Lajmet

Koreja e Veriut shfaq shumëllojshmërinë e raketave

Që prej vitit 2017, Koreja e Veriut nuk kishte testuar raketa balistike interkontinentale apo armë bërthamore.

Published

on

Janari ishte muaji me më së shumti testime raketore të kryera ndonjëherë nga Koreja e Veriut dhe ky muaj u përmbyll me lëshimin e së dielës të raketës balistike me rreze të mesme veprimi, Hwasong-12. Këto testime po shihen si përpjekje e Phenianit për të treguar se ka sisteme të besueshme raketore që mund të bartin koka bërthamore.

Në janar, testimet nisën me lëshimin e një rakete të re “hipersonike” dhe vazhduan me testimin e raketave lundruese me rreze të gjatë veprimi dhe raketave balistike me rreze të shkurtër veprimi, që u lëshuan nga aeroportet dhe trenat. Përmes këtyre testimeve, Koreja e Veriut tregoi për zgjerimin e shpejtë të arsenalit bërthamor dhe avancimin e armëve bërthamore, teksa bisedimet për denuklearizim kanë ngecur.

Që prej vitit 2017, Koreja e Veriut nuk kishte testuar raketa balistike interkontinentale apo armë bërthamore, por lëshimi i Hwasong-12 mund të sinjalizojë se mund të rikthehen shumë shpejt testime të tilla, kanë thënë zyrtarët në Korenë e Jugut dhe në Shtetet e Bashkuara.

Më poshtë mund të mësoni se çfarë lloje armësh testoi Koreja e Veriut gjatë muajit janar:

Raketat ‘hipersonike’

Më 5 janar, Koreja e Veriut tha se kishte testuar një lloj të ri “të raketës hipersonike”. Të njëjtin pretendim e bëri më 11 janar, teksa lideri verikorean, Kin Jong Un u raportua se mori pjesë në testimin e dytë.

Armët hipersonike zakonisht fluturojnë drejt objektivave në një lartësi më të ulët se raketat balistike dhe mund të arrijnë shpejtësi deri mbi pesë herë sesa shpejtësia e zërit – ose rreth 6,200 kilometra në orë.

Pavarësisht emrit të tyre, analistët thonë se tipari kryesor i armëve hipersonike nuk është shpejtësia e tyre, por manovrimi i tyre, që mund t’u lejojë atyre të shmangin sistemet e mbrojtjes raketore.

Zyrtarët e Koresë së Jugut vunë në pikëpyetje pretendimet e Veriut mbi aftësitë e raketës pas testimit të parë, por testimi i dytë duket se shfaqi performancë më të mirë.

Analistët thanë se nëse Pheniani do të perfeksiononte armë të tilla, kjo do të paraqiste një përmirësim të madh në fuqinë e tyre goditëse kundër kundërshtarëve që kanë afër.

KN-23

Më 14 janar, Koreja e Veriut lëshoi një sërë raketash balistike me rreze të shkurtër veprimi nga një tren pranë kufirit verior me Kinën. Media shtetërore verikoreane tha se ky testim ishte një stërvitje që kishte për qëllim të rriste afërsitë e trupave që operonin raketat.

Pavarësisht rrjetit të kufizuar hekurudhor dhe shpesh jo të besueshëm, raketat e lëvizshme hekurudhore janë një opsion relativisht i lirë dhe efikas për të përmirësuar mbijetesën e forcave bërthamore verikoreane, duke e bërë të vështirë për armiqtë që t’i zbulojnë dhe shkatërrojnë raketat para se ato të lëshohen, thanë analistët.

Raketat me rreze të shkurtër veprimi duket se ishin të llojit KN-23, që për herë të parë janë testuar në maj të vitit 2019. Këto lloje raketash janë të dizajnuara për të shmangur sistemet e mbrojtjes raketore, pasi fluturojnë në një trajektore më të ulët, thanë ekspertët.

Koreja e Veriut më pas lëshoi edhe një sërë raketash KN-23 nga një mjet lëvizës me rrota, që përdoret për lëshimin e raketave.

Testet konfirmuan “fuqinë shpërthyese” të kokës konvencionale të raketës, tha media shtetërore, ndërsa analistët thanë se raketat fluturuan në trajektoren më të ulët deri më tani.

KN-24

Koreja e Veriut lëshoi edhe dy raketa me rreze të shkurtër veprimi gjatë një testimi të rrallë të kryer nga aeroporti në Phenian më 17 janar.

Sipas medias shtetërore, dy raketat “goditën me saktësi një objektiv” në një ishull në brigjet lindore.

Analistët thanë se raketat duket se ishin të llojit KN-24, që për herë të fundit ishin testuar në mars të vitit 2020. Sipas analistëve, duket se Koreja e Veriut ka prodhuar në masë këto lloj raketash dhe i ka dislokuar me njësitë ushtarake.

Raketat KN-24 i ngjajnë Sistemit të Raketave Taktike të ushtrisë amerikane (MGM-140 ATACMS), dhe si raketat KN-23, janë të dizajnuara për të shmangur sistemet e mbrojtjes raketore, pasi raketa të tilla fluturojnë në trajektore më të ulëta sesa raketat tradicionale balistike.

Raketat lundruese me rreze të gjatë veprimi

Më 25 janar, media shtetërore verikoreane raportoi se janë lëshuar dy raketa lundruese me rreze të gjatë veprimi. Raketat u raportua se kishin fluturuar 1,800 kilometra përpara se të godisnin objektivin në bregun lindor të Koresë së Veriut.

Raketat lundruese luajnë rol “në përforcimin e parandalimit të luftës” në vend, raportoi agjencia shtetërore e lajmeve KCNA.

Në shtator të vitit të kaluar, Koreja e Veriut kishte testuar për herë të parë një raketë të re “strategjike” lundruese. Kjo lloj rakete u pa se mund të jetë arma e parë e vendit me aftësi bërthamore.

Analistët thanë se raketa e fundit lundruese që u testua dukej e ngjashme me raketën e testuar në shtator, por gjithashtu tregoi shenja se ishte një variant i mundshëm i raketës së parë.

Raketat lundruese të Koresë së Veriut zakonisht gjenerojnë më pak interes sesa raketat balistike, sepse ato nuk janë të ndaluara në mënyrë eksplicite në rezolutat e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Por, analistët thanë se një sulm tokësor me një raketë lundruese paraqet po aq kërcënim sa edhe një sulm me raketa balistike.

Hwasong-12

Në prill të vitit 2017, Koreja e Veriut testoi për herë të parë raketën balistike me rreze të mesme veprimi, Hwasong-12. Por, ky testim doli jashtë kontrolli dhe u pa si një dështim nga zyrtarët në SHBA dhe në Korenë e Jugut.

Edhe dy fluturime po atë muaj duket se dështuan, pasi raketat eksploduan disa sekonda pasi u lëshuan.

Fluturimi i parë i suksesshëm i kësaj rakete ishte në maj të vitit 2017 dhe po atë vit Koreja e Veriut testoi edhe dy raketa të tjera Hwasong-12, që fluturuan mbi ishullin japonez Hokiado.

Por, në testimin më 30 janar 2022, Koreja e Veriut tha se raketa fluturoi në një trajektore të ngritur “duke marrë nën konsideratë sigurinë e shteteve fqinje”.

Testimi “konfirmoi saktësinë, sigurinë dhe efikasitetin operacional të sistemit të armës të llojit Hwasong”, tha KCNA. Koreja e Jugut raportoi se raketa arriti në lartësi prej rreth 2,000 kilometrash dhe fluturoi në një distancë prej 800 kilometrash.

Hwasong-12 vlerësohet se ka një rreze prej 4,500 kilometrash, që mund të arrijë deri në territorin amerikan të Guamit dhe deri në zinxhirin e ishujve në Aleutian të Alaskës, ka thënë Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me seli në Uashington.

Kjo lloj rakete “mund të bartë një kokë të rëndë bërthamore të përmasave të mëdha”, tha media shtetërore. Më 2017, Koreja e Veriut kishte kërcënuar se do ta përdorë këtë lloj rakete për ta goditur Guamin./REL

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara