Teknologji

Kufjet mund të dëmtojnë ngadalë dëgjimin

Kontrolloni rregullisht dëgjimin tuaj.

Published

4 years ago

June 20, 2021

Betim Gashi

Të dëgjuarit muzikë ose një podcast mund të jetë forma juaj e preferuar e kujdesit ndaj vetes. Sidoqoftë, ky mund të mos jetë veprimi më i mirë për dëgjimin tuaj!

Sipas analizave dhe studimeve të fundit, nivelet e larta të zhurmës mund të ndikojnë në humbjen e dëgjimit në të ardhmen. Fëmijët, adoleshentët dhe të rriturit (e rinj në moshë) mund të jenë veçanërisht të rrezikuar nëse ata dëgjojnë shpesh shumë orë muzikë në ditë, në vëllime që tejkalojnë kufirin e shëndetit publik prej 70 decibel (dB) të ekspozimit mesatar të zhurmës ditore, që rekomandohet nga Instituti Kombëtar i Shëndetit në SHBA.

Organizata Botërore e Shëndetësisë vlerëson se rreth 50% njerëzve të moshës 12 deri 35 vjeç rrezikojnë të humbin dëgjimin për shkak të ekspozimit të zgjatur dhe të tepruar ndaj tingujve të fortë, të tilla si muzika e dëgjuar përmes pajisjeve personale audio.

“Unë mendoj se në një nivel më të gjerë, komunitetet mjekësore dhe audiologjike, si dhe publiku i gjerë, nuk e kuptojnë se humbja e konsiderueshme e dëgjimit nuk është pjesë e plakjes normale të shëndetshme, por përfaqëson kryesisht humbjen e dëgjimit të shkaktuar nga zhurma”, shprehet për Healthline dr. Daniel Fink.

Ai e krahason këtë keqkuptim me keqkuptimin se rrudhat e thella dhe pigmentimi i lëkurës janë pjesë e plakjes normale, ndërsa ato kryesisht përfaqësojnë dëme nga rrezet UV të diellit.

“Në mënyrë të ngjashme, pa ekspozim ndaj zhurmës së fortë, ne duhet të jemi në gjendje të dëgjojmë mirë deri në pleqëri”, shton Fink.

Veçanërisht për të rinjtë, përdorimi i një sistemi personal audio (kufje) është burimi kryesor i ekspozimit të zhurmës gjatë kohës së lirë. Kur ata të arrijnë mesin e jetës, ndoshta në fillim ose në mes të të 40-ve, do ta kenë po aq të vështirë të dëgjojnë sa gjyshërit e tyre që tani janë 70 ose 80.

Përveç humbjes së aftësisë për të komunikuar, humbja e dëgjimit lidhet edhe me demencën. Sipas një studimi të vitit 2011, krahasuar me njerëzit pa humbje të dëgjimit, ata që kishin humbje të dëgjimit ishin në rrezik për zhvillimin e demencës në mënyrat e mëposhtme:

– Njerëzit me humbje të lehtë të dëgjimit kishin gati dyfish rrezikun e zhvillimit të demencës.

– Ata me humbje të moderuar kishin tre herë rrezik.

– Njerëzit me humbje të rëndë kishin pesë herë rrezik.

Ndërkohë, disa studime premtuese tregojnë se trajtimi i humbjes së dëgjimit me aparate dëgjimi zvogëlon rrezikun e rënies njohëse dhe demencës. Sidoqoftë, fillimi i zakoneve më të mira të shëndetit të dëgjimit tani mund të jetë një investim në shëndetin tuaj afatgjatë, jo vetëm duke parandaluar humbjen e dëgjimit, por gjithashtu duke zvogëluar rrezikun tuaj të rënies njohëse dhe demencës ndërsa plakeni.

Kontrolloni rregullisht dëgjimin tuaj

Nëse jeni mbi moshën 50 vjeç ose jeni të ekspozuar ndaj zhurmës në nivele të pasigurta, mjekët rekomandojnë që të bëni çdo ditë një kontroll. Nëse jeni në një moshë tjetër, por gjithsesi mendoni se keni probleme – kontrolloni menjëherë dëgjimin tuaj te një mjek.

Burimi: HealthLine

Teknologji

YouTube po ju thotë: “Mjaft me Shorts”, po vjen kohëmatësi i ri

Published

35 minutes ago

November 3, 2025

UBT News

YouTube po teston një veçori të re për të kufizuar kohën që përdoruesit kalojnë duke parë Shorts, raporton TechCrunch.

Platforma do të shtojë një kohëmatës ditor, i cili do të jetë i disponueshëm për të gjithë përdoruesit nëpërmjet cilësimeve.

Përdoruesit do të mund të vendosin një kufi kohor ditor për shikimin e videove Shorts. Pasi të arrihet ky kufi, në ekran do të shfaqet një njoftim që i kujton përdoruesit të bëjnë pushim.

Edhe pse njoftimi mund të mbyllet me një klikim, qëllimi i funksionit është të ndërgjegjësojë përdoruesit për kohën e tepërt që mund të kalojnë duke parë përmbajtje të shkurtër, shpesh orë të tëra në mënyrë pasive.

Në të ardhmen, YouTube planifikon ta integrojë këtë opsion edhe me kontrollin prindëror. Kështu, prindërit do të kenë mundësi të vendosin kufij për kohën që fëmijët mund të kalojnë në Shorts, dhe në këtë rast njoftimi nuk do të mund të hiqet nga fëmijët.

Kjo lëvizje vjen në një kohë kur shumë platforma sociale po përballen me kritika dhe padi për varësinë që shkaktojnë tek përdoruesit.

Sipas Bloomberg Law, mbi 2 mijë padi janë ngritur kundër kompanive të rrjeteve sociale, me akuza se platformat janë ndërtuar qëllimisht për të nxitur sjellje varësie dhe për të mbajtur përdoruesit të lidhur për periudha të gjata. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Ayaneo hyn në tregun e smartfonëve me pajisjen e parë për lojtarë

Published

7 hours ago

November 3, 2025

UBT News

Kompania Ayaneo, e njohur për konsolat portative dhe mini-PC-të e saj, po zgjerohet tani në tregun konkurrues të smartfonëve, duke synuar lojtarët mobilë.

Prodhuesi ka publikuar një “teaser” zyrtar për smartfonin e tij të parë, të cilin e përshkruan si “një telefon i vërtetë për lojtarët”.

Në videon promovuese shihet pjesa e pasme e pajisjes me dy kamera të integruara dhe pa dalje të dukshme, një dizajn që ngjan me modelet RedMagic.

Derisa detajet teknike ende nuk janë zbuluar, pritet që telefoni të përdorë sistemin Android.

Sipas Ayaneo, ky projekt lindi “nga dashuria e pastër për lojën dhe ndjekja e ëndrrave”.

Më shumë informacion pritet të publikohet në teaser-at e ardhshëm. /A.Z/UBT News/

Teknologji

TikTok fshin mbi 189 milionë video

Published

3 days ago

October 31, 2025

UBT News

Platforma e njohur e videove të shkurtra TikTok ka njoftuar se gjatë periudhës prill–qershor 2025 ka hequr më shumë se 189 milionë video në mbarë botën, për shkak të shkeljeve të udhëzimeve të komunitetit.

Sipas raportit zyrtar, mbi 99% e përmbajtjeve të fshira janë identifikuar nga sistemet automatike të platformës, ndërsa më shumë se 90% e videove janë hequr përpara se të shiheshin nga ndonjë përdorues.

Fshirje brenda pak orësh

TikTok thekson se 80.6% e videove të fshira janë hequr brenda një periudhe mesatare prej vetëm dy orësh nga momenti i publikimit.

Në Turqi, janë fshirë 4.4 milionë video, nga të cilat 99.4% janë identifikuar si përmbajtje që shkelin rregullat, dhe 97% janë larguar brenda 24 orëve.

Cilat ishin shkeljet më të zakonshme?

Sipas raportit, përmbajtjet më problematike i përkasin kategorive: Tema të ndjeshme dhe përmbajtje për të rritur – 30.6%. Mallra të rregulluara dhe aktivitete tregtare – 30.5% Siguria dhe mirëqenia e të rinjve, ku 99.4% e videove u hoqën përpara se të shiheshin.

Transmetimet dhe reklamat

Përveç videove të zakonshme, TikTok ka hequr edhe 36 milionë transmetime të drejtpërdrejta (live) gjatë tremujorit të dytë të vitit, rritje prej 100% krahasuar me periudhën e mëparshme. Gjithashtu, janë fshirë mbi 8 milionë reklama për shkelje të politikave të reklamimit.

Presioni në rritje ndaj rrjeteve sociale

Raporti publikohet në një periudhë kur platformat sociale përballen me presion në rritje nga autoritetet dhe organizatat ndërkombëtare për të kufizuar përmbajtjet e dëmshme – veçanërisht ato që prekin të miturit, dezinformimin dhe përmbajtjen e paligjshme.

Me mbi 1 miliard përdorues aktivë, TikTok vazhdon të përballet me kritika dhe hetime në lidhje me sigurinë e të rinjve dhe menaxhimin e të dhënave personale të përdoruesve. /A.Z/UBT News/

Teknologji

5 këshilla si ta përdorni ChatGPT në maksimum çdo herë

Published

3 days ago

October 31, 2025

UBT News

ChatGPT po shndërrohet gjithnjë e më shumë në një asistent personal inteligjent dhe një mjet kërkimi të përditshëm.

Për ta përdorur në mënyrën më të dobishme, është e rëndësishme të dini si të komunikoni qartë me të.

Ndryshe nga motorët tradicionalë të kërkimit, ChatGPT jep rezultatet më të mira kur i ofroni kontekst, udhëzime të qarta, shembuj dhe stil të dëshiruar. Një pyetje e thjeshtë shpesh nuk mjafton për të marrë përgjigjen që kërkoni.

Më poshtë gjeni pesë këshilla profesionale për të përmirësuar ndërveprimin tuaj me këtë inteligjencë artificiale.

1. Caktoni një rol (Role Prompting)

ChatGPT reagon më mirë kur i caktoni një rol specifik. Kjo e ndihmon të përcaktojë tonin, stilin dhe thellësinë e përgjigjes.

Shembull:

“Ma shpjego këtë sikur të jem 12 vjeç.” → përgjigje e thjeshtë dhe e kuptueshme.

“Sillu sikur je profesor me mbi 30 vjet përvojë në sociologji.” → përgjigje më e thellë dhe analitike.

2. Jepni shembuj

Shembujt janë një mënyrë shumë efektive për të drejtuar ChatGPT-në drejt rezultatit që dëshironi.

Nëse i kërkoni të shkruajë një email, tregoni një shembull të stilit tuaj të zakonshëm ose thuajini “Dua që ta shkruash në stil të ngjashëm.” Sa më konkretë të jeni me shembujt, aq më i saktë dhe afër pritshmërive tuaja do të jetë rezultati.

3. Shtoni kontekst

Thelbësor për të marrë përgjigje të sakta, shpjegoni pse po bëni pyetjen, çfarë dini tashmë dhe çfarë prisni nga përgjigjja.

4. Përcaktoni tonin dhe stilin

Toni ndikon drejtpërdrejt në mënyrën se si ChatGPT formulon përgjigjen. Nëse po mësoni një gjuhë të re, mund të kërkoni që përgjigjet të jenë miqësore, edukative dhe me shembuj.

Nëse ju nevojitet diçka profesionale, kërkoni që stili të jetë i përmbledhur, Në rast se po shkruani për media apo rrjete sociale, mund të zgjidhni tone si humoristik, frymëzues, ironik apo dramatik.

5. Kërkoni shpjegime hap pas hapi

Kur bëhet fjalë për tema të ndërlikuara, si matematika, logjika apo analizat – kërkoni që përgjigjja të jetë e shpjeguar hap pas hapi. Kjo do t’ju ndihmojë të kuptoni më qartë procesin e arsyetimit dhe të dalloni çdo gabim të mundshëm.

Në përmbledhje, sa më qartë dhe me më shumë informacion të komunikoni me ChatGPT, aq më të dobishme, të personalizuara dhe profesionale do të jenë përgjigjet që merrni. /A.Z/UBT News/