Teknologji

Inteligjenca Artificiale nuk është gati të kopjojë trurin e njeriut, dhe ndoshta s’do të jetë kurrë

Published

on

Nga Riccardo Manzotti

Ajo mund të quhet fare mirë një gjëegjëzë e kohëve moderne:”Dëgjon por nuk kupton, flet por nuk di të mendojë, vëzhgon por nuk sheh. Çfarë është?”. Sot përgjigja është: Inteligjenca Artificiale (AI).

Ndërsa deri vonë nuk mund të thuhej se makinat ishin në gjendje që t’i kryenin këto aktivitete, vitet e fundit, falë zhvillimit të algoritmeve të Mësimit të Thellë dhe përdorimit të sasive të mëdha të informacionit të Big Data, Inteligjenca Artificiale është bërë e aftë të dëgjojë, të flasë dhe të shohë.

Nëse doni një shembull të afërt, mjafton të ndizni celularin tuaj, dhe ai do të jetë në gjendje që t’ju njohë. Pra të shohë fytyrën tuaj, dhe të zhbllokojë funksionet e tij vetëm nëse jeni vërtet ju. Megjithatë, gjatë kryerjes së këtij funksioni (thuajse të pagabueshëm), a ju ka parë vërtetë telefoni celular?

Duket se nuk është kështu. Telefoni celular përzgjedh një funksion, njohjen tuaj, por ai nuk është një person, një subjekt i vetëdijshëm që ju sheh. Telefoni celular ju njeh, por nuk ju sheh. Në mënyrë të ngjashme, të gjithë robotët dhe algoritmet, që premtojnë të njohin gjuhën natyrore dhe zërin tonë, e bëjnë punën e tyre gjithnjë e më shumë si njerëzit.

Raste të famshme të tilla si GPT-3 apo Replika prodhojnë tekste, të cilat do t’i kishin zili shumë të rinj të diplomuar, por ato nuk e dinë kuptimin e fjalëve që përpunojnë. Këta robotë përpunojnë fjalë për të prodhuar përgjigje që i ngjajnë përgjigjeve të një qenie njerëzore në të gjitha aspektet, por nuk e dinë se çfarë kuptimi kanë ato.

Për të kuptuar saktësisht situatën e një inteligjence artificiale dhe marrëdhënien e saj (apo mungesën e marrëdhënies) me kuptimin, mund të shohim një analogji të thjeshtë me të verbrit që nga lindja që flasin për ngjyrat. Imagjinoni sikur të mos keni parë kurrë ndonjëherë ngjyra:ju jeni një person i verbër.

Megjithatë keni jetuar gjithmonë në një komunitet që ka parë, dhe ju e dini që objektet kanë një veti “misterioze” që të gjithë i quajnë ngjyra. Po ashtu ju i njihni marrëdhëniet midis ngjyrave (për shembull e dini që e kuqja dhe jeshilja janë shumë të ndryshme nga njëra -tjetra, ndërsa e kuqja dhe roza janë disi të përafërta).

Në këtë mënyrë ju jeni në gjendje të flisni në mënyrën e duhur mbi ngjyrat, por ju nuk e dini se cila është përvoja e të parit të tyre. Bëhet fjalë për një eksperiment të famshëm mbi mendimit që u krye nga filozofi amerikan Frenk Xhekson në vitet 1980. Pra Inteligjenca Artificiale është pak si ai i verbri që në lindje, që flet për ngjyrat.

Vetëm se ai nuk është vetëm i verbër që nga lindja, por ajo është gjithashtu i shurdhër, nuk ka ndjesinë e prekjes, nuk ka shijuar apo nuhatur kurrë. Kjo është situata në të cilën ndodhet në këtë moment Inteligjenca Artificiale. Falë celularëve tanë, ajo merr miliarda informacione çdo sekondë, por ky informacion është i pakuptimtë, pasi fjala “e kuqe” nuk ka asnjë kuptim për një person të lindur të verbër.

Nuk ka dyshim se kjo gjendje e AI nuk është vetëm një problem filozofik, por ai ka pasoja të mëdha praktike, të cilat ne mund t’i përmbledhim në fjalën “Faleni pasi nuk e di se çfarë po bën!”. Përpunimi i gjuhës natyrale, mbështet biznesin e Google dhe Facebook (dhe së fundmi edhe të Microsoft që bleu OpenAI).

Dy studiues të Google, Timnit Gebru dhe Margaret Miçëll, u pushuan nga puna sepse botuan një artikull që vinte në dyshim rreziqet e krijimit të Inteligjencës Artificiale, pa një kuptim të vërtetë të informacionit që përpunon ajo: Si mund të jemi të sigurt kur makinat marrin vendime mbi njerëzit, kur ato nuk e përjetojnë botën si ne? Si mund të merren vendime për qeniet njerëzore, nëse nuk jeni vetë njerëz?

Artikulli nga Gebru dhe Miçëell ka një titull shumë domethënës “Rreziqet nga papagallët stokastikë”. Papagajtë stokastikë, nuk janë asgjë më shumë sesa Inteligjenca Artificiale që prodhojnë gjuhë natyrale pa e ditur kuptimin e saj.

Ashtu si kalorësi inekzistent i Kalvinit, që ishte një armaturë e mrekullueshme që mposhtte çdo qenie tjetër njerëzore, por që brenda nuk kishte asgjë brenda përveç zbrazëtisë. Edhe sot Inteligjenca Artificiale është një guackë që përmban funksione gjithnjë e më të sofistikuara, por që nga brenda nuk ka asgjë tjetër.

Ne njerëzit funksionojmë (ndonjëherë edhe jo mirë), por mbi të gjitha ne ekzistojmë dhe perceptojmë. Inteligjenca Artificiale nuk e realizon dot ende këtë. Ajo dëgjon por nuk kupton, flet por nuk di të artikulojë vetë, sheh por jo si ne njerëzit. / “Linkiesta” – Bota.al

Continue Reading

Teknologji

TikTok ndryshon rregullat e lojës – aplikacioni tregon se çfarë është përmirësuar

Published

on

Rrjeti i njohur social ka shtuar mjet që do t’u mundësojë përdoruesve të mbrojnë llogarinë e tyre.

Edhe pse e ardhmja e TikTok-ut është ende e pasigurt, aplikacioni vazhdon të marrë funksione dhe përmirësime të reja.

Funksioni më i ri quhet Security Checkup dhe ka rol në mbrojtjen e llogarisë së përdoruesit.

Mjeti mund të gjendet duke shkuar në Settings and privacy > Security & permissions në aplikacionin TikTok.

Ideja pas funksionit Security Checkup është që përdoruesve t’u lehtësohen veprimet siç janë lidhja e numrit të telefonit dhe adresës së emailit për të siguruar një metodë shtesë të kyçjes, më pas aktivizimi i verifikimit me dy faktorë, konfigurimi i çelësit të aksesit dhe aktivizimi i mundësive biometrike për identifikimin, siç është njohja e fytyrës.

Përveç kësaj, përdoruesit tani mund të shohin cilët pajisje janë kyçur në llogarinë e tyre, dhe është e mundur të ndaloni qasjen për çdo pajisje që nuk e njihni ose që nuk e përdorni më.

Për më tepër, TikTok do të shënojë dhe raportojë çdo sjellje të pazakontë që detekton në llogarinë e përdoruesit.

Continue Reading

Teknologji

‘Oppo Find X8 Ultra’ shpallet si telefoni më i mirë i vitit 2025

Published

on

Oppo Find X8 Ultra, i prezantuar në fillim të këtij muaji, ka tërhequr vëmendje për dizajnin dhe specifikat e tij të avancuara.

Ky telefon ka mbrojtje IP68 dhe IP69, është më i hollë dhe më i qëndrueshëm se paraardhësi, dhe kaloi testin e rezistencës ndaj rënies me vlerësimin më të lartë.

Pajisja ofron ekran OLED 6.82 inç me shpejtësi rifreskimi 120 Hz dhe shkëlqim deri në 1600 nit. Bateria 6100 mAh mbështet mbushjen e shpejtë (100W me tel dhe 50W pa tel).

Kamera kryesore 50 MP, dy kamera periskopi 50 MP me zmadhim optik 3x dhe 6x, si dhe kamera True Chroma me përpunimin e Hasselblad ofrojnë performancë të jashtëzakonshme në fotografi.

Telefoni është i fuqizuar nga çipi Snapdragon 8 Elite dhe ofron deri në 16 GB RAM dhe 1 TB memorie.

Phone Arena e shpalli Find X8 Ultra “telefonin më të mirë të 2025”, ndërsa Digital Camera World e quajti “mbretin e ri të fotografisë celulare”.

Continue Reading

Teknologji

Vizioni i Microsoft për të ardhmen: Ne të gjithë do të jemi shefa të punëtorëve virtualë

Published

on

Po vijnë lajme të mira për të ardhmen! Microsoft parashikon që për shkak të zhvillimit të inteligjencës artificiale, do bëhemi ‘shefa’ të punonjësve virtualë.

Kompania teknologjike parashikon shfaqjen e një lloji të ri biznesi, të ashtuquajturat “kompani të kufirit” (frontier firm), ku punonjësit njerëzorë do të menaxhojnë agjentë autonomë të inteligjencës artificiale për të kryer detyra.

Microswft parashikon se të gjithë do të bëhen shefa të agjentëve.

“Me rritjen e numrit të agjentëve në fuqinë punëtore, do të shohim rritjen e shefit të agjentëve – dikush që ndihmon, delegon dhe menaxhon agjentët për të rritur ndikimin e tyre dhe merr kontrollin mbi karrierën e tij në epokën e inteligjencës artificiale“, thotë Jerard Spataro, një nga drejtuesit e Microsoft.

“Nga bordi drejtues deri te të gjitha pjesët tjera të kompanive, çdo punonjës duhet të mendojë si CEO i startapit me agjentët në dispozicion“, shton Spataro.

Microsoft, i cili është një nga financuesit e OpenAI, krijuesi i ChatGPT, parashikon që çdo organizatë biznesi në pesë vitet e ardhshme do bëhet “kompani e kufirit”. Ata besojnë se këto entitete biznesi do të jenë “më të ndryshme” nga ato që janë sot dhe do të jenë të organizuara rreth “inteligjencës sipas kërkesës”.

“Këto kompani do të rriten më shpejt, do të funksionojnë më shpejt dhe do të krijojnë vlerë më shpejt“, tha kompania.

Ata gjithashtu parashikojnë se shfaqja e një klase shefash të inteligjencës artificiale do të ndodhë në tre faza.

E para, çdo punonjës do të ketë një asistent virtual, agjentët e inteligjencës artificiale do t’i bashkohen grupeve si “kolegë digjitalë“ e do kryejnë detyra specifike. Njerëzit do të përcaktojnë udhëzimet e detyrat për këta agjentë, që do t’i kryejnë në mënyrë autonome, e shefat i mbikëqyrin sipas nevojës.

Në rolin e punonjësve në zinxhirin e furnizimit, “Microsoft” thotë se agjentët do të mund të kryejnë të gjitha detyrat logjistike, ndërkohë që njerëzit do të udhëheqin sistemin dhe do të menaxhojnë marrëdhëniet me furnizuesit,

Continue Reading

Teknologji

Fordi ndalon dërgesat e automjeteve në Kinë, shkak tarifat

Published

on

Prodhuesi amerikan i automjeteve, Ford Motors, ka njoftuar se ka ndaluar dërgesat e veturave, kamionëve dhe veturave sportive të saj në Kinë, raportoi Reuters.

Kjo për shkak të tarifave hakmarrëse prej 150 për qind.

“Ne kemi rregulluar eksportet nga SHBA-ja në Kinë në dritën e tarifave aktuale”, ka deklaruar kjo kompani.

Kompania ndaloi dërgesat e F-150 Raptors, Mustangs dhe Broncos të prodhuara në Michigan, si dhe Lincoln Navigators të prodhuar në Kentaki, në Kinë.

Zhvillimi ndodhi derisa prodhuesit amerikanë të automjeteve përpiqen të gjejnë mënyra për të trajtuar tarifat e përsëritura të Presidentit Donald Trump, të cilat pritet të dëmtojnë gjithashtu fitimet e prodhuesve të makinave dhe furnizuesve të pjesëve.

Eksportet e Ford-it të motorëve e transmisioneve të prodhuara në SHBA në Kinë pritet të vazhdojnë pavarësisht nga pauza në eksportet e automjeteve të montuara. Trump nxori idenë se konsideron modifikimin e tarifave të lidhura me automjetet, duke treguar se lejon përjashtime nga taksat ekzistuese.

Continue Reading

Të kërkuara