Lajmet

“Kancelarët” e Putinit

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar.

Publikuar

3 vjet më parë

më

Nga Matthew Karnitsching, Politico.eu

Vetëm disa javë para zgjedhjeve në Gjermani, kancelari i vendit, duke injoruar protestat e Europës Lindore, fitoi një marrëveshje historike për një tubacion gazi që do të forcojë edhe më shumë ndikimin e udhëheqësit dinak të Rusisë mbi sigurinë e energjisë në Europë.

Nëse kjo tingëllon si një përshkrim i mesit të korrikut 2021,  diçka e tillë ka ndodhur edhe më parë sepse në botën e politikës gjermane të energjisë, historia po përsëritet.

Skena e mësipërme ka ndodhur edhe në fillim të shtatorit 2005; Kancelari gjerman Gerhard Schröder ishte në prag të humbjes së pushtetit nga një grua e  lindur në Gjermaninë Lindore me emrin Angela Merkel kur ai priti në një ceremoni  Presidentin rus Vladimir Putin në Berlin për të nënshkruar një marrëveshje të një tubacioni që do të njihej si Nord Stream.

Putini nuk ishte në Berlin javën e kaluar për të festuar marrëveshjen midis Merkel dhe Presidentit të SHBA-së Joe Biden për të lejuar që faza e dytë e projektit – Nord Stream 2 – të vazhdojë përpara, raporton abcnews.al

Megjithatë, Merkel e ftoi Putinin.

“Presidenti rus vlerësoi besnikërinë e palës gjermane në lidhje me përfundimin e këtij projekti tregtar që është krijuar për të forcuar sigurinë e energjisë të Gjermanisë,” tha Kremlini në një deklaratë.

Ndërsa projekti i tubacionit ende po përballet me kundërshtime të forta në Kongresin e SHBA -së dhe në pjesën më të madhe të BE-së, marrëveshja politike midis Merkel dhe Biden ka gjasa ti sjellë projektit vrullin e duhur për të përfunduar ndërtimin.

Ashtu si tubacioni origjinal Nord Stream, i cili përfundoi në 2011, Nord Stream 2 do të nisë rreth 1.200 kilometra nën Balltik, nga Shën Petersburg dhe duke përfunduar në bregdetin verior të Gjermanisë, raporton abcnews.al

Me një kapacitet vjetor prej rreth 110 miliardë metra kub gaz, tubacionet binjake do të lejojnë Rusinë të anashkalojë rrugët tokësore përmes Ukrainës, duke ulur pragun për ndërhyrje të mëtejshme nga Moska në rajon, sipas kritikëve, të tilla si aneksimi i saj i Krimesë dhe lufta e vazhdueshme në lindje të vendit. Ajo që nuk është në diskutim (të paktën jashtë Gjermanisë) është se projekti do të rrisë mbështetjen e Gjermanisë dhe Europës në gazin rus.

Berlini ka hedhur poshtë shqetësime të tilla për vite me radhë, duke argumentuar se nuk bën asnjë ndryshim nëse një molekulë ruse e gazit arrin në Gjermani përmes Ukrainës ose nën Balltik. E megjithatë, nuk duhet një Ph.D. në fizikë (asnjë shkelje ndaj Merkel) të dijë se distanca më e shkurtër midis dy pikave është një vijë e drejtë.

Diferenca midis tubacioneve Nord Stream dhe infrastrukturës ekzistuese, të paqëndrueshme përmes Ukrainës, e cila ka një kapacitet teorik prej 160 miliardë metra kub, është pak a shumë si ajo midis kabllove me fibra optike dhe tela bakri.

Pas pesë dekadash përdorimi, tubacioni ukrainas është aq i rrjedhshëm sa që analistët thonë se do të duheshin rreth 6 miliardë euro për t’u rregulluar.  Për krahasim, tubacionet Nord Stream, të cilat së bashku kanë kushtuar të paktën 17.5 miliardë euro, janë niveli më i mirë i artit.

Gazprom pronë e shtetit rus mund të dërgojë gaz në Gjermani me një kosto më të ulët. (Gazprom ka rënë dakord të paguajë tarifat e tranzitit në Ukrainë, të cilat kanë arritur gjithsej rreth 2 miliard dollarë në vit në vitet e fundit, deri në vitin 2024).

Industria gjermane, e cila ka shumë nevojë për burime të lira dhe të besueshme të energjisë, e ka miratuar. Vitin e ardhshëm, Gjermania do të fikë reaktorin e saj të fundit bërthamor dhe ka në plan të ndalojë prodhimin e energjisë elektrike me qymyr deri në vitin 2038. Megjithëse pjesa e energjisë së rinovueshme në përzierjen e energjisë elektrike të Gjermanisë po rritet, ajo është akoma më pak se 50 përqind e totalit, raporton abcnews.al

Kjo do të thotë se vendi ka një boshllëk të madh të energjisë elektrike për të mbushur dhe ka nevojë për gaz natyror, i cili ndot më pak sesa qymyri. (Gazi përdoret gjithashtu për ngrohje në 45 përqind të familjeve gjermane.)

Holanda, e cila zë rreth 30 përqind të furnizimit me gaz të Gjermanisë (Rusia dhe Norvegjia secila përbën rreth një të tretën e furnizimit gjerman, burimet e brendshme për pjesën tjetër), planifikon të ndërpresë furnizimin deri në 2030, duke e bërë Nord Stream edhe më të rëndësishëm.

Kritikët e projektit tregojnë se ka shumë mënyra të tjera që Gjermania të marrë gaz natyror, qoftë  nga rruga ekzistuese lindore në të gjithë Ukrainën apo përmes Bjellorusisë dhe Polonisë; nga jugu, përmes Turqisë; ose nga perëndimi, në formën e gazit natyror të lëngshëm, që është dërguar në anije nga SHBA-ja.

Por, në sytë gjermanë, asnjë nga ato opsione nuk premton thjeshtësinë dhe besueshmërinë e Nord Stream. Shumë kanë folur për  tërheqjen mistike që  Rusia ka mbi elitën gjermane, të ashtuquajturit  Russlandversteher , ose “simpatizantët e Rusisë”. Megjithatë, kur bëhet fjalë për Schröder dhe Merkel, më shumë faktorë prozaikë janë në lojë.

Brenda disa javësh nga largimi në 2005, Schröder u emërua kryetar i Nord Stream, një angazhim që me kalimin e viteve e ka bërë Social Demokratin një njeri të pasur. Në sytë e kritikëve të tij, Schröder sakrifikoi reputacionin e tij duke pranuar të ishte pjesë e shërbimit të  Putinit. Sidoqoftë, angazhimi i ka dhënë atij, nëse asgjë tjetër, një pension shumë të favorshëm.

Megjithëse Polonia dhe Ukraina protestuan për marrëveshjen në atë kohë, rezistenca ndaj saj nuk ishte askund afër asaj që është sot. Në vitin 2005,  shumica në Perëndim ende e shihnin Putinin si një partner.

Ai ende nuk kishte akuzuar SHBA-në për përpjekjen e frikësimit të Rusisë me NATO-n dhe do të kalonin vetëm disa vite para se ai të luftonte kundër Gjeorgjisë dhe të aneksonte Krimenë. Për Gjermaninë, Nord Stream ishte jokontestues.

Për dekada me radhë gjatë Luftës së Ftohtë, Gjermania kishte blerë gaz rus (shpesh kundër kundërshtimeve të SHBA). Dhe përveç kësaj, Lufta e Ftohtë kishte kohë që kishte mbaruar.

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar. Atë vit, në prag të katastrofës bërthamore të Japonisë, Fukushima, Merkel vendosi të ndryshojë vendimin e saj të mëparshëm për të zgjatur funksionimin e reaktorëve bërthamorë të Gjermanisë. Gjermania ishte në mes të të ashtuquajturës Energieewende , kalimi në energjinë e rinovueshme.

Gjermanët u tronditën aq shumë nga Fukushima dhe Merkel  pranoi të fikte reaktorin e fundit të vendit në 2022. Në atë kohë, energjia bërthamore përbënte rreth një të pestën e gjenerimit të energjisë elektrike në Gjermani.

Anulimi  ka çuar në skenarin që Merkel dhe industria gjermane paralajmëruan një dekadë më parë: një mungesë opsionesh të përballueshme energjie për industrinë. Kostot e energjisë elektrike për industrinë në Gjermani (tashmë ndër më të shtrenjtat në botë) janë në nivelin më të lartë në një dekadë.

“Energjia elektrike duhet të bëhet më e lirë në Gjermani në mënyrë kompanitë tona mund të konkurrojnë ndërkombëtarisht”, tha Ministri i Financave Olaf Scholz, kandidati i socialdemokratëve për kancelar,” në një fjalim muajin e kaluar.

Nuk ka asnjë dashuri të humbur midis Merkel dhe Putin; të dy kanë pasur konflikte vazhdimisht gjatë viteve për agresionet e udhëheqësit rus në territorin fqinj dhe çështje të tjera. Por Merkel është e bindur se gazi rus është thelbësor për t’i shërbyer nevojave të Gjermanisë për energji.

Në të vërtetë, shpjegimi i vetëm i besueshëm për gatishmërinë e kancelares për të përmirësuar marrëdhënien e Berlinit me Uashingtonin mbi projektin është se ajo e konsideron atë të një rëndësie jetike strategjike.

Javën e kaluar, Merkel u pyet nga një gazetar nëse ishte penduar për vendimin e saj për t’u tërhequr nga energjia bërthamore. Ajo këmbënguli se nuk ishte penduar, por shtoi se si pasojë e lëvizjes, Gjermania do të duhet të mbështetet te gazi për të ardhmen.

“Ne nuk mund – siç kanë kërkuar disa – të heqim dorë nga energjia bërthamore dhe qymyri dhe më pas të tërhiqemi nga gazi natyror sa më shpejt të jetë e mundur,” tha ajo. “Kjo nuk do të jetë e mundur.”

/abcnews.al

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Lajmet

“Me t’i mbyt fëmijët në më të mirën kohë”, familjarët rrëfejnë tmerrin e masakrës së Studimes

Publikuar

2 orë më parë

më

2 Maj, 2024

nga

25-vjetori i Masakrës së Studimes, Musa Gërgurin e gjen para varreve të dy vajzave të tij të vrara nga forcat serbe. Ai rrëfen për tmerrin që ka përjetuar para 25 vitesh, ku së bashku me 114 civilë të pafajshëm iu vranë edhe vajzat e tij. Ai thotë se tmerrin që ka përjetuar atë kohë, është i papërshkrueshëm.

“Ku me e kujtu atë që pasha zotin, ishalla kuj si bjen, ishalla ia then zoti qafen edhe serbëve nuk na kthehen mo se mosvet për ta çka na kanë bo. Me t’i myt fëmijën më të mirën kohë 5-16 vjet, më i rrit edhe me ardh me t’i vra kësaj rruge katastrofë është”, tha ai.

Në përvjetorin e 25-të të kësaj masakre, homazhe bëri edhe Ardian Gërguri, i cili i ka të vrarë dy motra dhe hallat e tij.

“Kam të vrara hallat dhe dy motrat. Ne i kujtojmë ende martirët tanë, prindërit tanë ende jetojnë me vuajtje dhe kujtime për to. Vijmë gati çdo javë dhe muaj, kemi kujtime prej tyre kemi tesha kemi letra, prindërit kallxojnë për to se kanë qenë shumë të sjellshme me ne”, thotë Gërguri.

Ai shtoi se hallat e tij janë kujdesur shumë për ta kur kanë qenë fëmijë. Edhe pse vetëm 4 vjeçar, thotë se e mban mend mirë këtë masakër.

“Ne jemi mes shtatë motrave dhe janë kujdes shumë për neve, na kanë ruajt jashtëzakonisht, unë kam qenë 4 vjeçar kur ka ndodh masakra e Studimes. E mbaj mend kur jemi nis prej katundit në Vushtrri, për një vend më të sigurt kurse rrugës na kanë ndal në këtë vendin këtu dhe e kanë kry masakrën që kanë mbet 116 të vrarë që sot e kësaj dite që nuk ka drejtësi për ta”, thotë ai.

Kurse Sami Konjuhi thotë se ka të vrarë vëllain dhe djalin e axhës, ndërsa tregoi se si ka ndodhur vrasja e tyre duke i malltretuar dhe vrarë pas shpine.

“I kam dy të vrarë këtu, vëllain dhe djalin e axhës, Afrimin dhe Rexhepin, dhe dy nipa i kem edhe ata janë të varrosur një vend. Katër anëtarë të familjes tonë të ngushtë që i kemi të afërt për këta ne nuk kemi qenë në atë kohë vetëm vëllau me kushërinjtë kanë qenë në traktor një kushëri që ka qenë prezent ai nuk është gjallë ai ka vdek qetash, kanë deshtë me kalu prej kësaj rrugës me dalë deri në Vushtrri se na kemi qenë anës së Qyqavicës dhe me dalë në Qyqavicë prape”, tha ai.

Konjuhi shtoi se vëllai i tij ka qenë 29-vjeçar kur është vrarë nga forcat serbe.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Arizona voton për shfuqizimin e ndalimit të abortit

Projektligji i shfuqizimit kaloi me një votim 16-14 në Senatin e Shtetit të kontrolluar nga republikanët.

Publikuar

4 orë më parë

më

2 Maj, 2024

nga

Ligjvënësit e Arizonës votuan të mërkurën për të shfuqizuar një ndalim të abortit që u miratua për herë të parë në vitin 1864, kur shteti ishte ende një territor.

Projektligji i shfuqizimit kaloi me një votim 16-14 në Senatin e Shtetit të kontrolluar nga republikanët, me dy senatorë republikanë që thyen radhët për ta mbështetur atë së bashku me çdo senator demokrat, duke krijuar një mosmarrëveshje brenda Partisë Republikane, e konsideruar tradicionalisht si pro abortit.

Ndalimi i diskutueshëm lejonte vetëm abortet për të shpëtuar jetën e një pacienti, pa përjashtime për viktimat e përdhunimit.

Guvernatorja Katie Hobbs, një demokrate që pritet të nënshkruajë shfuqizimin të enjten, tha: “Gratë e Arizonës nuk duhet të jetojnë në një shtet ku politikanët marrin vendime që duhet të jenë midis një gruaje dhe mjekut të saj”.

Shfuqizimi nuk do të hyjë në fuqi deri në 90 ditë pas shtyrjes së legjislaturës për verën. Në fillim të këtij muaji, republikanët denoncuan vendimin e Gjykatës së Lartë të Arizonës që shpalli të zbatueshëm ndalimin 160-vjeçar të abortit./AA

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​KDI: Ligji i ri i Punës të rikthehet në agjendën legjislative

Publikuar

4 orë më parë

më

2 Maj, 2024

nga

Instituti Demokratik i Kosovës ka publikuar analizën “Ligji i ri i Punës: në mes të nevojës dhe kërkesave për ndryshim”.

KDI sipas këtij njoftimi po synon të rikthejë në diskursin publik debatin për inicimin e një ligji të ri të punës, i cili e ka bazën në nevojat dhe kërkesat e punëtorëve, organizatave sindikale e OJQ, në përputhje me standardet dhe praktikat e vendeve të Bashkimit Evropian, e që garanton mbrojtje më të mirë për punonjësit në Kosovë.

“Ligji aktual i Punës paraqet një ndër ligjet më vitale në vend duke qenë se rregullon punësimin e mbi 370,000 punonjësve në sektorin publik e atë privat. Ndryshimi i këtij ligji ka qenë premtim i çdo qeverie që nga viti 2012, ndërkohë që drafte të ndryshme kanë arritur të bëhen edhe pjesë e agjendave legjislative. Sidoqoftë, këtë vit, qeveria aktuale ka vendosur t’a tërheq këtë ligj nga agjenda legjislative pa ndonjë paralajmërim, përkundër që trendi i shkeljeve të të drejtave të punës vazhdon të jetë në rritje”, thuhet në komunikatën e KDI-së.

Albesa Humolli nga KDI ka deklaruar se ligji aktual i punës nuk ofron mbrojtje dhe siguri të mjaftueshme për punonjësit, duke i lënë ata të cenueshëm ndaj shfrytëzimit, diskriminimit dhe kushteve të pasigurta të punës.

“Kohëzgjatja dhe mungesa e kufizimeve sa i përket kontratave për kohë të pacaktuar, rregullimi i pushimit të lehonisë, mungesa e pushimit prindëror, mungesa e kufizimeve sa i përket orëve shtesë të punës, mungesa e kufizimeve sa i përket formalizimit të marrëdhënies së punës, çështja e rregullimi të punës me orar jo të plotë, çështja e së drejtës në pushim për punonjësit apo çështjet e tjera si rregullimi i punësimit në kohët moderne si puna hibride, puna nga shtëpia, apo puna për kompani jashtë vendit konsiderohen të jenë disa nga mangësitë e ligjit aktual të cilat asnjëherë nuk kanë arritur të adresohen”, ka thënë ajo.

Humolli thekson se mangësitë e një ligjit ‘të stërvjetruar’ të punës po bien në kurrizin e punonjësve në Kosovë, të cilët ende përballen me informalitet, në punësim, mungesë të kushteve për punë, mos pagesë të pushimit vjetor apo mjekësor, pagë jo të rregullt apo orar të tej zgjatur pune pa pagesë. Sipas Humollit, ndryshimi i ligjit aktual ose iniciimi i një ligji të ri të punës është i nevojshëm marrë parasysh aspiratat e vendit për të ju bashkuar tregut evropian të punës, që nënkupton që ligji duhet të përafrohet me kërkesat që dalin nga 17 direktivat e Bashkimit Evropian që përcaktojnë standardet minimale në fushën e rregullimit të marrëdhënies së punës.

KDI kërkon nga qeveria që të reflektojë në këtë drejtim dhe të fillojë dialogun social më të gjitha palët, në mënyrë që ligji i punës të rikthehet në programin legjislativ për këtë vit.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Petkoviq: Serbia mbështet përpjekjet e Lajçakut në procesin e formimit të Asociacionit

Publikuar

4 orë më parë

më

2 Maj, 2024

nga

Drejtori i zyrës serbe për Kosovën, Petar Petkoviq ka deklaruar se Beogradi vlerëson dhe mbështet shumë përpjekjet që emisari evropian për dialogun, Miroslav Lajçak, ka investuar në fillimin e procesit të formimit të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe.

Këto komente ai i bëri pas një takimi që pati së bashku me ambasadorin e Serbisë në SHBA, Marko Gjuriq me ambasadorët e vendeve të Quintit si dhe përfaqësuesin e Delegacionit të Bashkimi Evropian në Beograd.

Siç bën të ditur zyra e Petkoviqit, ai dhe dhe Gjuriq në takim siç u tha, përsëritën qëndrimin e Beogradit se drafti i Statutit të Asociacionit i hartuar nga BE-ja, mund të jetë një bazë e mirë për vazhdimin e diskutimeve dhe marrëveshjeve për përfundimin e këtij statute.

Lidhur me çështjen e dinarit, Petkoviq theksoi se bisedimet në Bruksel kanë qenë të vështira dhe se sipas tij delegacioni i Beogradit ka paraqitur propozimet dhe komentet e tij për këtë çështje.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara