Ish-presidenti kroat Ivo Josipoviq po e sheh propozimin e presidentit malazes Milo Gjukanoviq mbi pandryshueshmërinë e kufijve në Ballkanin Perëndimor, i cili nuk mori mbështetjen e pjesëmarrësve në samitin e fundit Brdo-Brioni, si një përpjekje për të parandaluar të gjitha konfliktet e mundshme midis vendeve në rajon.
Në një intervistë për portalin gradski, Josipoviq tha se qëndrimi i Serbisë ndaj Kosovës është rreziku më i madh për paqen në Ballkanin Perëndimor dhe se Kroacia, për shkak të rrethanave objektive të shkaktuara nga pandemia e koronavirusit, nuk i përdori më së miri gjashtë -muajt e presidencës së BE-së, njofton Klan Kosova.
“Propozimi i Presidentit Milo Đukanoviq mbi paprekshmërinë e kufijve në Ballkanin Perëndimor kishte një mesazh të mirë dhe ishte në funksion të parandalimit të çdo konflikti, i cili, historia na mëson, mund të kthehet në konflikte të armatosura”, ka deklaruar Presidenti Josipoviq.
“Megjithatë, një pamje realiste e gjendjes së punëve sugjeron që një propozim i tillë nuk pritej të pranohej”.
Pse?
Josipoviq: Së pari, sepse disa vende kanë mendime të ndryshme rreth kufijve që nuk duhet të ndryshohen. Ne e dimë se problemi më i madh është marrëdhënia midis Serbisë dhe Kosovës. Serbia, nga pandryshueshmëria e kufijve, me siguri do të thotë se Kosova është pjesë e Serbisë, dhe Kosova, si shumica e botës, beson se është një shtet sovran i sapo krijuar me kufij të tillë si Kosova i kishte gjatë RSFJ-së. Dhe disa vende të tjera, megjithëse e pranojnë parimin e pandryshueshmërisë së kufijve, kanë mosmarrëveshje reciproke se ku është, në fakt, kufiri. Këtu, Kroacia nuk ka përcaktuar ende përfundimisht kufirin me Slloveninë, Bosnje e Hercegovinwn, Serbinë ose Malin e Zi.
Për fat të mirë, nuk do të them mosmarrëveshje por keqkuptime se ku është kufiri i njohur ndërkombëtarisht, i cili nuk duhet të ndryshohet, nuk janë “të nxehtë”, dhe regjimet e përkohshme të vendosura ligjërisht ose faktikisht funksionojnë mirë. Sidoqoftë, unë mendoj se Presidenti Gjukanoviq kryesisht kishte parasysh rregullimin e mundshëm midis Serbisë dhe Kosovës në lidhje me shkëmbimin e territoreve. Është një propozim ambivalent, i cili, megjithatë, kryesisht nuk mbështetet nga bashkësia ndërkombëtare.
Cili është pozicioni i Kroacisë?
Më në fund, a ka përdorur Kroacia presidencën e BE në mënyrën e duhur kur bëhet fjalë për Ballkanin Perëndimor?
Josipoviq: Kroacia nuk pati fat me presidencën e saj, e cila ra në momentin më të keq, në një nga majat e pandemisë. Kroacia, si një çështje e spikatur e mandatit të saj, kërkoi të ashtuquajturën Ballkani Perëndimor dhe ua deklaroi fqinjëve të tij sepse dëshiron t’i ndihmojë ata të hyjnë në BE sa më shpejt të jetë e mundur. Ka pasur një progres, por, pa dyshim, jo vendimtar. Në një kohë kur politikanët e BE ishin të zënë me pandemi, migrim dhe krizë ekonomike, ne në Kroaci dhe tërmet, interesi për Ballkanin Perëndimor, veçanërisht në Bosnje e Hercegovinw, ishte i ulët. Mosgatishmëria e politikanëve në Bosnje e Hercegovinws për të zgjidhur mosmarrëveshjet e tyre me marrëveshje, ngërçi në negociata midis Serbisë dhe Kosovës, ngjarjet “emocionuese” në Malin e Zi dhe vështirësitë që Maqedonia e Veriut ka me fqinjët e saj, nuk ishin një mjedis i mirë për disa nga BE-të kryesore hapat drejt Ballkanit Perëndimor.
Çfarë mund të presim nga presidenca e ardhshme e Sllovenisë në BE?
Josipoviq: Supozoj se Sllovenia do të përqendrohet gjithashtu në Ballkanin Perëndimor si një pjesë e ardhshme e BE-sw. Sllovenia ka interesa serioze ekonomike në vendet e ish-Jugosllavisë, si dhe lidhje të rëndësishme demografike, familjare, kulturore dhe të tjera me Ballkanin Perëndimor. Përveç kësaj, Sllovenia do të trashëgojë disa nga problemet e pandemisë, migrantëve, Shengenit, marrëdhëniet me Rusinë, Kinën dhe Shtetet e Bashkuara.
Deri në çfarë mase fluksi i dokumenteve ‘’non-paper’’, i pari i cili i atribuohet Kryeministrit të Sllovenisë Janez Janša, ka kontribuar në (jo) stabilitetin e Ballkanit Perëndimor?
Josipoviq: Sado tronditëse mund të duken për publikun disa nga këto letra, unë nuk mendoj se ato kishin kapacitetin për të minuar stabilitetin e Ballkanit Perëndimor. Unë mendoj se të gjithë e kuptuan se kjo është një praktikë e zakonshme politike e “ndjenjës” së pranueshmërisë së zgjidhjeve të caktuara.
Tronditja e pretenduar për propozimin e Janša dukej si një destabilizim i caktuar për shkak të publicitetit në media, si dhe reagimeve të ashpra. Por efekti praktik i asaj letre është në të vërtetë pothuajse inekzistent.
Asnjë?
Josipoviq: Po, sepse nuk e shoh që ai me të vërtetë destabilizoi ose prishi marrëdhëniet në ndonjë vend, veçanërisht jo në rajon. Ai ishte aq i papranueshëm sa që, në fakt, të gjithë hoqën dorë nga autorësia e tij. Sot, pothuajse askush nuk e përmend këtë letër si të rëndësishme.
Si i interpretoni rezultatet e zgjedhjeve të fundit lokale në Kroaci?
Josipoviq: Pak a shumë gjithçka është thënë. Ka pasur disa surpriza, ka gjithmonë disa. Por drejtimi i përgjithshëm i zhvillimit të skenës politike është mjaft i pritshëm. Qytetarët e pakënaqur me partitë e krijuara, në një masë të madhe, madje befasuese, iu drejtuan kandidatëve të pavarur dhe partive të reja si MOŽEMO. HDZ ka mbetur partia më e fortë për sa i përket numrit të vendeve, por rezultatet në qytetet më të mëdha, përveç Osijek, janë shkatërruese për HDZ.
Aktualitet3 weeks ago
Kërkime2 months ago
Aktualitet2 months ago
Lajmet nga UBT3 months ago