

Bota
Kinë: Pse kjo gjeneratë e të rinjve nuk dëshiron të ketë fëmijë?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNjë regjistrim i popullsisë ka treguar se lindjet në Kinë kanë rënë në nivelin më të ulët që nga vitet 1960 – duke bërë thirrje për t’i dhënë fund politikave të kontrollit të lindjeve. Por disa në Kinë thonë se këto politika nuk janë e vetmja gjë që i ndalon ato.
Shumë prej tyre nuk planifikojnë të kenë fëmijë së shpejti, pasi që dëshirojnë të jetojnë jetën e tyre pa shqetësimet e vazhdueshme për të rritur një fëmijë.
“Unë kam shumë pak bashkëmoshatarë që kanë fëmijë, dhe prej atyre që kanë fëmijë, janë të fiksuar rreth përzgjedhjes së dados më të mirë ose regjistrimit të fëmijëve në shkollat më të mira. Duket lodhëse”, u shpreh një e sapomartuar, kur u pyet rreth kësaj.
Të dhënat shqetësuese
Regjistrimi i Kinës, i lëshuar në fillim të këtij muaji, tregoi se rreth 12 milionë foshnje kanë lindur vitin e kaluar – një rënie e konsiderueshme nga 18 milionë në vitin 2016, dhe numri më i ulët i lindjeve të regjistruara nga vitet 1960.
Popullsia në tkurrje është problematike për shkak të strukturës së përmbysur të moshës, me më shumë njerëz të moshuar sesa të rinj. Kur kjo të ndodhë, nuk do të ketë mjaft punëtorë në të ardhmen për të mbështetur të moshuarit dhe mund të ketë një kërkesë të shtuar për kujdes shëndetësor dhe social.
Çekuilibri i rëndë gjinor
Ekspertët thonë se situata e Kinës mund të përkeqësohet duke pasur parasysh numrin e burrave që e kanë të vështirë të gjejnë një grua në radhë të parë, e lëre më të krijojnë një familje. Mbi të gjitha, ekziston një çekuilibër i rëndë gjinor në vend – vitin e kaluar, kishte 34.9 milionë më shumë meshkuj sesa femra.
Kjo është pasojë e politikës së rreptë të vendit për të lindur vetëm një fëmijë që u prezantua në vitin 1979 për të ngadalësuar rritjen e popullsisë.
Në një kulturë që historikisht favorizon djemtë mbi vajzat, politika çoi në aborte të detyruara dhe një raport të tepërt të djemve të sapolindur nga vitet 1980 e këtej.
“Kjo paraqet probleme për tregun e martesave, veçanërisht për burrat me më pak burime socio-ekonomike”, tha Dr Mu Zheng, nga departamenti i sociologjisë i Universitetit të Singaporit.
Ekspertët thonë se kjo është gjithashtu sepse zbutja e politikës nuk erdhi me ndryshime që mbështesin jetën familjare – të tilla si mbështetja monetare për arsimimin ose qasjen në objektet e kujdesit për fëmijët. Shumë njerëz thjesht nuk kanë mundësi të rrisin për shkak të kostos së jetesës, thonë ata.
“Mosdashja e njerëzve për të pasur fëmijë nuk qëndron në procesin e lindjes së fëmijëve, por ajo që vjen pas”, tha Dr Mu.
Ajo shtoi se nocioni i asaj që e bën një person të suksesshëm ka ndryshuar edhe në Kinë – të paktën për ata që jetojnë në qytete të mëdha. Nuk përcaktohet më nga shënjuesit tradicionalë në jetë siç është martesa dhe lindja e fëmijëve – përkundrazi, kjo ka të bëjë me rritjen personale.
“Frika mund të ndikojë që gratë të mos kenë dëshirë të kenë fëmijë sepse mendojnë se kjo mund të zvogëlojë perspektivat e tyre të karrierës”, tha Dr. Mu.
Në mediat sociale kineze, kjo është një temë e ‘nxehtë’, hashtag-u “Pse kjo gjeneratë e të rinjve nuk dëshiron të ketë fëmijë?” është lexuar më shumë se 440 milionë herë në platformën e mikroblogjeve Weibo.
“Realiteti është se nuk ka shumë punë të mira për gratë, dhe gratë që kanë punë të mira do të të bëjnë gjithçka që duhet për t’i mbajtur ato. Kush do të guxonte të kishte fëmijë në këtë situatë?”, u shpreh një person./UBTNews
(Arjeta Ibishi, Media dhe Komunikim)
Bota
Një i vdekur dhe gjashtë të lënduar nga një sulm masiv me thikë në Kanada
Published
2 days agoon
September 5, 2025By
UBT News
Të paktën një person ka vdekur dhe të paktën gjashtë të tjerë janë lënduar në një sulm masiv me thikë në Kanada.
I dyshuari vdiq gjithashtu në sulmin e sotëm në një komunitet në provincën Manitoba, sipas Policisë Mbretërore Kanadeze.
Incidenti ndodhi në Hollow Water First Nation, rreth 200 kilometra në verilindje të qytetit Winnipeg.
Tetë persona u transportuan në spitalet lokale, raporton BBC.
Pak detaje mbi incidentin janë aktualisht të disponueshme. Në një letër drejtuar banorëve të postuar në internet, kreu dhe këshilli i Hollow River shprehën ngushëllimet e tyre për ata që prekur nga kjo tragjedi.
Komuniteti Anishinaabe ka një popullsi të vogël prej disa qindra njerëzish. Sulmi ndodhi në përvjetorin e tretë të një sulmi masiv me thikë në James Smith Cree Nation dhe fshatin e afërt Weldon, në provincën Saskatchewan, në të cilin u vranë 11 persona dhe u plagosën shumë të tjerë. I dyshuari për sulmin vdiq pak pasi policia e arrestoi pas një kërkimi treditor./S.K/KP/

Një tërmet 6.3 ballë sipas shkallës së Rihterit ka goditur sot Afganistanin juglindor, por deri më tani nuk ka raportime për dëme ose viktima në njerëz, sipas Qendrës Gjermane të Kërkimeve për Gjeoshkencat.
Afganistani ishte goditur të dielën nga një tërmet i fuqishëm duke shkaktuar vdekjen e më shumë se 2200 personave.
Tërmeti i fundit ndodhi 14 kilometra në lindje të Jalalabadit, në orën 16:56 GMT, në një thellësi prej 10 kilometrash ku shërbimi Gjeologjik i SHBA-së mati magnitudën në 5.6.
Tërmeti u ndje edhe në zonat fqinje qendrore dhe veriperëndimore të Pakistanit. Departamenti Meteorologjik i Pakistanit mati dridhjet në një magnitudë prej 5.9.
Një zyrtar i administratës së përkohshme afgane në provincën Kunar i tha Anadolu se dridhja u ndje në Kunar dhe në pjesë të tjera të vendit.
“Deri më tani, nuk ka raportime për dëme të mëtejshme, por kjo ka përhapur frikë te banorët”, tha Abdul Ghani, zëdhënës i administratës lokale.
Kjo ndodhi pas tërmetit me magnitudë 5.2 të së martës që goditi Afganistanin verilindor, sipas Shërbimit Gjeologjik të SHBA-së.
Kjo ishte lëkundja e tretë më e fortë pasuese që goditi Afganistanin që nga e diela./S.K/KP/
Bota
Kostot e huamarrjes në Mbretërinë e Bashkuar ulen, tregu i obligacioneve qetësohet
Published
2 days agoon
September 5, 2025By
UBT News
Kostot e huamarrjes afatgjata të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar janë lehtësuar pasi arritën nivelin e tyre më të lartë që nga viti 1998 në fillim të javës.
Norma e interesit për obligacionet qeveritare 30-vjeçare, e njohur si rendimenti, ra në 5.55%, duke rënë nga një nivel i lartë prej 5.75% të mërkurën.
Edhe pse rendimentet e obligacioneve janë rritur globalisht, ka pasur edhe shqetësime në treg në lidhje me financat e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar, shkruan BBC.
Megjithatë, guvernatori i Bankës së Anglisë, Andrew Bailey, tha të mërkurën se ishte e rëndësishme të mos përqendroheshim shumë në rendimentet e obligacioneve afatgjata.
Mbretëria e Bashkuar nuk ishte e vetmja që pa rritjen e kostove të huamarrjes në fillim të javës, me rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare gjermane, franceze dhe holandeze që u ngjitën në nivelin e tyre më të lartë që nga viti 2011.
Në SHBA, rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare të thesarit u rritën në nivelin e tyre më të lartë në më shumë se një muaj.
Faktorë të tillë si tensionet gjeopolitike, politikat tregtare të Presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe nivelet e larta të huamarrjes qeveritare kanë qenë shkaku i rritjes.
Z. Bailey i tha Komitetit të Thesarit se rendimenti 30-vjeçar i obligacioneve të Mbretërisë së Bashkuar ishte një numër mjaft i lartë, por nuk është ajo që përdoret për financim fare në këtë moment.
Qeveritë marrin hua para nga investitorët duke shitur obligacione – që është një kredi që qeveria premton ta paguajë në fund të një kohe të rënë dakord.
Rendimenti i obligacioneve 30-vjeçare të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar të cilat njihen si obligacione të arta është rritur për disa muaj.
Tregu i obligacioneve amerikane, i cili shihet si mbështetës i sistemit financiar global, është përballur gjithashtu me presion për shkak të shqetësimeve në lidhje me borxhin e lartë, ndikimin e tarifave të Trump në inflacion dhe shqetësimeve në lidhje me pavarësinë e Rezervës Federale pas urdhrit të Trump për të shkarkuar një nga guvernatorët e saj.
Pasi u rritën në gati 5% për herë të parë që nga mesi i korrikut të mërkurën, rendimentet e obligacioneve 30-vjeçare amerikane ranë përsëri në rreth 4.88% pasi të dhënat treguan se vendet e lira të punës ranë në korrik.
Kjo përforcoi pritjet për një ulje të normës së interesit nga banka qendrore amerikane, Rezerva Federale, më vonë këtë muaj.
Në Mbretërinë e Bashkuar, megjithëse Banka e Anglisë ka ulur normat, z. Bailey tha se tani ka shumë më tepër dyshime se kur dhe sa shpejt normat do të ulen më tej, duke përsëritur komentet e tij pas uljes së normës së interesit në gusht.
Sterlina ra kundrejt dollarit në 1.3439 dollarë pasi ra ndjeshëm të martën./S.K/KP/
Bota
15 të vdekur në Kongo pas shpërthimit të ri të Ebolës
Published
2 days agoon
September 5, 2025By
UBT News
Një shpërthim i Ebolës ka lënë të vdekur 15 persona, përfshirë katër punonjës shëndetësorë, në Territorin Mweka në Provincën jugore Kasai të Kongos, njoftoi sot ministri i Shëndetësisë, duke shënuar shpërthimin e 16-të të virusit në vend në pesë dekadat e fundit.
“Në emër të Ministrisë së Shëndetit Publik, Higjienës dhe Mirëqenies Sociale, unë zyrtarisht shpall ringjalljen e sëmundjes së virusit Ebola, lloji Zaire, në zonën shëndetësore Boulape, në Provincën Kasai,” u tha gazetarëve Roger Kamba.
Kamba tha se deri më tani janë raportuar 28 raste, me një shkallë vdekshmërie prej 57% të konfirmuar.
Shifrat janë të përkohshme ndërsa hetimet vazhdojnë, por konfirmime të mëtejshme priten së shpejti, shtoi ai.
Ministri tha se qeveria ka krijuar një mekanizëm koordinimi reagimi përmes Qendrës së Operacioneve të Emergjencave të Shëndetit Publik (COUSP).
Ebola është një sëmundje virale e rëndë, hemorragjike që përhapet përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me lëngjet trupore të një personi të sëmurë ose të vdekur, si dhe duke trajtuar kafshë të infektuara.
Kongo është përballur me shpërthime të Ebolës, me raste të raportuara në Kivu të Veriut gjatë viteve 2022 dhe 2023, duke çuar në shumë vdekje.
Shpërthimet e Ebolës së tipit Zaire kanë ndodhur në disa raste, por vendi i ka menaxhuar përmes përpjekjeve të vazhdueshme falë programit të vaksinimit, raporton Anadollu./S.K/KP/

Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën

Reese Witherspoon bën thirrje që gratë ta përdorin AI-në

Doni një mëlçi më të shëndetshme? Kjo perime bën mrekulli

Real Madridi po përgatit largimin e njërit prej yjeve të tij më të mëdhenj

Nepali drejt bllokimit të Facebook, X, YouTube dhe platformave tjera

Ja filmat që ju duhen! Shtatori është muaji ku rikthehet atmosfera e kinemasë

Një tjetër surprizë! Justin Bieber publikon albumin e ri

Conor McGregor, “ylli” i UFC-së, kërkon të bëhet president!

Projekti i fundit i David Bowie, një muzikal i shekullit XVIII
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës