Published
4 years agoon
By
UBT newsNëse jetoni me stres ose ankth kronik, mund të kaloni pjesën më të madhe të jetës tuaj të përditshme duke e menaxhuar atë me mjete si terapia, ndërgjegjësimi, stërvitja dhe ilaçet kundër ankthit.
Por a e dini se ankthi mund të shkaktohet edhe nga ushqime të caktuara që konsumojmë gjatë ditës?
- Alkooli Alkooli është pija e përdorur më shpesh për të shuar ankthin shoqëror, por në fakt po e përkeqëson atë.
“Edhe pse mund të duket sikur qetëson nervat tuaja, alkooli mund të ketë një ndikim negativ në hidratimin dhe gjumin, të dyja mund të shkaktojnë simptoma ankthi” thotë Erin Palinski-Wade, RD, CDE, autore e “Belly Fat for Dummies “.
Alkooli ndryshon nivelet e serotoninës dhe neurotransmetuesve në tru, gjë që e bën ankthin më keq. Dhe kur alkooli zhduket, mund të ndiheni edhe më të shqetësuar.
- Kafeina
Sipas Shoqatës Kombëtare të Kafesë, 62 përqind e amerikanëve pinë kafe çdo ditë dhe sasia mesatare në ditë është pak më shumë se 3 filxhanë për kafe-pirësin. Por rituali ynë i preferuar i mëngjesit në fakt mund të jetë duke bërë më shumë dëm sesa mirë kur bëhet fjalë për ankthin.
“Nivelet e larta të kafeinës jo vetëm që mund të rrisin ankthin dhe nervozizmin, por gjithashtu të zvogëlojnë prodhimin e serotoninës kimike duke shkaktuar një gjendje depresive”, shpjegon Palinski-Wade.
Në mënyrë tipike, kafeina është e sigurt në doza të ulëta. Por doza të larta mund të shkaktojnë efekte të pakëndshme, përkatësisht ankth dhe nervozizëm.
3.Sheqer i shtuar poshtër
Nuk ka asnjë mënyrë për të shmangur sheqerin 100 për qind të kohës, pasi kjo ndodh natyrshëm në shumë nga ushqimet që ne duam të hamë, si frutat.
Por sheqeri i shtuar është një kontribues në ankthin e përgjithshëm.
“Sheqernat e shtuar bëjnë që sheqeri juaj në gjak të ecë me rrotull dhe të përplaset, energjia juaj gjithashtu shkon lart e poshtë. Kur sheqeri në gjak bie, humori juaj i keq dhe nivelet e ankthit mund të rriten” – thotë Palinski-Wade.
Konsumimi i sasive të mëdha të sheqerit të përpunuar mund të shkaktojë ndjenja shqetësimi, nervozizmi dhe trishtimi.
- Karbohidratet e rafinuara
Karbohidratet e rafinuara janë shoqëruar me rritje të rrezikut. Karbohidratet e rafinuara janë ushqime të cilave u është hequr pjesa më e madhe e fibrave dhe mikronutrientëve të tyre.
Duket se ankthi po i shtohet listës së çështjeve shëndetësore që mund të shoqërohen me konsumimin e karbohidrateve të rafinuara.
Një studim i vitit 2019 zbuloi se konsumi i drithërave të rafinuar ishte i lidhur me ankthin dhe depresionin tek gratë. Një studim tjetër i besuar nga viti 2018 zbuloi se minjtë e ushqyer me një dietë të lartë në karbohidrate të rafinuara u bënë të trashë dhe më pas zhvilluan ankth dhe sjellje të ngjashme me depresionin kur u ekspozuan ndaj stresit.
Sheqernat e rafinuar dhe drithërat e rafinuara janë dy llojet kryesore të karbohidrateve të rafinuara. Drithërat e rafinuara janë bluar për të hequr pjesët fibroze, të tilla si krundja dhe embrioni, i cili gjithashtu heq shumë nga lëndët ushqyese. Tre shembuj të zakonshëm të karbohidrateve të rafinuara janë:
-miell i bardhe
-oriz i bardhe
-bukë e bardhë
Sheqernat e rafinuar vijnë nga bimë të tilla si kallam sheqeri, panxhar sheqeri dhe lëng i agaves. Ato janë përpunuar për të nxjerrë sheqerin e tyre. Këto sheqerna të rafinuar ndryshojnë nga sheqernat natyralë që gjenden në fruta dhe produkte të qumështit. Sheqernat e rafinuar të zakonshëm përfshijnë:
-sakarozë (sheqer tryezë)
-shurup misri me fruktozë të lartë
-shurup agave
Karbohidratet e rafinuara gjenden në shumë ushqime moderne, duke përfshirë:
-bukë e bardhë
-oriz i bardhe
-pasta
-pije të gazuara
-makarona
-drithërat e mëngjesit
-ushqime dhe vakte të përpunuara./neps
Shëndet
Si të kuptoni nëse trupi juaj nuk e duron glutenin?
Published
1 hour agoon
November 3, 2025By
UBT News
Për shumë njerëz, konsumimi i glutenit mund të shkaktojë probleme të fshehta shëndetësore, të cilat shpesh interpretohen gabimisht si lodhje ose shqetësime të zakonshme të tretjes.
Më poshtë janë pesë shenja paralajmëruese që mund të tregojnë se trupi juaj nuk e duron mirë glutenin:
1. Probleme të tretjes
Simptoma si fryrja e barkut pas vakteve, gazrat, dhimbjet e barkut, diarreja e shpeshtë ose kapsllëku mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Kur gluteni irriton zorrët, përthithja e ushqimit ndikohet, duke shkaktuar shqetësime të vazhdueshme dhe problemet e tretjes.
2. Lodhje e vazhdueshme
Nëse ndiheni të lodhur edhe pas gjumit, shkaku mund të jetë mungesa e përthithjes së hekurit dhe lëndëve tjera ushqyese, për shkak të dëmtimeve në zorrë nga gluteni. Kjo çon në anemi, ulje të energjisë dhe ndjesi të përgjithshme të dobësisë gjatë ditës.
3. Dhimbje koke dhe “mjegull mendore”
Disa persona përjetojnë dhimbje koke, vështirësi për t’u përqendruar ose ndjesinë e “mjegullimit” në tru pas konsumimit të ushqimeve që përmbajnë gluten. Këto simptoma lidhen me proceset inflamatore që gluteni mund të shkaktojë në trup.
4. Probleme me lëkurën
Lëkura shpesh reflekton shëndetin e brendshëm. Skuqjet, aknet e papritura ose dermatiti herpetiformis mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Në shumë raste, këto probleme të lëkurës përmirësohen ose zhduken kur gluteni hiqet nga dieta.
5. Ndryshime të pashpjegueshme në peshë
Humbja e peshës pa arsye, ose përkundrazi shtimi i pashpjegueshëm, mund të ndodhë kur zorrët nuk funksionojnë siç duhet dhe trupi nuk përthith lëndët ushqyese mjaftueshëm. Kjo është një tjetër shenjë që mund të tregojë se gluteni është një problem. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ushqimet që ndihmojnë në largimin e nikotinës nga trupi
Published
2 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
Mushkëritë janë të ndjeshme ndaj shumë kimikateve, ndër të cilat nikotina është një nga më të dëmshmet.
Kjo substancë futet në gjak dhe mund të qëndrojë aty 6-8 orë, ndërsa për t’u larguar plotësisht nga trupi duhen 2-3 ditë. Nikotina shkakton varësi, por disa ushqime mund të ndihmojnë pastrimin e organizmit dhe eliminimin e toksinës.
Lëngu i karotës
Karrota është burim i pasur i vitaminave A, C, K dhe B, dhe ndihmon ushqimin e lëkurës. Konsumimi i lëngut të karrotës ndihmon në largimin e nikotinës dhe rivendos gjallërinë e lëkurës.
Lëngu i limonit
Një litër lëng limoni në ditë përmirëson funksionin e veshkave dhe ndihmon pastrimin e trupit nga nikotina.
Brokoli
I pasur me vitamina C dhe B5. Duhanpirja ul nivelin e vitaminës C, dhe konsumimi i brokolit e rrit atë, duke neutralizuar toksinat dhe duke dhënë energji.
Shega dhe frutat e pyllit
Janë të pasura me antioksidantë dhe acide që ndihmojnë në eliminimin më të shpejtë të toksinave dhe zbutin simptomat e lënies së duhanit.
Xhenxhefili
Xhenxhefili ndihmon në reduktimin e dëshirës për duhan, largimin e toksinave nga gjaku dhe mund të kontribuojë edhe në humbjen e peshës.
Portokalli
Ky agrum rikthen nivelin e vitaminës C, i cili ulet nga nikotina, dhe ndihmon në reduktimin e stresit dhe ankthit që shoqëron lënien e duhanit.
Uji
Pini shumë ujë për të qëndruar të hidratuar, pasi duhanpirja shkakton dehidratim dhe uji ndihmon në largimin e nikotinës nga trupi.
Për të mbrojtur shëndetin dhe për të ndihmuar pastrimin natyral të trupit, përfshini këto ushqime në dietën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
7 arsye pse duhet të shtoni kanellë në ushqimet tuaja
Published
3 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
Kanella, dikur një erëz luksoze që vetëm të pasurit mund ta blinin gjatë Mesjetës, sot gjendet pothuajse në çdo kuzhinë.
Përveç aromës së saj të veçantë, kanella ka shumë përfitime për shëndetin dhe lëkurën tuaj.
Ja disa mënyra se si mund t’ju ndihmojë:
1. Pakëson aknet
Ka veti antimikrobike që ndihmojnë në luftimin e akneve, duke eliminuar bakteret dhe kërpudhat që shkaktojnë njolla, burim antioksidantësh të fuqishëm.
2. Parandalon shenjat e plakjes
Radikalet e lira kontribuojnë në plakjen e lëkurës. Antioksidantët në kanellë ngadalësojnë këtë proces dhe mbrojnë qelizat nga dëmtimi. Ajo gjithashtu mund të nxisë prodhimin e kolagjenit, duke mbajtur lëkurën më të fortë dhe të shëndetshme.
3. Përmirëson dukshmërinë e lëkurës
Rrit qarkullimin e gjakut, duke sjellë më shumë oksigjen dhe lëndë ushqyese në lëkurë. Ajo përmban përbërës që zvogëlojnë ose ngushtojnë indet e trupit, duke e bërë lëkurën më të butë dhe më të njëtrajtshme.
4. Ka veti anti-inflamatore
Inflamacioni i kontrolluar është i dobishëm, por kur shkon kundër indeve të trupit mund të shkaktojë dëme. Kanella ka veprim anti-inflamator, duke ndihmuar në reduktimin e ënjtjeve dhe inflamacionit.
5. Mbështet shëndetin e zemrës
Shtimi i kanellës në dietë mund të ndihmojë të mbani zemrën të shëndetshme. Studimet tregojnë se tek minjtë që konsumuan kanellë, rreziku i fitimit të peshës dhe sëmundjeve të zemrës ishte më i ulët, krahasuar me ata që konsumuan ushqime të yndyrshme pa kanellë.
6. Ndihmon në humbjen e peshës
Kanella është e pasur me fibra, që rrisin ndjesinë e ngopjes dhe reduktojnë dëshirën për ushqim. Gjithashtu, rrit metabolizmin, sepse trupi përdor më shumë energji për ta përpunuar, duke kontribuar në humbjen e peshës.
7. Përmirëson kujtesën
Kanella mund të ulë stresin e qelizave të trurit e stimulon plasticitetin e hipokampës, pjesë e trurit e lidhur me kujtesën dhe mësimin. Shtimi i kanellës në çajin tuaj, kafenë, drithërat ose ëmbëlsirat mund të jetë një mënyrë e thjeshtë për të përfituar nga këto avantazhe shëndetësore. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Vitaminat dhe ushqyesit që mbrojnë shëndetin e syve
Published
5 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
Shëndeti i syve neglizhohet ose merret si i mirëqenë, megjithëse ndikohet nga ushqyerja, përdorimi i pajisjeve elektronike dhe procesi natyral i plakjes.
Një nga faktorët më të rëndësishëm që ndikon në shikim është mungesa e vitaminave thelbësore. Këto përbërës luajnë rol mbrojtës kundër dëmtimeve oksiduese dhe inflamacionit që mund të dëmtojnë sytë.
Më poshtë gjeni vitaminat dhe ushqyesit më të rëndësishëm për ruajtjen e shëndetit të syve:
Vitamina A
Vitaminë jetike për funksionin normal të syve. Ajo ndihmon shikimin në kushte me ndriçim të ulët dhe parandalon tharjen e syve. Mungesa e saj shkakton dëmtime të kornesë dhe dobësim të shikimit.
Vitamina E
E njohur si antioksidant i fuqishëm, vitamina E mbron qelizat nga radikalet e lira që dëmton proteinat e syrit, duke shkaktuar mjegullim të shikimit.
Vitamina C
Një tjetër antioksidant i rëndësishëm, mbron sytë nga dëmtimet oksiduese dhe forcon enët e gjakut në retinë. Studimet tregojnë se ul me 33% rrezikun e problemeve me shikimin.
Kompleksi i Vitaminave B (B6, B9, B12)
Ky kombinim ndihmon në uljen e rrezikut të degjenerimit të syve, sidomos tek gratë. Ato luajnë rol kyç në qarkullimin e duhur të gjakut dhe funksionin nervor të syve.
Zinku
Ndihmon në transportimin e vitaminës A nga mëlçia drejt retinës, ku prodhohet melanina, pigmenti që mbron sytë nga rrezet ultraviolet. Marrja e 40-80 mg zink në ditë, e kombinuar me antioksidantë, mund të ngadalësojë përkeqësimin e shikimit deri në 25%, sipas ekspertëve.
Acidet yndyrore Omega-3
Janë të domosdoshme për shëndetin e retinës, përmirësojnë qarkullimin e gjakut drejt syve. Ato ndihmojnë në parandalimin e tharjes së syve e inflamacionit.
Këto vitamina dhe ushqyes të përfshihen në dietë për të mbajtur shikimin e qartë dhe sytë të shëndetshëm për sa më gjatë. /A.Z/UBT News/
Lekë Dukagjini “kthehet në shtëpi”, busti i tij vendoset në Shpenadi të Prizrenit
UBT nënshkruan Deklaratën “Brighton Plus Helsinki” për fuqizimin e rolit të gruas në sport
Drafti i Raportit të Progresit për Kosovën: Përparim i kufizuar për shkak të ngërçit politik
YouTube po ju thotë: “Mjaft me Shorts”, po vjen kohëmatësi i ri
Theret me thikë një person në Podujevë
Kina mohon testet bërthamore, i bën thirrje SHBA-ve të mbajë moratoriumin
Si të kuptoni nëse trupi juaj nuk e duron glutenin?
Gjiganti anglez ofron 120 milionë euro për Rafael Leãon
Zvicra do të luajë ndaj Kosovës pa njërin prej lojtarëve kryesor
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
