

Kuriozitete
Kujdes nga këto shkelje, ju pengojnë të bëheni shtetas zviceran
Published
11 months agoon
By
UBT NewsKriteret e natyralizimit të Zvicrës janë ndër më të rreptat në Evropë. Përveç kërkesave si: Kohëzgjatja e qëndrimit dhe aftësia gjuhësore të cilat janë të njëjta si në vendet e tjera – Zvicra gjithashtu këmbëngul që të gjithë aplikantët për shtetësi të jenë të integruar mirë.
Integrimi është një nga kushtet kryesore për natyralizim, kjo kërkesë ka rezultuar në gjykime arbitrare, si mohimi i natyralizimeve për arsye në dukje të parëndësishme si të vishesh në mënyrë të shkujdesur në publik, të ankohesh për zilet e lopës ose të mos kesh njohuri për pjatën e djathit zviceran, raclette.
Ka shkelje më “serioze” që me siguri do të përjashtojnë aplikimin për shtetësi, nëse jeni i huaj e dënuar për krime, mund të harroni të bëheni zviceran. Varësisht nga vepra juaj, mund të dëboheni nga Zvicra dhe qeveria i përkufizon “krime të rënda” si ato që kërkojnë të paktën një dënim me tre vjet burg, duke përfshirë vrasjen, përdhunimin, sulmin e rëndë seksual, aktet e dhunshme, grabitjen e armatosur, si dhe trafikun e drogës dhe njerëzve.
Është e drejtë të thuhet se nëse i përkisni ndonjë prej kategorive të mësipërme, nuk duhet të shqetësoheni as të aplikoni për shtetësi.
Thyerja e rregullave të vozitjes – Një banor francez i Gjenevës, shpejtësia mund t’ju çojë në telashe. Burri, i cili ka jetuar në Zvicër për 40 vjet e zotëron disa biznese me shumë miliona franga, e pa kërkesën e tij për shtetësi zvicerane të refuzuar pasi u kap duke kaluar një kantier ndërtimi me shpejtësi 40 km/h me shpejtësi 80 km/h. Kërkesa për shtetësi u refuzua, se komiteti i natyralizimit e konsideroi drejtimin e pakujdesshëm se kandidati nuk ishte “integruar me sukses”.
Ankesa kundër vendimit dështoi, kjo tingëllon si arsye e parëndësishme për t’i mohuar një pasaportë një banori tjetër të mirë, por është në përputhje me kriteret e natyralizimit të Zvicrës, të cilat përfshijnë respektimin e ligjeve të vendit.
Papërgjegjësi financiare – Të kesh borxhe të pashlyera ose të jesh subjekt i procedurave të mbledhjes së borxheve nuk është një shenjë e mirë për sa i përket shtetësisë. Kjo se Akti i shtetasve të huaj dhe integrimit (FNIA), e përcakton integrimin e suksesshëm – një kusht i rëndësishëm për natyralizim si përgjegjësi personale, vetë-mjaftueshmëri dhe pjesëmarrje në ekonominë e vendit.
Nëse keni borxhe, pa dyshim (në sytë e autoriteteve zvicerane) nuk keni atë që duhet për t’u bërë zviceran, në manualin e tij mbi natyralizimin, Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) vë në dukje se “përputhja me ligjin zviceran matet veçanërisht me një reputacion financiar shembullor”.
SEM vazhdon duke renditur mospagesën e taksave, primet e sigurimit shëndetësor, gjobat, qiratë, akumulimin e borxhit si arsye për mohimin e shtetësisë.
Marrja e ndihmës sociale (ose edhe kërkimi i saj)
Ashtu si papërgjegjshmëria financiare nuk shihet mirë në Zvicër, po kështu varet nga paratë publike për të mbajtur veten nëse jeni një i huaj që kërkon të natyralizohet. Konsiderohet një ofendim dhe më i madh (Një tipar i qartë ‘jozvicerian’) nëse refuzoni të punoni. Aplikimi për shtetësi zvicerane refuzohet nëse keni qenë në ndihmë sociale në tre vitet para aplikimit. Bëhet përjashtim nëse përfitimet kthehen plotësisht para se të merret aplikimi. /UBT News/
Kuriozitete
E qeshura e një personi ndihmon NASA-n të gjejë astronautët e mirë
Published
36 minutes agoon
October 20, 2025By
UBT News
Kur NASA filloi të fokusonte më shumë vëmendjen tek profili psikologjik i kandidatëve për astronautë, zbuloi diçka shumë interesante: një lidhje mes aftësive të tyre dhe një element që neglizhohet, mënyra e të qeshurit.
Rezultoi se e qeshura e dikujt lidhet ngushtë me nivelin e inteligjencës emocionale të tij/saj.
Në librin e gazetarit Charles Duhigg, Supercommunicators: How to Unlock the Secret Language of Connection, përshkruhet sesi aftësitë komunikuese ndikojnë në çdo aspekt të jetës, aty përmendet edhe ky zbulim i NASA-s nga vitet ’80.
Gjatë misioneve, astronautët ndiheshin të dëshpëruar e përfshiheshin në debate, që ishte problematik për Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor, ku qëndronin për muaj të tërë në kushte stresuese të pazakonta.
Për këtë arsye, NASA nisi të kërkonte jo vetëm astronautë me përgatitje fizike e shkencore të lartë, por edhe me personalitet të qëndrueshëm për marrëdhënie të ndërlikuara ndërpersonale.
Në rishikimin e intervistave me astronautë të suksesshëm, u vu re një model: ata që pasqyronin të qeshurën e intervistuesit kishin nivelin më të lartë të inteligjencës emocionale.
Të gjithë kemi qenë në situata ku njerëzit qeshin në mënyra të ndryshme, disa me të vërtetë të sinqerta, të tjerë të rezervuar. Njerëzit me inteligjencë emocionale të lartë kanë tendencën të pasqyrojnë të qeshurat e të tjerëve, një fenomen i njohur si “pasqyrim emocional”.
Nëse dikush qesh me shpirt për diçka që nuk është domosdoshmërisht qesharake, ne qeshim me ta, jo për fjalët, por për mënyrën si reagojnë. Kjo krijon një lidhje emocionale, e NASA e identifikoi këtë si një shenjë kyçe për suksesin në punën në skuadër.
Kur krahasuan këto veçori me suksesin gjatë misioneve, u pa se ata që përshtateshin më mirë me energjinë dhe të qeshurat e të tjerëve arrinin të shkëlqenin edhe në detyra të vështira, sepse kishin aftësi më të mira për të ndërtuar marrëdhënie dhe për të përballuar stresin së bashku.
Pra, mos e nënvlerësoni kurrë fuqinë e një të qeshure, veçanërisht gjatë intervistave për punë. /A.Z/UBT News/
Kuriozitete
Një fenomen i rrallë kozmik: Unaza të dyfishta të zbuluara në hapësirë
Published
4 days agoon
October 16, 2025By
UBT News
Një strukturë e pazakontë me unaza të dyfishta, e vërejtur së fundmi me ndihmën e shkencëtarëve, ka rezultuar të jetë një nga fenomenet më të rralla dhe më misterioze në univers.
“Ky është një ‘rreth radio’ ose ORC (Odd Radio Circle), një nga strukturat më të çuditshme kozmike,” tha Dr. Ananda Hota, autore kryesore e një studimi të publikuar në Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
ORC-të përbëhen nga plazma e magnetizuar, gaz i ngarkuar që ndikohet nga fushat magnetike, janë aq masive sa galaktika të tëra gjenden në qendrat e tyre. Duke u shtrirë për qindra mijëra vite dritë, unazat arrijnë 10-20 herë madhësinë e galaktikës tonë, Rruga e Qumështit, por janë tepër të zbehta dhe dallohen vetëm përmes radioteleskopëve.
“ORC-të janë ndër strukturat kozmike më të bukura dhe më të çuditshme që kemi parë. Ato mund të mbajnë të dhëna jetësore mbi evolucionin e galaktikave dhe vrimat e zeza,” shkroi Hota.
Një hap gjigant për shkencën
Rrathët e dyfishtë u zbuluan për herë të parë gjashtë vjet më parë, por mbetën të pakapshëm. Ky ORC i fundit u identifikua nga Teleskopi Low Frequency Array, një rrjet mijëra antenash në Holandë dhe në të gjithë Evropën, i specializuar në frekuenca të ulëta.
Edhe pse shkencëtarët e RAD@home nuk ishin trajnuar për kërkimin e rrathëve të dyfishtë, struktura e pazakontë tërhoqi vëmendjen.
Unazat duket se kryqëzohen, ndoshta për shkak të këndit nga i cili ato shihen nga Toka, por në hapësirë ato janë të ndara.
“Një shpërthim i fuqishëm në galaktikën qendrore ka ringjallur retë e plazmës së magnetizuar, duke i bërë të shkëlqejnë si unaza të dyfishta,” shpjegoi Hota.
Roli i vrimave të zeza
Vrimat e zeza nuk gëlltisin yjet, gazin e pluhurin; materiali përqendrohet në një disk rrotullues rreth vrimës së zezë.
Fushat magnetike të fuqishme ndihmojnë grimcat e mbinxehura të shpërndahen në rryma që afrohen me shpejtësinë e dritës, duke ndikuar në formimin e unazave të dyfishta. Të dy ORC-të e zbuluar ndodhen në galaktika brenda grumbujve të mëdhenj galaktikash, ku rrymat e vrimave të zeza supermasive bashkëveprojnë me plazmën e nxehtë përreth dhe ndihmojnë në formësimin e këtyre strukturave.
Enigma galaktike
Zbulimi ofron mundësi për të studjuar ngjarjet kozmike, duke regjistruar shpërthimet energjetike që formësuan galaktikat miliarda vjet më parë. Drita nga ORC udhëtoi 7.5 miliardë vjet për të arritur Tokën e jep njohuri mbi rolin e unazave të dyfishta në evolucionin e galaktikave.
“Duke i studiuar në periudha të ndryshme kozmike, kuptojmë si shpërthimet ndikojnë në gazin përreth, nxisin formimin e yjeve,” tha Hota.
Shumë pyetje janë për origjinën e madhësinë e unazave, duke e lënë ORC si një nga misteret më intriguese të universit. /A.Z/UBT News/
Kuriozitete
Pasaporta amerikane bie për herë të parë jashtë top 10-shes më të fuqishme në botë
Published
5 days agoon
October 15, 2025By
UBT News
Për herë të parë në histori, pasaporta e Shteteve të Bashkuara nuk renditet më ndër 10 pasaportat më të fuqishme në botë, sipas Indeksit të Pasaportave Henley, i cili mat sa lehtë mund të udhëtojnë qytetarët e një vendi pa vizë.
Sipas raportit të fundit, të publikuar nga CNN, Singapori kryeson listën me qasje të lirë në 193 destinacione, e ndjekur nga Koreja e Jugut me 190 dhe Japonia me 189 vende.
Ndërkohë, SHBA-të kanë rënë në vendin e 12-të, me qytetarët amerikanë që mund të udhëtojnë pa vizë në 180 shtete.
Kjo shënon një rënie të ndjeshme për pasaportën amerikane, e cila në vitin 2014 mbante vendin e parë, dhe deri në korrik të këtij viti ishte ende pjesë e top dhjetëshes.
Ekspertët thonë se ndryshimet reflektojnë zhvillimet e fundit në politikat e vizave dhe marrëdhëniet diplomatike, që kanë ndikuar në fuqinë globale të pasaportave. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Nga ADN-ja te parandalimi! Si ndërhyn shkenca në sëmundjet trashëgimore?
Published
5 days agoon
October 15, 2025By
UBT News
Sipas revistës shkencore Nature, shkencëtarët kanë përdorur për herë të parë teknikën e korrigjimit të gjeneve për të parandaluar një sëmundje të trashëguar të zemrës në fazën më të hershme të zhvillimit të embrionit të njeriut.
Ky studim shënon një hap të rëndësishëm drejt trajtimit të sëmundjeve gjenetike dhe mund të ndihmojë në zvogëlimin e rasteve të tilla te fëmijët e krijuar përmes procedurës së Fertilizimit In Vitro (IVF).
Teknika u përdor për të korrigjuar një mutacion gjenetik që shkakton kardiomiopatinë hipertrofike (HCM) – një sëmundje që shpesh çon në vdekje të papritur, sidomos te atletët e rinj.
HCM ndikon rreth një në 500 persona dhe individët që mbartin një kopje të dëmtuar të gjenit kanë 50% mundësi që ta transmetojnë këtë mutacion te pasardhësit e tyre.
Studimi ishte rezultat i një bashkëpunimi mes Institutit “Salk” në Kaliforni, Universitetit “Oregon Health and Science” dhe Institutit për Shkencat Bazë në Korenë e Jugut.
Shkencëtarët krijuan qeliza burimore nga një biopsi lëkure e një personi të prekur nga HCM, që u modifikuan duke përdorur teknologjinë CRISPR, metodë që lejon ndërhyrje të sakta në ADN njerëzore.
Përmes IVF-së, fertilizuan vezë të shëndetshme me spermatozoidet e një dhuruesi që mbante mutacionin HCM, dhe injektuan komponentët e nevojshëm gjenetikë për të korrigjuar defektin.
Embrionet u lejuan të zhvillohen për disa ditë, por nuk ishin të destinuara për implantim, ky përparim hap rrugën drejt trajtimit të mijëra sëmundjeve të shkaktuara nga mutacione në një gjen të vetëm.
Megjithatë, studiuesit theksojnë se nevojitet kujdes i madh për të shmangur rreziqet e futjes së mutacioneve të padëshiruara, sidomos në qelizat që më vonë mund të bëhen spermë apo vezë.
“Studimi është zhvilluar në përputhje të plotë me udhëzimet etike për redaktimin e gjenomit të njeriut, të përcaktuara nga Akademitë Kombëtare të Shkencave, Inxhinierisë dhe Mjekësisë,” u shpreh profesori Juan Carlos Izpisua Belmonte nga Instituti “Salk”. /A.Z/UBT News/

Juventusi identifikon zëvendësuesit e Tudor

EMSC: Tërmet në Jug të Shqipërisë

Akuzat për korrupsion: Faruk Mujka dhe Hysen Muzliukaj deklarohen të pafajshëm

Fillon shpërndarja e protezave të gjirit dhe sytjenave në Klinikën e Onkologjisë

125 vite pa Naim Frashërin, figurën qendrore të Rilindjes Kombëtare

Gjendet pa shenja jete një shtetase e huaj në Shtërpcë

E qeshura e një personi ndihmon NASA-n të gjejë astronautët e mirë

Selena dhe Hailey rikthehen në qendër të vëmendjes, “paqja” mes tyre nuk zgjati shumë

Dhuna në familje në Malishevë, një person goditet me brisk, i dyshuari dërgohet në mbajtje
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën