

Bota
Izraeli pas 7 tetorit, mes dekolonizimit dhe shpërbërjes
Published
8 months agoon
By
EAd SulKa kaluar një vit nga 7 tetori 2023 dhe është koha për të eksploruar, nëse e kuptojmë më mirë këtë ngjarje monumentale dhe gjithçka që pasoi. Për historianët si unë, zakonisht nuk mjafton një vit për të nxjerrë ndonjë përfundim domethënës.
Megjithatë, ajo që ndodhi në 12 muajt e fundit bie brenda një konteksti historik shumë më të gjerë, që shtrihet të paktën në vitin 1948, dhe unë do të argumentoja, madje edhe në vendbanimin e hershëm sionist në Palestinë në fund të shekullit të 19-të.

Kolonizimi dhe dekolonizimi
Procesi i parë është kolonizimi dhe e kundërta e tij – dekolonizimi. Veprimet izraelite si në Rripin e Gazës ashtu edhe në Bregun Perëndimor të pushtuar vitin e kaluar, i dhanë besim të ri përdorimit të këtyre termave binjakë. Ata kaluan nga fjalori i aktivistëve dhe akademikëve të lëvizjes pro-palestineze në punën e gjykatave ndërkombëtare, si Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë.
Akademia dhe media kryesore ende refuzojnë ta përcaktojnë projektin sionist si një kolonial, ose siç përmendet më saktë një projekt kolonial-kolonial. Megjithatë, ndërsa Izraeli e intensifikon kolonizimin e Palestinës në vitin e ardhshëm, kjo mund të nxisë më shumë individë dhe institucione të përcaktojnë realitetin në Palestinë si kolonial dhe luftën palestineze si antikoloniale, dhe të heqin dorë nga trojet për terrorizmin dhe negociatat e paqes.
Në të vërtetë, është koha për të ndaluar përdorimin e gjuhës mashtruese të përhapur nga mediat amerikane dhe perëndimore, si “grupi terrorist Hamas i mbështetur nga Irani” ose “procesi i paqes”, dhe në vend të kësaj të flasim për rezistencën palestineze dhe dekolonizimin e Palestinës nga lumi në det.
Ajo që do të ndihmojë në këtë përpjekje është shpërfillja në rritje e medias kryesore perëndimore, si një burim i besueshëm i analizës dhe i informacionit. Sot, drejtuesit e medias po luftojnë dhëmb e gozhdë kundër çdo ndryshimi të gjuhës, por përfundimisht do të pendoheshin për vendin e saj në anën e gabuar të historisë.
Ky ndryshim i narrativës është i rëndësishëm sepse ka potencialin të ndikojë në politikë – më konkretisht politikën e Partisë Demokratike në Shtetet e Bashkuara. Demokratët më përparimtarë kanë përqafuar tashmë një gjuhë dhe kornizë më të saktë të asaj që po ndodh në Palestinë.
Nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të bërë ndryshime në një administratë demokratike nëse Kamala Harris fiton zgjedhjet, mbetet për t’u parë. Por unë nuk jam i sigurt për një ndryshim të tillë nëse proceset e shpërthimit social brenda Izraelit, cenueshmëria e tij ekonomike në rritje dhe izolimi ndërkombëtar nuk i japin fund përpjekjeve të zbrazëta demokratike për të ringjallur “procesin e paqes” së vdekur.
Nëse Donald Trump fiton, administrata e ardhshme amerikane do të jetë e njëjtë me atë aktuale në rastin më të mirë ose në rastin më të keq, do t’i jepte hapur Izraelit një “carte blanche”.
Pavarësisht se çfarë do të ndodhë në zgjedhjet amerikane muajin e ardhshëm, një gjë do të mbetet e vërtetë: për sa kohë që këto korniza binjake të kolonizimit dhe dekolonizimit injorohen nga ata që kanë fuqinë për të ndaluar gjenocidin në Gaza dhe aventurizmin izraelit gjetkë, ekziston një pak shpresë për të qetësuar rajonin në tërësi.
Shpërbërja e Izraelit
Procesi i dytë që u shfaq me forcë të plotë këtë vit të fundit, ishte shpërbërja e Izraelit dhe kolapsi i mundshëm i projektit sionist.
Ideja origjinale sioniste për vendosjen e një shteti hebre evropian në zemër të botës arabe përmes shpronësimit të palestinezëve ishte e palogjikshme, imorale dhe jopraktike që në fillim.
Ajo ka qëndruar për kaq shumë vite sepse i ka shërbyer një aleance shumë të fuqishme që për arsye fetare, imperialiste dhe ekonomike, e ka konsideruar një shtet të tillë si përmbushës të objektivave ideologjikë ose strategjikë të kujtdo që ishte pjesë e asaj aleance, edhe nëse ndonjëherë këto interesa. kundërshtonin njëra-tjetrën.
Projekti i aleancës për zgjidhjen e një problemi evropian të racizmit përmes kolonizimit dhe imperializmit në mes të botës arabe, po hyn në momentin e tij të së vërtetës.
Ekonomikisht, një Izrael që është përfshirë jo në një luftë të shkurtër të suksesshme si në të kaluarën, por në një luftë të gjatë me pak perspektivë për një fitore totale, nuk është i favorshëm për investime ndërkombëtare dhe përfitime ekonomike.
Politikisht, një Izrael që kryen gjenocid nuk është më tërheqës për hebrenjtë, veçanërisht ata që besojnë se e ardhmja e tyre si besim apo grup kulturor nuk varet nga një shtet hebre dhe në fakt mund të jetë më i sigurt pa të.
Qeveritë e kohës janë ende pjesë e aleancës, por anëtarësimi i tyre varet nga e ardhmja e politikës së bashku. Me këtë dua të them se ngjarjet katastrofike të vitit të kaluar në Palestinë, krahas ngrohjes globale, kriza e imigracionit, varfëria në rritje dhe paqëndrueshmëria në shumë pjesë të botës kanë ekspozuar se sa të distancuara janë shumë elita politike nga aspiratat elementare të popujve të tyre, shqetësimeve dhe nevojave.
Kjo indiferencë do të sfidohet dhe sa herë që përballet me sukses, koalicioni që mbështet kolonizimin izraelit të Palestinës do të dobësohet.
Ajo që nuk pamë në vitin e kaluar është shfaqja e një lidershipi palestinez që pasqyron unitetin mbresëlënës të njerëzve brenda dhe jashtë Palestinës, dhe solidaritetin e lëvizjes globale të mbështetjes për ta. Ndoshta është e tepërt të kërkosh në një moment kaq të errët të historisë së Palestinës, por do të duhet të ndodhë dhe jam shumë pozitiv që do të ndodhë.
12 muajt e ardhshëm do të jenë një kopje më e keqe e vitit të kaluar përsa i përket politikave gjenocidale të Izraelit, përshkallëzimit të dhunës në rajon dhe mbështetjes së vazhdueshme të qeverive, të mbështetura nga mediat e tyre, për këtë trajektore shkatërruese. Por historia na tregon se kështu përfundon një kapitull i tmerrshëm në kronologjinë e një vendi; nuk është se si fillon një e re.
Historianët nuk duhet të parashikojnë të ardhmen, por të paktën mund të artikulojnë një skenar të arsyeshëm për të. Në këtë kuptim, mendoj se është e arsyeshme të thuhet se çështja “nëse” shtypja e palestinezëve do të përfundojë tani mund të zëvendësohet me “kur”. Ne nuk e dimë “kur”, por të gjithë mund të përpiqemi ta realizojmë më shpejt se sa më vonë./ Al Jazeera.
Bota
Kallas: Rusia s’ka shanse kundër NATO-s, aleanca qëndron e bashkuar
Published
10 hours agoon
June 18, 2025By
UBTnews
Shefja e diplomacisë e Bashkimit Evropian, Kaja Kallas, tha se Rusia “s’ka shanse” kundër NATO-s, por aleanca duhet “të qëndrojë e bashkuar” përballë një Moske armiqësore.
Duke folur para mbajtjes së samitit të NATO në Holandë, ku anëtarët e aleancës janë në presion nga Shtetet e Bashkuara për të rritur shpenzimet për mbrojtje, Kallas paralajmëroi se vetëm rritja e shpenzimeve për mbrojtje nuk mjafton për të frenuar Kremlinin.
“Sot, kundër NATO-s dhe BE-së, Rusia s’ka shanse. Por, ne duhet të qëndrojmë të bashkuar”, tha Kallas para Parlamentit Evropian në Strasburg.
“Kur udhëheqësit e NATO-s të takohen javën e ardhshme, mbajtja e unitetit në aleancë është prioritet më i madh sesa rritja e shpenzimeve për mbrojtje”, shtoi kryediplomatja evropiane.
Udhëheqësit e NATO-s po synojnë që të arrijnë pajtim për rritjen e buxheteve për ushtritë kur të takohen në Hagë javën e ardhshme.
Por, aleanca – ku nga 27 vendet anëtare, 23 prej tyre janë shtete të BE-së – po përballet me dilema sa i përket përkushtimit të SHBA-së ndaj mbrojtjes së Evropës.
Bota
Erdogan sulmon Izraelin: Netanyahu ka tejkaluar Hitlerin, po monitorojmë zhvillimet
Published
10 hours agoon
June 18, 2025By
UBTnews
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, ka shprehur mbështetjen e tij “për të drejtën e Iranit për vetëmbrojtje” në konfliktin me Izraelin në Lindjen e Mesme, duke dënuar ashpër sulmet izraelite dhe heshtjen ndërkombëtare ndaj tyre.
Gjatë një takimi të Grupit Parlamentar të Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AK Parti) në Ankara, Erdogan u shpreh se Irani ka të drejtë legjitime dhe natyrore për t’u mbrojtur nga “banditizmi dhe terrorizmi shtetëror” i Izraelit. Ai kritikoi ashpër udhëheqjen izraelite, duke vënë në dukje se kryeministri Benjamin Netanyahu ka tejkaluar në krimet e tij gjenocidale edhe diktatorin Hitler.
Presidenti turk theksoi gjithashtu rolin pasiv dhe heshtjen e Organizatës së Kombeve të Bashkuara dhe institucioneve të tjera ndërkombëtare, si dhe shteteve që nuk reagojnë ndaj dhunës. Ai paralajmëroi se përgjegjës për gjakun e civilëve të pafajshëm, përfshirë fëmijët dhe foshnjat, janë jo vetëm agresorët, por edhe ata që heshtin para kësaj dhune.
Duke iu përgjigjur shqetësimeve për stabilitetin rajonal, Erdogan bëri me dije se Turqia po monitoron nga afër zhvillimet dhe është në gatishmëri të plotë për pasojat që mund të kenë sulmet izraelite ndaj Iranit në rajon. Ai shtoi se autoritetet turke kanë bërë dhe po bëjnë përgatitje për çdo skenar të mundshëm negativ.
Ky qëndrim i Presidentit Erdogan pasqyron tensionet në rritje në Lindjen e Mesme, ndërsa Izraeli intensifikon sulmet ndaj Iranit dhe aleatëve të tij në rajon.

Eksportet japoneze ranë në maj për herë të parë në tetë muaj, duke reflektuar një rënie të ndjeshme të dërgesave të makinave për shkak të tarifave të reja të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, treguan të dhënat qeveritare sot.
Eksportet e Japonisë ranë 1.7 për qind në maj nga një vit më parë, në 8.1 trilionë jen. Ato ishin rritur 2 për qind në prill.
Importet ranë edhe më ndjeshëm, deri në 7.7 për qind, pothuajse katër herë më shumë se muajin e kaluar, duke rënë në 8.8 trilionë jen.
Kështu, Japonia regjistroi një deficit prej 637.6 miliardë jenësh në tregtinë e saj me botën në maj, treguan të dhënat zyrtare, raporton KosovaPress.
SHBA-të mbetën destinacioni kryesor i eksportit të Japonisë në maj, por me një vlerë dërgesash prej 11.1 për qind më të ulët se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Dërgesat e makinave ranë 24.7 për qind, dhe dërgesat e pjesëve të makinave 19 për qind për shkak të tarifave të reja prej 25 për qind të SHBA-së për atë kategori produktesh.
Vëllimi i eksporteve të makinave në tregun amerikan ra vetëm 3.9 për qind, duke treguar se shumica dërmuese e eksportuesve kryesorë japonezë nuk e kanë kaluar koston e tarifave te klientët e tyre.
Kina ishte destinacioni i dytë më i madh i eksportit të Japonisë në maj, me dërgesa që ranë me 8.8 për qind.
Bota
Kina reagon ndaj kërcënimit amerikan për Ali Khamenei
Published
10 hours agoon
June 18, 2025By
UBTnews
Kina i kërkoi Shteteve të Bashkuara të Amerikës të përdorin “ndikimin e saj të veçantë” mbi Izraelin për të lehtësuar konfliktin me Iranin dhe për të mos e zgjeruar atë më tej, pasi presidenti Donald Trump e paralajmëroi Teheranin me një kërkesë për dorëzim pa kushte për çështjen bërthamore.
Trump paralajmëroi Ali Khamenei se SHBA-ja e di se ku fshihet ai dhe se është një “objektiv i lehtë”, megjithëse i sigurt “për momentin”. Trump shtoi në platformën e tij Truth Social: “Durimi ynë po mbaron”.
Trump po i kërkon Iranit të bëjë një marrëveshje të fundit që i jep fund luftës. Ai thotë se nuk do ta lejojë Iranin të ndërtojë një bombë bërthamore.
Në një konferencë të rregullt për shtyp të mërkurën, Lin Jian, një zëdhënës i Ministrisë së Punëve të Jashtme kineze, u pyet për përgjigjen e Pekinit ndaj komenteve të Trump në lidhje me Khameinin dhe Iranin.
“Kina është thellësisht e shqetësuar për zhvillimet e situatës aktuale“, tha Lin. “Ne kundërshtojmë çdo akt që shkel qëllimet dhe parimet e Kartës së OKB-së, dhe shkel sovranitetin, sigurinë dhe integritetin territorial të vendeve të tjera. Përshkallëzimi i situatës në Lindjen e Mesme nuk i shërben interesit të askujt, raporton KosovaPress.
“Vendet që kanë ndikim të veçantë mbi Izraelin duhet të marrin qëndrime objektive dhe të drejta, të marrin përsipër përgjegjësitë e tyre dhe të luajnë një rol aktiv dhe konstruktiv në lehtësimin e situatës dhe shmangien e zgjerimit të konfliktit.”
Avionët luftarakë izraelitë sulmuan kryeqytetin e Iranit gjatë natës dhe të mërkurën, duke goditur një strukturë të përdorur për të bërë centrifuga uraniumi dhe një tjetër që prodhonte komponentë raketash, tha ushtria izraelite.
Dyqanet janë mbyllur në të gjithë kryeqytetin e Iranit, Teheran, përfshirë Pazarin e Madh të famshëm, ndërsa njerëzit presin në tubacionet e gazit dhe mbushin rrugët që të çojnë jashtë qytetit për t’i shpëtuar sulmit.
Irani ka qëlluar rreth 400 raketa dhe qindra dronë në sulme hakmarrëse që kanë vrarë të paktën 24 persona në Izrael dhe kanë plagosur qindra të tjerë.
Disa kanë goditur ndërtesa apartamentesh në Izraelin qendror, duke shkaktuar dëme të mëdha, dhe sirenat e sulmeve ajrore i kanë detyruar vazhdimisht izraelitët të fshihen.

I dënuar me 30 vite burg: R. Kelly dërgohet me urgjencë në spital

Ky gabim i zakonshëm me kondicionerin dëmton shëndetin tuaj

YouTube penalizon përdoruesit që nuk duan reklama

Osmani: Aleanca me SHBA, BE e partneriteti me NATO janë në ADN-në e shtetësisë sonë

FSK-ja zhvillon stërvitje të përbashkët me ushtarët e Iowas

Podujeva me ndërprerje të furnizimit me ujë nesër e pasnesër, shkak punimet teknike

Çeku pret në takim ekipin e xhudos pas suksesit në Kampionatin Botëror

Kallas: Rusia s’ka shanse kundër NATO-s, aleanca qëndron e bashkuar

Erdogan sulmon Izraelin: Netanyahu ka tejkaluar Hitlerin, po monitorojmë zhvillimet
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore