Teknologji

Inteligjenca Artificiale mund t’i japë fund historisë së dominuar nga njerëzit

Nga Yuval Noah Harari.

Published

2 years ago

on

Nga Yuval Noah Harari

Frika nga Inteligjenca Artificiale (AI) e ka përndjekur njerëzimin që nga fillimi i epokës së kompjuterit. Deri më tani, këto frikëra përqendroheshin tek robotët që përdornin mjete fizike për të vrarë, skllavëruar apo zëvendësuar njerëzit.

Por gjatë viteve të fundit janë shfaqur mjete të reja të AI, të cilat e kërcënojnë mbijetesën e qytetërimit njerëzor nga një drejtim i papritur. Inteligjenca Artificiale ka fituar disa aftësi të jashtëzakonshme për të manipuluar dhe gjeneruar gjuhën, qoftë me fjalë, tinguj apo imazhe. Në këtë mënyrë ajo e ka hakeruar sistemin operativ të qytetërimit tonë.

Gjuha është gjëja nga e cila përbëhet pothuajse e gjithë kultura njerëzore. Për shembull të drejtat e njeriut, nuk janë të regjistruara në ADN-në tonë. Përkundrazi, ato janë artefakte kulturore që ikemi krijuar duke treguar histori dhe duke shkruar ligje. Zotat nuk janë realitete fizike, por artefakte kulturore, të cilat i krijuam duke shpikur mite dhe duke shkruar shkrime të shenjta.

Edhe paraja është një artefakt kulturor. Kartëmonedhat janë thjesht copa letre shumëngjyrëshe,dhe aktualisht më shumë se 90 për qind e parave nuk janë as kartëmonedha fizike, por vetëm informacione dixhitale që mbahen në kompjuterë. Ajo që i jep vlerë parasë janë narrativat që na tregojnë bankierët, ministrat e financave dhe gurutë e kriptomonedhave.

Sam Bankman-Fried, Elizabeth Holmes dhe Bernie Madoff, nuk ishin shumë të aftë në krijimin e vlerave reale, por ata ishin që të gjithë tregimtarë jashtëzakonisht të aftë. Po çfarë do të ndodhësapo një inteligjencë jo-njerëzore të bëhet më e mirë sesa njeriu mesatar në rrëfimin e historive, kompozimin e melodive, vizatimin e imazheve dhe shkrimin e ligjeve dhe shkrimeve të shenjta?

Kur njerëzit mendojnë për Chat gpt dhe mjete të tjera të reja të AI, tërhiqen shpesh nga shembujt se si fëmijët e moshës shkollore do e përdorin atë për të shkruar esetë e tyre. Atëherë çfarë do të ndodhë me sistemin shkollor kur fëmijët ta bëjnë këtë gjë? Por kjo lloj pyetje shmang vëmendjen nga panorama më e madhe.

Ndaj unë them t’i harroni esetë e shkollës. Dhe në vend të tyre mendoni për garën e ardhshme presidenciale amerikane në vitin 2024, dhe përpiquni të imagjinoni ndikimin e mjeteve të Inteligjencës Artificiale që mund të prodhojnë në masë përmbajtje politike, lajme të rreme dhe shkrime për kulte të reja.

Vitet e fundit, kulti QAnon është bashkuar rreth mesazheve anonime në internet, të njohura si “q drops”. Ndjekësit i mblodhën, i vlerësuan dhe i interpretuan ato si të ishin tekste të shenjta. Ndërsa me sa dimë të gjitha pikat e mëparshme të QAnon u përpiluan nga njerëzit, dhe robotëtvetëm sa ndihmuan në shpërndarjen e tyre, në të ardhmen mund të shohim kultet e para në histori, tekstet e “shenjta” të të cilave janë shkruar nga një inteligjencë jo njerëzore.

Përgjatë historisë, njerëzimi ka pretenduar një burim jo-njerëzor për librat e tij të shenjtë. Së shpejti kjo gjë mund të bëhet realitet. Në një nivel disi më prozaik, ne mund ta gjejmë së shpejti veten duke zhvilluar diskutime të gjata në internet rreth abortit, ndryshimit të klimës ose pushtimit rus të Ukrainës, me entitete që ne mendojmë se janë njerëz, por që në fakt janëInteligjencë Artificiale.

Dhe kur të ndodhë kjo është krejtësisht e kotë që të shpenzojmë kohë në përpjekje për të ndryshuar opinionet e shpallura nga një robot i AI, ndërsa ky i fundit mund t’i përpunojëmesazhet e saj aq saktë, sa të ketë një shans të mirë për të ndikuar mbi ne. Madje nëpërmjet zotërimit të gjuhës, mund të krijojë marrëdhënie intime me njerëzit, dhe të përdorë fuqinë e intimitetit për të ndryshuar opinionet dhe botëkuptimet tona.

Edhe pse nuk ka asnjë tregues që AI ka ndonjë ndërgjegje apo një ndjenjë të vetën, për të nxitur një intimitet të rremë me njerëzit, mjafton nëse kjo teknologji mund t’i bëjë këta të fundit të ndihen të lidhur emocionalisht me të. Në qershorin e vitit 2022, Blake Lemoine, një inxhinier i Google, pretendoi publikisht se chatboti i Ai, La Mda, në të cilin po punonte, ishte bërë i ndjeshëm.

Ky pretendimi i diskutueshëm i kushtoi vendin e punës. Gjëja më interesante në këtë episod nuk ishte pretendimi i zoti Lemoine, që ndoshta ishte i rremë. Përkundrazi, ishte gatishmëria e tij për të rrezikuar punën e tij fitimprurëse për hir të një chatbot–i të Inteligjencës Artificiale. Nëse ai mund të ndikojë tek njerëzit të rrezikojnë për të vendin e tyre të punës, çfarë tjetër mund t’i shtyjë që të bëjnë?

Në një betejë politike për mendjet dhe zemrat, intimiteti është arma më efikase, dhe ai sapo ka fituar aftësinë për të prodhuar në masë marrëdhënie intime me miliona njerëz. Të gjithë e dimë se gjatë dekadës së fundit, mediat sociale janë bërë një fushëbetejë për kontrollin e vëmendjes njerëzore.

Dhe me gjeneratën e re të AI, fronti i betejës po kalon nga vëmendja tek intimiteti. Çfarë do të ndodhë me shoqërinë dhe psikologjinë njerëzore teksa ajo përballet me AI në një betejë kundër falsifikimit të marrëdhënieve intime, të cilat më pas mund të përdoren për të na bindur të votojmë për politikanë të veçantë apo të blejmë produkte të veçanta?

Edhe pa krijuar një “intimitet të rremë”, mjetet e reja të AI do të kishin një ndikim të jashtëzakonshëm tek opinionet dhe botëkuptimet tona. Njerëzit mund të përdorin një këshilltar të AI si një Orakull. Nuk është çudi që kompania Google është e tmerruar nga ky skenar.

E pse mund të kërkoj në këtë motor kërkimi, kur mund të pyes Orakullin? Po ashtu të frikësuara janë edhe industritë e lajmeve dhe reklamave. Pse duhet të lexoj një gazetë, kur mund t’i kërkoj Orakullit të më tregojë lajmet më të fundit? Dhe cili është qëllimi i reklamave, kur më mjafton t’i kërkoj Orakullit të më thotë se çfarë duhet të blej?

Por as këta skenarë nuk e rrokin realisht panoramën kryesore. Ajo për të cilën po flas, është fundipotencial i historisë njerëzore. Jo fundi i historisë, vetëm fundi i pjesës së saj të dominuar nga njerëzit. Sepse historia është ndërveprimi ndërmjet biologjisë dhe kulturës; midis nevojave dhe dëshirave tona biologjike për gjëra të tilla si ushqimi dhe seksi, dhe krijimeve tona kulturore si fetë dhe ligjet.

Historia është procesi përmes të cilit ligjet dhe fetë i japin formë ushqimit dhe seksit. Çfarë do të ndodhë me rrjedhën e historisë, kur Inteligjenca Artificiale të marrë nën kontroll kulturën dhe të fillojë të prodhojë histori, melodi, ligje dhe fe? Mjetet e mëparshme si shtypshkronja dhe radio ndihmuan në përhapjen e ideve kulturore të njerëzve, por ato nuk krijuan asnjëherë ide të reja kulturore.

AI është thelbësisht i ndryshëm. Pasi mund të krijojë ide krejtësisht të reja dhe një  kulturë krejtësisht të re. Në fillim, do të imitojë ndoshta prototipet njerëzore me të cilat është trajnuar në fillimet e veta. Por me çdo vit që kalon, kultura e gjeneruar nga AI do të shkojë me guxim deri atje ku nuk ka shkuar më parë asnjë njeri.

Për mijëra vite qeniet njerëzore kanë jetuar brenda ëndrrave të njerëzve të tjerë. Në dekadat e ardhshme, ne mund ta gjejmë veten duke jetuar brenda ëndrrave të një inteligjence aliene.

Sigurisht, fuqia e re e Inteligjencës Artificiale mund të përdoret edhe për qëllime të mira. Por unë nuk do të ndalem tek ato, sepse për këtë flasin njerëzit që e zhvillojnë dhe reklamojnë këtëteknologji. Detyra e historianëve dhe filozofëve si unë është të vënë në dukje rreziqet.

Ne jemi ende në kohë për të vendosur disa rregulla në këtë fushë, por duhet të veprojmë shpejt. Hapi i parë vendimtar është të kërkohen kontrolle rigoroze të sigurisë, përpara se mjetet e fuqishme të AI të përfshihen në domenin publik. Ashtu si një kompani farmaceutike që nuk mund të nxjerrë në treg barna të reja, përpara se t’i testojë efektet e tyre anësore afatshkurtra dhe afatgjata, edhe kompanitë e teknologjisë nuk duhet të futin në përdorin asnjë mjet të ri përpara se të vërtetohet se ai është plotësisht i sigurt.

E kundërta do të krijonte një kaos social, nga i cili do të përfitonin autokratët dhe do të shkatërrohej demokracia. Demokracia është një në thelb dialogu me njëri-tjetrin, dhe ai bazohet tek gjuha. Ndaj kur AI hekeron gjuhën, mund të shkatërrojë aftësinë tonë për të pasur biseda kuptimplota, duke e shkatërruar kësisoj edhe demokracinë.

Shënim: Yuval Noah Harari është historian, filozof dhe autor i librave bestseller “Sapiens” dhe “Homo Deus”. Ai është pedagog në departamentin e historisë në Universitetin Hebraik të Jerusalemit. / “The Economist” – Bota.al

Related Topics:
Continue Reading

Teknologji

ChatGPT do të ndalojë së funksionuari në WhatsApp

Published

2 hours ago

on

October 27, 2025

By

Nëse përdorni ChatGPT përmes WhatsApp-it, është koha të mendoni për alternativa. OpenAI ka njoftuar se chatbot-i i saj i njohur nuk do të jetë më i disponueshëm në platformën e Meta-s duke filluar nga 15 janari 2026.

Sipas kompanisë, vendimi lidhet me ndryshime në politikat dhe kushtet e reja të përdorimit të WhatsApp-it.

“Edhe pse do të donim të vazhdonim t’ju shërbenim në WhatsApp, jemi të fokusuar që tranzicioni të jetë sa më i lehtë për të gjithë përdoruesit,” thuhet në njoftimin e OpenAI.

Në njoftim theksohet gjithashtu se WhatsApp nuk mbështet eksportimin e bisedave, ndaj përdoruesit nuk do të kenë një mënyrë automatike për t’i transferuar ato pas afatit të caktuar. Megjithatë, ekziston një zgjidhje për ruajtjen e historisë së bisedave.

“Në profilin e kontaktit 1-800-ChatGPT në WhatsApp, do të gjeni opsionin për të lidhur llogarinë tuaj ChatGPT. Pasi ta zgjidhni këtë, të gjitha kërkesat tuaja në WhatsApp do të lidhen me historinë tuaj të ChatGPT,” shpjegon OpenAI.

Sipas raportimeve, Meta është e fokusuar në zhvillimin e inteligjencës artificiale, përdoruesit e ChatGPT brenda WhatsApp-it – rreth 50 milionë persona – nuk pritet të kenë ndikim të madh në strategjinë e saj të re, çka mund të jetë një nga arsyet e këtij vendimi. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Studiues, inovatorë dhe profesionistë nga mbarë bota në Konferencën Ndërkombëtare për Shkencat Kompjuterike dhe Inxhinierinë në UBT

Published

23 hours ago

on

October 26, 2025

By

UBT ka zhvilluar edicionin e 14-të të Konferencës Ndërkombëtare Vjetore, ku një nga forumet më të rëndësishme – Konferenca Ndërkombëtare e Shkencave Kompjuterike dhe Inxhinierisë – ka mbledhur studiues, akademikë, ekspertë të inteligjencës artificiale dhe profesionistë të teknologjisë nga e gjithë bota.

Në dy ditë intensive diskutimesh dhe prezantimesh, pjesëmarrësit po ndajnë risitë më të fundit në fushat e shkencës kompjuterike, inxhinierisë së softuerëve, inteligjencës artificiale, rrjeteve dhe sigurisë kibernetike.

Kjo konferencë zhvillohet në kuadër të UBT International Conference 2025, një nga ngjarjet akademike më të mëdha në rajon, që synon të integrojë kërkimin shkencor me nevojat e tregut të punës dhe zhvillimin e qëndrueshëm teknologjik.

Sesioni 1 – Software Engineering
Kryesues: Blerim Zylfiu
Bashkëkryesues: Lavdim Menxhiqi

  • Comparative Performance Analysis of Data Storage Systems (JSON, SQLITE, POSTGRESQL) in a Log Analysis Application – Edison Alushaj, Alma Novobërdaliu
  • Multi-Agent and Retrieval-Augmented Techniques for Data Quality: A Systematic Literature Review – Benjamin Besimi, Visar Shehu, Adrian Besimi
  • The Use of the Limit of a Sequence in Computer Science – Don Plakolli, Erona Maloku, Hizer Leka
  • The Impact of Technology on Modern Communication: From the Era of Email to Mobile Applications and Social Networks – Vehebi Sofiu, Faton Kabashi, Lamir Shkurti, Greta Ahma, Mirlinda Reqica, Mirlinda Selimaj
  • Prime Numbers Through the Ages: Implementing the Sieve of Eratosthenes in Java – Vesë Vrellaku, Hizer Leka, Alma Novobërdaliu
  • Continuous Integration and Continuous Deployment (CI/CD) in Modern Software Engineering: A Comparative Study of Jenkins and GitHub Actions – Zana Sadiku, Lavdim Beqiri
  • Friends Recommendation in Dynamic Social Networks Using Breadth-First Search Algorithm – Rigon Pira, Jeta Domi, Besnik Qehaja, Edmond Hajrizi
  • An Empirical Analysis of Requirements for an Automated E-Learning Platform: The Case of Teachers in Kosova – Bleona Çitaku, Faton Kabashi, Lamir Shkurti, Mirlinda Selimaj, Laura Gjikokaj
  • Comparative Analysis of Monolithic and Microservices Architectures in Web Development – Denis Bajçinca, Faton Kabashi, Laura Gjikokaj, Mirlinda Selimaj, Lamir Shkurti

Sesioni 2 – Artificial Intelligence
Kryesues: Bertan Karahoda
Bashkëkryesues: Besnik Qehaja

Ky sesion përfshin prezantime mbi përdorimin e inteligjencës artificiale në shëndetësi, komunikim, bujqësi, automjete autonome, mjedise të qëndrueshme dhe luftën kundër lajmeve të rreme.

Disa nga temat përfshijnë:

  • The Use of Artificial Intelligence for Fake News Detection – Altina Salihu, Diellza Berisha
  • Forecasting Developments in the Agricultural Sector in Kosovo through Machine Learning – Mal Mikullovci, Mirlinda Reqica
  • The Rise of Digital Therapists: A Survey of Artificial Intelligence in Mental Health Monitoring and Support – Greta Ahma, Gerta Ahma, Mirlinda Reqica, Vehebi Sofiu
  • Implementation of an AI-Based Legal Assistant – Agon Azemi, Besnik Qehaja, Edmond Hajrizi
  • Data Science against Human Trafficking: Evidence from North Macedonia – Krenar Mehmeti, Shkurte Luma-Osmani, Florinda Imeri, Agon Memeti
  • Development of Advanced Algorithms for Autonomous Vehicle Navigation – Liridon Hoti, Besnik Qehaja, Jeton Sllamniku
  • Is Artificial General Intelligence Possible? – Ermira Mehani
  • Predicting Student Success Using Artificial Intelligence: Data-Driven Approaches for Early Intervention – Alma Novobërdaliu

Sesioni 3 – Network Communications and Security (Blockchain)
Kryesues: Zhilbert Tafa
Bashkëkryesues: Liridon Hoti

Temat më të theksuara:

  • Cryptographic Challenges through Conditional Probability Inference – Vesë Vrellaku, Diellza Berisha, Redon Brovina, Ela Ramosaj, Stinë Demolli, Rron Morina
  • Audio Signal Compression Using Wavelet Transform: A MATLAB Implementation – Rigon Pira, Argjend Azizi, Gentrit Halimi, Zhilbert Tafa
  • Computational Analysis of GDP, Inflation, and Unemployment Trends in the Western Balkans – Adea Krasniqi, Vehbi Neziri
  • From VPNs to Zero-Trust and Confidential Computing: A Comparative Study of AWS and Azure – Rinor Bytyqi, Lavdim Beqiri
  • The Role of Mathematical Functions in Cryptography: A Case Study of Caesar Encryption – Endrit Ahmeti, Hizer Leka
  • High-Performance SHA-256-Based Request Signing: A Comparative Study of Standard and Custom Implementations – Gentrit Halimi, Rigon Pira, Argjend Azizi

Sesioni 4

  • (Tema të avancuara të përzgjedhura nga fusha e inxhinierisë së kompjuterëve)

Sesioni i Posterëve

  • Generating Arithmetic and Geometric Sequences in Java: A Mathematical Approach – Anjesa Gashi, Hizer Leka

Konferenca ICCSIS2025 dëshmon edhe njëherë rolin udhëheqës të UBT-së në avancimin e kërkimit shkencor, inovacionit dhe dijes teknologjike në rajon, duke ofruar një platformë ku bashkohen akademia, industria dhe shoqëria për të ndërtuar të ardhmen digjitale të Kosovës.

Continue Reading

Teknologji

Studiuesit eksplorojnë sigurinë dhe inovacionin në Konferencën e Sistemeve të Informacionit dhe Sigurisë

Published

2 days ago

on

October 25, 2025

By

Konferenca Ndërkombëtare mbi Sistemet e Informacionit dhe Sigurinë mblodhi ekspertë, akademikë dhe profesionistë për të diskutuar sfidat dhe zgjidhjet inovative në fushën e teknologjisë së informacionit. Punimet e prezantuara u përqendruan në integrimin e inteligjencës artificiale, optimizimin e sistemeve digjitale, menaxhimin e të dhënave dhe sigurinë financiare, si edhe në etikën dhe qeverisjen e përdorimit të teknologjive moderne.

Drejtues të punimeve diskutuan përdorimin e inteligjencës artificiale në analizën e të dhënave, përmirësimin e cilësisë së informacionit dhe sigurinë e të dhënave financiare, duke reflektuar mbi etikën dhe qeverisjen e sistemeve inteligjente. Sesioni i dytë u fokusua në transformimin digjital të biznesit, privatësinë e të dhënave, menaxhimin e sistemeve në kompanitë prodhuese dhe rrjetet e ardhshme të lidhjes inteligjente. Posterët dhe prezantimet praktike ofruan shembuj konkretë të aplikimeve të sistemeve të informacionit në realitetin e biznesit dhe teknologjisë.

Sesioni I:

Chair: Agim Zuzaku

Co – Chair: Besnik Skenderi

  • Integrating Artificial Intelligence into Data Science: A Paradigm Shift in Analytical Methodologies and Decision-Making – Blerton Abazi
  • Multi-Agent and Retrieval-Augmented Techniques for Data Quality: A Systematic Literature Review – Benjamin Besimi, Visar Shehu & Adrian Besimi
  • Bridging Academia and Industry through Information Technology Training and Coaching – Besnik Skenderi & Diamanta Skenderi
  • Financial Data Security in Integrated Accounting Systems – Fidane Spahija Gjikolli & Visar Marku
  • Ethics and Governance in the Use of Artificial Intelligence within Information Systems – Endrit Zogaj & Agim Zuzaku

Sesioni II:

Chair: Blerton Abazi

Co – Chair: Ylber Limani

  • Information Systems Obsolescence and Its Impact on Business Digital Transformation – Ylber Limani & Jona Zeneli
  • Optimizing Aviation Industry Operations through Integrated Digital Information Systems – Ylber Limani & Vlerë Ibrahimi
  • Data Privacy and Security Challenges in Business Model Transformation – Qendresa Podujeva & Ermira Shehu
  • Challenges in Information Systems Management in Manufacturing Companies in Kosovo: The Role of Human Resources in ERP Implementation – Agim Zuzaku
  • Optimizing Fiscal Databases For Digital Taxation – Tringa Beqiri
  • Envisioning Future Access Networks: Intelligent, Adaptive Connectivity for a Hyperconnected World – Jakup Ratkoceri
  • Poster: Operational Research and Their Approach in Practical Actuality – Gelina Maliqi

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Konferenca e Inxhinierisë së Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT trajton ndikimin e klimës, materialet bio dhe inteligjencën artificiale në ndërtim

Published

2 days ago

on

October 25, 2025

By

Në kuadër të Konferencës Ndërkombëtare të Inxhinierisë së Ndërtimit dhe Infrastrukturës, studiues vendorë e ndërkombëtarë prezantuan punime shkencore që trajtojnë zhvillimet më të fundit në ndërtim, strukturë, materiale dhe qëndrueshmëri mjedisore.

Temat e konferencës përfshijnë ndikimin e ndryshimeve klimatike në sektorin e ndërtimit, sjelljen termike të betonit me materiale bio-derivate, dizajnin e strukturave të parafabrikuara, si dhe qasjet inovative për përmirësimin e qëndrueshmërisë urbane dhe sigurisë sizmike. Konferenca u shndërrua në një hapësirë të rëndësishme për shkëmbim përvojash dhe ide inovative mes akademisë, profesionistëve dhe industrisë.

Në sesionet tematike, pjesëmarrësit diskutuan qasjet më moderne në ndërtim, përfshirë optimizimin e strukturave të betonit, dizajnin e urave, ndikimin e ujit dhe klorureve në cilësinë e betonit, përdorimin e realitetit të zgjeruar (EON-XR) në sigurinë e punës, si dhe aplikimet e inteligjencës artificiale në inxhinierinë civile dhe menaxhimin e transportit. Punimet e paraqitura sollën shembuj konkretë të kërkimit të avancuar që ndihmon në zhvillimin e infrastrukturës më të sigurt, më të qëndrueshme dhe të përshtatshme me standardet evropiane.

Sesioni I

Chair: Visar Krelani
Co – Chair: Bruno Dal Lago

  • The Impact of Climate Change on Kosovo’s Construction Sector in the Last Decade – Muhamet Ahmeti, Arberesha Kastrati
  • Thermal Behaviour of Concrete with Bio-Derived and PCM-Modified Aggregates: Insights Experiments and FEM Simulations – Saulo Rocha Ferreira, Rodolfo Giacomim Mendes de Andrade, Leonardo Seibert Kuhn, Ignacio Peralta, Roberta Jacoby Cureau, Anna Laura Pisello, Antonio Caggiano
  • Thermo-Mechanical Behaviour of a Long-Span Precast Industrial Building – Marco Bizzozero, Francesco Daniele, Bruno Dal Lago
  • Precast Concrete Panels in Fire – Francesco Daniele, Bruno Dal Lago
  • An Insight into Prefabricated Composite Wall Design That Dissipates Blast Energy Through Fracture of Confined Concrete Within Steel Enclosure – Niyazi Özgür Bezgin
  • Case Study of Strengthening an Existing Newly Constructed Reinforced Concrete Building in Prishtina – Rina Peja, Bledian Nela, Liron Morina
  • Resilient by Tradition: Structural Characterization of Vernacular Architecture in Kosovo – Bledian Nela, Feti Selmani
  • New Method of Proportional Prestress Tendon Line (MPPTL) for Continuous Prestressed Concrete Beams with Non-Concordant Cables – Xhemshir Mulliqi
  • Analytical Design of Continuous Prestressed Concrete Beams – Methodology, Example, and Comparison with a Simply Supported Beam – Xhemshir Mulliqi
  • Analysis of Monolithic and Prefabricated Systems to Determine the Optimal Solution of Superstructure of Bridge that Passes over the Railway – Arsim Rapuca, Jetmir Rragomaj
  • Optimization of Pre-stressed Prefabricated Elements, Main Beams of Industrial Halls – Type I – Rinor Salihu, Arsim Rapuca
  • Optimal Selection of the Reinforced Concrete Bridge Superstructure – Monolithic System Case Study: Transit Bridge in Klina – Pajtim Gashi, Arsim Rapuca
  • Analysis Design and Optimization of RC Beams According to Eurocode 2 – Isak Idrizi, Agon Shaini
  • ‘DASISedu’ Program for Seismic Response History Analysis of 2D Frame Structures with Different Seismic Protection Systems – Isak Idrizi
  • Integrating Seismic Survey Data with Zoning Maps for Enhanced Urban Safety and Structural Resilience – Shemsi Mustafa, Visar Krelani, Besian Sinani, Hazir Çadraku

Sesioni II

Chair: Muhamet Ahmeti
Co – Chair: Anjeza Alaj

  • Design Guidelines for Epoxy-Modified Recycled Asphalt Pavement (RAP) Mixtures: A Performance-Based Approach – Mohammed Alamri
  • The Impact of Water on Concrete Quality – Ibush Luzha, Bujar Aliu, Dafina Luzha, Teodor Zguro
  • Concrete Strength Class and its Impact on Beam Section Modulus: A Dual Experimental–Theoretical Approach – Butrint Kryeziu, Feti Selmani, Driton Kryeziu
  • Analyze of the Orientation of the Fibers in Concrete Taking into Account Different Variables that can Influence the Distribution of Fibers – Diellza Vishi, Pedro Serna Ros, Visar Krelani
  • Analysing the Effect of Chloride Penetration on Corrosion – Leart Shabani, Pedro Serna Ros, Visar Krelani
  • A Novel Framework Design for Hybrid Research Methodologies in Engineering – Ylber Limani
  • Applicable Method for Revision of Unit Prices for Long-term Construction Contracts – Ilir Hetemi, Ragip Behrami
  • Dimensional Stability and Hydric Behavior of Lime-Slag Stabilized Compressed Earth Blocks – Ines Bouteldja, Khaled Grine, Said Kenai

Sesioni III

Chair: Skender Bublaku
Co – Chair: Hazir Çadraku

  • Comprehensive Analysis of Spring in the Central Part of the Republic of Kosovo – Hazir Çadraku
  • Hydrogeological Research for Groundwater in the Nashec Spring – Blerte Retkoceri
  • Assessment of Water Losses Using ILI and ALI Performance Indicators: A Case Study from Urban and Rural DMAs in the Prishtina Regional Water Company – Ilir Abdullahu
  • The Reuse of Treated Wastewater – Skender Bublaku, Benit Avdyli, Mentor Bega
  • Building Performance Analysis – Aspects of Thermal Insulation Factors Influencing – Afrim Syla
  • Modeling and Prediction of Soil Settlements under Load Effects – Hysen Ahmeti

Sesioni IV

Chair: Nol Dedaj
Co – Chair: Bekim Selimi

  • Role of Transport Management in Workforce Wellbeing in a Time of Green and Digital Transition – Neli Lalkovska
  • The Application of Pedestrian Overpasses in Urban Areas – The Case of Road “B” (Sunny Hill) – Anilë Shkodra, Bleona Ajeti Jashari, Nita Kryeziu, Visar Baxhuku
  • Audit of Road Safety Elements: Interaction of Vehicles and Pedestrians at the Intersection Tahir Zaimi Road – N9 National Road, Segment Prishtina – Fushë Kosovë – Alban Ramabaja, Nol Dedaj
  • Application of AI in Risk Assessment during Vehicle Movement – Visar Baxhuku, Jeton Rexhepi, Gezim Tola
  • Integration of EON-XR Extended Reality and AI in Civil Engineering: An Innovative Approach to Work Safety – Zymer Veliu
  • Modern Trends Towards the Dimensions and Driving Factors of Smart Cities – Fahad K. Alqahtani
  • Implementation of the Road Tax Payment System in Kosovo: A Focus on Highways R6 and R7 – Bekim Selimi, Fitore Kurteshi Osmani

Continue Reading

Të kërkuara