Lajmet

India nuk po arrin të adresojë çështjet e shëndetit mendor

India nuk ka mjaftueshëm profesionistë të shëndetit mendor.

Published

on

Një sondazh që u krye së fundi nga Instituti Kombëtar i Shëndetit Mendor dhe Neuroshkencave të Indisë (NIMHANS) thekson se gati 150 milionë indianë kanë nevojë për shërbime të kujdesit të shëndetit mendor, megjithatë vetëm më pak se 30 milionë njerëz kërkojnë ndihmë shëndetësore në këtë drejtim.

“Mbi 10% e popullsisë përballet me probleme të shëndetit mendor apo përdor substanca. Shëndeti mendor është parësor dhe trajtimi për çrregullimet mendore nuk është luks, por domosdoshmëri”, tha për DW Pratima Murthy, drejtore e NIMHANS.

Anketa Kombëtare e Shëndetit Mendor shqyrtoi çështje të tilla si sëmundshmëria mendore, që lidhet me përkeqësimin fizik dhe psikologjik që rezulton nga një gjendje psikologjike. Kjo anketë trajtoi edhe neurozën dhe çrregullimet e stresit. Sondazhi erdhi në përfundim se 1% e pjesëmarrësve të anketuar janë në rrezik të lartë për vetëvrasje.

Në vitin 2017, një studim që u krye mbi shëndetin mendor në Indi nga revista mjekësore Lancet, theksoi se diagnozat e çrregullimeve psikologjike u dyfishuan nga viti 1990 deri në vitin 2017.

Nuk ka mjaftueshëm profesionistë të shëndetit mendor

Në Indi, çrregullimet e shëndetit mendor shpesh mbeten të fshehura, pasi ka mungesë edukimi dhe ndërgjegjësimi në lidhje me çrregullimet psikologjike.

“Shumë fëmijë dhe të rinj përjetojnë probleme të shëndetit mendor në Indi. Megjithatë stigmat sociale dhe qëndrimet negative ndaj shëndetit mendor i pengojnë të rinjtë të kërkojnë mbështetjen që kanë nevojë. Është koha për të thyer heshtjen rreth shëndetit mendor dhe sëmundjes”, tha një zëvendës përfaqësues nga UNICEF India, Arjan de Wagt për DW.

Madje nuk ka mjaftueshëm as profesionistë të shëndetit mendor për të trajtuar njerëzit që kërkojnë ndihmë. Kjo është veçanërisht e dukshme në pjesët rurale të Indisë.

Sipas Gazetës Indiane të Psikiatrisë, raporti është 0.75 psikiatër për çdo 100 mijë pacientë në Indi. Kjo gazetë sugjeron se raporti më i mirë do të ishte tre psikiatër për çdo 100 mijë pacientë. Por edhe ky numër është i ulët në krahasim me vendet sikurse Gjermania, ku ka më shumë se 13 psikiatër për çdo 100 mijë pacientë që nga viti 2015, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Pavarësisht nga të dhënat që tregojnë një rritje të çështjeve të shëndetit mendor, Ministria e Shëndetësisë e Indisë në vitin 2022 ndau më pak se 1% të buxhetit të saj për t’u marrë drejtpërdrejt me sëmundjet psikologjike.

Shëndeti mendor duhet të jetë prioritet

“India ka nevojë për një qasje të decentralizuar ndaj shëndetit mendor që nuk drejtohet nga qeveria”, tha për DW, Nelson Vinod Moses, nga Fondacioni India për Parandalimin e Vetëvrasjeve.

“Ofrimi i subvencioneve dhe granteve për sigurimin e klinikave, spitaleve, inovacioneve të teknologjisë, kërkimeve, fushatave të shëndetit publik, është nevoja e kohës”, shtoi ai.

Anjali Nagpal, një psikiatër me qendër në Delhi, tha për DW se duhet të miratohen politika për ta bërë trajtimin e shëndetit mendor një prioritet kombëtar, gjë që më pas do të ketë një efekt pozitiv në trajtimin e sëmundjeve të tjera.

“Minimizimi i stigmës do të ndihmojë jo vetëm në uljen e barrës financiare për shkak të sëmundjeve të shëndetit mendor, por gjithashtu do të ndihmojë qeverinë të arrijë objektivat e saj në fusha të tjera mjekësore si diabeti, hipotiroidizmi, hipertensioni dhe kardiologjia, të cilat ndikohen nga shpërfillja e shëndetit mendor”, tha Nagpal.

Ndikoi edhe prodhimi ekonomik

Gjatë pandemisë së koronavirusit, ka pasur një rritje të dukshme të çështjeve të shëndetit mendor në nivel global. Në Indi, problemet e shëndetit mendor u vëren veçanërisht në mesin e punëtorëve shëndetësorë.

Muajin e kaluar, një studim nga Deloitte, një kompani konsulence menaxhimi, zbuloi se 47% e profesionistëve të anketuar e konsiderojnë stresin e shkaktuar nga vendi i punës si faktorin më të madh që ndikon në shëndetin e tyre mendor, që ndiqet nga sfidat financiare.

Raporti vlerësoi se çështjet e shëndetit mendor u kushtojnë punëdhënësve indianë rreth 14 miliardë dollarë në vit për shkak të mungesës së punës, produktivitetit më të ulët dhe humbjes.

OBSh vlerëson se problemet e shëndetit mendor i kushtojnë ekonomisë globale 1 trilion dollarë në vit në humbje të produktivitetit./UBTNews/

Lajmet

Osmani pranoi letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Kosovë

Published

on

By

Presidentja Vjosa Osmani ka pranuar sot letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Prishtinë Laszlo Istvan Dux.

Gjatë ceremonisë, presidentja Osmani i uroi mirëseardhje ambasadorit Dux, duke theksuar faktin se Hungaria ka qenë ndër vendet e para që e ka njohur pavarësinë e Kosovës.

Osmani vlerësoi marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve dhe shprehu përkushtimin për zgjerimin e mëtejshëm të bashkëpunimit në fusha me interes të përbashkët, veçanërisht në arsim dhe ekonomi, raporton KosovaPress.

Continue Reading

Lajmet

Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës

Published

on

By

Punëtorët e ndërmarrjes “Pastrimi” kanë hyrë në ditën e nëntë të grevës para Komunës së Prishtinës, duke kërkuar pagesën e borxhit prej 2.7 milionë euro që komuna i detyrohet ndërmarrjes.

Pavarësisht ndryshimeve klimatike, ata qëndrojnë në tenda ditë e natë dhe paralajmërojnë se nuk do të tërhiqen pa u realizuar kërkesat.

Nënkryetari i Sindikatës, Shpend Qosa, në një intervistë për Ekonomia Online tha se janë në pritje të një takimi vendimtar me zyrtarët komunalë, ndërsa theksoi se kërkesat kryesore janë sigurimi i naftës, pagave dhe stabilizimi i kompanisë.

Sot kemi hyrë në ditë e nëntë të grevës, ne e kemi pasur një takim me zyrtarët komunal jemi në shqyrtim të kërkesave tona edhe sot jemi në pritje të një takimi. Deri sa të gjejmë një zgjidhje për kërkesat tona. Diçka konkrete nuk kemi që do të arrijmë një zgjedhje ne vazhdojmë punën dhe dalim në punë. Ato kërkesa tona që i kemi në takim kemi folur, edhe komuna ka dhënë disa zgjidhje të saj të cilat i kemi shqyrtuar. Sot i presim në takim për të arrijmë një marrëveshje, realisht kërkesat tona janë me pasur naftë paga dhe me stabilizuar gjendja e kompanisë. Punëtorët pagat i kanë marr”, ka thënë Qosa.

Punëtori Blerim Hajdini, i cili punon prej 16 vitesh në këtë ndërmarrje, tha se greva nuk do të ndalet pa u plotësuar kërkesat.

Ai shprehu shqetësimin për pagat e ulëta dhe borxhet personale, duke theksuar se paga mujore prej 425 euro është e pamjaftueshme për të përballuar jetesën.

Jemi në grevë deri të na plotësohet kërkesat tona dhe kushtet tona nuk e kemi ndërmend ta ndalim grevën. Unë punoj që 16 vite këtu të gjithë kanë kredi të majme, unë i kam 15 euro kredi nuk mund t’ia dal assesi për arsye se paga është shumë vogël, e kemi 425 euro në kontratë. Kërkesa jonë është të na kthej borxhin 100 për qind dhe ta ndërpresin privatin menjëherë”, shtoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit

Published

on

By

Ministria e Shëndetësisë po planifikon t’i punësojë edhe 100 inspektorë me qëllim të rritjes së kontrollit të përdorimit të duhanit në Kosovë, kështu tha ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia gjatë një konference për media në prag të Ditës Botërore Kundër Duhanit.

Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se është lajm i mirë që në Kosovë ka rënie të përdorimit të duhanit për shkak të politikave të ndërmarra, por shtoi se ende duhet punë.

Vitia theksoi se miratimi dhe zbatimi i udhëzimit administrativ për vërejtjet e kombinuara shëndetësore në pakot e duhanit ka dhënë rezultatet e tij.

Në Kosovë sipas STEPS përdorimi i duhanit është në rënie krahasuar me vitin 2011 apo hulumtimin paraprak, që natyrisht kjo është një lajm i mirë, ky është trend inkurajues që dëshmon efektivitetin e politikave të deritanishme, por një trend i pamjaftueshëm për qëllimet që ia kemi bërë vetes,” tha ai.

Ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se me Ministrinë e Financave po shohin mundësinë t’i shtojnë kapacitetet inspektuese edhe për 100 inspektorë me qëllim të rritjes më të madhe të kontrollit të duhanit.

Rritja e akcizës në 65 euro për kilogram sipas vendimit të qeverisë së Kosovës është tjetër sinjal që politikat fiskale po japin efekt… Kemi fuqizuar edhe kapacitetin inspektues përmes rekrutimit të rreth 30 inspektorëve të rinj që kanë ndihmuar në zbatim të ligjit, por natyrisht kjo akoma nuk është e mjaftueshme dhe vazhdon të mbetet sfidë serioze, prandaj kohëve të fundit në bashkëpunim me ministrinë e Financave po përgatisim një plan për angazhimin e rreth 100 vetave shtesë që ky ligj të zbatohet në përpikëri në të gjitha vendet ku nuk duhet të pihet duhani,” theksoi Vitia.

 

Continue Reading

Lajmet

PDK-ja dorëzoi zyrtarisht në ZRRE kundërshtimin për daljen e bizneseve në tregun e lirë

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës (PDK) ka dorëzuar sot në mënyrë zyrtare kundërshtimin e saj ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për daljen e bizneseve në tregun e lirë, duke e cilësuar këtë vendim si të paligjshëm dhe të papërballueshëm për qytetarët.

Në një konferencë për media, deputeti i PDK-së, Abelard Tahiri, bëri të ditur se partia ka ndërmarrë hapa ligjorë për ta sfiduar këtë vendim brenda afateve të përcaktuara.

Ngritja e çmimit e ka bërë të pamundur përballimin e kësaj kostoje të lartë nga rritja e çmimeve që do të pasojë nga vendimet e paligjshme të ZRRE-së. Ne sot, duke ndjekur hapat ligjorë, e kemi dorëzuar kundërshtimin tonë administratës në ZRRE. Jemi të bindur që qëndrimet e tyre do të jenë të njëjta. Ne do të presim 15 ditë për ta anuluar këtë. Nëse brenda 15 ditëve ata nuk e anulojnë, ne do ta procedojmë në departament,” tha Tahiri.

Continue Reading

Të kërkuara