Lajmet

India nuk po arrin të adresojë çështjet e shëndetit mendor

India nuk ka mjaftueshëm profesionistë të shëndetit mendor.

Published

on

Një sondazh që u krye së fundi nga Instituti Kombëtar i Shëndetit Mendor dhe Neuroshkencave të Indisë (NIMHANS) thekson se gati 150 milionë indianë kanë nevojë për shërbime të kujdesit të shëndetit mendor, megjithatë vetëm më pak se 30 milionë njerëz kërkojnë ndihmë shëndetësore në këtë drejtim.

“Mbi 10% e popullsisë përballet me probleme të shëndetit mendor apo përdor substanca. Shëndeti mendor është parësor dhe trajtimi për çrregullimet mendore nuk është luks, por domosdoshmëri”, tha për DW Pratima Murthy, drejtore e NIMHANS.

Anketa Kombëtare e Shëndetit Mendor shqyrtoi çështje të tilla si sëmundshmëria mendore, që lidhet me përkeqësimin fizik dhe psikologjik që rezulton nga një gjendje psikologjike. Kjo anketë trajtoi edhe neurozën dhe çrregullimet e stresit. Sondazhi erdhi në përfundim se 1% e pjesëmarrësve të anketuar janë në rrezik të lartë për vetëvrasje.

Në vitin 2017, një studim që u krye mbi shëndetin mendor në Indi nga revista mjekësore Lancet, theksoi se diagnozat e çrregullimeve psikologjike u dyfishuan nga viti 1990 deri në vitin 2017.

Nuk ka mjaftueshëm profesionistë të shëndetit mendor

Në Indi, çrregullimet e shëndetit mendor shpesh mbeten të fshehura, pasi ka mungesë edukimi dhe ndërgjegjësimi në lidhje me çrregullimet psikologjike.

“Shumë fëmijë dhe të rinj përjetojnë probleme të shëndetit mendor në Indi. Megjithatë stigmat sociale dhe qëndrimet negative ndaj shëndetit mendor i pengojnë të rinjtë të kërkojnë mbështetjen që kanë nevojë. Është koha për të thyer heshtjen rreth shëndetit mendor dhe sëmundjes”, tha një zëvendës përfaqësues nga UNICEF India, Arjan de Wagt për DW.

Madje nuk ka mjaftueshëm as profesionistë të shëndetit mendor për të trajtuar njerëzit që kërkojnë ndihmë. Kjo është veçanërisht e dukshme në pjesët rurale të Indisë.

Sipas Gazetës Indiane të Psikiatrisë, raporti është 0.75 psikiatër për çdo 100 mijë pacientë në Indi. Kjo gazetë sugjeron se raporti më i mirë do të ishte tre psikiatër për çdo 100 mijë pacientë. Por edhe ky numër është i ulët në krahasim me vendet sikurse Gjermania, ku ka më shumë se 13 psikiatër për çdo 100 mijë pacientë që nga viti 2015, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Pavarësisht nga të dhënat që tregojnë një rritje të çështjeve të shëndetit mendor, Ministria e Shëndetësisë e Indisë në vitin 2022 ndau më pak se 1% të buxhetit të saj për t’u marrë drejtpërdrejt me sëmundjet psikologjike.

Shëndeti mendor duhet të jetë prioritet

“India ka nevojë për një qasje të decentralizuar ndaj shëndetit mendor që nuk drejtohet nga qeveria”, tha për DW, Nelson Vinod Moses, nga Fondacioni India për Parandalimin e Vetëvrasjeve.

“Ofrimi i subvencioneve dhe granteve për sigurimin e klinikave, spitaleve, inovacioneve të teknologjisë, kërkimeve, fushatave të shëndetit publik, është nevoja e kohës”, shtoi ai.

Anjali Nagpal, një psikiatër me qendër në Delhi, tha për DW se duhet të miratohen politika për ta bërë trajtimin e shëndetit mendor një prioritet kombëtar, gjë që më pas do të ketë një efekt pozitiv në trajtimin e sëmundjeve të tjera.

“Minimizimi i stigmës do të ndihmojë jo vetëm në uljen e barrës financiare për shkak të sëmundjeve të shëndetit mendor, por gjithashtu do të ndihmojë qeverinë të arrijë objektivat e saj në fusha të tjera mjekësore si diabeti, hipotiroidizmi, hipertensioni dhe kardiologjia, të cilat ndikohen nga shpërfillja e shëndetit mendor”, tha Nagpal.

Ndikoi edhe prodhimi ekonomik

Gjatë pandemisë së koronavirusit, ka pasur një rritje të dukshme të çështjeve të shëndetit mendor në nivel global. Në Indi, problemet e shëndetit mendor u vëren veçanërisht në mesin e punëtorëve shëndetësorë.

Muajin e kaluar, një studim nga Deloitte, një kompani konsulence menaxhimi, zbuloi se 47% e profesionistëve të anketuar e konsiderojnë stresin e shkaktuar nga vendi i punës si faktorin më të madh që ndikon në shëndetin e tyre mendor, që ndiqet nga sfidat financiare.

Raporti vlerësoi se çështjet e shëndetit mendor u kushtojnë punëdhënësve indianë rreth 14 miliardë dollarë në vit për shkak të mungesës së punës, produktivitetit më të ulët dhe humbjes.

OBSh vlerëson se problemet e shëndetit mendor i kushtojnë ekonomisë globale 1 trilion dollarë në vit në humbje të produktivitetit./UBTNews/

Lajmet

Zëvendëssekretari i Shtetit njofton për takimin me presidenten Osmani

Published

on

By

Zëvendëssekretari i Shtetit, Christopher Landau ka njoftuar për takimin që ka zhvilluar me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani.

Ai, përmes një postimi në X, ka bërë të ditur se kanë diskutuar për fushat e mundshme të bashkëpunimet ekonomik.

Në takimin tim me Presidenten e Kosovës Vjosa Osmani, diskutuam fushat e mundshme të bashkëpunimit ekonomik në të ardhmen dhe shprehëm besimin se prosperiteti dhe bashkëpunimi ekonomik do të ndihmojnë në largimin e Ballkanit Perëndimor nga përçarjet e së kaluarës dhe do të promovojnë paqe dhe stabilitet të qëndrueshëm në rajon”.

Për këtë takim më herët ka njoftuar edhe presidentja Osmani duke thënë se “Kosova qëndron krah për krah me Shtetet e Bashkuara për “të ndërtuar kapituj të rinj të bashkëpunimit strategjik, në përputhje me vizionin e fortë të Presidentit Trump”.

Më shumë siguri. Më shumë zhvillim. Më shumë mundësi për qytetarët tanë dhe bizneset tona”, ka shkruar Osmani në Facebook.

Continue Reading

Lajmet

Kusari-Lila kritikon opozitën pas dështimit të Kuvendit, bën thirrje për votim

Published

on

By

Deputetja e Vetëvendosjes, Mimoza Kusari-Lila, ka kritikuar opozitën pas dështimit të 45-të me radhë të konstituimit të Kuvendit të Kosovës.

Ajo theksoi se seanca konstituive sipas rregullores nuk parasheh debat parlamentar, por vetëm proces votimi, ndërsa opozita nuk po merr pjesë në votim dhe po mban diskutime, gjë që sipas saj është shkelje e rregullores.

Është e qartë në rregullore se seanca konstituive nuk parasheh debat parlamentar. Ka vetëm proces votimi. Opozita nuk po merr pjesë në votim dhe për më tepër po mban diskutime, çka përbën shkelje të dytë”, tha Kusari-Lila.

Continue Reading

Lajmet

Bahtiri: Urat po ndërtohen, nuk mundet askush me i ndal

Published

on

By

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Agim Bahtiri deklaroi se askush nuk mund të ndalë ndërtimin e dy urave mbi lumin Ibër.

Prokuroria Speciale ka filluar hetim lidhur me procesin e urave të reja në Mitrovicë.

Megjithatë, Bahtiri u shpreh i kënaqur me ndërtimin e tyre dhe u shpreh i bindur se nuk do të ndalet ndërtimi i tyre.

Jam i kënaqur që po ndërtohen urat mbi lumin Ibër dhe jam shumë i lumtur për këtë. Çka do që ndodhë urat po ndërtohen, kjo është dhe nuk mundet askush me i ndal, këtë ta dini”, deklaroi ai.

Këto deklarata Bahtiri i bëri para fillimit të seancës, ku për herë të 45-të po tentohet konstituimi i legjislaturës së nëntë të Kuvendit.

Continue Reading

Lajmet

LVV-ja vazhdon akuzat kundër PDK-së, LDK-së dhe AAK-së

Published

on

By

Lëvizja Vetëvendosje ka vazhduar akuzat ndaj Partisë Demokratike të Kosovës, Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës se “po bllokojnë konstituimin e Kuvendit të Kosovës”.

Para nisjes së seancës konstituive për herë të 45-të, në LVV thanë që partitë, të cilat deri tani ishin në opozitë, “janë destruktive dhe nuk po punojnë” në funksion të zgjidhjes së krizës politike, edhe pas aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese.

Kosova është në krizë politike tash e gjashtë muaj, pasi partitë parlamentare pas zgjedhjeve të 9 shkurtit assesi nuk po merren vesh për zgjedhjen e trupave të Kuvendit, proces që do t’i hapte rrugë formimit të qeverisë.

Deputeti i LVV-së, Artan Abrashi, tha se partia e tij nuk është fajtore për bllokadën në Kuvend, derisa tha se deputetët e partive që deri tani ishin në opozitë po vijnë kot në Kuvend, pasi nuk po marrin pjesë në votim.

Pyetja është sesi do të veprojnë PDK, LDK dhe AAK. A do të vazhdojnë me këtë destruktivitet apo do të kemi reflektim të zërave të arsyes. Bllokimi i Kuvendit të Kosovës qartazi është duke marrë karakter dhe ndikim financiar, duke i prekur të gjitha pjesët e jetës institucionale dhe politike. Mos të harrojmë se kjo opozitë, që më herët i ka bërë marrëveshjet ndërkombëtare në Kuvend, tani po shkakton dëm që kap miliona euro. Kjo po vazhdon edhe tash. Nuk ka faj Lëvizja Vetëvendosje në këtë çështje. Ne jemi duke bërë gjithçka që kërkohet prej nesh – jemi duke marrë pjesë në votim dhe duke ngritur dorën. Pyetja është: çfarë bëjnë deputetët e opozitës në këto seanca, ku vijnë kot. Nuk votojnë dhe nuk e marrin obligimin e tyre si deputetë në Kuvendin e Kosovës”, tha ai.

Në anën tjetër, deputetja e LVV-së, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni, tha se sot bëhen dymbëdhjetë vjet nga miratimi i Ligjit për Amnisti në Kosovë, i cili sipas saj ishte një kompromis i dëmshëm dhe një gabim historik i ish-pushtetarëve të atëhershëm.

Sipas saj, në Kuvendin aktual ka deputetë që në atë kohë votuan për këtë ligj të dëmshëm, ndërsa sot kontribuojnë në krizën politike duke mos votuar për konstituimin e Kuvendit.

Votimi i ligjit për amnisti ishte një kompromis i dëmshëm dhe përtej kësaj ishte një gabim historik, pasi përveç tjerash, jo vetëm që u amnistuan krimet, por u inkurajuan grupet kriminale të vazhdojnë aktivitetet e tyre. Politikanët që qeverisën vendin tonë në atë kohë u kujdesën për amnistimin e krimeve. Sot, pas më shumë se një dekade, është e qartë se shumë nga ata që u amnistuan përmes këtij ligji jo vetëm që nuk u integruan, por vazhduan veprimtarinë e tyre kriminale. Kosova u përball me sulme dhe dhunë ndaj policisë dhe me organizime kriminale e terroriste. Është shumë e rëndësishme të flasim sot për 13-vjetorin e ligjit për amnisti. Atje poshtë, në Kuvend, ka deputetë që kanë ngritur dorën dhe kanë votuar këtë ligj të dëmshëm për Kosovën. Të njëjtit kanë votuar edhe për Zajednicën dhe Gjykatën Speciale. Sot, ata të njëjtit deputetë nuk po e ngrenë dorën për konstituimin e Kuvendit”, theksoi ajo.

Continue Reading

Të kërkuara