qershori i këtij viti ishte i dyti më i ngrohtë i regjistruar ndonjëherë dhe gushti solli valë tjetër të nxehtësisë, temperaturat më të ulëta në korrik dhe reshjet e borës në lartësitë mbi 2.500 metra ndihmuan që humbja e akullit të mos ishte më e madhe se mesatarja e periudhës 2010-2020. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pse tetori është muaji më i rëndësishëm për sistemin imunitar?
Published
3 hours agoon
October 3, 2025By
UBT News
Sezoni i viruseve respiratore zakonisht rritet në tetor, duke e bërë këtë periudhë kritike për forcimin e imunitetit.
Sipas Dr. Sharon Nachman, MD, shefe e sëmundjeve infektive pediatrike në Spitalin Stony Brook Children’s, “Edhe pse zakonet e shëndetshme janë të rëndësishme gjatë gjithë vitit, tetori është muaji kur rritet rreziku për infeksione respiratore.”
Dr. Michael Richardson, MD, mjek familjar, shton se moti më i ftohtë, tubimet brenda ambienteve dhe udhëtimet për festat e vjeshtës e bëjnë më të lehtë përhapjen e viruseve.
Edhe fëmijët janë më të ekspozuar pasi kthehen në shkolla dhe takojnë më shumë njerëz, thotë Dr. Raj Dasgupta, MD. Vjeshta është koha kur trupi mund të jetë i lodhur nga ndryshimi i stinëve, ndaj sistemi imunitar ka nevojë për mbështetje shtesë për të shmangur ftohjet, gripin apo infeksione më serioze.
Këshilla për të forcuar imunitetin këtë tetor
Merrni vaksinat e rekomanduara: Funksionojnë si stërvitje për sistemin imunitar, duke e përgatitur për të luftuar infeksionet. Dr. Dasgupta sugjeron vaksinën vjetore dhe nëse jeni të kualifikuar, vaksinën kundër COVID-19. Koha më e mirë për të marrë vaksinën e gripit është shtatori ose tetori, për t’u mbrojtur para kulmit të sezonit.
Hani ushqime të plota dhe të shëndetshme: Frutat, perimet, drithërat, proteinat dhe yndyrnat e shëndetshme ofrojnë vitamina e minerale që mbështesin funksionin e qelizave imunitare, si vitamina C, D, zinku dhe antioksidantët. Dieta me stil Mesdhetar është model i shkëlqyer.
Qëndroni të hidratuar: Uji ndihmon qarkullimin e gjakut dhe lëvizjen e faktorëve imunitar. Alkooli dobëson imunitetin, ndaj shmangeni.
Flini mjaftueshëm: Gjumi është i rëndësishëm për prodhimin e hormonave e mediatorëve si citokinat, që ndihmojnë qelizat të luftojnë infeksionet. Largoni telefonat gjatë natës për të përmirësuar cilësinë e gjumit.
Ulni stresin: Ai kronik rrit nivelin e kortizolit dhe dobëson imunitetin. Frymëmarrja e thellë, pushimet e shkurtra dhe teknikat e vëmendjes së plotë ndihmojnë trupin të rikuperohet.
Bëni ushtrime rregullisht: Aktiviteti fizik jo vetëm forcon muskujt, por përmirëson edhe imunitetin e ndihmon trupin të luftojë infeksionet.
Qëndroni në shtëpi kur jeni të sëmurë: Pushimi ndihmon sistemin imunitar të rikuperohet më shpejt dhe mbron të tjerët nga infeksioni.
Në thelb, tetori është muaji kur duhet t’i kushtojmë vëmendje të veçantë ushqimit, gjumit, aktivitetit fizik dhe vaksinave për të mbajtur imunitetin në formë të mirë gjatë sezonit të vjeshtës dhe dimrit. /A.Z/UBT News/

Spërkatësit për hundë si mbrojtje kundër COVID-19 dhe viruseve tjera

Farat e linit: Të vogla, por me përfitime të mëdha për shëndetin

Rubin: Haga duhet të bëjë gjënë e duhur, t’i shpallë të pafajshëm ish-krerët e UÇK-së

Inspektorati i Tregut në Gjakovë bllokon disa bluza me mbishkrime në gjuhën serbe

India dhe Kina do të rifillojnë fluturimet direkte pas një ndalimi pesëvjeçar

Google Maps prezanton butonin që të gjithë e kemi pritur

Osmani: Kosova iu bashkua Francës, Italisë dhe partnerëve të tjerë evropianë në themelimin e ECAD

Ozkan Ulutash merr zyrtarisht detyrën si komandant i KFOR-it

Operacion ndërkombëtar në Shqipëri, arrestohen 8 shtetas
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Vendi4 weeks ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën