Lajmet

Kina tani zyrtarisht mund të kontrollojë motin, por cila do të jetë kostoja për të tjerët?

Qeveria kineze përdori ‘mbjelljen e reve’ për të kontrolluar shiun dhe për të zvogëluar ndotjen në Pekin.

Published

on

Kina modifikoi artificialisht motin përpara një feste politike në korrikun e kaluar, kështu ka zbuluar një studim nga Universiteti Tsinghua, përcjell UBT News.

Qeveria kineze përdori atë që ata e quajnë ‘mbjellje e reve’ për të kontrolluar shiun dhe për të zvogëluar ndotjen në Pekin, në përgatitje për ngjarjen e njëqindvjetorit të Partisë Komuniste. Të mbledhur nën qiell jashtëzakonisht të pastër, dhjetëra mijëra njerëz morën pjesë në ceremoninë në sheshin Tiananmen.

Raportet nga South China Morning Post konfirmojnë se operacioni pati sukses dhe qyteti pati një rënie të ndotjes së ajrit.

Sipas standardeve të OBSH-së, pati një ulje të nivelit të ndotësve të ajrit. Kjo e zhvendosi leximin e indeksit të cilësisë së ajrit nga “i moderuar” në “të mirë”.

Çfarë është “mbjellja e reve”?

Mbjellja e reve është një lloj modifikimi i motit që synon të ndryshojë sasinë ose llojin e reshjeve që bien nga retë. Kjo bëhet duke shpërndarë kimikate në ajër të cilat shërbejnë si kondensim i reve.

Kur futni këto substanca në re, pikat e ujit grumbullohen së bashku, duke rritur gjasat e reshjeve – që do të thotë se retë pastrohen nga qielli.

Manipulimi i motit i këtij lloji njihet edhe si “blu-skying”.

Në këtë rast, operacioni i mbjelljes së reve në Pekin ishte i gjerë – zgjati dy orë në përgjithësi. Studimi tha se raketat po transportonin jod argjendi në qiell për të stimuluar reshjet.

Edhe pse qyteti përjeton temperatura të ngrohta në korrik, ai është gjithashtu një muaj me pothuajse “i mbuluar vazhdimisht nga retë”. Pra, mbjellja e reve është një procedurë e zakonshme për pastrimin e qiejve në Kinë – me qeverinë që ka shpenzuar miliarda euro në përpjekjet për të manipuluar motin gjatë 13 viteve të fundit, që nga Lojërat Olimpike të 2008-ës.

A është ky proces i dëmshëm për mjedisin?

Mbjellja e reve nuk është gjithmonë për qëllime estetike që të shfqin një “qiell blu”. Ka gjithashtu pretendime se procesi mund të zbusë efektet e ngrohjes globale duke e ftohur drejtpërdrejt planetin.

Procesi nuk ndryshon përqendrimet e CO2 në atmosferë, por trajton një simptomë – nxehtësinë. Pra, mbjellja “do të duhet të bëhet vazhdimisht për qindra vjet derisa sistemi klimatik të ribalancohet”, sipas reporterit të Energjisë në Forbes, James Conca.

Mund të jetë një gjë e mirë që të stimulohen artificialisht reshjet pasi disa vende kanë nevojë për më shumë shi se të tjerët, por vuajnë nga thatësira, si psh. SHBA.

Megjithatë, mbjellja e reve kërkon përdorimin e kimikateve, disa prej të cilave janë potencialisht të dëmshme për mjedisin natyror, që do të thotë se preken bimët që varen nga shiu i ndotur për të prodhuar ushqim, transmeton UBT News.

Gjithashtu, nëse nuk rregullohet mirë, mbjellja e reve mund të ketë disa pasoja ekstreme. Për shembull, kur zonat e thata nuk janë të pozicionuara mirë për të përballuar disa kushte të motit, ato mund të pësojnë përmbytje.

Në Kinë, ka pasur disa shqetësime se projektet në shkallë të gjerë të mbjelljes së reve mund të prishin ndjeshëm modelet e motit diku tjetër në rajon. Por Xu Xiaofeng, një ish-zëvendës drejtor në Administratën Meteorologjike të Kinës, argumentoi se Pekini është i vetëdijshëm për rreziqet dhe kufizimet e teknologjisë së modifikimit të motit.

Megjithatë, operacioni shkaktoi shqetësim për banorët e afërt, të cilët u prekën nga zhurma.

Ata që jetojnë në malet në jugperëndim të qytetit thonë se panë një numër të madh raketash të dërguara në qiell më 30 qershor.

“Ishte shumë e zhurmshme, si bubullima – dhe vazhdoi për një kohë shumë, shumë të gjatë … ishte si një zonë lufte”, tha një banor për South China Morning Post. “Pastaj ra shi, ishte mjaft i madh”.

Një tjetër burrë tha se gjeti mbeturina nga raketat jashtë shtëpisë së tij, sipas të njëjtit raport.

Deri më tani, nuk ka pasur një studim përfundimtar mbi efektet e jodit të argjendit në mjedis, por konsensusi shkencor është se, në përqendrime të ulëta, nuk është vërtetuar të jetë i dëmshëm për njerëzit ose kafshët./UBTNews/

Aktualitet

KEK thirrje bizneseve që kanë dalë në treg të hapur

Published

on

Korporata Energjetike e Kosovës ka lëshuar një njoftim duke thënë se inkurajojnë të gjithë konsumatorët që ende nuk kanë siguruar furnizues të energjisë elektrike të lidhin kontrata komerciale me KEK.

“Korporata Energjetike e Kosovës (KEK sh.a.) inkurajon të gjithë konsumatorët që ende nuk kanë siguruar furnizues të energjisë elektrike, që të lidhin kontrata komerciale të drejtpërdrejta me KEK, për të siguruar furnizim të qëndrueshëm.”

KEK thotë se deri tani ka lidhur 15 marrëveshje komerciale.

“Sipas vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE), KEK është e licencuar për furnizim në treg të hapur dhe deri më tani ka lidhur me sukses 15 marrëveshje komerciale, duke përfshirë edhe ndërmarrje publike strategjike.”

KEK ka listuar disa arsye se pse duhet të zgjidhet KEK’u si furnizues.

“Pse të zgjidhni furnizimin komercial direkt nga KEK?

·         Furnizimi nga Furnizuesi i Mundësisë së Fundit është një zgjidhje e përkohshme, me periudhë 60-ditore dhe çmime më të larta nga tregu.

·         Sipas udhëzimeve të ZRRE-së, konsumatorët që nuk zgjedhin furnizues kalojnë automatikisht te FMF për 60 ditë, ku çmimet janë më të larta se në tregun e lirë. Pas afatit, kontratat me furnizues të rregullt është e detyrueshme.

·         Marrëveshjet komerciale me KEK ofrojnë çmime konkurruese, furnizim të qëndrueshëm dhe transparencë.

·         KEK siguron furnizim referuar në çmimet e tregut të publikuara në bursën zyrtare të energjisë ALPEX.”

“Veproni tani! Lidhja e kontratës komerciale është hapi më i sigurt për të shmangur pasigurinë dhe kostot e larta të furnizimit përmes FMF-së.”

Continue Reading

Lajmet

​Osmani fton në takim partitë për dekretimin e datës së zgjedhjeve lokale

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës ka ftuar në takim partitë politike, ku pritet të diskutohet data e zgjedhjeve të reja lokale.

Këshilltari për media i presidentes Vjosa Osmani, Bekim Kupina bëri të ditur për KosovaPress se takimi do të mbahet të mërkurën.

“Në bazë të kompetencave kushtetuese, Presidentja Osmani ka ftuar subjektet politike në takim të mërkurën, më 4 qershor 2025, për konsultime për caktimin e datës së zgjedhjeve lokale. Menjëherë pas konsultimeve, Presidentja do të caktojë datën e zgjedhjeve”, ka thënë ai.

Ende nuk dihet ora se kur do të mbahet takimi.

Continue Reading

Lajmet

Global UBT Fest 2025 – Festivali veror i dijes po vjen së shpejti

Published

on

By

Jeni të ftuar të bëheni pjesë e ngjarjes më të madhe dhe më emocionuese të verës në botën e dijes dhe inovacionit! Global UBT Fest 2025 është festivali veror i dijes që mbledh në një vend mbi 30 shkolla verore të ndryshme, me mbi 300 folës kombëtarë dhe ndërkombëtarë nga fusha të ndryshme të shkencës, teknologjisë, artit, kulturës dhe zhvillimit personal.

Ky festival unik zhvillohet gjatë gjithë muajit Korrik 2025, duke ju ofruar një program të pasur dhe shumëdimensional që synon të zgjojë kuriozitetin, të frymëzojë dhe të lidhë njerëz nga e gjithë bota.

Çfarë do të përjetoni në Global UBT Fest 2025?

  • Forume të dedikuara me diskutime dhe debate mbi temat më të rëndësishme dhe aktuale të kohës;
  • Punëtori praktike që ju japin mundësi të mësoni aftësi të reja dhe të zhvilloni potencialin tuaj në fusha të ndryshme;
  • Gara të ndryshme që sfidojnë kreativitetin dhe dijen tuaj, me mundësi për çmime dhe njohje;
  • Koncerte dhe aktivitete kulturore që sjellin argëtim dhe një atmosferë festive për të gjithë pjesëmarrësit;
  • Eksperienca unike që vetëm Global UBT Fest mund t’ju ofrojë — një mundësi për rrjetëzim, shkëmbim ideje dhe krijim lidhjesh të reja në një mjedis stimulues.

Ky festival është projektuar për të ofruar një eksperiencë gjithëpërfshirëse dhe të paharrueshme për çdo pjesëmarrës, qoftë student, profesionist apo thjesht një person që kërkon të zhvillojë veten dhe të zgjojë pasionin për dijen.

Regjistrimi është tashmë i hapur: REGJISTROHU TANI

Mos e humbisni shansin për t’u bërë pjesë e kësaj ngjarje të jashtëzakonshëm.

Për më shumë informacion dhe për të siguruar vendin tuaj, vizitoni: https://forms.office.com/e/kwSSxXfsq0

Bashkohuni me ne këtë verë në Global UBT Fest 2025 dhe përjetoni verën më të pasur me dije, inspirim dhe argëtim!

Continue Reading

Lajmet

Takimi i radhës me Dr. Tanja Tamminen: Studentët e UBT-së thellojnë njohuritë mbi sigurinë evropiane dhe diplomacinë ndërkombëtare

Published

on

By

Në vazhdën e aktiviteteve ndërkombëtare akademike dhe angazhimit të UBT-së për të sjellë ekspertizë globale në auditorë, studentët e Studimeve të Sigurisë zhvilluan me sukses takimin e radhës me Dr. Tanja Tamminen, eksperte e njohur në fushën e politikës së jashtme dhe sigurisë së Bashkimit Evropian.

Ky takim u zhvillua si vazhdim i ligjëratës së mëparshme dhe dëshmon interesimin e ndërsjellë për thellimin e bashkëpunimit ndërmjet UBT-së dhe ekspertëve ndërkombëtarë. Temë qendrore e diskutimit ishte dinamika e përfshirjes së Bashkimit Evropian në misionet civile të menaxhimit të krizave, si dhe ndikimi i tyre në vendet e Ballkanit Perëndimor, përfshirë Kosovën.

Studentët patën mundësinë të ngrenë pyetje më të thelluara dhe të diskutojnë çështje praktike që lidhen me sfidat dhe rolin strategjik të BE-së në garantimin e sigurisë në rajonet me ndjeshmëri politike dhe institucionale. Diskutimi u pasurua me përvoja të drejtpërdrejta nga misionet EULEX në Kosovë dhe EUAM në Ukrainë, të cilat Dr. Tamminen i ndau me pjesëmarrësit me shumë transparencë dhe profesionalizëm.

Ky takim u mundësua falë përkushtimit të Profesor Naim Dedushaj, i cili ka luajtur një rol kyç në ndërtimin e urave të komunikimit me profesionistë të profilit të lartë në nivel evropian. Për më tepër, u diskutuan edhe hapa konkretë për praktika studentore në institucionet evropiane, duke hapur mundësi të reja për studentët që synojnë karrierë ndërkombëtare në fushën e diplomacisë dhe sigurisë.

Continue Reading

Të kërkuara