Shëndeti

Këto ushqime rrisin ankthin!

Miliona njerëz në botë sot kanë çrregullime ankthi.

Published

on

Nëse jetoni me stres ose ankth kronik, mund të kaloni pjesën më të madhe të jetës tuaj të përditshme duke e menaxhuar atë me mjete si terapia, ndërgjegjësimi, stërvitja dhe ilaçet kundër ankthit.

Por a e dini se ankthi mund të shkaktohet edhe nga ushqime të caktuara që konsumojmë gjatë ditës?

  1. Alkooli Alkooli është pija e përdorur më shpesh për të shuar ankthin shoqëror, por në fakt po e përkeqëson atë.

“Edhe pse mund të duket sikur qetëson nervat tuaja, alkooli mund të ketë një ndikim negativ në hidratimin dhe gjumin, të dyja mund të shkaktojnë simptoma ankthi” thotë Erin Palinski-Wade, RD, CDE, autore e “Belly Fat for Dummies “.

Alkooli ndryshon nivelet e serotoninës dhe neurotransmetuesve në tru, gjë që e bën ankthin më keq. Dhe kur alkooli zhduket, mund të ndiheni edhe më të shqetësuar.

  1. Kafeina
    Sipas Shoqatës Kombëtare të Kafesë, 62 përqind e amerikanëve pinë kafe çdo ditë dhe sasia mesatare në ditë është pak më shumë se 3 filxhanë për kafe-pirësin. Por rituali ynë i preferuar i mëngjesit në fakt mund të jetë duke bërë më shumë dëm sesa mirë kur bëhet fjalë për ankthin.

“Nivelet e larta të kafeinës jo vetëm që mund të rrisin ankthin dhe nervozizmin, por gjithashtu të zvogëlojnë prodhimin e serotoninës kimike duke shkaktuar një gjendje depresive”, shpjegon Palinski-Wade.

Në mënyrë tipike, kafeina është e sigurt në doza të ulëta. Por doza të larta mund të shkaktojnë efekte të pakëndshme, përkatësisht ankth dhe nervozizëm.

3.Sheqer i shtuar poshtër
Nuk ka asnjë mënyrë për të shmangur sheqerin 100 për qind të kohës, pasi kjo ndodh natyrshëm në shumë nga ushqimet që ne duam të hamë, si frutat.

Por sheqeri i shtuar është një kontribues në ankthin e përgjithshëm.

“Sheqernat e shtuar bëjnë që sheqeri juaj në gjak të ecë me rrotull dhe të përplaset, energjia juaj gjithashtu shkon lart e poshtë. Kur sheqeri në gjak bie, humori juaj i keq dhe nivelet e ankthit mund të rriten” – thotë Palinski-Wade.

Konsumimi i sasive të mëdha të sheqerit të përpunuar mund të shkaktojë ndjenja shqetësimi, nervozizmi dhe trishtimi.

  1. Karbohidratet e rafinuara
    Karbohidratet e rafinuara janë shoqëruar me rritje të rrezikut. Karbohidratet e rafinuara janë ushqime të cilave u është hequr pjesa më e madhe e fibrave dhe mikronutrientëve të tyre.

Duket se ankthi po i shtohet listës së çështjeve shëndetësore që mund të shoqërohen me konsumimin e karbohidrateve të rafinuara.

Një studim i vitit 2019 zbuloi se konsumi i drithërave të rafinuar ishte i lidhur me ankthin dhe depresionin tek gratë. Një studim tjetër i besuar nga viti 2018 zbuloi se minjtë e ushqyer me një dietë të lartë në karbohidrate të rafinuara u bënë të trashë dhe më pas zhvilluan ankth dhe sjellje të ngjashme me depresionin kur u ekspozuan ndaj stresit.

Sheqernat e rafinuar dhe drithërat e rafinuara janë dy llojet kryesore të karbohidrateve të rafinuara. Drithërat e rafinuara janë bluar për të hequr pjesët fibroze, të tilla si krundja dhe embrioni, i cili gjithashtu heq shumë nga lëndët ushqyese. Tre shembuj të zakonshëm të karbohidrateve të rafinuara janë:

-miell i bardhe
-oriz i bardhe
-bukë e bardhë

Sheqernat e rafinuar vijnë nga bimë të tilla si kallam sheqeri, panxhar sheqeri dhe lëng i agaves. Ato janë përpunuar për të nxjerrë sheqerin e tyre. Këto sheqerna të rafinuar ndryshojnë nga sheqernat natyralë që gjenden në fruta dhe produkte të qumështit. Sheqernat e rafinuar të zakonshëm përfshijnë:

-sakarozë (sheqer tryezë)
-shurup misri me fruktozë të lartë
-shurup agave

Karbohidratet e rafinuara gjenden në shumë ushqime moderne, duke përfshirë:

-bukë e bardhë
-oriz i bardhe
-pasta
-pije të gazuara
-makarona
-drithërat e mëngjesit
-ushqime dhe vakte të përpunuara./neps

Shëndeti

Ju dridhen shpesh duart? Ja kur është koha për vizitë tek mjeku!

Published

on

Mund ta vëreni shpesh që ju ndodhë si fenomen dhe nuk është aspak e këndshme. Në artikullin e mëposhtëm do t’i diskutojmë arsyet se pse mund të keni kohë pas kohe dridhje të duarve qoft në mëngjes, kur po pini kafe apo edhe kur shkruani mesazhe në telefon. Mos u shqetësoni sepse si fillim nuk jeni të vetmit, kjo dridhje e njohur ndryshe si tremor është një nga çrregullimet më të zakonshme të lëvizjes, ku shfaqet tek duart.

Çka e shkakton dridhjen? Duke filluar nga teprimi me kafeinën deri te sëmundjet si Parkinsoni, dridhja e duarve vjen si pasojë e një sërë shkaqesh të fshehta.

Çfarë ndodhë nëse ju dridhen duart?

Një “destabilizim” në duar është normale, e këtë e shkakton tremori fiziologjik dhe këto dridhje normale mund të shkaktohen, por edhe të çrregullohen si pasojë e konsumimit të madh të kafesë, apo kur jeni ekspozuar stresit kronik. Shmangia e shujtave dhe marrja e disa ilaçeve të caktuara mund ta shkaktojë këtë dridhje.

Rreth gjysma e nejçëve në botë së paku kanë nga një anëtar që kohë pas kohe ka ‘sulme’ të tilla, ilaçet mund të ndihmojnë, por një numër i madh i njerëzve nuk i  përdorin dhe ndihen mirë edhe pa to. Në raste të rralla, dridhja mund të jetë shenjë e hershme për sëmundje të Parkinson-it apo sklerozë multiple. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Dalin rezultatet/Sa orë duhet të qëndrojmë në telefon?

Published

on

Në një botë gjithnjë e më të digjitalizuar, shumica kalojnë orë të tëra para ekraneve të telefonave, kompjuterëve dhe pajisjeve tjera. Por, sa është shumë? Mjekët dhe ekspertët e shëndetit të syve ngrejnë alarm se përdorimi i tepërt i këtyre pajisjeve mund të ketë pasoja serioze për shëndetin tonë fizik dhe mendor.

Rekomandimet për përdorimin e pajisjeve digjitale

Një nga këshillat kryesore është të bëjmë pauza të shkurtra pas çdo periudhe 20 minutash përdorimi të një ekrani. Ky është njohur si rregulli i “20-20-20”, sugjeron që pas çdo 20 minutash përdorimi të telefonit a kompjuterit, të shikojmë një objekt në distancë prej 20 metra për të paktën 20 sekonda.

Ky veprim ndihmon në reduktimin e lodhjes së syve dhe përmirëson fokusin, specialistët rekomandojnë për të mbajtur balancë të shëndetshme, adoleshentët dhe të rriturit nuk duhet të kalojnë më shumë se 2-3 orë në ditë para ekraneve. Kjo periudhë rritet kur bëhet fjalë për punë të nevojshme për shkollë apo profesion.

Pasojat e shfrytëzimit të tepërt të pjisjeve digjitale

Këto orë të shumta para ekranit mund të shkaktojnë probleme, si lodhje të syve, përkeqësim të vizionit, dhimbje koke dhe probleme të përqendrimit. Qëndrimi i tepërt para ekraneve ndikon negativisht në shëndetin mendor, duke çuar në ankth, stres dhe depresion, sidomos kur përdorimi është i shoqëruar me ngarkesë emocionale si p.sh., rrjetet sociale. Përveç kësaj, mungesa e aktivitetit fizik për shkak të qëndrimit ulur çon në obezitet e probleme me shëndetin kardiovaskular

Si të reduktojmë kohën përpara ekraneve?

Ekspertët sugjerojnë disa mënyra për të reduktuar përdorimin e pajisjeve digjitale dhe për të ruajtur një ekuilibër më të shëndetshëm në jetën tonë:

Vendosni kufizime:Përdorni aplikacione që monitorojnë dhe kufizojnë kohën që kaloni para ekranit.

Pauza aktive: Përdorni pauzat për të bërë aktivitet fizik, si ecje, shtrirje apo ushtrime të thjeshta.

Shpërndarja e kohës: Organizoni ditën me kohë të dedikuar për aktivitete offline, si leximi, kalimi kohë me familjen apo miqtë, dhe ushtrime fizike.

Lidhjet shoqërore jashtë ekranit: Merrni pjesë në aktivitete shoqërore jashtë dhe mundësitë për të marrë frymë fresh. /UBT News/

 

Continue Reading

Shëndeti

Mos e mbani asnjëherë teshtimën tuaj!

Published

on

Tani që jemi në mes të sezonit të ftohtë e të viruseve të ndryshme, duhet të kujdesemi edhe për t’iu shmangur gripit më të keq me të cilin kemi luftuar ndonjëherë, ama situata e pandemisë na ka bërë të frikësohemi nga një teshtimë në publik. Për këtë arsye shpesh mundoheni ta mbani duke mbyllur gojën dhe hundën. Shumica e bëjnë këtë nga mirësjellja dhe respekti. Por, çka nëse vazhdojmë të mbytemi nga teshtitjet tona?

Teshtitja në ambiente të mbyllura me shumë njerëz është arsye e shkëlqyer për t’i mbajtur të gjithë sytë nga ju, por a do të thotë kjo se është mirë ta mbani atë?

Teshtitja është mënyra si sistemi i frymëmarrjes largon irrituesit si poleni, pluhuri ose mikrobet. Sipas Shoqatës Amerikane të Pulmonarëve, dhjetëra mijëra pika kërcejnë nga hunda me shpejtësi deri në 160 km/orë, shumë njerëzve duket se u vjen turp të teshtinin e përmbahen, gjë që mbart rreziqe.

Obstruksioni i rrugëve të frymëmarrjes gjatë teshtitjes mund të rrisë presionin e ushtruar mbi to me 20 herë gjatë teshtitjeve.

Janë disa arsye pse nuk duhet të mbani teshtitjen:

Mbajtja e forcës së teshtitjes çon në ndjenjë të peshës shtesë në gjoks. “Duke shtrydhur diafragmën, muskuli i kraharorit që na ndihmon të marrim frymë ka më shumë gjasa të ndiejë më shumë presion në gjoks dhe madje edhe në brinjë”, tha Jason Abramowitz, një otolaringolog në New Jersey.

Thyerja e daulles është ndërlikim i mundshëm i teshtitjes së moderuar. “Hunda dhe veshët janë të lidhur me tubin Eustachian”, shpjegon doktor Abramowitz, duke shtuar se “rritja e presionit nga mbajtësja e teshtitjes transmetohet në vesh, duke dëmtuar daullen e veshit”.

Mbajtja e teshtitjes drejton përmbajtjen e hundës drejt veshëve, duke rritur shanset për transmetimin e mikrobeve, për rrjedhojë rrezikun e otitit. Rekomandohet që teshtima të mos mbahet. Ndaj kujdesemi të teshtijmë në këndin e brendshëm të bërrylit, përdorni peshqir letre që e hedhim në koshin e plehrave dhe i lajmë duart pas teshtitjes për të shmangur shpërndarjen e pikave. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Kujdes nga djersitja gjatë natës, trupi po përpiqet të ju paralajmëroj diçka!

Published

on

Përvoja e djersitjes gjatë natës është e njohur për shumë gra, veçanërisht ato që i afrohen menopauzës. Këto rritje të papritura të temperaturës gjatë gjumit shoqërohen me djersitje të bollshme të fytyrës dhe pjesës së sipërme të trupit. Ky fenomen mund të ndikojë seriozisht në cilësinë e gjumit dhe të prishë shëndetin e përgjithshëm.

Çfarë janë djersitjet e natës?

Termi “djersitje natën” i referohet rritjes së papritur të temperaturës së trupit gjatë gjumit, të shoqëruar me djersitje të bollshme të fytyrës dhe të pjesës së sipërme të trupit. Këto djersitje mund të zgjasin nga disa deri 10 minuta e pasohen nga ndjesia e të ftohtit pasi temperatura kthehet në nivele normale.

Shkaqet e mundshme të djersitjeve të natës

Ndryshimet hormonale: Djersitjet e gjumit janë gjatë tranzicionit të menopauzës, pasi ndryshimet hormonale ndikojnë në termorregullimin e trupit.

Mjekimi: Disa medikamente, të tilla si antidepresantët dhe neuroleptikët, mund të shkaktojnë djersitje gjatë natës si efekt anësor.

Faktorët psikologjikë: Ankthi dhe stresi mund të ndikojnë në rregullimin e temperaturës së trupit.

Ndryshimet në gjumë: Ndryshimet e papritura në zakonet e gjumit mund të ndikojnë në shfaqjen e djersitjeve gjatë natës.

Si të menaxhoni djersitjet e natës?

Rregulloni temperaturën e dhomës: Sigurohuni të jetë ideale për të fjetur duke kufizuar numrin e jorganëve në shtrat e zgjedhur rroba të lehta për gjumë.

Shmangni alkoolin dhe ushqimet pikante: Shmangni pirjen e alkoolit para gjumit dhe ushqimet pikante që mund të ndikojnë në termorregullimin e trupit.

Teknikat e relaksimit: Aplikoni teknika si joga ose ushtrime të frymëmarrjes para gjumit për të reduktuar ankthin dhe stresin.

Nëse djersitjet e natës janë të shpeshta ose shkaktojnë shqetësime të rënda, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun, djersitjet e natës mund të ndikojnë seriozisht në cilësinë e jetës tuaj dhe është e rëndësishme të gjeni mënyrën e duhur për t’i menaxhuar ato në mënyrë efektive. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara