Kulturë

Konferenca e Londrës: Si ndërtohej Shqipëria e re 111 vjet më parë?

Published

on

Më 29 korrik 1913, Konferenca e Ambasadorëve në Londër nënshkroi Traktatin e Londrës, i cili përfaqësonte një moment kyç në historinë e Shqipërisë. Ky traktat, i cili ishte një përfundim i Konferencës së Ambasadorëve të zhvilluar gjatë viteve 1912-1913, jo vetëm që konfirmoi pavarësinë e Shqipërisë, por gjithashtu vendosi kufijtë përfundimtarë të shtetit shqiptar.

Konferenca e Ambasadorëve u mbajt si pasojë e ndryshimeve të ekuilibrit të forcave në Ballkan pas luftërave ballkanike. Ajo përbënte një përpjekje për të stabilizuar rajonin dhe për të zgjidhur çështjet e pazgjidhura lidhur me kufijtë dhe statusin e vendeve të reja të formuara.

Në këtë konferencë, përveç njohjes së pavarësisë së Shqipërisë, u zyrtarizuan edhe kufijtë e saj, ndonëse nuk ishin të plotë. Vendimet e Konferencës kishin për qëllim të frenonin përpjekjet shoviniste të fqinjëve të Shqipërisë për të ndarë dhe copëtuar territorin shqiptar. Megjithatë, Traktati i Londrës nuk arriti të parandalonte shkëputjen e disa pjesëve të rëndësishme të territoreve shqiptare.

Kështu, nga territori shqiptar u shkëputën Kosovës dhe territore të Shqipërisë Lindore, që sot përfshihen në Maqedoninë Perëndimore. Po ashtu, u diskutua edhe fati i Çamerisë në jug të Shqipërisë, i cili mbeti një çështje e hapur.

Konferenca e Ambasadorëve dhe Traktati i Londrës reflektuan realitetin e ndryshimeve politike dhe ushtarake në Ballkan, duke përfaqësuar një hartë të re që kishte për synim të stabilizonte rajonin pas shpërbërjes së Perandorisë Osmane. Megjithatë, ky proces la pas vetes tensione dhe shqetësime të vazhdueshme, duke lënë rreth 40% të territorit të Shqipërisë jashtë këtij ridimensionimi.

Njohja ndërkombëtare e kufijve të Shqipërisë dhe krijimi i shtetit të saj të ri ishin hapa të rëndësishëm në historinë e kombit shqiptar, por pasojat e vendimeve të marra atë kohë kanë ndikuar në mënyrë të vazhdueshme në zhvillimet politike dhe territoriale të rajonit./UBTNews/

Kulturë

18 nga librat më të mirë të vitit sipas gazetarëve të BBC

Published

on

Disa nga gazetarët e BBC-së, kanë renditur disa nga librat, si ndër më të mirët e vitit të paktën deri më tani. Në vijim mund të lexoni 18 titujt e librave, 5 nga ta më të detajuar.

Helm by Sarah Hall

Hall është autore e romaneve, përfshirë romanin e nominuar për çmimin Booker, The Electric Michelangelo (2004) dhe Burntcoat të vitit 2021, Ajo është edhe krijuese e disa koleksioneve me tregime të shkurtra.

Moti dhe peizazhi kanë qenë shpesh shqetësimet e saj, siç janë edhe këtu, në një pjesë historiku të hulumtuar thellë që i mori Hall pjesën më të madhe të 20 viteve për ta përfunduar.

Personazhi qendror i Helm është era e vetme e emërtuar e Britanisë, e cila ndodh në një pjesë të veçantë të Cumbria-s, ku Hall u rrit. Ajo bashkon fije që skicojnë përpjekjet e njerëzimit për të zotëruar erën, nga kohërat parahistorike deri në ditët e sotme, ku protagonistja e saj është Dr. Selima Satur, një klimatologe, hulumtimi i së cilës papritmas bën bujë.

Good and Evil and Other Stories by Samanta Schweblin

Secila prej gjashtë tregimeve në këtë përmbledhje nga autorja argjentinase Samanta Schweblin, paraqet personazhe në momente kyçe që shpejt shndërrohen në diçka thellësisht shqetësuese.

Një nënë del nga një liqen, pasi ka qenë dëshmitare e diçkaje të tmerrshme; një baba i ri përndiqet nga një moment shpërqendrimi që ka pasur pasoja të thella; akti i dhembshur i një gruaje të vetmuar përballet me një pushtim të frikshëm në shtëpi.

Që nga historia hapëse “e guximshme” e tutje, thotë The Guardian, Schweblin e shikon botën drejtpërdrejt, duke shpuar sipërfaqen e saj mashtruese, duke i lejuar lexuesit të bëjë të njëjtën gjë.

“Drejtpërdrejtësia dhe qartësia e gjuhës së autores hap një terren unik emocional ku frika dhe dhembshuria bashkohen”.

Flashlight by Susan Choi

Louisa dhjetëvjeçare gjendet në një plazh në Japoni, babai i saj i zhdukur dhe supozohet i mbytur, dhe që andej historia shpaloset nëpër breza dhe kontinente, duke eksploruar prejardhjen familjare të Louisës që përfshin Korenë e Veriut dhe SHBA-në.

I përzgjedhur për Çmimin Booker, romani i gjashtë i Susan Choi ndryshon zhanret nga satira në dramë dhe nga romani i rritjes në thriller ndërkombëtar.

“I ndërlikuar, surprizues dhe i thellë” është mënyra se si përshkruhet nga gjyqtarët e Booker.

Autorja përfundon se ata balancojnë tensionet historike dhe dramat intime me një elegancë të jashtëzakonshme. Karakterizimi i Choi duket se është i duruar dhe i sigurt, thotë Times Literary Supplement.

Katabasis by RF Kuang

Në moshën 29 vjeç dhe autore e gjashtë romaneve, përfshirë bestsellerin e vitit 2022 Babel dhe hitin viral të vitit 2023, Yellowface, pra librit të fundit të mrekullueshëm nga Rebecca Kuang.

Kjo fillon me një premisë shakaje se universiteti është ferr dhe një akademi e krahasuar me një kryqëzim midis Inferno-s së Dantes dhe Piranesi-t të Susanna Clarke, Katabasis (që do të thotë zbritje në botën e nëndheshme) e që fillon në kufijtë e gjelbër të Universitetit të Kembrixhit.

Duke vrarë potencialisht mbikëqyrësin e saj “magjik”, Profesor Jacob Grimes, në një eksperiment laboratorik, pasuniversitarja Alice Law e ndjekur nga rivali i saj student Peter Murdoch – udhëton për ta ringjallur atë, ku ajo zbulon se ferri është një kampus dhe zbulon shkallën e plotë të gabimeve të profesorit.

Bring the House Down by Charlotte Runcie

Një roman debutues nga gazetarja e artit Charlotte Runcie, Bring the House Down eksploron marrëdhënien midis artistes dhe kritikut, si dhe temat e zemërimit femëror dhe kulturës së anulimit.

Duke u zhvilluar gjatë katër javëve në Festivalin Fringe të Edinburgut, historia përqendrohet rreth kritikut të teatrit Alex, koleges së tij dhe narratores Sophie, si krijueses të një shfaqjeje me një grua, Hayley.

Ngjarjet zhvillohen kur Alex shkruan një vlerësim dënues për shfaqjen e Hayley, por më pas vazhdon të flejë me të para se të publikohet vlerësimi. Los Angeles Times e përshkruan atë si thellësisht argëtues dhe kënaqësisht të shijshëm, ndërsa Chicago Review of Books thotë se është një udhëtim i trazuar dhe i dhimbshëm mbi atë që do të thotë vërtet të kritikosh një kulturë.

Lista e librave të tjerë vijon si:

The Loneliness of Sonia and Sunny by Kiran Desai

Dream Count by Chimamanda Ngozi Adichie

We Do Not Part by Han Kang

Stag Dance by Torrey Peters

Theft by Abdulrazak Gurnah

Universality by Natasha Brown

The Names by Florence Knapp

The Emperor of Gladness by Ocean Vuong

Eden’s Shore by Oisín Fagan

Dream State by Eric Puchner

The Dream Hotel by Laila Lalami

Confessions by Catherine Airey

Flesh by David Szalay./S.K/BBC News/

 

Continue Reading

Kulturë

Ylli amerikan Luke Combs tregon se si e bëri Britaninë të dashurohej me muzikën country

Published

on

Ylli amerikan i muzikës country, Luke Combs, ka folur ekskluzivisht për BBC News rreth arsyes pse muzika country po përjeton momentin e saj dhe se si ndryshojnë fansat e tij britanikë në shije muzike.

Sipas tij muzika country po arrin nivele të reja në Mbretërinë e Bashkuar dhe tani është zhanri me rritjen më të shpejtë midis dëgjuesve britanikë, duke arritur tre miliardë transmetime vetëm vitin e kaluar.

Combs tha se po krenohet kur sheh se ka më shumë se 25 milionë dëgjues mujorë në Spotify dhe 7.5 milionë ndjekës në Instagram.

Për Combs, interesi në rritje varet nga tërheqja universale i këtij lloji muzike.

“Unë thjesht mendoj se muzika country është një vend ku të gjithë mund të shkojnë dhe të shijojnë”, thotë këngëtari 35-vjeçar i nominuar për çmimin Grammy.

“Kur fillova, nuk kishte shumë artistë që vinin në Mbretërinë e Bashkuar dhe bënin turne në klube ose arena dhe punonin shumë. Kështu që kjo ishte ajo që ne gjithmonë përpiqeshim të bënim. Ishte sikur, nëse investojmë kohën dhe energjinë tonë për të ardhur këtu, fansat këtu do ta vlerësojnë këtë.”, vazhdoi ai.

Combs, i njohur për hite si “When It Rains It Pours”, ka udhëtuar për në Londër, ndërsa Grand Ole Opry i famshëm i muzikës country zhvendoset nga Nashville, Tennessee, për një shfaqje të veçantë të vetme në Royal Albert Hall./S.K/BBC News/

 

 

 

Continue Reading

Film & TV

Filmi për oficerin indian që kapi dy herë një vrasës famëkeq, tani edhe në Netflix

Published

on

Një film i ri në Netflix tregon historinë më pak të njohur të një oficeri policie indian, i cili kapi vrasësin famëkeq, jo një herë, por dy herë. Historia e vrasësit serial francez Charles Sobhraj është i portretizuar në dramën BBC, Netflix “The Serpent”.

Inspektori Zende luan rolin kryesor të policit, aktori i Bollywood-it Manoj Bajpayee, ndërsa aktori Jim Sarbh luan Sobhraj por i riimagjinuar si Carl Bhojraj.

Filmi zhvillohet gjatë tre jave në vitin 1986, ndërsa polici dhe krimineli luajnë një lojë maceje me miun.

Publikimi i këtij filmi e ka rikthyer Zende i cili ka një rol të shkurtër në film si “OG”, ose Inspektori Zende origjinal./S.K/EO/

 

Continue Reading

Kulturë

Ky gabim në larje mund t’i bëjë rrobat tuaja të mbajnë erë të lagësht

Published

on

Të gjithë kemi pasur raste kur sa herë i kemi nxjerrë rrobat nga lavatriçja pas larjes kemi nuhatur një erë të keqe lagështie, dhe kjo mund të jetë një gabim që keni bërë para larjes.

Kjo lidhet me peshqirët, sepse ata mund të kundërmojnë dhe të shkatërrojnë erën e të gjitha rrobave që lau lavatriçja.

Peshqirët e lagur që ndodhen përreth, qoftë në shportën e rrobave ose direkt në lavatriçe, janë një mjedis ideal për shumimin e mykut dhe kërpudhave. Kjo do të thotë që aroma e pakëndshme transferohet në çdo gjë tjetër në rrobat e larjes.

Ndoshta keni bërë dush dhe keni hedhur një peshqir të lagur direkt në shportë, ose e keni përdorur për të pastruar një derdhje dhe e keni hedhur bashkë me pjesën tjetër të rrobave. Sidoqoftë, ai peshqir i lagur po e dëmton larjen tuaj, prandaj po kërkoni mënyra për të hequr aromat e mykut nga rrobat tuaja.

Kur peshqirët e lagur qëndrojnë për më shumë se 24 deri në 48 orë, mund të rritet myku dhe kërpudha.

Mund të mos i shihni sporet, por patjetër do ta nuhasni erën e keqe që lënë pas. Myku lulëzon në mjedise të errëta, të lagështa dhe me lagështirë.

Lagështia e bllokuar në fibrat e peshqirit nuk mund të dalë jashtë dhe kjo çon në një erë myku që përhapet në çdo gjë tjetër në shportën e rrobave. Kjo është arsyeja pse hedhja e rrobave të lagura në shportën e rrobave është një ide e keqe.

Lajmi i mirë është se kjo mund të parandalohet duke ndjekur disa hapa të thjeshtë.

Pasi të keni përdorur peshqirin, qoftë pas dushit apo për të pastruar ndonjë derdhje, lëreni të thahet plotësisht përpara se ta hidhni në shportë ose në lavatriçe bashkë me rrobat e ndyra.

Ekspertja e pastrimit Julia Hunt ndau më parë një këshillë për heqjen e erës së mykut, nëse ndodh, dhe zgjidhja është vaji i pemës së çajit./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara