Qendra Kombëtare e Muzeumeve Berat ka bërë të ditur për një thesar të padiskutueshëm të trashëgimisë kulturore: kapakët e unjgjillit të realizuar me mjeshtëri në ar e argjend. Këto vepra të mrekullueshme janë pjesë e koleksionit të Muzeut Ikonografik “Onufri” dhe janë ekspozuar me krenari në një prej stendave të tij, shkruhet në Agjencinë Telegrafike Shqiptare.

Me një detaj impresionues, kapakët e unjgjillit shfaqin skena biblike nga Testamenti i Ri, veçanërisht nga jeta e Krishtit. Përjetësojnë momente të historisë së krishterimit, duke i dhënë tyre një interpretim artistik dhe spiritual të pazëvendësueshëm.

Në mënyrë të veçantë, një prej tyre, datuar në vitin 1755, mban një mbishkrim në gjuhën greke që na jep shumë informacione. Sipas përkthimit të Theofan Popës, autorësia e kësaj pune del të jetë e një mjeshtërie të rrallë, Petuos Mokrundi nga Mokra, mësohet nga ATSH.

Ky njoftim vë në dukje rolin dhe rëndësinë e Qendrës Muzeore Berat, një institucion që drejtohet nga Ministria e Kulturës dhe që ka nën përkujdesje koleksionet e shumta të trashëgimisë kulturore në qytetin e Beratit dhe zonën përreth. Muzeu Ikonografik “Onufri” është vetëm një nga shumë ndërtesa që kujdesen për ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë së Beratit, një qytet i njohur për pasurinë e tij kulturore dhe historike.

Muzeu i Ikonografisë dhe Muzeu Etnografik janë dy qendra të rëndësishme që përfaqësojnë thesaret e kulturës dhe historisë së Beratit dhe rajonit përreth. Në këto institucione të rëndësishme ruhen dhe promovohen koleksione të çmuara, që shënojnë një pasuri të vërtetë të trashëgimisë kulturore. Berati, një qendër e rëndësishme e zhvilluar, veçanërisht në shekullin XVII, ka qenë një vend ku janë grumbulluar, prodhuar dhe ruajtur vlera të jashtëzakonshme kulturore. Këto vlera janë thesare të vërteta të cilat përfaqësojnë rrënjët e thella të kulturës kombëtare.

Nëpërmjet punës së vazhdueshme të muzeut, këto vlera janë të hapura për publikun dhe ndihmojnë në të kuptuarin dhe vlerësimin e trashëgimisë së pasur të këtij qyteti të bukur. Përmes ekspozitave dhe aktiviteteve të tjera kulturore, këto institucione bëjnë që të përjetohet dhe të vlerësohet në mënyrë të plotë trashëgimia e Beratit dhe rajonit të tij./UBTNews/

Dita Botërore e Librit dhe të Drejtave të Autorit është një festë e rëndësishme për të ndarë gëzimin dhe vlerën e leximit dhe librave. Në çdo anë të globit, sot, më 23 prill, festimet shtrihen për të nderuar fuqinë dhe ndikimin e librave dhe lidhjen e pashmangshme midis të kaluarës dhe të ardhmes, një urë që bashkon brezat dhe kulturat.

Në kështjellën e fjalëve, Sibel Halimi, Drejtoreshë e Kulturës në Komunën e Prishtinës, përmes rrjetit të saj social në Facebook, ka njoftuar se në Ditën e Librit,  Ambasada e Malit të Zi, Drejtoria e Kulturës së Komunës së Prishtinës dhe Shoqata e Artistëve dhe Intelektualëve “Art Club” organizon shfaqjen e filmit dokumentar “Në teh të erës” në nderim të poetit, studiuesit dhe profesorit Basri Çapriqi. Filmi do të shfaqet në Kino Armata në Prishtinë, të martën, më 23 prill të vitit 2024 në orën shtatë të mbrëmjes.

Në Ditën Botërore të Librit, presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajam Begaj, ndan një moment të veçantë me librashitësin, Ndriçim Ziu, i cili me vite ka shërbyer si “biblotekari i rrugës”. Në një postim të ndarë në rrjetin social në Facebook, presidenti Begaj shkruan për këtë takim: “Me bukinistin e qytetit të Elbasanit, që ka lexuar çdo libër që gjendet në librarinë e tij shëtitëse. Vendosa të ndaj këtë postim sot për të nderuar fisnikërinë e të lexuarit”.

Ndërsa bëhet e ditur nëpërmjet mediave shqiptare, Ndriçim Ziu, me një stivë libra përpara tij, jo vetëm që i shet ato, por gjithashtu i lexon ato me përkushtim, duke u bërë një katalizator i një ndërthurrjeje të bukur midis botës reale dhe asaj të librave.

https://www.facebook.com/reel/954793762613738

Në këtë ditë të veçantë, UNESCO dhe organizatat ndërkombëtare përfaqësuese të tre sektorëve kryesorë të industrisë së librit – botuesit, shitësit e librave dhe bibliotekat, vendosin një Kryeqytet Botëror të Librit për të mbajtur flakën e promovimit të kulturës së librave. Me aktivitete të ndryshme dhe inovative, këto organizata japin një impakt të veçantë festimeve të kësaj dite, nxitur leximin dhe kulturën letrare në mbarë botën, shkruhet në faqen kryesore të UNESCO.

23 Prilli është një datë e ngjarjeve të rëndësishme për letërsinë botërore. Është dita kur ndërruan jetë një sërë autorësh të dalluar, si William Shakespeare, Miguel de Cervantes dhe Inca Garcilaso de la Vega. Zgjedhja e kësaj date për të qenë Dita Botërore e Librit ishte një nderim i qëlluar për të gjithë autorët dhe librat në nivel global. Në Konferencën e Përgjithshme të UNESCO-s, e mbajtur në Paris në 1995, vendosur që të bëhet një ditë për të nderuar librat dhe autorët, dhe për të inkurajuar qasjen në dije për të gjithë.

Mesazhi i Audrey Azoulay, Drejtoreshë e Përgjithshme e UNESCO-s, për Ditën Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit, 23 Prill 2024, është një shprehje e thellësisë dhe rëndësisë së librit në shoqëri. Ajo thekson rolin kryesor që librat kanë në edukim, informim, argëtim, dhe për të kuptuar botën dhe diversitetin gjuhësor.

Në mesazhin e saj, në formë të shkruar për faqen zyrtare të UNESCO, Azoulay gjithashtu bën të ditur angazhimin e UNESCO-s në mbështetjen e botimeve në gjuhë indigjene dhe rajonale, duke përfshirë projekte si “What Makes as Human” dhe serinë “Bintou & Issa”. Ajo gjithashtu thekson rëndësinë e përfshirjes së të rinjve në lexim dhe edukimin mbi trashëgiminë kulturore të tyre. Azoulay fton të gjithë të angazhohen në mbështetjen e leximit dhe kulturës në Ditën Botërore të Librit dhe të Drejtës së Autorit, duke e bërë të qartë se pas çdo libri ka një botë të pasur të dijeve dhe aftësive, dhe se mbështetja e autorëve dhe të gjithë atyre që janë të përfshirë në industrinë e librit është e rëndësishme.

UNESCO mbështet sektorin e botimeve dhe fuqinë e leximit përmes rrjetit të saj të Kryeqyteteve Botërore të Librit, i krijuar për të përforcuar edukimin e shkrim-leximit dhe për të promovuar mbrojtjen e të drejtës së autorit dhe lirinë e shprehjes.

”Strasburgu, Francë, është caktuar Kryeqyteti Botëror i Librit i vitit 2024. Objektivi është që librat të bëhen mjeti i preferuar si për komunikimin e shqetësimeve mjedisore të kohës sonë, ashtu edhe për ndarjen e njohurive shkencore shoqëruese. Së fundi, ne jemi të përkushtuar të mbështesim shpërblimin e drejtë të të gjithë atyre që janë të përfshirë në industrinë e librit, duke filluar nga autorët. Në fund të fundit, pas çdo libri ka një zinxhir të tërë njohurish dhe aftësish që kanë çuar në krijimin e tij”, shkruan  drejtoresha e UNESCO duke ftuar të festoni leximin dhe kulturën, por edhe të angazhoheni për mbështetjen e tyre/UBTNews/

Përmbledhi: © Dionesa Ebibi

Në hijen e qytetit të Tiranës, në këndin që përshëndet dijen me të gjitha hovet e saj, një ngjarje e rëndësishme po zhvillohet. Panairi i tretë mbarëkombëtar i librit akademik dhe shkencor ka filluar në qytetin e Tiranës, më datë 23 prill dhe do të zgjasë deri më 25 prill të këtij muaji. Ky panair është rezultat i një nisme të përbashkët të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe Akademisë së Shkencave e Arteve të Kosovës, duke sjellë së bashku frymën dhe pasionin për dijen dhe kërkimin.

Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës kanë publikuar programin e ngjarjes dhe në vizionin e evenit kanë shkruar se qëllimi i këtij panairi është të bëjë të njohura arritjet më të rëndësishme në botimet akademike, shkencore dhe universitare, duke u fokusuar në promovimin e shkencëtarit dhe studiuesit shqiptar në skenën ndërkombëtare.

“Nëpërmjet këtij panairi, kemi synuar të tregojmë se libri akademik dhe shkencor është një pasuri e përbashkët që kërkon angazhim të përbashkët për të arritur lexuesin dhe për të shpërndarë dijen në mënyrë të drejtë dhe efektive”, shkruhet në programin e ASHAK-ut.

Tri ditët e këtij panairi do të jenë një festë e dijes, një festë ku autorët, botuesit, akademikët, studiuesit dhe të gjithë ata që janë të lidhur me botimin dhe kërkimin shkencor do të bashkohen për të ndarë ide, për të promovuar punën e tyre dhe për të diskutuar mbi temat më të rëndësishme të dijes shqiptare. Në ditën e parë, Akademia e Shkencave e Shqipërisë sjell një prezantim të veçantë për organizimin e çmimeve shkencore për vitin 2024. Në këtë prezantim, prezantuesit kryesorë janë Akad. Skënder Gjinushi, Kryetar i ASH, dhe Akad. Shaban Sinani, Sekretar shkencor i ASH.

Në Seksionin e Gjuhësisë dhe Letërsisë të ASHAK, do të shfaqen vepra të shquara si “Kënga e cjapit”, një dramë klasike shqiptare e autorit akademik Kujtim Shala, dhe “Shqipja standarde sot”, materiale të një konference shkencore të drejtuar nga Prof. Sabri Hamiti. Botimet në këtë seksion do të paraqiten nga Prof. Nysret Krasniqi, akad. Kujtim Shala, akad. Rexhep Ismajli, prof. Bardh Rugova, dhe prof. Shkumbin Munishi, në Institutet Albanologjike (sheshi Nënë Tereza, nr. 3).

Poashtu për një fjalë përshëndetëse do të prezantohet dr. Aleš Bošnjak, drejtor i Institutit të Shkencave të Informacionit, Slloveni. Më pas, Msc. Mirlona Buzo, drejtuese e QKPISH, do të prezantojë qendrën në një seancë të veçantë.

Gjatë Ditës Ndërkombëtare të Librit dhe e së Drejtës së Autorit, kalendari i promovimeve për ditën e parë, 23 prill 2024, përfshinë një gamë të gjerë të aktiviteteve. Seksioni i Shkencave Shoqërore dhe Albanologjike do të prezantojë konferenca të tilla si “Shteti i së drejtës në proceset integruese të Shqipërisë” dhe “Mbi zhvillimin e mirëqenies”. Më pas, MEKI, QKLL dhe DDA do të trajtojnë temat e librit akademik dhe të drejtën e autorit. Në fund, Universiteti Mesdhetar i Shqipërisë dhe Qendra e Botimeve Enciklopedike dhe Albanologjike do të prezantojnë projekte dhe botime të rëndësishme në fushën e dijes dhe kulturës shqiptare, ku për tri ditë rresht do të ketë prezantime të ndryshme të punimeve shkencore.

Panairi është një ngjarje e rëndësishme që mbledh një varg të gjerë pjesëmarrësish nga institucionet dhe organizatat më të rëndësishme të dijes dhe kulturës në hapësirën shqiptare. Disa nga pjesëmarrësit kryesorë janë Akademia e Shkencave e Shqipërisë dhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës janë pjesëmarrësit kryesorë, që përfaqësojnë elitën shkencore dhe kulturore të dy vendeve. Në aspektin shkencor, institute dhe qendra shkencore publike nga Shqipëria dhe Kosova si Instituti i Arkeologjisë, Instituti i Historisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, dhe shumë të tjera janë prezente për të ndarë studimet dhe zbulimet e tyre. Universitetet publike nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia e Veriut janë të përfaqësuara gjithashtu. Institucionet e arsimit të lartë si Universiteti i Tiranës, Universiteti i Prishtinës, Universiteti i Shkupit dhe shumë të tjera sjellin kontributin e tyre në fushën e dijes dhe edukimit.

Nga ana e enteve botuese jopublike, Shtëpia botuese Toena, Shtëpia botuese Argeta LMG dhe Qendra e Botimeve për Diasporën janë pjesë e kësaj ngjarjeje, duke prezantuar botimet e tyre të fundit dhe duke promovuar kulturën letrare dhe shkencore.

Kjo pjesëmarrje e gjerë dhe e diversifikuar shënon një bashkëpunim të ngushtë midis aktorëve të dijes dhe kulturës, duke krijuar një platformë të rëndësishme për shkëmbimin e ideve dhe njohurive në nivel kombëtar dhe rajonal./UBTNews/

© Dionesa Ebibi

Programin e plotë mund ta gjeni në këtë link: https://ashak.org/panairi-i-3-te-mbarekombetar-i-librit-akademik-dhe-shkencor/

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka bërë të ditur se Kosova është i vetmi shtet i Evropës që këtë vit ka fituar çmim në Bienalen e Venedikut. Ai me anë të një postimi në rrjetin social Facebook, ka deklaruar se Kosova këtë ditë shënon historinë duke pranuar shpërblim si përfaqësim shtetëror për herë të parë.

“Ditën e nisëm në selinë e Bienales së Venedikut, brenda sallës historike ku për 60 vjet janë ndarë çmime për artin dhe artistët më të mirë të botës. Republika e Kosovës këtë ditë do të shënonte historinë duke pranuar shpërblim si përfaqësim shtetëror për herë të parë. Për kontekst dhe perspektivë, nga të gjitha shpërblimet e fituara këtë edicion, i vetmi shtet nga vendet e Evropës me çmim të fituar, është Kosova. Doruntina, Erëmira e Hana, nga podiumi ku pranonin mirënjohjen, reflektonin shumë porosi. Tregimin e zakonshëm të grave të jashtëzakonshme në realitetin e vështirë të punës dhe shtëpisë. Fuqinë e gjithë ekipit të pavijonit, plot profesionalizëm dhe vetëmohim. Dëshirën e flaktë për t’i treguar botës sa shumë potencial dhe energji jeton brenda nesh. Dhe që Republika e Kosovës është këtu për të vazhduar së qenuri gjithmonë”, ka shkruar Çeku.

Ministri ka uruar të gjithë për këtë fitore.

“Festën e vërtetë e mbajtëm në shtëpinë e pavijonit tonë, në ndërtesën Museo Storico Navale, ku bashkë me ekipin e pavijonit, familjarët, miqtë dhe komunitetin e artit nga Kosova që kishte ardhur për mbështetje, ngritëm dolli për këtë sukses të madh, dhe për të gjitha mundësitë e reja që do të hapen nga ky moment i rëndësishëm. Urime të gjithëve, e faleminderit Dori, Era dhe Hana”, ka thënë Çeku.