Teknologji
Jeta ‘online’: Si t’i mbroni të dhënat e tuaja nga vjedhja?
Ndonëse rreziku është i madh, janë disa mënyra për tëmbrojtur tëdhenat tuaja në rrjetet sociale.
Published
4 years agoon
By
UBT newsTeksa e doni dhe e përdorni telefonin tuaj çdo ditë për pothuajse gjithçka, tiparet e tij mund të dëmtojnë privatësinë tuaj.
Aplikacionet tuaja, për shembull, do të shikojnë të dhënat tuaja edhe nëse nuk u keni dhënë atyre leje.
Përdorimi i vetëm një programi antivirus nuk mjafton që hakerat të mos zhyten në të dhënat tuaja personale, shkruan Bright Side, transmeton klankosova.tv.
Mos i dërgoni para dikujt që pretendon se është një mik apo anëtar i familjes.
Një mik i ngushtë ose anëtar i familjes ju telefonon nga numri i tyre i zakonshëm dhe ju tregon se ata kanë nevojë për para. Një gjë në të cilën duhet të përqendroheni është zëri i tyre pasi nuk do të jetë i njëjtë. Ata ndoshta do të përpiqen të tingëllojnë shumë të shqetësuar dhe t’ju japin udhëzime se si t’i dërgoni atyre disa para menjëherë, por ju pasi ta mbyllni telefonin, telefononi atë person nga kontaktet tuaja dhe pyesni drejtpërdrejt nëse ju kanë thirrur vërtet. Gjithashtu, telefononi në numrin nga i cili ju kanë telefonuar gjithmonë.
Mos e karikoni telefonin tuaj duke përdorur stacionet e karikimit publik.
Ky mashtrim është ndërtuar nga njerëz të cilët vendosin kioska false të tarifimit në vende shumë publike. Në shumicën e tyre, fundi i marrjes së kordonëve nuk është i dukshëm, që do të thotë se ato mund të jenë të lidhura me një kompjuter. Kështu hakerat marrin qasje në pajisjen tuaj dhe madje instalojnë “Malware”. Është shumë e vështirë të dallosh një stacion të rremë të karikimit nga një i vërtetë dhe kjo është arsyeja pse duhet të shmangni përdorimin e tyre plotësisht.
Përdorni një VPN kur hyni në WiFi publike
Shumë hakera dhe hajdutë të të dhënave mund të jenë përgjuar në WiFi publike duke pritur të vjedhin informacionet private. Një VPN kripton të dhënat tuaja kështu që janë të palexueshme kur dërgohen në një rrjet publik. Ju gjithashtu mund të endeni në internet në mënyrë anonime, pa e ndjekur askush historinë tuaj të shfletimit. Kjo është arsyeja pse Agjencitë e Sigurisë Kibernetike na këshillojnë të mbulojmë gjurmët tona duke përdorur një VPN sa herë që kemi nevojë të përdorim WiFi falas publike.
Shkarkoni një aplikacion për menaxher fjalëkalimesh “Password manager” për të ruajtur fjalëkalimet tuaja
Problemi me fjalëkalimet e shumicës së njerëzve është se ato janë shumë të zakonshme dhe se i ripërdorin ato në shumicën e llogarive të tyre. Në vend që t’i shkruani ato në bllokun e shënimeve të telefonit tuaj, mund të shkarkoni një aplikacion si menaxherin e fjalëkalimeve. Aplikacioni jo vetëm që do të gjenerojë fjalëkalime të forta për ju, por gjithashtu do t’i ruajë të gjithë në një bazë të të dhënave të koduar. I vetmi fjalëkalim që duhet të mbani mend është ai që zhbllokon bazën e të dhënave.
Fshini shpesh historinë tuaj të shfletimit, cookies dhe memorjen e fshehtë
Hakerat shpesh do të përdorin cookies të ruajtura për të marrë qasje në pajisjen tuaj madje pa gjetur fjalëkalimin tuaj. Cookies gjithashtu ruajnë shumë informacione personale si detajet e bankës suaj, diçka që një haker mund ta përdorë në avantazhin e tyre. Kriminelët kibernetikë gjithashtu mund t’ju lidhin në internet dhe pasi të dinë se cilat uebfaqe vizitoni, ata ju dërgojnë email.
Këto posta elektronike duken sikur janë dërguar nga një shërbim që keni përdorur dhe ju kërkojnë detaje personale. Shumë njerëz mund të mashtrohen për të dhënë detajet e tyre dhe kjo është mënyra se si mashtruesit ju vjedhin para. Kjo është arsyeja pse është thelbësore të pastroni shfletuesin tuaj shpesh dhe mos të mos përdorni kurrë tiparin “mbaj mend fjalëkalimin tim”.
Shkarkoni vetëm aplikacione nga Apple ose Google Play.
Ka kaq shumë aplikacione atje të krijuara nga burime të paverifikuara që mund të paraqesin kërcënime të mëdha për pajisjen tuaj. Kërcënimet e para janë viruset, pasi që një aplikacion i paverifikuar nuk kontrollohet gjithmonë nga sistemi i sigurisë së telefonit tonë. Gjithashtu, shumë aplikacione të rreme janë krijuar që të duken saktësisht si aplikacioni i vërtetë dhe të gjejnë mënyra për të sulmuar pajisjen tuaj dhe për të vjedhur paratë tuaja. Të vetmet gjëra që ata do t’ju kërkojnë janë detajet e hyrjes tuaj dhe pasi t’i keni dorëzuar ato, ata marrin qasje në pajisjen tuaj.
Vendosni fshirjen në distancë në telefonin tuaj
Nëse telefoni juaj vidhet ose humbet ndonjëherë, një aplikacion për fshirjen në distancë mund të fshijë të gjitha të dhënat tuaja në mënyrë që të mos bjerë në duar të gabuara. Jo vetëm kaq, por këto aplikacione mund të parandalojnë hajdutët të rikuperojnë skedarët e fshirë, ndërsa e kthejnë telefonin në cilësimet e fabrikës. Sidoqoftë, për të ndodhur gjithçka, telefoni duhet të jetë i ndezur dhe i lidhur me një rrjet. Procesi i fshirjes mund të shkojë keq nëse telefoni është në modalitetin e aeroplanit “Airplan Mode”, nëse hajduti e rindez atë, ose nëse nuk ka lidhje.
Mos e lini Bluetooth të aktivizuar gjatë gjithë ditës
Gjëja më e zakonshme dhe e rrezikshme që mund të ndodhë është që hakerat të kenë qasje në informacionin tuaj personal. Ata gjithashtu mund të përhapin “Malware” dhe viruse të tjera në pajisjen tuaj dhe, për këtë arsye, t’ju mbyllin gojën. Gjëja më alarmante është se pajisja e hakerit nuk duhet të çiftohet me pajisjen tuaj për të qenë në gjendje të bëjë një sulm. Të gjitha pajisjet që përdorin Windows, iOS, Android dhe Linux mund të preken nëse Bluetooth-i i tyre është i ndezur në çdo kohë.
Teknologji
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy. liria fillon nga siguria
Published
23 minutes agoon
November 20, 2025By
UBT News
Në epokën digjitale duket sikur kemi bërë një marrëveshje të heshtur: komoditeti në këmbim të privatësisë.
Çdo klikim, çdo pëlqim dhe çdo hap që bëjmë regjistrohet, analizohet dhe kthehet në të dhëna tregu.
Ndihemi më pak si pronarë të pajisjeve dhe më shumë si produkti që shitet.
Por, a duhet të jetë patjetër kështu?
A është e mundur të përfitojmë nga teknologjia më e fundit pa i dorëzuar çelësat e jetës sonë personale?
Për Lirën – një profesioniste në fillim të karrierës, që e vlerëson autonominë mbi gjithçka, kjo nuk ishte pyetje filozofike. Ishte domosdoshmëri. Ajo u lodh duke u ndjerë e pasigurt sa herë që instalonte një aplikacion të ri apo dërgonte një dokument personal. Ajo kërkonte kontroll. Donte që privatësia e saj të mos ishte një mburojë pasive, por një forcë aktive. Dhe pikërisht këtë forcë e gjeti te Samsung Galaxy.
Themeli i besimit: Knox Vault
Hapi i parë drejt autonomisë ishte të dinte se identiteti i saj ishte i mbrojtur në mënyrë reale. Ajo zbuloi se Samsung nuk e trajton sigurinë vetëm si softuer, por si sistem të fortifikuar fizik.
Këtu hyri në skenë Samsung Knox Vault.
Përfytyroni kasafortë të vërtetë, harduerike, të integruar brenda telefonitm me procesorin dhe memorien e izoluar nga pjesa tjetër e sistemit. Ruhen të dhënat biometrike të Lirës, fjalëkalimet, çelësat e aksesit.
Tani ajo hap telefonin ose përdor aplikacionet bankare me një qetësi të re. Çelësat e identitetit nuk janë më linja kodesh, qëndrojnë të kyçur në një kasafortë që hakerat nuk mund ta prekin.
Kjo siguri e padukshme i dha asaj bazën për të vepruar pa frikë.
Fuqia për të vendosur rregullat: Privacy Dashboard
Dikur Lira kishte ndjesinë se aplikacionet po e vëzhgonin në heshtje. Sot, me Galaxy-n e saj, ajo është personi që vendos rregullat. Me Privacy Dashboard, mjafton një shikim të kuptojë saktësisht cilat aplikacione kanë përdorur kamerën, mikrofonin apo vendndodhjen e saj në 24 orët e fundit.
Dhe nëse diçka nuk i pëlqen? E ndryshon menjëherë. Revokon lejon me një klik.
Telefoni i saj nuk është më një kuti e zezë; është një hapësirë transparente ku ajo kontrollon gjithçka. Transparenca është forma më e pastër e fuqisë.
Autonomia në ndarje: Private Share
Momenti kur Lira ndjeu fuqinë e saj ishte kur duhej të ndante një dokument konfidencial me të dhëna personale. Dikur kjo do t’i shkaktonte ankth. Tani ajo përdori Private Share.
Ajo vendosi rregullat e dërgimit:
• caktoi një afat skadence – skedari do të zhdukej automatikisht pas 24 orësh;
• bllokoi gjithçka, nga screenshot deri te ri-shpërndarja.
Ndau informacionin, ruajti pronësinë. Kur shtypi “Dërgo”, s’humbi kontrollin, përkundrazi e forcoi atë.
Provoni vetë ndjesinë e kontrollit
Lira nuk është specialiste sigurie. Ajo është dikush që vendosi të mos jetë më spektatore në jetën e saj digjitale. Edhe ju mund të bëni të njëjtën gjë.
Me Try Galaxy, Samsung ju lejon të eksploroni ndërfaqen dhe veçoritë e sigurisë së Galaxy direkt nga telefoni që keni aktualisht – pa asnjë angazhim.
Shkarkojeni dhe provoni se çfarë do të thotë të kesh një panel kontrolli për jetën tënde digjitale.
Zbuloni se si privatësia, kur mbrohet siç duhet, nuk është pengesë, por superfuqi – fuqia për të qenë vetvetja, pa frikë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Elon Musk: Brenda 20 viteve puna tradicionale mund të zhduket
Published
2 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Miliarderi i teknologjisë, Elon Musk, bëri një deklaratë të guximshme mbi të ardhmen e punës dhe shoqërisë gjatë Forumit të Investimeve SHBA-Saudite në Uashington.
Ai tha se përparimi i inteligjencës artificiale dhe robotikës humanoide do të ndryshojë ekonominë globale, në një mënyrë që brenda 10 deri në 20 viteve, puna tradicionale nuk do të jetë më e domosdoshme.
Sipas Musk, njerëzit do të punojnë vetëm për kënaqësi, ashtu siç luajnë sporte ose lojëra kompjuterike.
Ai shtoi se teknologjia e avancuar do të eliminojë varfërinë, duke e kthyer mungesën e mjeteve në problem inxhinierik e jo shoqëror.
Robotët do të kryejnë shumicën e punëve, ndërsa njeriu do ketë luksin të zgjedhë nëse dëshiron të punojë apo jo. Ai e krahasoi të ardhmen me mundësinë për të blerë gjithçka në dyqan ose për të rritur vetë ushqimet në oborr, thjesht për kënaqësinë e procesit.
Në të njëjtën konferencë, Musk njoftoi një partneritet strategjik teknologjik: kompania xAI bashkëpunon me Humain, firmë e mbështetur nga shteti saudit, për të ndërtuar qendrën më të madhe të të dhënave të xAI jashtë SHBA-së.
Projekti, i zhvilluar me Nvidia, ka kapacitet deri 500 megavat energji elektrike, duke treguar intensifikimin e garës globale për inteligjencën artificiale. Vizioni i Musk është optimist, ai pranoi se ky ndryshim kërkon kohë, infrastrukturë të re dhe riorganizim të shoqërisë.
Sidoqoftë, drejtimi është i pandalshëm: shoqëria do të evoluojë drejt një realiteti ku puna fizike nuk do të jetë e detyrueshme dhe ku koncepti i parasë mund të humbasë gradualisht rëndësinë.
Nëse këto parashikime realizohen, brezat e ardhshëm mund të jetojnë në një botë ku punë për kënaqësi dhe zgjedhja personale do të jenë norma, duke shënuar një revolucion të ri shoqëror dhe ekonomik. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Teknologjia që rrit jetën e baterisë deri në 6 orë shtesë
Published
3 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Shkencëtarët kanë gjetur një mënyrë për të zgjatur jetën e baterisë së telefonave dhe tabletëve edhe për disa orë.
Ata shpjegojnë se nëse përdoruesit transferojnë të dhënat e aplikacioneve të tyre të preferuara në shërbimet cloud, bateria mund të zgjasë deri në 60% më shumë.
Teknologjia identifikon pjesët e aplikacioneve që konsumojnë më shumë energji dhe i zhvendos ato në cloud duke përdorur një teknikë të quajtur “code-offloading”.
Me këtë metodë, smartfonët mund të zgjasin jetën e baterisë deri në 6 orë shtesë në rastet më të favorshme.
Shkencëtarë kompjuterikë nga Aston University në Birmingham kanë zhvilluar një softuer prototip që ruan të dhënat në një kombinim hibrid, si në cloud ashtu edhe në aplikacion.
Kur aplikacioni ekzekutohet me pjesët që harxhojnë më shumë bateri nga cloud, pajisja nuk përdor komponentët e veta, duke kursyer energji dhe duke zgjatur jetën e baterisë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Apple humbet dizajnerin kryesor të iPhone Air
Published
7 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Abidur Chowdhury, një nga dizajnerët kryesorë që kontribuoi në zhvillimin e iPhone Air, është larguar nga Apple për t’u bashkuar me një startup të paidentifikuar të inteligjencës artificiale.
Chowdhury u bë i njohur për publikun pasi u shfaq në videon prezantuese të iPhone Air.
Edhe pse ai nuk ishte i vetmi përgjegjës për drejtimin e projektit, largimi i tij ka lënë boshllëk të ndjeshëm në ekipin e dizajnit të kompanisë.
Ai i’u bashkua Apple 6 vjet më parë, në një periudhë të afërt me largimin e dizajnerit Jony Ive, i cili themeloi agjencinë kreative, LoveFrom.
Një tjetër projekt i lidhur me Ive, i quajtur io, u ble nga OpenAI, megjithëse Ive dhe LoveFrom vazhdojnë të operojnë si entitete të pavarura.
iPhone Air raportohet se po përballet me shitje të dobëta, por burimet thonë se kjo nuk lidhet drejtpërdrejt me largimin e Chowdhury.
Më herët qarkulluan thashetheme se iPhone Air 2 mund të vonohet, por jo domosdoshmërisht të anulohet plotësisht. /A.Z/UBT News/
Përjetoni avantazhin e privatësisë me Samsung Galaxy. liria fillon nga siguria
Maldivet bëjnë revolucionin anti-duhan: Ndalohet përgjithmonë për të lindurit pas 2007-ës!
Orav përgëzon Hamzën, pas zgjedhjes në krye të PDK-së: Pres me padurim të punoj me të
Agim Ademi flet për shortin e Kosovës
Catherine Zeta-Jones dhe Michael Douglas: 25 vite dashuri të pandryshuar
AUV asgjëson 2934 kilogramë tranguj të konservuar
Zgjedhjet lokale të 12 tetorit, ngrihet aktakuzë ndaj dy personave
4 ditë zgjedhore brenda një viti – KQZ tregon hapat pas shpalljes së zgjedhjeve të parakohshme
Rrezikohet pezullimi i transportit publik në Prishtinë
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
