Kulturë

“Kjo nuk ishte bota ku unë ëndërroja që ti të jetoje”. Fragment prekës nga romani i Wanda Lamonica

Është një dialog mes një nëne dhe të birit të saj, në momentet e një lufte, njësoj si lufta e tanishme mes Rusisë dhe Ukrainës.

Published

on

Fragmenti i mëposhtëm është përkthyer nga romani “I papaveri susurrano al tramonto”, i autores Wanda Lamonica (ende nuk është përkthyer në shqip). Është një dialog mes një nëne dhe të birit të saj, në momentet e një lufte, njësoj si lufta e tanishme mes Rusisë dhe Ukrainës. 

– “Mami, ku po shkojmë?” – pyeti Alexei.
– “Merr diçka pa të cilën nuk jeton dot dhe fute në këtë çantë. Nxito”, – i tha Luba duke futur një batanije në një thes të madh.
– “Nëse kjo është një lojë, nuk më pëlqen. E bëjmë një herë tjetër. A mund të ha pak supë të nxehtë tani?” – pyeti Alexei i mërzitur.
– “Kujtohu të marrësh diçka që të duhet vërtet. Mos harro arushin Otto, pasi ai të ka ndihmuar gjithmonëkur ke pasur ankthe. Ai do të na shpëtojë të gjithëve, ke për ta parë”, – i tha e ëma, Luba, duke u përpjekur të ruante qetësinë.
– “Por pse i ke marrë këto thasë? Nuk është nata e Vitit të Ri”, – tha Alexei, i cili po fillonte të kishte frikë.
– “Nuk ka asnjë festë. Duhet të përpiqemi të gjejmë një vend të sigurtë. Dikush ka nisur luftën”.
– “Luftë? Këtu tek ne? Ne s’kemi lidhje fare me këtë gjë. Unë mund t’ia kthej Levit bllokun e artë. Nuk kam për t’ia marrë më, të betohem. Vetëm të lutem më lër të rri në shtëpinë time”, – i tha me lutje fëmija, duke bashkuar duart e tij të vogla.

Në atë moment ndodhi një shpërthim, jo shumë larg, i cili i dha fund mendimeve të pafajshme të fëmijës. Një tym i madh gri u ngrit në ajër duke e vështirësuar pamjen e qiellit blu.
– “Zemër, nuk është faji yt. Është faji i atyre që komandojnë”, – i tha Luba me gjakun të ngrirë nga frika.
– “Po mësuesja a e di? Sot u kthye Gunn në shkollë. Iu desh një vit që të shërohej dhe bombave nuk u intereson që ajo u lodh duke qenë e sëmurë. Duhet t’i rriten akoma flokët. Pse ata që komandojnë nuk luajnë me bomba mes njëri-tjetrit dhe ne të tjerëve të na lënë në paqe?” – pyeti në mënyrë të pafajshme Alexei.

Luba u ul në lartësinë e Alexeit, e përqafoi fort të birin, me krenari dhe njëkohësisht, me dëshpërim tëthellë.
– “Më vjen keq, Alexei. Kjo nuk ishte bota ku unë ëndërroja që ti të jetoje”, – i tha ajo dhe u ngrit për tëpërfunduar së bëri gati gjërat. – “Je gati, zemër?” – e pyeti pak më vonë.
– “Jam i vogël, nuk jam gati gati të vdes”.
– “Do të shkojë çdo gjë shumë mirë”, – i tha e ëma për ta qetësuar.
– “Kështu thoshte edhe nëna kur ishte keq, por më pas nuk e pashë më”. – Alexei shtrëngoi fort duart nësy, sikur të donte të fshinte lotët. “Por çfarë kuptimi kishte të jepje përshtypjen e një fëmije të guximshëm, kur as të rriturit nuk ishin të guximshëm?” mendonte ai.

– “Ma”, – tha Alexei më në fund. – “Pa Rodolfin nuk shkoj gjëkundi.
– “Rodolfi do të vijë me ne”, – ia ktheu Luba, ndërkohë që qenushi ishte strukur në një cep të shtëpisë dhe i shihte duke tundur bishtin mes këmbëve. Më pas, Luba i vëshi të birit xhupin, ia hoqi letrat, bishtat e lapsave nga xhepat dhe futi në to biskota dhe copa buke.
– “Po babi, ku është babi?” – pyeti Alexei i habitur.
– “Ai tha se do të kthehet shumë shpejt dhe se deri atëherë, ti do të jesh burri i shtëpisë”.
– “Por ne nuk do të kemi më shtëpi”, – i tha Alexei. – “Dhe as që dua të jem burri i shtëpisë”./bota.al

Lifestyle

5 zakone të gjuhës së trupit që njerëzve u duken jo tërheqëse

Published

on

Kur flasim për tërheqjen, shpesh mendojmë te pamja e jashtme. Sidomos gratë ndihen më së shumti të gjykuara për bukurinë e tyre. Por, tërheqja nuk kufizohet vetëm te pamja: personaliteti, kimia, vlerat e përbashkëta dhe, padyshim, gjuha e trupit kanë një ndikim të madh.

Mënyra si e mbajmë veten dhe sinjalet që japim pa folur bëjnë diferencën. Ja zakonet që ndikojnë drejtpërdrejt në tërheqjen mes njerëzve:

1. Varësia nga telefoni

Të qëndrosh me sy nga telefoni gjatë një takimi të bën të dukesh i/e padisponueshëm/me. Për disa orë, vendos ta lësh ekranin mënjanë dhe përqendrohu te personi që ke përballë.

2. Shprehjet negative të fytyrës

Një shprehje e ashpër apo e pakënaqur lë përshtypje të keqe. Edhe buzëqeshja e lehtë ndryshon atmosferën dhe të të bëjë më të afërt, ndërsa shprehjet e zemëruara largojnë të tjerët.

3. Kontakti me sy

Shikimi në sy është thelbësor. Shumë kontakt mund të duket i tepruar, shumë pak mund të tregojë mungesë interesi. Ekuilibri është çelësi.

4. Qëndrimi i trupit

Postura flet shumë për vetëbesimin. Një trup i përkulur tregon pasiguri, ndërsa një qëndrim i drejtë dhe i relaksuar përcjell siguri dhe të bën më tërheqës/e.

5. Rrotullimi i syve

Ky gjest shpesh perceptohet si përçmim ose mungesë respekti. Në vend të kësaj, shpreh mendimin tënd qetësisht dhe me maturi.

Gjuha e trupit është një pjesë e fuqishme e komunikimit. Duke qenë i/e pranishëm/me, pozitiv/e dhe autentik/e, jo vetëm që të rritet tërheqja, por krijon edhe lidhje më të thella me të tjerët. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Teatri i Kukullave rikthen në skenë “Zemërimin e shkronjave” pas 40 vitesh

Published

on

Trupa e Teatrit të Kukullave ka përfunduar provat gjenerale për shfaqjen “Zemërimi i shkronjave”, e cila do të prezantohet për publikun këtë fundjavë, plot katër dekada pas premierës së saj të parë.

Bëhet fjalë për një komedi plot fantazi, me mesazhe edukative për fëmijët që sapo hedhin hapat e parë në shkollë.

“Përmes një ‘lufte gjuhësore’, shkronjat e Abetares marrin jetë dhe i tregojnë të vegjëlve se sa me vlerë është të flasim qartë dhe drejt,” tha drejtoresha e institucionit, Melsi Qirici.

Historia vjen përmes dy personazheve kryesorë, Olsit dhe Init, që preferojnë të flasin me shkurtime dhe pa kujdes, duke pretenduar se kanë shpikur një shqipe “moderne”.

Ky qëndrim i revolton shkronjat, që largohen njëra pas tjetrës, duke u sjellë pengesa që i detyrojnë të kuptojnë rëndësinë e gjuhës së pastër.

Teksti origjinal i Minerva Kumit është marrë si bazë, e dramaturgu Endri Çela ka sjellë version të përditësuar më pranë kohës së sotme.

Çela bëri regjinë e interpretojnë: Florian Kokona, Ilia Kaçi, Esmeralda Kame, Ermonela Alikaj, Erdit Asllanaj, Jorida Meta dhe Madi Selimi.

Përndryshe, kjo shfaqje është menduar për fëmijë mbi 5 vjeç, ndërsa premiera e së premtes do të jetë e dedikuar për publikun e verbër dhe përfaqësues të Bashkimit Evropian dhe UNOPS-it. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Lidhja mes stresit dhe inteligjencës, çfarë thonë shkencëtarët?

Published

on

Ju ka ndodhur të ndiheni të tensionuar pak para një ngjarjeje të rëndësishme – si p.sh. një dasmë, një intervistë pune apo një provim fakulteti? Në ato momente, duket sikur trupi dhe mendja po ju “tradhtojnë”: zemra rreh më shpejt, mendimet ngatërrohen dhe ndoshta humbni edhe përqendrimin.

Secili prej nesh në një mënyrë apo tjetër përjeton ankth apo shqetësim kur përballet me situata që kanë peshë të madhe në jetën personale apo profesionale.

Nëse hapni internetin dhe kërkoni për “stresin”, me siguri do të gjeni pafund këshilla për mënyrat se si ta menaxhoni apo ta shmangni atë.

Studimet e fundit tregojnë një anë tjetër interesante: stresi nuk është gjithmonë armik. Sipas një hulumtimi kanadez, përjetimi i stresit mund të lidhet me nivele më të larta inteligjence.

Shkencëtarët kanë vërejtur se individët që kanë prirje të mendojnë thellë dhe të rimendojnë disa herë një problem, shpesh shfaqin inteligjencë më të zhvilluar verbale.

Ata kanë aftësi më të mira për të shprehur idetë, për të analizuar  gjetur zgjidhje efektive. Në një farë mënyre, procesi i “ankthit” i shtyn ata të analizojnë çdo këndvështrim të një çështjeje, duke i bërë më të aftë për të kuptuar situatat në thellësi.

Edhe pse stresi shpesh perceptohet negativisht, mund të shërbejë si një nxitës për të menduar më qartë, për të qenë më të përgatitur dhe për të marrë vendime të mençura. Sigurisht, çdo gjë ka kufijtë e saj, stresi i tepruar është i dëmshëm – por në doza të caktuara ai mund të jetë një shenjë e një mendjeje aktive dhe inteligjente. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

“Detektivi dhe Nana”, drama që trondit dhe nxit reflektim

Published

on

Në edicionin e XII të Festivalit Summer Cult u shfaq drama “Detektivi dhe Nana”, me tekst dhe regji nga Agush Mulliqi, dhe aktorët Lorent Pacolli e Drin Berisha, ndërsa skenografia e kostumet nga Dhurim Ismaili–Dajki.

Pjesa nis me një vrasje: djali i madh vret babanë abuziv për të mbrojtur vëllain e vogël. Nëna fshin gjakun, detektivi që heton ngjarjen zbulon se ka pasur një lidhje me të. Shfaqja trajton dhunën brenda familjes, ciklin e trashëguar të saj e dilemat mes drejtësisë e hakmarrjes.

Sipas Mulliqit, qëllimi ishte t’u jepej zë atyre që janë detyruar të heshtin: fëmijëve që rriten në shtëpi të dhunshme. Publiku, përmes ngjarjes, vendoset në rolin e dëshmitarit dhe gjykatësit, duke u ballafaquar me plagë që shpesh fshihen.

Regjia e fortë, dialogjet e ngjeshura dhe loja e aktorëve sollën një përvojë të fuqishme emocionale.

Drin Berisha (djali) dhe Lorent Pacolli (detektivi) theksuan se procesi krijues, i nisur vetëm me katër faqe tekst e pa buxhet, u dha mundësinë të eksperimentonin e të mishëroheshin plotësisht me rolet.

Shfaqja u prit ngrohtësisht nga publiku, ndonëse është një dramë e rëndë që prek trauma të pazëna shpesh në skenë. “Detektivi dhe Nana” nuk ofron shpagim të lehtë, por kërkon reflektim mbi çmimin e dhunës dhe plagët që kalojnë nga një brez në tjetrin.

Përgatiti: A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara