Lajmet

Kina tani zyrtarisht mund të kontrollojë motin, por cila do të jetë kostoja për të tjerët?

Qeveria kineze përdori ‘mbjelljen e reve’ për të kontrolluar shiun dhe për të zvogëluar ndotjen në Pekin.

Publikuar

2 vjet më parë

më

Kina modifikoi artificialisht motin përpara një feste politike në korrikun e kaluar, kështu ka zbuluar një studim nga Universiteti Tsinghua, përcjell UBT News.

Qeveria kineze përdori atë që ata e quajnë ‘mbjellje e reve’ për të kontrolluar shiun dhe për të zvogëluar ndotjen në Pekin, në përgatitje për ngjarjen e njëqindvjetorit të Partisë Komuniste. Të mbledhur nën qiell jashtëzakonisht të pastër, dhjetëra mijëra njerëz morën pjesë në ceremoninë në sheshin Tiananmen.

Raportet nga South China Morning Post konfirmojnë se operacioni pati sukses dhe qyteti pati një rënie të ndotjes së ajrit.

Sipas standardeve të OBSH-së, pati një ulje të nivelit të ndotësve të ajrit. Kjo e zhvendosi leximin e indeksit të cilësisë së ajrit nga “i moderuar” në “të mirë”.

Çfarë është “mbjellja e reve”?

Mbjellja e reve është një lloj modifikimi i motit që synon të ndryshojë sasinë ose llojin e reshjeve që bien nga retë. Kjo bëhet duke shpërndarë kimikate në ajër të cilat shërbejnë si kondensim i reve.

Kur futni këto substanca në re, pikat e ujit grumbullohen së bashku, duke rritur gjasat e reshjeve – që do të thotë se retë pastrohen nga qielli.

Manipulimi i motit i këtij lloji njihet edhe si “blu-skying”.

Në këtë rast, operacioni i mbjelljes së reve në Pekin ishte i gjerë – zgjati dy orë në përgjithësi. Studimi tha se raketat po transportonin jod argjendi në qiell për të stimuluar reshjet.

Edhe pse qyteti përjeton temperatura të ngrohta në korrik, ai është gjithashtu një muaj me pothuajse “i mbuluar vazhdimisht nga retë”. Pra, mbjellja e reve është një procedurë e zakonshme për pastrimin e qiejve në Kinë – me qeverinë që ka shpenzuar miliarda euro në përpjekjet për të manipuluar motin gjatë 13 viteve të fundit, që nga Lojërat Olimpike të 2008-ës.

A është ky proces i dëmshëm për mjedisin?

Mbjellja e reve nuk është gjithmonë për qëllime estetike që të shfqin një “qiell blu”. Ka gjithashtu pretendime se procesi mund të zbusë efektet e ngrohjes globale duke e ftohur drejtpërdrejt planetin.

Procesi nuk ndryshon përqendrimet e CO2 në atmosferë, por trajton një simptomë – nxehtësinë. Pra, mbjellja “do të duhet të bëhet vazhdimisht për qindra vjet derisa sistemi klimatik të ribalancohet”, sipas reporterit të Energjisë në Forbes, James Conca.

Mund të jetë një gjë e mirë që të stimulohen artificialisht reshjet pasi disa vende kanë nevojë për më shumë shi se të tjerët, por vuajnë nga thatësira, si psh. SHBA.

Megjithatë, mbjellja e reve kërkon përdorimin e kimikateve, disa prej të cilave janë potencialisht të dëmshme për mjedisin natyror, që do të thotë se preken bimët që varen nga shiu i ndotur për të prodhuar ushqim, transmeton UBT News.

Gjithashtu, nëse nuk rregullohet mirë, mbjellja e reve mund të ketë disa pasoja ekstreme. Për shembull, kur zonat e thata nuk janë të pozicionuara mirë për të përballuar disa kushte të motit, ato mund të pësojnë përmbytje.

Në Kinë, ka pasur disa shqetësime se projektet në shkallë të gjerë të mbjelljes së reve mund të prishin ndjeshëm modelet e motit diku tjetër në rajon. Por Xu Xiaofeng, një ish-zëvendës drejtor në Administratën Meteorologjike të Kinës, argumentoi se Pekini është i vetëdijshëm për rreziqet dhe kufizimet e teknologjisë së modifikimit të motit.

Megjithatë, operacioni shkaktoi shqetësim për banorët e afërt, të cilët u prekën nga zhurma.

Ata që jetojnë në malet në jugperëndim të qytetit thonë se panë një numër të madh raketash të dërguara në qiell më 30 qershor.

“Ishte shumë e zhurmshme, si bubullima – dhe vazhdoi për një kohë shumë, shumë të gjatë … ishte si një zonë lufte”, tha një banor për South China Morning Post. “Pastaj ra shi, ishte mjaft i madh”.

Një tjetër burrë tha se gjeti mbeturina nga raketat jashtë shtëpisë së tij, sipas të njëjtit raport.

Deri më tani, nuk ka pasur një studim përfundimtar mbi efektet e jodit të argjendit në mjedis, por konsensusi shkencor është se, në përqendrime të ulëta, nuk është vërtetuar të jetë i dëmshëm për njerëzit ose kafshët./UBTNews/

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Lajmet

MPJD konfirmon se refuzoi kërkesën e patriarkut Porfirije për të vizituar Kosovën

Publikuar

13 orë më parë

më

13 Maj, 2024

nga

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Kosovës e ka konfirmuar se e ka refuzuar kërkesën e patriarkut serb Porfirije që të vizitojë Kosovën.

Lajmi është bërë i ditur më herët gjatë ditës nga shefi i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq.

Autoritetet e Kosovës kanë thënë se nuk do të lejohen vizita të tilla derisa “Serbia vazhdon të shkelë marrëveshjen e Brukselit, të mos lejojë vizitat e zyrtarëve tanë shtetërorë në Serbi dhe për më tepër të mos ndalet me fushata kundër Republikës së Kosovës në arenën ndërkombëtare, si në proceset integruese ashtu edhe ato të njohjes”.

Petkoviq ka thënë se përfaqësuesi më i lartë i Kishës Ortodokse Serbe, Porfirije është nisur të hënën drejt Kosovës për të marrë pjesë në Kuvendin e Shenjtë të Ipeshkvijve të Kishës Ortodokse Serbe në Patriarkanën e Pejës, ditën e martë.

“Në orën 1:30 pasdite, patriarku serb është dashur të kalojë pikën administrative të Merdares, për të shkuar në selinë shekullore të kryepeshpokëve dhe patriarkëve, mirëpo në momentin kur është dashur të kalojë pikën, ka ardhur ndalesa prej Prishtinës, me arsyetimin se kreu i Kishës Ortodokse Serbe nuk mund të hyjë në territorin e Kosovës dhe Metohisë”, ka thënë Petkoviq.

Ai ka thënë Zyra Ndërlidhëse e Beogradit, në përputhje me marrëveshjet dhe procedurat valide, e ka dërguar njoftimin për planet e vizitës në Pejë.

“Patriarku serb Porfirije, gjithmonë, në çdo rast dhe vend, bën thirrje për paqe dhe bashkëjetesë të serbëve dhe shqiptarëve në zonën e Kosovës dhe Metohisë. Fatkeqësisht, këto janë vlera dhe mesazhe që askush në Prishtinë nuk i kupton”, ka thënë mes tjerash Petkoviq.

Serbia nuk e njeh shtetësinë e Kosovës – të shpallur në shkurt të vitit 2008 – prandaj dy vendet negociojnë në Bruksel, me ndërmjetësim të Bashkimit Evropian, për t’i normalizuar marrëdhëniet.

Palët kanë nënshkruar një mori marrëveshjesh, por jo të gjitha janë zbatuar./REL

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Policia e Prishtinës arreston 131 persona të kërkuar nga gjykata

Publikuar

13 orë më parë

më

13 Maj, 2024

nga

Policia e Kosovës javën e kaluar në disa lokacione të ndshme ka arrestuar 131 persona të kërkuar nga gjykata. 

“Konform urdhëresave, pas përfundimit të procedurave policore, personat e dënuar me burgim janë dërguar për vuajtje të dënimit, ndërsa personat e dënuar me gjobë, janë liruar, pasi të njëjtit kanë kryer obligimet e caktuara në urdhëresa”, thuhet në njoftim.

​Ndërkohë që aktivitete policore janë shtrirë edhe në segmente të tjera të sigurisë.

Gjatë periudhës së njëjtë, janë sekuestruar dhjetë armë të ftohta (thika) dhe gjashtë armë zjarri. Ndërkaq aktivitetet policore në sferën e sigurisë në trafikun rrugor.

Në po të njëjtën periudhë kohore, kanë rezultuar me shqiptimin e 3 mijë e 160 masave administrative me gjobë për lloje të ndryshme të kundërvajtjeve dhe shkeljeve të kodit rrugor.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Kalon periudha transitore, disa qytetarë serbë në Graçanicë ende përdorin dinarin

Publikuar

14 orë më parë

më

13 Maj, 2024

nga

Ndonëse ka përfunduar periudha transitore e Bankës Qendrore të Kosovës rreth çështjes së dinarit, ku sipas Rregullores për Operacione me Para të Gatshme, valuta e vetme për të kryer shërbime për shit-blerje është euro, kjo ende nuk po zbatohet nga disa biznese në komunën e Graçanicës.

Në këtë komunë shkëmbimet tregtare në disa biznese vazhdojnë të bëhen me dinarë, megjithatë disa të tjera nga sot e kanë ndalur së përdoruri këtë valutë pas përfundimit të periudhës transitore të Rregullores së BQK-së.

Qytetarja Vaska Kostiq thotë se vazhdon të blejë me dinar në dyçane edhe pas vendimit të BQK-së.

“Për ne si me euro si me dinar, më mirë me dinar se në markete me dinar. (Sot) me dinarë kam blerë”, tha ajo.

Ndërkaq disa biznese tjera në këtë komunë janë duke e respektuar vendimin e BQK-së, në këtë mënyrë shitblerjet e mallrave po bëhen vetëm me euro.

“Nuk guxoj, vetëm euro, nuk guxoj të marrë dinar. E keni kembimoren atje”, thotë një tregtar prapa kamerës.

Kjo rregullore ka hyrë në fuqi më 1 shkurt, por BQK kishte vendos një fazë tranzitore, që mundësonte lehtësim për zbatimin e këtij vendimi.

Në kuadër të kësaj periudhe, nuk janë shqiptuar masa ndëshkuese, por janë ofruar informacione për qytetarët rreth zbatimit të rregullores për pagesa me para të gatshme. Ndërsa, bankat komerciale që operojnë në Kosovë janë udhëzuar që të hapin degë të reja në veri.

Banka Qendrore e Kosovës ka njoftuar të hënën për efektet nga Plani për Zbatim të Lehtësuar të Rregullores për Operacione me Para të Gatshme.

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano, ka thënë të hënën se më 15 maj Kosova dhe Serbia do të zhvillojnë takimin e radhës për çështjen e ndalimit të përdorimit të dinarit serb në Kosovë.

Ky do të jetë takimi i shtatë me radhë në nivel të kryenegociatorëve kushtuar kësaj teme, teksa në gjashtë takimet e mëhershme kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, dhe ai i Serbisë, Petar Petkoviq, nuk kanë arritur pajtim për ndonjë zgjidhje kompromisi.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Shefi i OKB-së kërkon armëpushim të menjëhershëm

Publikuar

14 orë më parë

më

13 Maj, 2024

nga

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Antonio Guterres ka ripërsëritur thirrjen për “armëpushim të menjëhershëm” në Gaza pasi forcat izraelite kanë vrarë mbi 35 mijë palestinezë që nga fillimi i sulmeve në muajin tetor.

Gjithashtu Guterres bëri thirrje për “lirimin e pakushtëzuar të të gjithë robërve të mbajtur nga Hamasi, si dhe rritjen e menjëhershme të ndihmës humanitare” në Gaza.

“Armëpushimi mund të jetë vetëm fillimi”, deklaroi ai teksa shtoi se “do të jetë rrugë e gjatë nga shkatërrimi dhe trauma e luftës”./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara