Shëndeti

Katër mënyrat se si ndikon vetmia në shëndetin e trurit

E sipas ekspertëve të shëndetit mendor, ne në përgjithësi ndihemi më të sigurt kur ndjejmë se nuk jemi vetëm.

Published

on

Të gjithë me shumë gjasa e dimë se sa e dhimbshme mund të jetë vetmia. Një përqafim apo një fjalë e ngrohtë në ditët më të vështira, mund të jetë ajo që ndonjëherë na mungon më së shumti.

Gjatë historisë njerëzore, ne na është dashur të mbështetemi te njëri-tjetri për të mbijetuar, qoftë kjo për t’u mbrojtur nga kërcënimet fizike apo nga nevoja për të jetuar në komunitet.

E sipas ekspertëve të shëndetit mendor, ne në përgjithësi ndihemi më të sigurt kur ndjejmë se nuk jemi vetëm. Dhe kur ndjesia e vetmisë bëhet kronike ose rëndohet, efektet mund të jenë shumë të dëmshme për shëndetin. Ne mund të ndihemi të kërcënuar fizikisht dhe kjo ndërhyn në aftësinë e të menduarit dhe perceptimin tonë.

Më poshtë AgroWeb.org ju njeh me katër mënyra se si vetmia mund të ndikojnë në të menduarit, perceptimin dhe mirëqenien tonë.

Vetmia mund të shkaktojë ‘dëshira’ për shoqëri aq të forta sa uria ose etja

Studiuesit thonë se vetmia shkakton përgjigje nervore në tru të ngjashme me aktivitetin që ata shohin kur njerëzit janë të uritur dhe duan ushqim.

Studime të tjera kanë sugjeruar se kur ndihemi të vetmuar, zonat e trurit të lidhura me ndjenjat e pasigurisë dhe stresit ndizen. Pas një shqyrtimi mbi këtë temë, kërkuesit besojnë se këto sinjale na paralajmërojnë se duhet të kthehemi në lidhjet tona shoqërore. Vetmia nuk është vetëm një gjendje e keqe, është një sinjal se diçka mungon dhe se duhet të veprojmë.

Vetmia mund të na bëjë më armiqësorë dhe pesimistë

Ndjenja e vetmisë mund të na bëjë më të prirur të përqendrohemi në anët negative të një situate. Kjo sipas ekspertëve, ndodh sepse truri aktivizohet më shumë në përgjigje të stimujve negativë sesa nxitësve pozitive.

Kështu të menduarit në mënyrë negative kthehet në një rreth vicioz, ku personat që ndihen të vetmuar mund të shfaqin më tepër agresivitet. Agresiviteti apo armiqësia është një mekanizëm mbrojtës që njerëzit e përdorin sepse kanë frikë nga refuzimi i mëtejshëm, por kjo çon në largimin e njerëzve të dashur.

Besimi te të tjerët zbehet

Njerëzit e vetmuar janë më vigjilentë ndaj kërcënimeve të mundshme rreth tyre dhe kjo mund të rrisë mosbesimin tek të tjerët. Kjo është një nga shenjat më shqetësuese të vetmisë dhe tregon që keni kaluar shumë kohë vetëm.

Vetmia mund të kontribuojë në rënien e aftësive njohëse

Gjatë një studimi të kryer për këtë temë, shkencëtarët zbuluan se personat pjesëmarrës në studin që kishin nivele të larta të izolimit social kishin gjithashtu rënie të funksioneve njohëse kur bëhej fjalë për testet e kujtesës. Ndërveprimi social aktivizon qendrat e shpërblimit në trurin tonë, dhe është me të vërtetë diçka që na fal shumë kënaqësi./AgroWeb.org

Shëndeti

Katër rregulla të ushqyerjes për të qëndruar në formë

Published

on

Doktori Kurt Hong, që është profesor në Universitetin e Kalifornisë Jugore, ka thënë se për të qëndruar i ri njeriu duhet të konsumojë sa më shumë fruta, perime, e peshk. Ai ka rekomanduar gjithashtu që ushqimi të gatuhet në shtëpi në mënyrë që të shmangen ushqimet e shumëpërpunuara.

Doktori ka dekada që studion lidhjen mes ushqimit dhe jetëgjatësisë. Ai ndihmon pacientët të shmangin sëmundje si diabeti i tipt 2 dhe kanceri, por njëkohësisht, praktikon atë që predikon edhe për vete.

“Gjithmonë i them gruas në shaka: E bëj edhe për arsye egoiste. Po kërkoj gjithmonë mënyra për të qëndruar i ri”, ka thënë Hong për Business Insider.

Hong është 52 vjeç dhe baba i tre fëmijëve, por thotë se ndiehet shumë më i ri se mosha që ka.

“Trupi mund të të thotë se je 52, por ti mund të sillesh dhe të ndihesh si 35-vjeçar, ose anasjelltas”, ka shpjeguar ai.

Ai ndjek një model të thjeshtë ushqimi, bazuar kryesisht në dietën mesdhetare, të cilën e përshkruan si çelësin për të jetuar më gjatë dhe më shëndetshëm.

Hani perime dhe fruta çdo ditë

“Këshilla ime numër një është: Hani frutat dhe perimet”, ka thënë Hong.

Ai thekson rëndësinë e fibrave që gjenden te bimët, të cilat ndihmojnë në uljen e kolesterolit, shëndetin e zemrës, mbrojtjen nga disa lloje kanceri dhe krijimin e një mikrobiome të shëndetshme në zorrë.

Një studim i vitit 2019 që ndoqi mbi 12,000 njerëz për 29 vjet, zbuloi se ata që hanin rreth 4-5 porcione bimësh në ditë dhe pak ose aspak mish të përpunuar, kishin 18-25 për qind më pak gjasa për të vdekur herët.

Konsumoni më shumë peshk, më pak mish të kuq

“Unë ha shumë peshk”, ka treguar Hong.

Ai preferon salmon të egër, ton albakor dhe halibut, të gatuar në furrë ose të zier, jo të skuqur. Peshku është i pasur me omega-3, që ndihmon në ruajtjen e shëndetit të trurit dhe ul rrezikun për Alzheimer dhe probleme mendore me kalimin e moshës.

“Edhe nëse nuk hani peshk çdo ditë, përpiquni ta konsumoni 2-3 herë në javë”, ka sugjeruar ai.

Mos e teproni me sasinë

Edhe nëse hani ushqime të shëndetshme, sasia ka rëndësi, paralajmëron mjeku.

“Mund të hash gjërat e duhura, por nëse ke peshë të tepërt, prapëseprapë ke inflamacion në trup që rrit rrezikun për sëmundje kronike”, ka thënë ai.

Hong përpiqet të ruajë ekuilibrin mes kalorive dhe përbërësve të dobishëm. Për shembull, mëngjesin mund ta fillojë me tre vezë të ziera, por konsumon vetëm të bardhat e dy prej tyre për të reduktuar kaloritë, pa humbur proteinën.

“Është çështje sasie dhe cilësie”, ka shtuar ai.

Gatuani në shtëpi për të shmangur ushqimet e shumëpërpunuara

Ushqimet e shumëpërpunuara janë të lehta për t’u gjetur dhe për t’u konsumuar, por sipas Hong, janë të lidhura me sëmundje të zemrës, diabet, kancer, depresion dhe vdekje të hershme.

“E kuptoj që është e pamundur t’i shmangësh plotësisht, janë kudo. Por përpiqem të përgatis ushqimin vetë sa më shumë që mundem”, ka thënë ai.

Continue Reading

Shëndeti

Kafeja jo vetëm që ju këndell, por ju ndihmon edhe kundër kësaj sëmundjeje

Published

on

Një filxhan kafe është thelbësore për mëngjesin e njerëzve. Për shumë prej tyre, janë të nevojshme disa filxhanë në ditë për të përballuar ditën.

Përveçse është mënyrë e mirë për t’u zgjuar, kërkimet kanë zbuluar se kjo pije mund të ndihmojë në uljen e rrezikut për të zhvilluar diabetin e tipit 2.

Studiues nga universitete në Korenë e Jugut përdorën të dhëna 149 publikime shkencore për të shqyrtuar efektet e kafesë në proceset metabolike që lidhen me zhvillimin e diabetit tipi 2.

Ata që pinë nga 3-5 filxhanë përfitojnë nga përbërje natyrale të quajtura polifenole. Studiuesit u përqendruan te pesë acide hidroksikinamike që gjenden në kafe dhe analizuan si ndikojnë në zorrët e holla, pankreas, mëlçi dhe inde tjera trupore.

U zbulua se konsumimi i përditshëm i kafesë së zezë ndihmon në rregullimin e niveleve të sheqerit në gjak, të ulë inflamacionin, të përmirësojë ndjeshmërinë ndaj insulinës, të ofrojë veti antioksiduese dhe të përmirësojë përpunimin e glukozës në trup.

Rezultatet ishin si për kafenë me kafeinë, ashtu edhe për atë pa, duke sugjeruar se përfitimet përfshirë ulje prej 20% deri 30% të rrezikut për të zhvilluar diabetin e tipit 2 te ata që pijnë kafe rregullisht, vijnë nga përbërje të tjera përveç kafeinës. Gjetjet u botuan në International Journal of Molecular Sciences.

Studiuesit shkruan:

“Kafja dhe përbërjet e saj bioaktive, përfshirë acidin klorogjenik dhe derivatet e tij hidroksikinamike… kanë potencial të rëndësishëm në parandalimin dhe menaxhimin e diabetit të tipit 2.”

Zhaoping Li, profesoreshë e mjekësisë dhe drejtoreshë e Divizionit të Nutricionit Klinik në Universitetin e Kalifornisë, edhe pse nuk ishte pjesë e studimit, është shprehur se pajtohet me gjetjet e tij.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Forconi zemrën pa ilaçe, këshillat praktike për shëndet kardiovaskular

Published

on

Sëmundjet kardiovaskulare janë ndër shkaktarët kryesorë të vdekjeve në botë, por shumica e tyre mund të parandalohen përmes stilit të shëndetshëm të jetesës.

Ja disa këshilla të thjeshta për të forcuar zemrën:

Aktivitet fizik i rregullt

Bëni të paktën 30 minuta ushtrime 5 herë në javë – ecje, not, biçikletë – për të përmirësuar qarkullimin dhe ulur tensionin.

Ushqehuni shëndetshëm

Zgjidhni ushqime me fibra, omega-3, fruta e perime. Shmangni yndyrnat e ngopura, ushqimet e përpunuara dhe sheqerin e tepërt.

Hiqni dorë nga duhani

Lënia e duhanit ul ndjeshëm rrezikun e sëmundjeve të zemrës, edhe në një kohë të shkurtër.

Menaxhoni stresin

Përdorni teknika relaksuese si joga, meditimi apo ecja në natyrë për të mbajtur zemrën të qetë dhe presionin e gjakut të qëndrueshëm.

Kontrolloni shëndetin rregullisht

Matni tensionin dhe kolesterolin herë pas here, pasi nuk japin shenja, por dëmtojnë zemrën në heshtje.

Flini mjaftueshëm

Gjumi 7–8 orë në natë ndihmon në ruajtjen e funksioneve të zemrës dhe balancimin e sheqerit në gjak.

Ruani peshën ideale

Mbipesha rrit rrezikun për sëmundje kardiake. Ushqimi i balancuar dhe lëvizja janë çelësi për peshë të qëndrueshme.

Me këto zakone, zemra juaj mund të jetë më e fortë dhe më e shëndetshme për një kohë të gjatë.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Kur mund të jetë e rrezikshme “kërcitja” në qafë?

Published

on

Kërcitja në qafë, e njohur si krepitacion, shpesh është e padëmshme dhe lidhet me shpërthimin e flluskave të gazit në lëngun sinovial ose me fërkimin e tendinave dhe ligamenteve mbi kocka.

Ky fenomen bëhet më i shpeshtë me moshën dhe qëndrimin e keq të trupit.

Sipas kiropraktikut Dr. Andrew Bang nga Cleveland Clinic, kërcitja krijon ndjesi lehtësimi, pasi ul presionin në nyje. Shkaqet kryesore janë: presioni negativ në nyje, lëvizja e tendinave/ligamenteve dhe ndarja e fascias nga lëkura.

Kur duhet të shqetësohemi?

Nëse kërcitja shoqërohet me dhimbje, ënjtje, ngurtësi ose kufizim të lëvizshmërisë, mund të tregojë probleme si artriti, dëmtime të ligamenteve apo shtypje të nervave. Raste të rralla lidhen edhe me dëmtim të enëve të gjakut në qafë.

Ju bëjmë apel të keni kujdes me manipulimet kiropraktike, përdorimi i shpeshtë mund të dëmtojë stabilitetin e nyjeve, rekomandohet jo më shumë se një herë në javë.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara