Botë
Kalifornia padit Trump: Tarifat doganore janë të paligjshme dhe shkaktojnë dëme
Published
7 months agoon
By
UBTNewsNdoshta nuk jemi ende në prag të një “Republike të pavarur të Kalifornisë”, por shteti më i pasur dhe më i populluar i SHBA-ve është bërë gjithashtu i pari që sfidon Donald Trump-in mbi tarifat doganore.

Kalifornia ngriti të mërkurën një padi duke kërkuar të bllokojë tarifat gjithëpërfshirëse të presidentit amerikan Donald Trump ndaj partnerëve të huaj tregtarë, duke e akuzuar atë për abuzim me pushtetin e tij dhe për shkaktimin e dëmeve financiare ndaj shtetit dhe kombit.
Ishin Guvernatori Gavin Newsom dhe Prokurori i Përgjithshëm Rob Bonta ata që ngritën këtë padi në Gjykatën e Qarkut të SHBA-së për Distriktin Verior, duke argumentuar se Presidenti nuk ka autoritetin për të vendosur tarifat në mënyrë të njëanshme.
Sipas La Repubblica ata kërkuan nga gjykata që t’i bllokojë menjëherë këto tarifa, me arsyetimin se po shkaktojnë dëme të mëdha dhe të pariparueshme.
Kjo përfaqëson një sfidë të drejtpërdrejtë ndaj gjithë strategjisë tarifore të Trump-it, dhe nëse padia do të ketë sukses, do të ndalojë zbatimin e këtyre tarifave në të gjithë vendin. Për pasojë, do të përfitonin edhe shtetet e tjera që janë prekur nga këto masa.
Kalifornia, shteti më i fuqishëm liberal së bashku me Nju Jorkun, është në qendër të kësaj beteje, dhe guvernatori Newsom nuk e ka fshehur aspak ambicien për të kandiduar për president në vitin 2028.
“Donald Trump – ka shkruar guvernatori në platformën X – nuk ka autoritetin për të vendosur në mënyrë të njëanshme rritjen më të madhe të taksave të kohës sonë me tarifat e tij shkatërruese. Do ta çojmë në gjyq.” Më tej shtoi: “Tarifat e paligjshme të Presidentit Trump po krijojnë kaos për familjet, bizneset dhe ekonominë tonë kaliforniane, duke rritur çmimet dhe duke rrezikuar vendet e punës. Po mbrojmë familjet amerikane që nuk mund të përballojnë këtë kaos.”
Prokurori i Përgjithshëm Bonta e sqaroi veprimin me këto fjalë: “Zbatimi kaotik dhe i rastësishëm i tarifave nga Presidenti nuk është vetëm shqetësues, por edhe i paligjshëm. Si ekonomia e pestë më e madhe në botë, Kalifornia e kupton se politika tregtare globale nuk është një lojë.”
Padia argumenton se Trump nuk mund të përdorë Ligjin për Fuqitë Ekonomike Emergjente të vitit 1977 për të vendosur tarifa, duke pretenduar se trafiku i Fentanylit nga Kina apo deficiti tregtar përbëjnë kërcënim për sigurinë kombëtare. Sipas Kushtetutës, është Kongresi ai që ka autoritetin për të vendosur tarifat, dhe ligji i përmendur nga Shtëpia e Bardhë nuk i përfshin tarifat si një masë emergjente që Presidenti mund të ndërmarrë. Prandaj, kjo praktikë konsiderohet e paligjshme dhe kërkohet të ndalet menjëherë për shkak të dëmeve që tashmë ka shkaktuar.
Nga ana e saj, Shtëpia e Bardhë u përgjigj përmes zëdhënësit Kush Desai: “Në vend që të merret me kriminalitetin në rritje, me problemet e të pastrehëve dhe vështirësitë ekonomike në Kaliforni, Gavin Newsom po humb kohën duke u përpjekur të bllokojë përpjekjet historike të Presidentit Trump për të trajtuar emergjencën kombëtare që përbën deficiti tregtar. Administrata jonë mbetet e përkushtuar për të mbrojtur industritë amerikane dhe punëtorët tanë, me çdo mjet në dispozicion — nga tarifat te negociatat.”
Kalifornia, nëse do të ishte një shtet i pavarur, do të ishte pjesë e G7. Kjo tregon peshën e saj jetike për ekonominë amerikane — që nga Silicon Valley dhe veraria, deri te bujqësia, mbrojtja dhe industria hapësinore. Edhe pse Elon Musk ka zhvendosur disa prej fabrikave të Tesla-s në Teksas për arsye politike, ai është detyruar të mbajë qendrat e kërkimit në Kaliforni. Që nga koha e “Summer of Love” dhe lagjja Haight-Ashbury në San Francisko, Kalifornia ka qenë gjithmonë në pararojë të liberalizmit — krahas Nju Jorkut dhe Massachusetts — dhe është një nga shtetet më të prekura nga ndryshimet klimatike. Për këtë arsye, ndarja kulturore dhe politike me Trump-in dhe bazën e tij elektorale është më e thellë.
Nga ana praktike, Meksika, Kanadaja dhe Kina janë tre partnerët kryesorë tregtarë të Kalifornisë. Vetëm gjatë vitit të kaluar, shteti eksportoi mallra me vlerë 183 miliardë dollarë dhe importoi 491 miliardë. Krahasuar me këtë, edhe Italia duket e vogël. Tarifat e reja po dëmtojnë rëndë ekonominë lokale, duke e bërë më të vështirë rimëkëmbjen e Los Anxhelosit pas zjarreve të janarit, të cilët shkatërruan zona të tëra si Pacific Palisades dhe Altadena, me një kosto që ka arritur të paktën dy miliardë dollarë. Përveç kësaj, dëmet janë të mëdha edhe në sektorë të rëndësishëm si turizmi.
Gjatë muajve të fundit, Newsom është përpjekur të ripozicionohet politikisht me disa vendime më të moderuara, për shembull për pjesëmarrjen e personave transgjinorë në garat sportive për femra, dhe madje ka dialoguar edhe me ish-këshilltarin e Trump-it, Steve Bannon.
Ai beson se kjo mund ta bëjë më të pranueshëm në zgjedhjet presidenciale të vitit 2028. Megjithatë, për sa i përket tarifave, ai ka vendosur të mos tërhiqet — jo vetëm për shkak të dëmeve që po i shkaktohen Kalifornisë dhe gjithë vendit, por edhe sepse i sheh ato si një gabim ekonomik që mund të dëmtojë seriozisht Trump-in tek votuesit.
Për këtë arsye, Kalifornia është pozicionuar si flamurtarja e rezistencës.
You may like
Botë
Uragani Melissa godet Kubën, skena të tmerrshme në Xhamajka
Published
11 hours agoon
October 29, 2025By
UBTnews
Uragani jashtëzakonisht i fuqishëm Melissa ka arritur në Kubë pasi shkatërroi Xhamajkën. Është stuhia më e fuqishme që vendi ishullor është përballur ndonjëherë.
Deri më tani nuk ka vdekje të konfirmuara, por pjesa më e madhe e Xhamajkës është pa energji elektrike dhe internet, dhe duke pasur parasysh forcën e stuhisë dhe shkallën e dëmit, pritet që të ketë.
Organizatat humanitare thonë se po “përgatiten për më të keqen”, raporton KosovaPress.
Sky News raporton se Xhamajka është jashtë rrezikut pasi qeveria njoftoi se paralajmërimi për stuhi tropikale për ishullin është hequr, ndërsa uragani vazhdon të largohet.
Përditësimi mbi fundin e kërcënimit, i ndarë nga kryeministri Andrew Holness, shënoi gjithashtu deklaratën e fundit zyrtare nga qeveria mbi uraganin Melissa. U lëshua vetëm njëzet minuta pasi ndjekësve iu tha se një paralajmërim për stuhi tropikale ishte ende në fuqi, edhe pse stuhia kishte kaluar tashmë mbi Xhamajka.
Megjithatë, qeveria paralajmëroi se shiu i lehtë deri i dendur do të vazhdonte të qëndronte mbi ishull, me erëra të forta të herëpashershme të pritshme të forcës së stuhisë tropikale.
Uragani Melissa goditi Kubën këtë mëngjes me erëra prej 185 km/orë dhe shi të dendur, por tani ka kaluar mbi ishull dhe po lëviz drejt Atlantikut jugperëndimor.
Presidenti kuban Miguel Díaz-Canel dha informacione të reja rreth pasojave të stuhisë dhe njoftoi se uragani shkaktoi dëme të konsiderueshme.
“U bëj thirrje popullit tonë të mos e ulë vigjilencën, të ruajë disiplinën dhe të vazhdojë të jetë i kujdesshëm”, tha Miguel Díaz-Canel në një postim në X.
Ai shtoi se vendi ishte përgatitur për skenarin më të keq të mundshëm, gjë që ndihmoi në reagimin ndaj stuhisë.
Qeveria britanike ka njoftuar se do të ndajë 2.5 milionë funte (2.9 milionë euro) ndihmë humanitare emergjente për të mbështetur rimëkëmbjen e rajonit të Karaibeve pas uraganit.
Edhe Departamenti i Shtetit tha se do të dërgonte një ekip rajonal reagimi ndaj katastrofave në përgjigje të “dëmeve katastrofike” të shkaktuara në shumë vende të Karaibeve. Ai gjithashtu aktivizoi ekipet urbane të kërkim-shpëtimit me bazë në SHBA për të forcuar përpjekjet e reagimit.
Stuhia Melissa tani po shkon drejt ishujve Bahama me një shpejtësi prej rreth 22 km/orë, me erëra maksimale të qëndrueshme prej 165 km/orë./KP
Botë
Koreja e Jugut njofton uljen e tarifave si pjesë e marrëveshjes së re tregtare me SHBA-në
Published
11 hours agoon
October 29, 2025By
UBTnews
SHBA-të dhe Koreja e Jugut kanë arritur një marrëveshje të gjerë tregtare, thanë të dy vendet pas bisedimeve midis udhëheqësve të tyre.
Ndihmësi presidencial i Koresë së Jugut, Kim Yong-beom, tha se të dy palët do të ulin tarifat reciproke nga 25% në 15%, siç u ra dakord më parë këtë vit.
Koreja e Jugut do të investojë gjithashtu 350 miliardë dollarë në SHBA, duke përfshirë 200 miliardë dollarë në investime në para të gatshme dhe 150 miliardë dollarë në ndërtimin e anijeve, tha Kim.
Presidenti i SHBA-së Donald Trump, i cili aktualisht është në një udhëtim njëjavor në Azi, tha se marrëveshja ishte “pothuajse e finalizuar” në një darkë pas diskutimeve, të cilat zgjatën pothuajse dy orë. Ai nuk dha detaje të mëtejshme, shkruan BBC.
“Sot patëm një takim të jashtëzakonshëm me Korenë e Jugut”, tha Trump për diskutimet e tij me Presidentin e Koresë së Jugut, Lee Jae Myung, duke shtuar se “shumë gjëra u përcaktuan”.
“Diskutuam disa gjëra të tjera që kishin të bënin me sigurinë kombëtare etj. Dhe mendoj se arritëm në një përfundim për shumë çështje shumë të rëndësishme.”
Të dyja palët e minimizuan mundësinë e një përparimi përpara bisedimeve të së mërkurës – duke zhgënjyer shumë në industrinë e elektronikës, çipave dhe automobilave të Koresë së Jugut, të cilat kishin shpresuar për njëfarë qartësie mes kaosit tarifor.
Trump kishte vendosur një normë tarifore prej 25% për Seulin më herët këtë vit – të cilën Lee arriti ta ulte në 15%, pasi Seuli tha se do të investonte 350 miliardë dollarë në SHBA dhe do të blinte gaz natyror të lëngshëm me vlerë 100 miliardë dollarë.
Por Shtëpia e Bardhë më vonë i rriti kërkesat e saj si pjesë e bisedimeve tregtare, me Trumpin që shtyu për investime në para në SHBA.
Të dyja vendet historikisht kanë qenë aleatë kryesorë – por tensionet u rritën pasi qindra koreano-jugorë u ndaluan në një bastisje imigracioni në SHBA muajin e kaluar./KP
Botë
Sulmet në Gaza, arrin në mbi 100 numri i të vdekurve
Published
12 hours agoon
October 29, 2025By
UBTnews
Të paktën 104 palestinezë u vranë në një valë sulmesh izraelite në Gaza të martën në mbrëmje, thotë ministria e shëndetësisë e territorit e drejtuar nga Hamasi.
Ushtria izraelite tha se goditi “dhjetëra objektiva terroristësh dhe terroristë” në përgjigje të shkeljeve nga Hamasi të marrëveshjes së armëpushimit të ndërmjetësuar nga SHBA-ja.
Ministri i mbrojtjes i Izraelit akuzoi Hamasin për një sulm në Gaza që vrau një ushtar izraelit dhe për shkelje të kushteve për kthimin e trupave të pengjeve të vdekura. Hamasi tha se nuk kishte “asnjë lidhje” me sulmin dhe ishte i përkushtuar ndaj marrëveshjes, raporton BBC.
Presidenti amerikan Donald Trump pohoi se “asgjë” nuk do të rrezikonte armëpushimin, por shtoi se Izraeli duhet të “kundërsulmojë” kur ushtarët e tij të jenë në shënjestër./EO
Botë
Papa bën thirrje për t’i dhënë fund luftërave, bën thirrje për pajtim global
Published
13 hours agoon
October 29, 2025By
UBTnews
Papa Leo XIV bëri thirrje të martën për t’i dhënë fund luftërave në mbarë botën, duke thënë se arritja e paqes është “detyrë e të gjithë udhëheqësve politikë”.
Duke folur në mbyllje të një forumi ndërfetar në Romë, Papa tha: “Konfliktet ekzistojnë kudo që ka jetë, por ne nuk mund t’i menaxhojmë dhe as t’i zgjidhim ato përmes luftës”.
Ai u bëri thirrje udhëheqësve politikë të fillojnë “një periudhë të vërtetë dhe të qëndrueshme pajtimi”, duke shtuar: “Le të mbarojnë luftërat tani”,
“Bota është e etur për paqe“, tha Papa, duke paralajmëruar se njerëzimi nuk duhet “të mësohet të jetojë me luftën”.
Ai e përshkroi përfundimin e luftërave si “një detyrë të pashmangshme para Zotit”, duke thënë se paqja duhet të jetë “prioriteti kryesor i të gjitha politikave”.
Eventi tre-ditor, i organizuar nga Komuniteti Katolik i Sant’Egidio nën temën “Kini Guxim për Paqen”, mblodhi së bashku përfaqësues të feve të ndryshme dhe përfundoi me një minutë heshtje për viktimat e luftës dhe dhunës./KP
Roli dhe rëndësia e vitaminës F në trup
Victoria Beckham: Një grua duhet të jetë budallaqe e vërtetë për të mos u marrë vesh me mua
Punë për dhjetë, e bërë nga një! Revolucioni i inteligjencës artificiale po vrapon pa e kuptuar fare
Paga minimale, Murati thërret në takim përfaqësuesit e bizneseve
Siria njeh Kosovën
Meghan dhe Harry surprizojnë tifozët, një mbrëmje mbretërore në ndeshjen e Dodgers
Si të zgjidhni mandarinat më të ëmbla dhe më të lëngshme?
Galeria Kombëtare fton publikun në një mbrëmje plot ngjyra dhe krijimtari
Uragani Melissa godet Kubën, skena të tmerrshme në Xhamajka
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Aktualitet6 days agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
