Mbështetja e Marokut për palestinezët gjatë garës historike të Atlas Lions në Kupën e Botës tregon se kauza e tyre nuk është “varrosur”, thotë shefi i Federatës Palestineze të Futbollit, Jibril Rajoub.
Ashtu si disa vende të tjera arabe, Maroku ka rënë dakord për lidhje të plota diplomatike me Izraelin – por kjo nuk i ka ndaluar lojtarët e tij të bëjnë të qartë besnikërinë e tyre në lidhje me konfliktin dhjetëvjeçar.
Foto nga Robert Cianflone/Getty Images.
Ata shpalosën një flamur palestinez në fushë pas fitores së tyre mahnitëse të 6 dhjetorit kundër Spanjës, dhe gjithashtu pasi mundën Kanadanë gjatë fazës së grupeve.
Lojtarët marokenë gjithashtu kanë bërë postime pro-palestineze në mediat sociale gjatë turneut.
Palestinezët në Bregun Perëndimor të pushtuar nga Izraeli, Gazën dhe Jeruaalemin lindor të aneksuar kanë përkrahur – si pjesa më e madhe e Lindjes së Mesme – Marokun, kombi i parë arab që ka arritur në gjysmëfinale të Kupës së Botës.
Pronari i dyqanit të mallrave sportive në Ramallah, Saeed al-Ramahi tha se entuziazmi për ekipin maroken dukej i pashuar, me të gjitha fanellat e tyre të shitura.
“Nëse do të kisha 300,000 këmisha, do t’i kisha shitur të gjitha në dy ditët e fundit”, tha ai për AFP.
Kjo ndodh pavarësisht se Maroku iu bashkua Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Bahreinit në vendosjen e lidhjeve të plota diplomatike me Izraelin në vitin 2020 sipas marrëveshjeve të ndërmjetësuara nga presidenti i atëhershëm i SHBA-së, Donald Trump.
Rajoub, zyrtari më i lartë i futbollit palestinez, tha se kjo dëshmon mbështetjen e qëndrueshme për kauzën palestineze, pavarësisht nga çdo vendim i marrë nga udhëheqësit arabë.
“Kupa e Botës zbulon gënjeshtrën se kauza palestineze është varrosur nga marrëveshjet e fundit të normalizimit”, tha Rajoub, i cili është gjithashtu sekretar i përgjithshëm i lëvizjes Fatah të presidentit palestinez Mahmud Abbas.
Palestinezët i dënuan ato marrëveshje normalizimi si “një thikë pas shpine” dhe një tradhti të qëndrimit të Ligës Arabe dhjetëvjeçare kundër njohjes së Izraelit derisa të pajtohet për krijimin e një shteti palestinez me kryeqytet në Jerusalemin lindor.
‘Shuplakë në fytyrë’ Megjithatë, shtetet arabe siguruan përfitime diplomatike përmes marrëveshjeve.
Në rastin e Marokut, kjo përfshinte administratën Trump njohjen e sovranitetit të Rabatit mbi territorin e diskutueshëm të Saharasë Perëndimore, në kundërshtim me thirrjen e gjatë të komunitetit ndërkombëtar për një referendum për të vendosur statusin e tij.
Rajoub e përshkroi Kupën e Botës, duke përfshirë gjestet marokene dhe shprehjet e përhapura të solidaritetit palestinez në të gjithë Katarin, si “një shuplakë në fytyrë për idenë e normalizimit”.
Grupi kryesor i sondazheve publike palestineze, në një studim të publikuar të martën, argumentoi se “Kupa Botërore në Katar ndihmon në rivendosjen e besimit publik palestinez në botën arabe pas vitesh zhgënjimi”.
“Shumica dërrmuese e palestinezëve thonë se tani kanë rifituar shumë, ose një pjesë të besimit të humbur tek popujt arabë në dritën e solidaritetit me Palestinën, solidaritetin e shprehur nga tifozët gjatë lojërave të futbollit”, tha Qendra hulumtuese për Politikat dhe Anketat.
Foto nga Associated Press.
Rajoub i quajti palestinezët “skuadra e 33-të” për t’u kualifikuar në turneun në Katar.
‘E verteta e hidhur’ Hazem Qassem, një zëdhënës i sundimtarëve të Gazës, grupit Hamas, i cili mbështetet fuqishëm nga Katari, tha se Kupa e Botës ka pohuar rëndësinë e çështjes palestineze “në skenën ndërkombëtare”.
Izraeli është shtëpia e qindra mijëra hebrenjve me origjinë marokene dhe disa në vend kanë festuar paraqitjen mahnitëse të skuadrës përpara ndeshjes gjysmëfinale kundër Francës të mërkurën.
Por mediat kryesore izraelite kanë pranuar se, pavarësisht parashikimeve për një ndryshim të Lindjes së Mesme pas marrëveshjeve të normalizimit, Kupa e Botës e ka bërë të qartë se ku qëndrojnë simpatitë arabe.
“Festimet marokene në Kupën e Botës kanë vërtetuar se bota arabe është larg normalizimit me Izraelin”, tha gazeta Maariv në një koment.
“Si shikues izraelitë, ne do të vazhdojmë të shikojmë deri në fishkëllimëne fundit, ndërsa jemi dëshmitarë të së vërtetës së hidhur që tifozët arabë na kanë vënë para syve”, thuhet në njoftim.
Gazeta e majtë Haaretz u pajtua, duke arritur në përfundimin se “fituesi i vërtetë i Kupës së Botës në rrjetet sociale është Palestina”./UBTNews/
UBT organizoi ceremoninë tradicionale të fundvitit 2025, duke e shndërruar këtë ngjarje në një moment të veçantë mirënjohjeje dhe falënderimi për angazhimin dhe për të shënuar sukseset e përbashkëta të këtij viti akademik.
“UBT është një institucion që ndërtohet mbi përkushtimin, inovacionin dhe besimin në dije. Çdo vit që përmbyllim është një dëshmi e rrugëtimit tonë të përbashkët dhe e guximit për të menduar përtej kufijve”, u shpreh Rektori Hajrizi.
Një moment i veçantë i ceremonisë ishte ndarja e certifikatave të mirënjohjes për stafin që ka shërbyer me përkushtim për 10 dhe 20 vjet në UBT. Me duartrokitje të gjata, u nderuan profesionistët që për më shumë se një dekadë kanë kontribuar në ndërtimin dhe forcimin e institucionit, ndërsa një vlerësim i posaçëm iu nda Murat Retkocerit, për 20 vite angazhim dhe besnikëri institucionale.
Në mesin e të nderuarve për 10 vite përkushtim u përfshinë:
Alfred Marleku, Bekim Selimi, Beni Kizolli, Blerta Vula Rizvanolli, Blerton Abazi, Dafina Tmava, Ferid Selimi, Gent Hasimja, Gezim Radoniqi, Hysen Ahmeti, Ilir Zylfiu, Mirlinda Jashanica Gashi, Safete Veliu Rexhepi, Saranda Demolli, Sema Kazazi Karahoda, Valon Hoti dhe Visar Krelani.
Nën organizimin e Fakultetit të Muzikës Moderne, Prodhimit Digjital dhe Menaxhmentit, studentët dhe profesorët e UBT-së sollën performanca të kuruara me profesionalizëm, duke dëshmuar talentin, kreativitetin dhe energjinë rinore që e karakterizon universitetin. Interpretimet muzikore dhe prezantimet artistike krijuan një atmosferë të veçantë festive, duke e shndërruar sallën në një hapësirë frymëzimi dhe gëzimi kolektiv.
Ceremonia e fundvitit 2025 u mbyll me mesazhe bashkimi, falënderimi dhe optimizmi për vitin që vjen, duke riafirmuar angazhimin e UBT-së për të vazhduar rrugën e ekselencës akademike dhe inovacionit. Ky vit shënon gjithashtu një moment të rëndësishëm në historinë e institucionit, çerek shekulli nga themelimi i UBT-së, si dëshmi e qëndrueshmërisë dhe vizionit afatgjatë të tij.
Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.
Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.
Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.
Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.
Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.
Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.
Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.
Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.
Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.
Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.
Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.
Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.
Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).
Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.
Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.
Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.
Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.
Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.
UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.