Shëndeti

​Hulumtimi: Forma më vdekjeprurëse e kancerit të lëkurës nuk është melanoma

Sipas hulumtimeve të reja, më shumë njerëz në mbarë botën vdesin nga kanceri i lëkurës jo-melanoma (NMSC) sesa nga melanoma.

Published

on

Kur përmendni kancerin e lëkurës, shumica e njerëzve mendojnë për melanomën – kancerin më vdekjeprurës të lëkurës. Të tjerët janë goxha të mirë, apo jo? Në fakt, jo. Sipas hulumtimeve të reja, më shumë njerëz në mbarë botën vdesin nga kanceri i lëkurës jo-melanoma (NMSC) sesa nga melanoma.

Shkencëtarët nga Spitali Universitar i Nicës në Francë analizuan të dhënat e pacientëve të mbledhura nga Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit (pjesë e Organizatës Botërore të Shëndetësisë). Ai tregoi se në vitin 2020, 57.000 njerëz vdiqën nga melanoma në botë, dhe 63.700 nga NMSC.

NMSC konsiderohet më pak serioze se llojet e tjera të kancerit, pasi nuk mbart një rrezik të lartë vdekjeje. Megjithatë, nëse një numër mjaft i madh njerëzish sëmuren nga ky lloj kanceri, atëherë ai mund të rezultojë në një numër të madh vdekjesh, shkruan The Conversation.

Ngjashmëritë dhe dallimet

Si melanoma ashtu edhe NMSC shoqërohen me ekspozimin ndaj rrezatimit ultravjollcë (UV), qoftë nga dielli ose nga shtretërit për rrezitje. Rrezatimi UV mund të shkaktojë mutacione që shkaktojnë kancer dhe nxisin zhvillimin e melanomës dhe NMSC. Gjatë dekadave të fundit, numri i rasteve të të dy llojeve të kancerit është rritur, ku shumica e të bardhëve janë prekur.

Megjithatë, melanoma dhe NMSC ndryshojnë në disa mënyra. Ndërsa UV është një faktor rreziku për të dy, NMSC lidhet më shumë me ekspozimin kronik gjatë gjithë jetës, duke shkaktuar që tumoret të zhvillohen shpesh në fytyrë dhe kokë.

Shumica e vdekjeve nga kanceri shkaktohen nga tumoret dytësore që formohen kur qelizat nga kanceri origjinal shkëputen dhe përhapen ose metastazojnë në zona të tjera të trupit. Kanceri i lëkurës nuk bën përjashtim.

Melanoma jep metastaza më të suksesshme

Procesi i metastazës është shumë sfidues për qelizat kancerogjene. Ata së pari duhet të pushtojnë indet përreth, më pas t’i mbijetojnë stresit të transportit përmes qarkullimit të gjakut përpara se të jenë në gjendje të krijojnë një koloni në një mjedis krejt të ndryshëm nga lëkura.

Qelizat e melanomës janë shumë më efikase në metastaza sesa qelizat NMSC. Për shembull, qelizat e melanomës ndajnë disa karakteristika me qelizat e trurit dhe për këtë arsye mund të përshtaten më lehtë me mjedisin e trurit dhe të formojnë tumore dytësore.

Nëse NMSC është më e vështirë për të shkaktuar tumore dytësore, atëherë pse ka më shumë vdekje sesa melanoma? Është çështje numrash. Në të gjithë botën, ne kemi të paktën 1.2 milionë raste të NMSC dhe 325.000 raste të melanomës çdo vit.

Shëndeti

Dhimbjet e shpinës, shkaku kryesor i mungesave në punë: Si t’i parandaloni?

Published

on

Dhimbjet e shpinës janë bërë një nga problemet më të shpeshta shëndetësore në mbarë botën, duke prekur miliona njerëz çdo vit.

Sipas ekspertëve, ky shqetësim është arsyeja kryesore e mungesave në punë dhe ndikon drejtpërdrejt në cilësinë e jetës.

Shkaktarët kryesorë lidhen me qëndrimin e gjatë ulur para kompjuterit, mungesën e aktivitetit fizik, mbipeshën si dhe stresin e përditshëm.

Si ta parandaloni:

Mbani një qëndrim të drejtë trupor gjatë uljes dhe ecjes.

Bëni ushtrime të lehta për shpinën të paktën 15 minuta në ditë.

Shmangni ngritjen e peshave të rënda në mënyrë të gabuar.

Kujdesuni për peshën trupore dhe ushqehuni shëndetshëm.

Mjekët këshillojnë që dhimbjet e përsëritura të mos neglizhohen. Nëse simptomat zgjasin më shumë se disa javë, është e nevojshme të konsultoheni me një specialist për diagnozë dhe trajtim të duhur.

Kur duhet të shkoni te mjeku?

Nëse dhimbja vazhdon më shumë se dy javë, shoqërohet me mpirje të këmbëve, dobësi muskulore a vështirësi në ecje, kërkohet konsultim me mjekun. Në raste të caktuara, dhimbja mund të lidhet me hernie diskale ose probleme të tjera më serioze që kërkojnë trajtim të posaçëm.

Dhimbjet e shpinës nuk duhen neglizhuar. Duke bërë ndryshime të vogla në stilin e jetesës dhe duke u kujdesur për trupin çdo ditë, mund të shmangim pasoja serioze dhe të ruajmë shëndetin afatgjatë.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Ngushtimet e muskujve të këmbës: shkaqet dhe parandalimi

Published

on

Tkurrjet muskulore në pulpën e këmbës shkaktojnë shumë dhimbje të forta, veçanërisht kur shfaqen gjatë natës. Këto ngërçe prekin pjesën e pulpës së këmbës, shputën e këmbës madje edhe tendinët.

Ato janë më të shpeshta pas moshës 40-50 vjeçare. Deri më tani, shkencëtarët nuk kanë arritur ta përcaktojnë shkaktarin e tkurrjeve muskulore, por teoritë janë të shumta.

Shkaqet e mundshme të ngërçit të këmbës

Stili modern i jetesës është një nga shkaktarët e mundshëm të tkurrjeve të muskujve të këmbës. Nëse më parë, njerëzit kalonin shumë kohë duke ecur, duke u ulur dhe ngritur në këmbë, shtendosjes së tendinëve të këmbës i kushtohet më pak kohë. Gjatë gjumit, këmba është në pozicion të njëjtë për disa orë dhe çdo lëvizje e vogël shkakton kontraktim.

Ngërçet e këmbës shfaqen më shumë në verë se në dimër, Sipas të dhënave gjatë verës, rritja dhe riparimi i nervave është më intensiv.

Trupi prodhon vitaminë D nga ekspozimi i diellit, trupi përshpejton riparimin e nervave. Sipas teorive tjera, gjatë verës njerëzit ushtrohen dhe djersijnë më shumë duke u dehidratuar rregullisht. Dehidratimi është identifikuar si shkaktar i mundshëm i ngërçeve muskulore.

Këto të fundit shfaqen më shumë në rastet e shtatzënisë, depresionit, artritit dhe tensionit të lartë.

Si të parandaloni ngërçet e këmbës?

Ekspertët thonë se njerëzit që kryejnë shtendosje të rregullta të gjymtyrëve para gjumit pësojnë më pak kontraktime. Për më tepër, sipas informacioneve, konsumi i shumë ushqimeve me magnez është i këshillueshëm kundër ngërçeve.

Ushqime të pasura me magnez janë fasulet, arrorët, drithërat e plota dhe barishtet. Përpos ushqimeve, duhet të pini shumë ujë gjatë ditës dhe të merrni edhe vitamina B. Kur ngërçi kaplon këmbën, sigurohuni që ta shtendosni atë sa më shumë shtrirë ose në këmbë.

Continue Reading

Shëndeti

Tre mënyra të thjeshta për të larguar dhimbjen e kokës më shpejt

Published

on

Continue Reading

Shëndeti

Ushqimet për mëngjes që do t’ju mbajnë të ngopur gjatë

Published

on

Shpesh ndodh që pas një mëngjesi të shpejtë, vetëm pak orë më vonë ndjejmë uri dhe kërkojmë diçka tjetër për të ngrënë.

Por sipas nutricionistëve, sekreti për një mëngjes të shëndetshëm dhe të ngopur që zgjat gjatë gjithë paradites, qëndron te kombinimi i proteinave, fibrave dhe yndyrave të shëndetshme.

Specialistët sugjerojnë vezët, të cilat janë të pasura me proteina, të kombinuara me perime të freskëta ose bukë integrale.

Një tjetër alternativë e shëndetshme është tërshëra me qumësht ose kos, e shoqëruar me fara chia apo arra, që ndihmojnë në ruajtjen e energjisë dhe ngopjes për një kohë më të gjatë.

Nëse zgjidhni mëngjes me vetëm karbohidrate të thjeshta, si biskota apo brumëra, ndjenja e urisë do të rikthehet shpejt.

Prandaj, ekspertët këshillojnë një vakt të ekuilibruar që jo vetëm ngop, por edhe përmirëson përqendrimin dhe performancën gjatë ditës.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara