Botë

Kinë: Pse kjo gjeneratë e të rinjve nuk dëshiron të ketë fëmijë?

Published

on

Një regjistrim i popullsisë ka treguar se lindjet në Kinë kanë rënë në nivelin më të ulët që nga vitet 1960 – duke bërë thirrje për t’i dhënë fund politikave të kontrollit të lindjeve. Por disa në Kinë thonë se këto politika nuk janë e vetmja gjë që i ndalon ato.

Shumë prej tyre nuk planifikojnë të kenë fëmijë së shpejti, pasi që dëshirojnë të jetojnë jetën e tyre pa shqetësimet e vazhdueshme për të rritur një fëmijë.

“Unë kam shumë pak bashkëmoshatarë që kanë fëmijë, dhe prej atyre që kanë fëmijë, janë të fiksuar rreth përzgjedhjes së dados më të mirë ose regjistrimit të fëmijëve në shkollat ​​më të mira. Duket lodhëse”, u shpreh një e sapomartuar, kur u pyet rreth kësaj.

Të dhënat shqetësuese

Regjistrimi i Kinës, i lëshuar në fillim të këtij muaji, tregoi se rreth 12 milionë foshnje kanë lindur vitin e kaluar – një rënie e konsiderueshme nga 18 milionë në vitin 2016, dhe numri më i ulët i lindjeve të regjistruara nga vitet 1960.

Popullsia në tkurrje është problematike për shkak të strukturës së përmbysur të moshës, me më shumë njerëz të moshuar sesa të rinj. Kur kjo të ndodhë, nuk do të ketë mjaft punëtorë në të ardhmen për të mbështetur të moshuarit dhe mund të ketë një kërkesë të shtuar për kujdes shëndetësor dhe social.

Çekuilibri i rëndë gjinor

Ekspertët thonë se situata e Kinës mund të përkeqësohet duke pasur parasysh numrin e burrave që e kanë të vështirë të gjejnë një grua në radhë të parë, e lëre më të krijojnë një familje. Mbi të gjitha, ekziston një çekuilibër i rëndë gjinor në vend – vitin e kaluar, kishte 34.9 milionë më shumë meshkuj sesa femra.

Kjo është pasojë e politikës së rreptë të vendit për të lindur vetëm një fëmijë që u prezantua në vitin 1979 për të ngadalësuar rritjen e popullsisë.

Në një kulturë që historikisht favorizon djemtë mbi vajzat, politika çoi në aborte të detyruara dhe një raport të tepërt të djemve të sapolindur nga vitet 1980 e këtej.

“Kjo paraqet probleme për tregun e martesave, veçanërisht për burrat me më pak burime socio-ekonomike”, tha Dr Mu Zheng, nga departamenti i sociologjisë i Universitetit të Singaporit.

Ekspertët thonë se kjo është gjithashtu sepse zbutja e politikës nuk erdhi me ndryshime që mbështesin jetën familjare – të tilla si mbështetja monetare për arsimimin ose qasjen në objektet e kujdesit për fëmijët. Shumë njerëz thjesht nuk kanë mundësi të rrisin për shkak të kostos së jetesës, thonë ata.

“Mosdashja e njerëzve për të pasur fëmijë nuk qëndron në procesin e lindjes së fëmijëve, por ajo që vjen pas”, tha Dr Mu.

Ajo shtoi se nocioni i asaj që e bën një person të suksesshëm ka ndryshuar edhe në Kinë – të paktën për ata që jetojnë në qytete të mëdha. Nuk përcaktohet më nga shënjuesit tradicionalë në jetë siç është martesa dhe lindja e fëmijëve – përkundrazi, kjo ka të bëjë me rritjen personale.

“Frika mund të ndikojë që gratë të mos kenë dëshirë të kenë fëmijë sepse mendojnë se kjo mund të zvogëlojë perspektivat e tyre të karrierës”, tha Dr. Mu.

Në mediat sociale kineze, kjo është një temë e ‘nxehtë’, hashtag-u “Pse kjo gjeneratë e të rinjve nuk dëshiron të ketë fëmijë?” është lexuar më shumë se 440 milionë herë në platformën e mikroblogjeve Weibo.

“Realiteti është se nuk ka shumë punë të mira për gratë, dhe gratë që kanë punë të mira do të të bëjnë gjithçka që duhet për t’i mbajtur ato. Kush do të guxonte të kishte fëmijë në këtë situatë?”, u shpreh një person./UBTNews

(Arjeta Ibishi, Media dhe Komunikim)

Botë

​Trump vendos tarifë 100% për ilaçet që importohen në ShBA

Published

on

Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të vendosin një tarifë prej 100 për qind për të gjitha produktet farmaceutike të markës ose të patentuara që hyjnë në vend nga 1 tetori 2025.

Presidenti amerikan Donald Trump ka bërë të ditur se masa nuk do të zbatohet për kompanitë që ndërtojnë fabrika prodhimi ilaçesh në SHBA.

Kujtojmë se në vitin 2024 në ShBA pothuajse ishte trefishuar importi i barërave farmaceutike./S.K/KP/

Continue Reading

Botë

​Trump i kërkon Erdogan që Turqia të ndalojë blerjen e naftës ruse

Published

on

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, i ka kërkuar Turqisë të ndalojë blerjen e naftës nga Rusia si pjesë e një përpjekjeje më të gjerë për të ndërprerë financimin e energjisë nga Moska.

Duke folur përkrah Presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan në Shtëpinë e Bardhë, Trump tha se ndalimi i këtyre importeve do të ishte gjëja më e mirë që mund të bënte homologu i tij turk.

Takimi në Zyrën Ovale përfundoi pa ndonjë angazhim të fortë për të hequr sanksionet e SHBA-së ndaj Turqisë ose për të shitur avionë luftarakë të përparuar F-35, megjithëse Trump shprehu optimizëm për të dyja çështjet, shkruan BBC.

Turqia për vite me radhë është penguar të blejë avionë F-35 të SHBA-së.

Në vitin 2019, ajo u përjashtua nga një program ku prodhonte pjesë për aeroplanin luftarak pasi bleu sisteme të mbrojtjes ajrore nga Rusia.

Gjatë një sesioni të shkurtër pyetje-përgjigjesh përkrah Erdoganit në Zyrën Ovale të enjten, Trump tha se do të donte që Turqia të ndalonte blerjen e naftës nga Rusia, ndërsa Rusia vazhdon sulmet e saj kundër Ukrainës.

“Gjëja më e mirë që ai mund të bënte është të mos blinte naftë dhe gaz nga Rusia. Nëse ai do ta bënte këtë, kjo do të ishte gjëja më e mirë”, tha Trump

Trump shtoi se beson që Erdogani respektohet si nga Presidenti ukrainas Volodomyr Zelensky ashtu edhe nga Presidenti rus Vladimir Putin, që do të thotë se ai mund të ketë një ndikim të madh në luftë nëse dëshiron.

Krahas Indisë dhe Kinës, Turqia është ndër klientët më të mëdhenj të Moskës për eksportet e naftës dhe gazit, dhe të dhënat tregojnë se vëllimi i gazit rus që arriti në Evropë përmes Turqisë u rrit me mbi 26% në fillim të këtij viti./S.K/KP

 

Continue Reading

Botë

Shkalla e ulët e lindjeve në Angli mund të detyrojë mbylljen e 800 shkollave fillore deri në vitin 2029

Published

on

Rënia e lindjes së numrit të fëmijëve në Angli mund të çojë në mbylljen e deri në 800 shkollave fillore deri në vitin 2029, sipas një studimi nga Instituti i Politikave të Arsimit (EPI).

Instituti i atribuoi rënien kombëtare të nxënësve të shkollave fillore shtetërore kryesisht rënies së nivelit të lindjeve.

Gjithashtu, Instituti paralajmëroi se rënia e numrit të nxënësve mund t’i vërë shkollat nën presion të rëndë financiar, me shumë këshilla lokale që tashmë po përpiqen të mbajnë operacionet.

Raporti gjithashtu vuri në dukje se faktorë përtej nivelit të lindjeve, të tilla si kostot e larta të strehimit, po formësojnë vendimet familjare se ku të jetojnë dhe ku t’i dërgojnë fëmijët e tyre.

Trendi është më i theksuar në Londër mbetet ku familjet po zhvendosen jashtë kryeqytetit ose po zgjedhin shkolla private, thuhet në raport.

Regjistrimi në shkollat fillore kombëtare arriti kulmin në rreth 4.5 milionë në 2018-19, por që atëherë ka rënë me gati 2%.

Kjo rënie parashikohet të bjerë edhe me 4% gjatë pesë viteve të ardhshme, duke përfaqësuar një humbje prej 162,000 nxënësish,  ekuivalent i 800 shkollave fillore./S.K/KP/The Guardian.

Continue Reading

Botë

​Rritja ekonomike e SHBA-së rishikohet në rritje për shkak të shpenzimeve të konsumatorëve

Published

on

Sipas të dhënave të reja qeveritare, ekonomia amerikane u rrit më shpejt nga sa mendohej më parë, sepse ishte e nxitur nga shpenzimet e forta të konsumatorëve dhe rënia e importeve.

Produkti i brendshëm bruto (PBB), i cili mat prodhimin e mallrave dhe shërbimeve, u rrit me një normë vjetore prej 3.8% në periudhën nga prilli deri në qershor nga vlerësimi i mëparshëm prej 3.3%.

Rritja e tremujorit të dytë, ritmi më i shpejtë në gati dy vjet  pasoi një tkurrje në fillim të këtij viti.

Ekonomistët thanë se ekonomia amerikane po shkonte mjaft mirë, por disa pasiguri mbeten. Shpenzimet e konsumatorëve u rritën me 2.5% në vitin deri në fund të qershorit, nga një vlerësim i mëparshëm prej 1.6%.

Në tre muajt e parë të vitit 2025, ekonomia amerikane u tkurr me një normë prej 0.6%, ndërsa kompanitë nxituan në importe për të kapërcyer tarifat e Presidentit të SHBA-së Donald Trump, të cilat ulën PBB-në.

Konsumatorët amerikanë, motori i ekonomisë më të madhe në botë, kanë mbetur të qëndrueshëm përballë tarifave dhe pasigurisë ekonomike.

Punëdhënësit shtuan vetëm 22,000 vende pune në gusht, më pak se sa pritej, ndërsa shkalla e papunësisë u rrit nga 4.2% në 4.3%, sipas Departamentit të Punës.

Ekonomistja e lartë në EY-Parthenon, Lydia Boussour tha se momenti ekonomik mbeti i qëndrueshëm në gjysmën e parë të vitit pavarësisht vështirësive politike në rritje.

Por, ajo paralajmëroi se me ndikimin e tarifave dhe pasigurisë politike që po bëhet gjithnjë e më e dukshme, rritja më e ngadaltë e SHBA-së dhe inflacioni më i lartë janë ende në horizont./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara