Teknologji

Inteligjenca Artificiale krijon antibiotikë kundër dy sëmundjeve

Published

7 hours ago

on

Inteligjenca artificiale ka shpikur dy antibiotikë të rinj potencialë që mund të vrasin gonorrenë dhe MRSA-në rezistente ndaj ilaçeve, kanë zbuluar studiuesit.

Ilaçet u projektuan atom pas atomi nga Al e vranë superbakteret në testet laboratorike në kafshë, Të dy përbërjet kanë nevojë për vite rafinimi dhe provash klinike para se të përshkruhen. Por ekipi i Institutit të Teknologjisë në Massachusetts thotë se Al fillon “epokën e dytë të artë” në zbulimin e antibiotikëve.

Bëhet e ditur se antibiotikët vrasin bakteret, por infeksionet që rezistojnë ndaj trajtimit tani po shkaktojnë më shumë se një milion vdekje në vit.

Përdorimi i tepërt i antibiotikëve ndihmon bakteret të evoluojnë për të shmangur efektet e ilaçeve, ka pasur mungesë të antibiotikëve të rinj për dekada.

Studiuesit më parë kanë përdorur Al për të shqyrtuar mijëra kimikate të njohura në përpjekje për të identifikuar ato me potencial për t’u bërë antibiotikë të rinj, shkruan BBC. Ekipi i MIT ka shkuar një hap më tej duke përdorur Al gjeneruese për të hartuar antibiotikë në radhë të parë për infeksionin seksualisht të transmetueshëm gonorre dhe për MRSA-në potencialisht vdekjeprurëse.

Studimi i botuar në revistën Cell, shqyrtoi 36 milionë komponime, duke përfshirë ato që ose nuk ekzistojnë ose nuk janë zbuluar ende. U trajtua Al duke i dhënë strukturën kimike të komponimeve të njohura, së bashku me të dhëna nëse ato ngadalësojnë rritjen e llojeve të ndryshme të baktereve.

Al mëson si bakteret preken nga struktura të ndryshme molekulare, të ndërtuara nga atome si karboni, oksigjeni, hidrogjeni dhe azoti. U provuan dy qasje për të hartuar antibiotikë të rinj me Al. Pasi u prodhuan, modelet u testuan në baktere në laborator dhe në minj të infektuar, duke rezultuar në dy ilaçe të reja.

“Jemi të emocionuar sepse tregojmë se Al gjeneruese mund të përdoret për të hartuar antibiotikë krejtësisht të rinj”, tha Prof. James Collins, nga MIT.

Megjithatë, nuk janë gati për prova klinike dhe ilaçet do të kërkojnë rafinim – vlerësohet se do të duhen edhe një deri në dy vjet punë – përpara se të fillojë procesi i gjatë i testimit të tyre te njerëzit.

Ky mund të jetë proces i gjatë dhe i kushtueshëm pa asnjë garanci se ilaçet eksperimentale do t’u përshkruhen pacientëve në fund.

Ndryshe, disa po bëjnë thirrje që zbulimi i barnave me anë të Al të përmirësohet në një shkallë më të gjerë.

Related Topics:
Continue Reading

Aktualitet

Master në Studime të Sigurisë në UBT: program që përgatit ekspertë për sfidat e kohës

Published

3 hours ago

on

August 18, 2025

By

UBT ofron programin Master në Studime të Sigurisë, i konceptuar për të trajnuar profesionistë në sigurinë kombëtare dhe ndërkombëtare, me fokus në kërcënimet moderne si kibernetika, menaxhimi i krizave dhe politikat e mbrojtjes.

Programi synon nxjerrë kuadro të afta për parandalim, reagim dhe hartim strategjish efektive, për institucionet publike dhe private.

Programi dyvjeçar kombinon teori, punë në terren dhe kërkim shkencor, duke i pajisur studentët me aftësi analitike, vendimmarrëse dhe praktike për tregun e punës në Kosovë dhe rajon. Ky program mbështet objektivat e zhvillimit demokratik dhe të qëndrueshëm përmes edukimit cilësor në sektorë kritikë të sigurisë.

Çfarë mbulon programi?

  • Strategji të sigurisë kombëtare dhe inteligjencës;
  • Siguri kibernetike dhe mbrojtje të infrastrukturës kritike;
  • Menaxhim krizash dhe emergjencash;
  • Parandalim të terrorizmit dhe luftim të krimit të organizuar;
  • Politika mbrojtjeje, diplomaci të sigurisë dhe gjeopolitikë.

Struktura akademike (përzgjedhje lëndësh):

Viti I: Koncepte të avancuara në siguri; Kërcënime bashkëkohore; Metoda të avancuara kërkimi; Mjetet ekonomike të sigurisë; zgjedhore si Mbrojtja e infrastrukturës kritike, Menaxhimi dhe siguria e informacionit, Analiza & shkrimi i politikave.

Viti II: Statistika & analiza të dhënash; Siguria në Ballkan; Siguri kibernetike dhe krim kibernetik; Gjeopolitikë; zgjedhore si Terrorizëm & kundërterrorizëm, Siguria e mjedisit, Migrimi & siguria.

Semestri III: Globalizim & inteligjencë; Luftë asimetrike & konflikte hibride; Politika e mbrojtjes & strategjia ushtarake; Siguria & të drejtat e njeriut; zgjedhore si Siguria e energjisë, Krimi i organizuar transnacional, Kontrolli i armëve & mospërhapja.

Semestri IV: Praktikë/punë në terren; Seminar i tezës; Teza (hulumtim & shkrim).

Rezultatet e të nxënit

  • Aftësi për vlerësim rreziku dhe hartim politikash sigurie;
  • Kompetenca në menaxhimin e krizave dhe ndërtimin e kapaciteteve institucionale;
  • Aftësi kërkimore dhe konsulence mbi baza të dhënash;
  • Udhëheqje dhe bashkëpunim ndër-institucional (përfshirë PPP).

Kujt i shërben

  • Institucione shtetërore të sigurisë (ushtri, polici, inteligjencë);
  • Agjenci rregullatore, qendra të menaxhimit të emergjencave;
  • Organizata ndërkombëtare për paqe dhe stabilitet;
  • Sektori privat në cybersecurity, mbrojtje të infrastrukturës kritike dhe menaxhim rreziku.

Aplikimi

Aplikimet realizohen online në: APLIKO TANI. Të gjithë kandidatët do të kenë qasje në infrastrukturë moderne, mentorim akademik dhe mundësi praktike në terren.

Continue Reading

Teknologji

WhatsApp Web ka probleme! Raportime në gjithë botën për keqfunksionim të mesazheve

Published

6 hours ago

on

August 18, 2025

By

Përdorues të shumtë nga e gjithë bota kanë raportuar ndërprerje në përdorimin e aplikacionit të mesazheve WhatsApp, duke pasur vështirësi të veçanta në aksesimin e versionit web të platformës.

Problemi ndikoi në llogaritë personale ashtu në biznesore, duke i lënë përdoruesit të paaftë për t’u lidhur ose për të dërguar mesazhe përmes WhatsApp Web.

Kjo ndërprerje e papritur ka shkaktuar pakënaqësi dhe frustrim të gjerë, duke nxitur një valë ankesash dhe reagimesh në rrjetet sociale.

Shumë përdorues kanë shprehur shqetësimin për mungesën e mundësisë për të komunikuar gjatë ditëve të ngarkuara pune apo gjatë bisedave të rëndësishme.

Derisa kompania nënë Meta nuk ka dhënë ende një deklaratë zyrtare për shkakun apo kohëzgjatjen e kësaj ndërprerjeje, përdoruesit këshillohen të përdorin përkohësisht aplikacionin në pajisjet mobile deri në rikthimin e shërbimit.

Continue Reading

Teknologji

ChatGPT arrin 700 milionë përdorues aktivë, por OpenAI po kërkon të rrisë të ardhurat

Published

6 hours ago

on

August 18, 2025

By

ChatGPT ka arritur një tjetër pikë të rëndësishme, me 700 milionë përdorues aktivë javore, duke shënuar një rritje katërfish nga vitin e kaluar. Përdoruesit kalojnë mesatarisht 16 minuta në ditë në platformë, duke dërguar mbi 2.5 miliardë kërkesa çdo ditë.

Megjithatë, pavarësisht suksesit të dukshëm në përdorueshmëri, OpenAI ende nuk është fitimprurëse dhe ka shpenzime më të mëdha se të ardhurat. Kompania nuk pritet të arrijë fitime para vitit 2029.

Për të rritur të ardhurat, OpenAI po shqyrton mundësinë e integrimit të reklamave në ChatGPT. Ata synojnë që reklamat të jenë sa më pak të ndjeshme dhe të ofrojnë një përvojë pozitive për përdoruesit.

Në të njëjtën kohë, xAI, konkurrenti i ChatGPT në pronësi të Ilon Musk, gjithashtu planifikon të shtojë reklama në chatbot-in e tij Grok.

Continue Reading

Teknologji

Lojërat Botërore të Robotëve: 500 robotë nga 16 vende konkurojnë në Pekin

Published

6 hours ago

on

August 18, 2025

By

Lojërat Botërore të Robotëve Humanoidë kanë filluar në Pekin, duke mbledhur më shumë se 500 robotë të mundësuar nga Inteligjenca Artificiale (AI) nga 16 vende të ndryshme. Ekipet nga mbarë bota janë duke garuar në sporte të ndryshme, përfshirë kikboks, atletikë, futboll dhe vallëzim, duke shfaqur aftësitë dhe mundësitë e teknologjisë robotike.

Ceremonia e hapjes e mbajtur të enjten u shoqërua me disa ngjarje të papritura dhe aksidente. Një nga momentet më të paharrueshme ishte kur një robot u rrëzua përpjekur të ndizte pishtarin e lojërave. Këto incidente pasqyruan ende kufizimet e teknologjisë dhe sfidat që duhet të kapërcehen për të arritur një nivel të lartë funksionaliteti në këto garat robotike.

Lojërat po përfshijnë robotë të zhvilluar nga shtete si Japonia, SHBA, Gjermania dhe shumë të tjera, dhe janë ndarë në 26 ngjarje. Megjithatë, sfidat ishin të dukshme, pasi një robot u skualifikua pas një aksidenti të pazakontë, kur koka e tij ra gjatë një gare. Ndërkohë, në ndeshjen e futbollit, një robot u pengua dhe disa të tjerë ranë, duke shkaktuar nevojën për ndërhyrje njerëzore për të siguruar sigurinë dhe për të eliminuar rrezikun.

Këto lojëra nuk janë vetëm një shfaqje teknologjike, por gjithashtu një test për t’u treguar sa shumë mund të zhvillohen robotët humanoidë dhe sa mirë mund të integrohen në aktivitetet e përditshme dhe sportet.

Continue Reading

Të kërkuara