Lajmet

Kontinenti i grushteve të shtetit: Pse Afrika është gjithmonë e paqëndrueshme?

Afrika nuk po i përjeton vetëm tani përvojat e grushteve të shtetit.

Published

on

Ekziston një datë e saktë e fillimit për paqëndrueshmërinë që po mbërthen Afrikën. Ishte 21 marsi i vitit 2012, dita në të cilën në Bamako, kryeqyteti i Malit, disa ushtarë nga baza ushtarake Kati morën pushtetin dhe rrëzuan presidentin e atëhershëm Amadou Toumani Touré. Që atëherë, ushtritë janë bërë lojtarë kyç në të gjithë rajonin e Sahelit. Dhe sot “era e grushteve të shtetit” duket se po përhapet në një pjesë të madhe të kontinentit.

Sigurisht, Afrika nuk po i përjeton vetëm tani përvojat e grushteve të shtetit. Por në dekadën e fundit ndërhyrja e ushtrisë është theksuar shumë. Me implikime gjeopolitike brenda dhe jashtë kontinentit, që aktualisht janë të paparashikueshme.

Nga Mali në Republikën e Afrikës Qendrore, shenjat e para të paqëndrueshmërisë në Sahel

Pamjet e flamujve rusë në Niamey, kryeqyteti i Nigerit, me rastin e grushtit të shtetit të fundit në vendin afrikan kanë shkaktuar jo pak bujë. Në veçanti, u krijua përshtypja e një dueli mes Moskës dhe Perëndimit e transferuar në Afrikë, dhe me opinionin publik vendas të njëanshëm në favor të Kremlinit në një funksion antiperëndimor dhe antikolonial. Megjithatë, në realitet, kriza në Sahel ka origjinë të largët. Siç u përmend, duhet t’i kthehemi grushtit të shtetit në Mali të vitit 2012. Me atë rast, ndërhyrja ushtarake kishte arsye thjesht të brendshme. Vendi po përballej me rebelimin e Azawadit, rajoni verior me një shumicë Tuareg që kishte shpallur shkëputjen. Një kontekst ndoshta i favorizuar edhe nga fundi dramatik i regjimit të Gadafit në Libi.

Ushtria maliane, për shkak të menaxhimit të dobët të konfliktit në veri të vendit, ndërmori veprime në mars 2012 kundër presidentit të atëhershëm Touré. Juntat e njëpasnjëshme ushtarake dhe qeveritë e lindura pas periudhave të tranzicionit të trazuar nuk shprehën menjëherë një retorikë anti-franceze dhe anti-perëndimore. Përkundrazi, duke pasur parasysh përparimin e grupeve xhihadiste në Azawad, të favorizuara nga kaosi i atyre muajve, filloi një bashkëpunim me Parisin për dërgimin e trupave franceze në vend. Kështu filluan operacionet Serval dhe Barkhane, objektivi i të cilave ishte eliminimi i kërcënimit islamist në Sahel.

Edhe në Republikën e Afrikës Qendrore fqinje, ku në vitin 2013 koalicioni Seleka rrëzoi ish-presidentin Francois Bozizé, ndryshimi i papritur i regjimit kishte një origjinë krejtësisht të brendshme. Konfliktet etnike-politike të lashta të Afrikës Qendrore dhe kurrë të pazgjidhura luajtën një rol vendimtar në këtë rast.

Dobësia e shteteve sub-Sahariane

Pasi ushtria mori pushtetin në Bamako, mesazhi ka kaluar në të gjithë Sahelin se problemet serioze të zonës mund të zgjidhen me një përmbysje të papritur të sistemit politik. Kjo është arsyeja pse shumë ushtri kanë ndërhyrë, duke marrë edhe mbështetje nga opinioni publik. Në prill 2019, kur ushtria rrethoi shtëpinë e presidentit të atëhershëm sudanez Omar Al Bashir, njerëzit dolën në rrugë për të festuar. Në Khartoum shumë të rinj kishin ndjenjën se kishin arritur demokracinë falë veprimit të ushtarëve. Këto janë të njëjtat skena gëzimi të para disa vite më vonë në Ouagadougou dhe Niamey. Në shtator 2021, kur presidenti i atëhershëm Alpha Condé i Guinesë njoftoi synimin e tij për të ndryshuar kushtetutën dhe për të vazhduar me një mandat tjetër, ushtria vendosi të vërë në veprim një grusht shteti.

Megjithatë, ndërhyrja e ushtrive nënkupton një dobësi politike dhe strukturore të vendeve të ndryshme të përfshira. Në të vërtetë, zbatimi i një grushti shteti tregon mungesën e një shoqërie civile të aftë për të ndikuar në procesin e vendimmarrjes, si dhe mungesën e një alternative të vlefshme, brenda aparateve shtetërore, ndaj intervencionimit të ushtrisë.

Kjo u pa edhe në Çad në prill 2021, kur presidenti Idriss Déby u vra në vijën e frontit, ndërsa rebelët që hynin nga Libia kërcënuan kryeqytetin N’Djamena. Pas vdekjes së tij, gjeneralët imponuan emërimin e djalit të tij Mahamat Déby si kreun e ri të shtetit. Kështu kushtetuta u pezullua dhe përsëri ushtria u pa si aktori i vetëm i aftë për të ruajtur stabilitetin.

Problemet ekonomike që mbajnë mbërthyer kontinentin

Dobësia e vendeve afrikane ka mbi të gjitha origjinë ekonomike. Dhe pretendimet kryesore të popullsive të ndryshme të prekura nga ndërhyrjet e grushtit të shtetit janë të një natyre ekonomike. Në Mali, si dhe në Niger, Burkina Faso dhe në pjesën më të madhe të brezit sub-Saharian, mijëra njerëz jetojnë nën kufirin e varfërisë. Situata është përkeqësuar në dekadën e fundit. Sidomos në rajonet më të largëta të vendeve në fjalë, është e pamundur të gjesh punë dhe mjete për të mbështetur familjen. Një rrethanë e cila, veçanërisht në Sahel, po favorizon ndër të tjera prozelitizmin me karakter xhihadist dhe shfaqjen e grupeve kriminale të përkushtuara ndaj kontrabandës.

Një rreth vicioz që është i vështirë për t’u zgjidhur. Paqëndrueshmëria shkakton varfëri dhe, nga ana tjetër, varfëria nxit më shumë paqëndrueshmëri. Opinioni publik në Sahel e ka drejtuar gishtin si ndaj sistemeve të tij politike ashtu edhe ndaj ndikimit të aktorëve ndërkombëtarë. Ndaj edhe mbështetja e gjerë që iu dha ushtarakëve që erdhën në pushtet dhe përhapja e “erës së grushtit të shtetit” në rajon.

Ndjenja antiperëndimore

Retorika antiperëndimore, brenda këtij zinxhiri ngjarjesh, është e kohëve të fundit. Edhe një herë vendi nga i cili filloi gjithçka është Mali. Këtu, përkeqësimi i kushteve të sigurisë u dha qytetarëve një perceptim shumë negativ për praninë franceze. Parisi është akuzuar në disa raste për ambicie imperialiste, të fshehura nga vullneti zyrtar për të luftuar kundër terrorizmit. Që pranë zgjedhjeve të 2018-ës, ato që kurorëzuan Ibrahim Boubacar Keita-n si president të ri, shumë tubime iu referuan gjerësisht mundësisë së çlirimit nga Franca.

Në këtë drejtim janë shtyrë edhe autoritetet fetare. Midis tyre, për shembull, Imam Mahmud Dicko, kreu i këshillit islamik të Malit. Fjalimet e tij janë fokusuar shpesh te keqmenaxhimi i shtetit, te paaftësia e klasës politike, por edhe te dëmet që rrjedhin nga operacionet franceze dhe në përgjithësi nga ndikimi i Parisit në vend. Një retorikë sa antiperëndimore aq edhe antikoloniale, e ndjekur më vonë nga politikanë të ndryshëm dhe nga vetë ushtria.

Kjo është arsyeja pse grushti i shtetit i gushtit 2020 kishte një konotacion të ndryshëm nga ai i tetë viteve më parë. Gjenerali përgjegjës për grushtin e shtetit, Assimi Goita, ka folur hapur për mundësinë e një largimi përfundimtar nga sfera franceze e influencës. Rrethanë e rikonfirmuar me rastin e një grushti të dytë, të kryer edhe nga Goita në maj 2021. Përfundimi i operacionit Barkhane dhe afrimi me Rusinë dhe kompaninë Wagner, i shprehur me votën e Bamakos në përputhje me Moskën në rezolutat e ndryshme për luftën në Ukrainë, dhanë demonstrim të mëtejshëm të politikës së re anti-perëndimore. Jo vetëm në Mali, por edhe në vendet fqinje.

Linja antifranceze, e cila kulmoi me urdhrin për braktisjen e territorit që iu komunikua trupave në Paris, u përkrah edhe nga junta ushtarake në Burkina Faso, e cila në vitin 2022, me një tjetër grusht shteti, mori pushtetin në dëm të ish-presidentit Roch Kabore. Për rrjedhojë, grushti i shtetit në Niger përfaqësoi vetëm episodet e fundit që lidhen me rritjen e një intolerance të thellë ndaj atdheut mëmë kolonial, përkatësisht Francës, dhe ndaj ndikimit perëndimor./Il Giornale – Bota.al

Lajmet

Nga arti te teknologjia: Konferenca Ndërkombëtare e Dizajnit e UBT-së sjell idetë më të fundit

Published

on

Në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare Shkencore të UBT-së, u zhvillua Konferenca Ndërkombëtare për Dizajn të Integruar (IC-ID 2025), e cila mblodhi studiues, ekspertë dhe profesionistë nga vendi dhe nga vende të ndryshme të botës për të ndarë përvoja, ide dhe kërkime shkencore mbi zhvillimet më të fundit në dizajn, teknologji dhe inovacion.

Një nga momentet kulmore të konferencës ishte ligjërata kryesore e Prof. Dr. Gjoko Miratovskit, i cili foli për temën “How AI is Changing the Field of Design”, duke trajtuar mënyrën se si inteligjenca artificiale po revolucionarizon proceset krijuese dhe mënyrën se si perceptojmë estetikën, funksionalitetin dhe qëndrueshmërinë në dizajn.

Gjatë gjithë ditës, u zhvilluan katër sesione shkencore me prezantime që përfshinë temat nga dizajni grafik, arkitektura e brendshme, moda, estetika, kultura vizuale, e deri te teknologjia dhe qëndrueshmëria mjedisore.

Sesioni 1

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha
Keynote Speaker: Prof. Dr. Gjoko Miratovski – How AI is Changing the Field of Design

  • Prof. Dr. Gjoko Miratovski – How AI is Changing the Field of Design
  • Milot Gusia – Artistic Illustrations in “Jeta e Re” (1970–1973)
  • Arbresha Hoxha – The Influence of Visual Aesthetics on the Perception of Functionality in Graphic Designs
  • Mevludin Shabani, Sasko Milev – Statistical Modeling of Polyester’s Environmental Profile for Eco-Efficient Design
  • Naim Ostergllava et al. – Innovative Design of High-Pressure Vertical Pumps: Tribological Analysis
  • Ylber Limani, Erolina Osmani – Visualizing Transformation: The Intersection of Graphic Design, Sustainability, and Technology
  • Ylber Limani, Olisa Boshnjaku – Visual Identity as Strategy: Branding and Marketing Challenges
  • Ariana Gjoni – Circular Aesthetics: Designing for Longevity and Emotional Durability

Sesioni 2

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresh Hoxha

  • Muharrem Sejdiu, Jeta Bejtullahu – Design and Production of Furniture in Gjakova
  • Besfort Salihu – Typography in Furniture Design: Minimalism & Postmodernism
  • Kaltrina Veselaj Shllaku et al. – From Advertising to Reality: Fast-Food Products and Consumer Perceptions
  • Hana Zeqa, Rita Hasani – Living Thread – Materia Nova: Material Experiments
  • Aferdita Statovci – Fashion as Language of Resistance and Change
  • Ardita Rizvanolli, Trim Basha – Redesigning Municipal Logos in Kosovo
  • Ardita Rizvanolli – Symbolic Reflection in Fashion Design (1990–2025)
  • Ardita Rizvanolli, Elita Gruda – Impact of Design and Aesthetics on Interior Space

Sesioni 3

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha

  • Zymer Veliu – 8K Immersive Environments: New Dimensions in Art and Design
  • Vlera Mejzinolli et al. – The Role of Natural Lighting in Minimalist Interior Design
  • Benara Bytyqi et al. – Interior Design in Kosovo: Student Experience Perspective
  • Mimoza Hoxha et al. – Excessive Modernism in Interior Design: Case of “Mon Oncle”
  • Enisa Gashi et al. – How Colours Affect Psychology in University Environments
  • Bora Thaqi et al. – The Echo of Tradition: Albanian Domestic Life and Its Impact on Interior Design
  • Albulena Bilalli – Integration of Colour and Light Standards in Education and Industry
  • Nexhat Cocaj – National Symbols in Traditional Textiles

Sesioni 4

Chair: Aferdita Statovci
Co-Chair: Arbresha Hoxha

  • Cennet Lika, Laura Ymeri – Fashion and Cultural Identity in a Globalized Digital World
  • Arbresha Hoxha – Typography as Visual Art – Between Design
  • Arbresha Hoxha, Kaltrina Veselaj Shllaku – Promoting Cultural Identity Through Interactive Design

Në përmbyllje të konferencës, pjesëmarrësit u pajtuan se dizajni i integruar është më shumë sesa art – është një filozofi zhvillimi, që bashkon kreativitetin me inovacionin për të ndërtuar një të ardhme më të qëndrueshme dhe humane.

Continue Reading

Lajmet

Studiuesit dhe ekspertët e marrëdhënieve ndërkombëtare diskutojnë sfidat globale në Konferencën e Shkencave Politike dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare

Published

on

By

Në kuadër të Konferencës Ndërkombëtare Shkencore të UBT-së, u zhvillua sesioni i dedikuar për Shkencat Politike dhe Marrëdhëniet Ndërkombëtare, ku studiues e ekspertë nga vendi dhe jashtë tij trajtuan zhvillimet më aktuale që lidhen me politikën ndërkombëtare, sigurinë, diplomacinë dhe ndikimin e teknologjisë në sistemet politike bashkëkohore. Diskutimet u përqendruan në sfidat e reja të sigurisë, rolin e institucioneve ndërkombëtare dhe ndikimin e politikave mjedisore në stabilitetin rajonal e global.

Në këtë sesion, pjesëmarrësit prezantuan hulumtime të thelluara që ndriçojnë marrëdhëniet ndërmjet shteteve, rolin e aktorëve ndërkombëtarë dhe tendencat që po formësojnë rendin politik global. Përmes analizave të bazuara në raste konkrete – nga Ukraina e deri te Kosova – konferenca ofroi një platformë të rëndësishme për shkëmbimin e ideve, duke promovuar bashkëpunimin akademik dhe diplomacinë shkencore në rajon.

Sesioni I

Co-Chair: Karol Nagy
Co–Chair: Arian Kadriu
Co–Chair: Giuseppe Morabito

  • Ius Commune Balkan and Regional Security: Historical Continuities and Legal TransformationsKarol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Sheimeh, Ferenc Gemesi et al.
  • Two-Speed Peripheries: Kosovo, Georgia, and the Toxic Legacy of Bucharest 2008Giordano Gomato
  • Deterrence without Detonation: The Strategic Use of Nuclear Rhetoric in the Ukraine War – Alfred Marleku, Dea Selimi, Hajdi Xhixha.
  • Security versus Resilience in the Age of Artificial Intelligence: Rethinking the Conceptual Order – Karol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Shemeih, Ferenc Gemesi et al.
  • From Doctrine to Duty: The Responsibility to Protect (R2P) and the Accountability of the International CommunityGjon Culaj
  • The Role of Environmental Policies in Protecting Air Quality in KosovoNexhat Balaj, Filloreta Balaj, Vezir Januzi, Hyzer Rizani
  • The Role of Strategic Planning of Artificial Intelligence in National Security and PoliciesBahri Gashi, Ngadhnjim Brovina, Arian Kadriu
  • Environmental Security – John Doone

Sesioni II

Co-Chair: Marzena Zakowska
Co–Chair: Besnik Tahiri

  • Confidence, Coalition, and Sustainable Governance in the 21st CenturyBesnik Tahiri
  • The Humanitarian Age: A Transformative Framework for Governing Emerging TechnologiesKarol Nagy, Edmond Hajrizi, Hajdi Xhixha, Luna Shemeih, Ferenc Gemesi
  • Depoliticisation of Public Administration: Myth or RealityAvni Alidemaj, Alban Maliqi
  • Consuming More of the Package Instead of the Product ContentRuzhdi Matoshi, Isa Mulaj
  • Constitutional Legacies and Strategic Dependence: The U.S. Role in Shaping Japan’s and Kosovo’s Security PolicyArbenita Sopaj
  • Combating Disinformation by Democratic States through Digital DiplomacyViona Rashica
  • The European Union’s Foreign Policy and External Actions in KosovoLlokamn Mirtezani, Muazam Halili
  • Secret Diplomacy as an Instrument for the Resolution of Contemporary ConflictsVeton Zejnullahu, Erion Zejnullahu

Continue Reading

Lajmet nga UBT

UBT bëhet epiqendra e ideve inovative në ekonomi, menaxhment dhe teknologji

Published

on

By

Studiues, ekspertë dhe profesionistë nga e gjithë bota marrin pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Menaxhmentit, Biznes dhe Ekonomisë në UBT, që fokusohet mbi zhvillimet më të fundit në ekonominë, menaxhimin, teknologjinë dhe inovacionin. Pjesëmarrësit ndanë studime dhe analiza mbi ndikimin e inteligjencës artificiale, digjitalizimit, praktikave të qëndrueshme mjedisore, reformave rregullatore dhe zhvillimeve në marketing, turizëm dhe financa.

Konferenca ofroi një mundësi unike për shkëmbimin e ideve, përmirësimin e praktikave profesionale dhe nxitjen e bashkëpunimeve ndërkombëtare, duke reflektuar rëndësinë e inovacionit dhe teknologjisë në zhvillimin ekonomik dhe arsimor të rajonit.

Sesioni I A

Chair: Muhamet Gërvalla
Co-Chair: Sema Kazazi

  • Do Environmental Practices Enhance Productivity? A Micro Level Analysis of Emerging EconomiesArta Mulliqi
  • The Impact of Regulatory Reform on Microfinance Performance and Protection in KosovoShpresim Vranovci
  • Motivational Policies of Private and Public Enterprises and Their Impact on Workers’ MigrationEngelbert Zefaj
  • The Economic Impact of University–Industry Collaboration: The Case of AlbaniaKlaudja Guga, Ilira Pulaj
  • The Impact of Circular Economy on the Development of Firms in KosovoRiona Bajrami
  • Advancing Green Finance for Sustainable Development in Kosovo: Lessons and Regional Perspectives Florida Beqiri, Shpresa Alija, Liridona Seferi, Driton Asani
  • Review of Implementing Energy Efficiency in Buildings at Global and European LevelMimoza Fejzullahu, Jehona Hoxha, Fuat Pallaska, Visar Hoxha

Sesioni II – Menaxhim dhe Administratë Publike

Chair: Ermal Lubishtani
Co-Chair: Ardian Uka

  • Innovation and Technological Change Management in AI EraErmira Shehu, Osman Sejfijaj
  • Impact of the COVID-19 Pandemic on Public Procurement and Market PricesRezelina Uka
  • Employee Perceptions of the Work Environment in Kosovo’s Public AdministrationNazmi Zeqiri, Fisnik Bytyqi
  • Employment and the Impact of Nepotism in Human ResourcesArsim Gjinovci, Dren Gjinovci
  • The Role of External Audit in Improving the Quality of Financial Statements and Financial Sustainability of LLCs in KosovoDafina Abdullahu
  • BIOAQUA COST Action: Biomolecular Pathways to Sustainable AquacultureBesa Shahini
  • The Role of Organizational Culture and Management Strategies in Sales Employee PerformanceDorjana Feimi
  • The Impact of Stress Factors on Employee PerformanceBlerina Gerbeshi, Kujtim Zylfijaj

Sesioni II B 

Chair: Gonxhe Beqiri
Co-Chair: Fisnik Bytyqi

  • Estimating Informal Economic Activity through Import-Income Gaps: A Structural Approach Applied to Kosovo and AlbaniaFilloreta Brahimi
  • Impact and Prospects of ICT as a Source of Economic Growth in the Information AgeBlerim Morina
  • Integrating Fuzzy Graphs for Enhanced Real Estate Investment Decision-MakingVisar Hoxha
  • Public Debt Management in North Macedonia: Challenges and Opportunities in the Context of EU AccessionSani Saidi
  • Comparative Analysis of Inflation Rate in The Western BalkansMarigonë Plakaj Vërbovci, Atdhetar Gara
  • The Application Challenges and Impact of Lean Management Principles in Public and Private Sectors in Developing CountriesMirinda Jashanica Gashi, Edmond Hajrizi, Ylber Limani
  • System Models in Family Businesses and Measuring Trust Through Sustainable Family Business Model: An Application on Family Businesses in Tirana Oltjan Hamza
  • Relationship Between Inflation, Economic Growth and Unemployment: Empirical Analysis for Balkan CountriesGetoar Lubeniqi

Sesioni III A – Marketing dhe Digitalizim

Chair: Arta Mulliqi
Co-Chair: Kujtim Zylfijaj

  • Online Second-Hand Shopping Motivations According to Consumer Age Groups: An Empirical EvaluationMeryem Koca, Gülay Keskin, Afërina Skeja
  • The Impact of Digital Advertising on Consumer Awareness of New ProductsGonxhe Beqiri, Riona Rushiti
  • Digitalization and International Marketing: How E-Commerce is Reshaping Global TradeMohammad Esa Isar
  • The Impact of AI-Generated Personalized Advertising on Consumer Trust, Privacy Violation Perceptions, and Purchase IntensityRajan Arapi, Ajsel Xheladini
  • The Impact of Innovation on Regional Economic Development in KosovoMirjeta Domniku, Arta Jahiu
  • The Role of Strategic Marketing in Increasing the Competitiveness of Kosovar Businesses in the Regional MarketHamëz Rama
  • Modeling Consumer Behavioral Dimensions in Multicultural Societies: Out-group and In-group Dynamics – Irfan Ishaq, Rana Muhammad Ayyub
  • The Impact of Marketing and Accompanying Campaigns of the “Golden Eagle” Energy Drink on Consumer Choice of This Product and the Application of Machine Learning for Market Segmentation and Consumer Behavior PredictionAlbrim Badallaj

Sesioni III B – Turizëm dhe Financa

Chair: Shpresim Vranovci
Co-Chair: Engelbert Zefaj

  • Smart Tourism Cities – Arta Kadriu
  • The Importance of Green Hotels in the Hospitality Industry; Best PracticesAseda Banushaj, Doriana Matraku (Dervishi)
  • An Analysis of Economic Growth and Happiness in the Western BalkansElirjeta Beka, Ermal Lubishtani
  • Accommodation and Hospitality Services in the Development of Tourism in KosovoKushtrim Dreshaj, Fatmire Shala Dreshaj, Sali Krasniqi
  • The Impact of Transformational Leadership on Employee Performance Rubjana Zguro, Kujtim Zylfijaj
  • Digital Technologies and Financial Innovations: Effect of AI and BlockchainYlber Limani, Mjellma Ejupi, Diellza Hajrizi
  • Strategic Priorities for Real Estate Investment in Prishtina: An Integrated DEMATEL and Quantum Spherical Fuzzy TOPSIS ApproachVisar Hoxha
  • Empirical Analysis of the Impact of FDI, Trade Openness and Human Capital on Economic Growth Case: Western Balkans (WB6)Ardian Uka, Erzana Uka

Sesioni IV A – Inteligjenca Artificiale dhe Menaxhim Financiar

Chair: Ylber Limani
Co-Chair: Mirjeta Domniku

  • MACHINE LEARNING – Project Data Analysis: Linear, Multiple, and Logistic Regression. Diamond Price Prediction. Diamond Price Category PredictionArdian Uka, Teuta Shala
  • Interaction of Monetary Incentives, Feedback, and Recognition to Improve Performance of State Universities Lecturers: An Experimental StudyFajar Gustiawaty Dewi, Rindu Rika Gamayuni, Liza Alvia, Eha Nugraha, Effriyanti
  • Investigating the Digital Technology Impact on Cyber-Security in Financial SectorYlber Limani, Rrezarta Zukaj
  • Defending Your Brand from AI Misuse: A Practical Playbook Against Image/Video Deepfakes in the Age of Sora2 & WAN2Labinot Gashi
  • International Financial Management Albania Exchange Rate Regimes Ardian Uka
  • Engaging Communities in ESG Integration: Narratives and Practices for Sustainable Accounting in Financial ReportingEjona Duçi, Eda Tabaku
  • Review of Evolution of the Role of the Real Estate Broker at the Global Market, Professionalism, Post-Pandemic Changes During the Period (2020-2025)Dea Gerdovci, Veli Lecaj, Jehona Hoxha, Visar Hoxha
  • Quantum-Enhanced Multi-Criteria Group Decision-Making for Real Estate Investment Prioritization in PrishtinaVisar Hoxha
  • Management Optimal Combination of Production Two Products Shaqir Elezaj, Rame Elezaj

Sesioni IV B – FinTech, Inovacion dhe Transformim Digjital

Chair: Ermira Shehu
Co-Chair: Kestrim Avdimetaj

  • Adoption of Financial Technology (FinTech) in Businesses in Kosovo: Owners’ Readiness to Use Digital Payments Rozafa Sahiti, Ermira Shehu
  • Leadership and Organizational Culture as Catalysts of Innovation and Business SustainabilityFisnik Ferizi, Kujtim Zylfijaj
  • The Use of Artificial Intelligence in Business Managers’ Decision-Making ProcessesVenet Shala, Demir Lima, Qamil Xhaferi
  • Project Cycle Management in NGOs: Challenges and Best PracticesLaurita Morina, Kujtim Zylfijaj
  • Navigating Global Rankings and Local Realities: Rethinking Quality Assurance in Pakistani Higher EducationZohaib Hassan Sain
  • Forest Loss or Stability? A Binary Analysis of Land Cover in Ferizaj (1985–2025)Pajtim Zariqi, Lena Halounova
  • Research on Improvement Mechanism of Financial Management to Service Capability of Kosova Technological Small and Medium EnterprisesDriton Fetahu
  • Abusive Supervisors Make Me Quit: A Meta-Analytical Review Contribution TitleAhmet Hakan Özkan
  • Review of Neural Network Model in Prediction of Real Estate Prices at Global LevelJehona Hoxha, Samina Spahi, Visar Hoxha, Fuat Pallaska
  • Digital Transformation: From Analog to AIArta Këpuska, Agon Kokaj
  • Leadership in the Era of Remote Work: Challenges and Strategies for Effective ManagementAfërina Skeja

Continue Reading

Lajmet

Studiuesit eksplorojnë sigurinë dhe inovacionin në Konferencën e Sistemeve të Informacionit dhe Sigurisë

Published

on

By

Konferenca Ndërkombëtare mbi Sistemet e Informacionit dhe Sigurinë mblodhi ekspertë, akademikë dhe profesionistë për të diskutuar sfidat dhe zgjidhjet inovative në fushën e teknologjisë së informacionit. Punimet e prezantuara u përqendruan në integrimin e inteligjencës artificiale, optimizimin e sistemeve digjitale, menaxhimin e të dhënave dhe sigurinë financiare, si edhe në etikën dhe qeverisjen e përdorimit të teknologjive moderne.

Drejtues të punimeve diskutuan përdorimin e inteligjencës artificiale në analizën e të dhënave, përmirësimin e cilësisë së informacionit dhe sigurinë e të dhënave financiare, duke reflektuar mbi etikën dhe qeverisjen e sistemeve inteligjente. Sesioni i dytë u fokusua në transformimin digjital të biznesit, privatësinë e të dhënave, menaxhimin e sistemeve në kompanitë prodhuese dhe rrjetet e ardhshme të lidhjes inteligjente. Posterët dhe prezantimet praktike ofruan shembuj konkretë të aplikimeve të sistemeve të informacionit në realitetin e biznesit dhe teknologjisë.

Sesioni I:

Chair: Agim Zuzaku

Co – Chair: Besnik Skenderi

  • Integrating Artificial Intelligence into Data Science: A Paradigm Shift in Analytical Methodologies and Decision-MakingBlerton Abazi
  • Multi-Agent and Retrieval-Augmented Techniques for Data Quality: A Systematic Literature ReviewBenjamin Besimi, Visar Shehu & Adrian Besimi
  • Bridging Academia and Industry through Information Technology Training and CoachingBesnik Skenderi & Diamanta Skenderi
  • Financial Data Security in Integrated Accounting SystemsFidane Spahija Gjikolli & Visar Marku
  • Ethics and Governance in the Use of Artificial Intelligence within Information SystemsEndrit Zogaj & Agim Zuzaku

Sesioni II:

Chair: Blerton Abazi

Co – Chair: Ylber Limani

  • Information Systems Obsolescence and Its Impact on Business Digital TransformationYlber Limani & Jona Zeneli
  • Optimizing Aviation Industry Operations through Integrated Digital Information SystemsYlber Limani & Vlerë Ibrahimi
  • Data Privacy and Security Challenges in Business Model TransformationQendresa Podujeva & Ermira Shehu
  • Challenges in Information Systems Management in Manufacturing Companies in Kosovo: The Role of Human Resources in ERP ImplementationAgim Zuzaku
  • Optimizing Fiscal Databases For Digital TaxationTringa Beqiri
  • Envisioning Future Access Networks: Intelligent, Adaptive Connectivity for a Hyperconnected WorldJakup Ratkoceri
  • Poster: Operational Research and Their Approach in Practical ActualityGelina Maliqi

Continue Reading

Të kërkuara