Teknologji
Holanda godet ndikimin kinez në teknologji, merr kontrollin e prodhuesit të çipave Nexperia
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsQeveria holandeze ka marrë nën kontroll prodhuesin e çipave të kompjuterëve Nexperia, i cili është në pronësi kineze, duke shtuar tensionet me Pekinin në mes të një lufte globale për teknologjinë dhe pronën intelektuale — sidomos në sektorin e gjysmëpërçuesve.
Në një deklaratë të publikuar të dielën mbrëma, qeveria holandeze njoftoi ndërhyrjen në kompaninë Nexperia me seli në Holandë, e cila prodhon çipa për industrinë e automobilave dhe për pajisje elektronike të konsumit.
Autoritetet në Amsterdam përdorën për herë të parë fuqitë e tyre sipas një ligji të njohur si “Akti i Disponueshmërisë së Mallrave”, duke përmendur shqetësime për mundësinë e transferimit të teknologjisë te kompania mëmë kineze, Wingtech.
Pas këtij vendimi, aksionet në bursën e Shangait ranë me 10% të hënën. Qeveria holandeze tha se nuk do marrë pronësinë e Nexperia-s, por do të ketë kompetencë të bllokojë apo përmbysë vendime të menaxhmentit që konsiderohen të dëmshme për interesin kombëtar. Aktivitetet e përditshme të prodhimit do të vazhdojnë normalisht.
Kjo lëvizje vjen në një moment kur Donald Trump po forcon presionin ndaj kompanive kineze të teknologjisë, duke paralajmëruar tarifa deri në 100% mbi eksportet kineze si pjesë e luftës tregtare mes dy fuqive.
Edhe pse Amerika dhe Holanda bashkëpunojnë në kontrollin e eksporteve të industrisë së çipave, një zëdhënës i Ministrisë holandeze të Çështjeve Ekonomike deklaroi se vendimi ndaj Nexperia-s është marrë në mënyrë të pavarur dhe “koha është thjesht rastësore”.
Në dhjetor 2024, SHBA e kishte futur Wingtech në “listën e subjekteve” të ndaluara për shkak të rolit të dyshuar në përpjekjet e qeverisë kineze për të blerë kompani me aftësi të ndjeshme në prodhimin e gjysmëpërçuesve.
Wingtech reagoi ndaj ndërhyrjes së qeverisë holandeze, duke e quajtur atë “një veprim të tepruar të nxitur nga paragjykime gjeopolitike”.
Kompania pretendoi se drejtues jo-kinezë të Nexperia-s kanë tentuar të ndryshojnë strukturën e kapitalit të firmës përmes procedurave ligjore, veprim që e përshkroi si “kapje të fshehtë të pushtetit”. Wingtech njoftoi se po konsultohet me juristë dhe po kërkon mbështetje nga autoritetet kineze për të “mbrojtur të drejtat dhe interesat e saj legjitime”.
Nexperia, e blerë nga Wingtech për 3.63 miliardë dollarë më 2018, theksoi se vepron në përputhje me të gjitha ligjet dhe rregulloret përkatëse. Në deklaratën e saj, qeveria holandeze përmendi se çështja lidhet me “njohuri thelbësore teknologjike” që kanë rëndësi strategjike për sigurinë ekonomike të Holandës dhe të Evropës.
“Humbja e këtyre aftësive paraqet rrezik për sigurinë ekonomike holandeze dhe evropiane,” – thuhet në deklaratë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
YouTube po ju thotë: “Mjaft me Shorts”, po vjen kohëmatësi i ri
Published
8 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														YouTube po teston një veçori të re për të kufizuar kohën që përdoruesit kalojnë duke parë Shorts, raporton TechCrunch.
Platforma do të shtojë një kohëmatës ditor, i cili do të jetë i disponueshëm për të gjithë përdoruesit nëpërmjet cilësimeve.
Përdoruesit do të mund të vendosin një kufi kohor ditor për shikimin e videove Shorts. Pasi të arrihet ky kufi, në ekran do të shfaqet një njoftim që i kujton përdoruesit të bëjnë pushim.
Edhe pse njoftimi mund të mbyllet me një klikim, qëllimi i funksionit është të ndërgjegjësojë përdoruesit për kohën e tepërt që mund të kalojnë duke parë përmbajtje të shkurtër, shpesh orë të tëra në mënyrë pasive.
Në të ardhmen, YouTube planifikon ta integrojë këtë opsion edhe me kontrollin prindëror. Kështu, prindërit do të kenë mundësi të vendosin kufij për kohën që fëmijët mund të kalojnë në Shorts, dhe në këtë rast njoftimi nuk do të mund të hiqet nga fëmijët.
Kjo lëvizje vjen në një kohë kur shumë platforma sociale po përballen me kritika dhe padi për varësinë që shkaktojnë tek përdoruesit.
Sipas Bloomberg Law, mbi 2 mijë padi janë ngritur kundër kompanive të rrjeteve sociale, me akuza se platformat janë ndërtuar qëllimisht për të nxitur sjellje varësie dhe për të mbajtur përdoruesit të lidhur për periudha të gjata. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Ayaneo hyn në tregun e smartfonëve me pajisjen e parë për lojtarë
Published
14 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														Kompania Ayaneo, e njohur për konsolat portative dhe mini-PC-të e saj, po zgjerohet tani në tregun konkurrues të smartfonëve, duke synuar lojtarët mobilë.
Prodhuesi ka publikuar një “teaser” zyrtar për smartfonin e tij të parë, të cilin e përshkruan si “një telefon i vërtetë për lojtarët”.
Në videon promovuese shihet pjesa e pasme e pajisjes me dy kamera të integruara dhe pa dalje të dukshme, një dizajn që ngjan me modelet RedMagic.
Derisa detajet teknike ende nuk janë zbuluar, pritet që telefoni të përdorë sistemin Android.
Sipas Ayaneo, ky projekt lindi “nga dashuria e pastër për lojën dhe ndjekja e ëndrrave”.
Më shumë informacion pritet të publikohet në teaser-at e ardhshëm. /A.Z/UBT News/
														Platforma e njohur e videove të shkurtra TikTok ka njoftuar se gjatë periudhës prill–qershor 2025 ka hequr më shumë se 189 milionë video në mbarë botën, për shkak të shkeljeve të udhëzimeve të komunitetit.
Sipas raportit zyrtar, mbi 99% e përmbajtjeve të fshira janë identifikuar nga sistemet automatike të platformës, ndërsa më shumë se 90% e videove janë hequr përpara se të shiheshin nga ndonjë përdorues.
Fshirje brenda pak orësh
TikTok thekson se 80.6% e videove të fshira janë hequr brenda një periudhe mesatare prej vetëm dy orësh nga momenti i publikimit.
Në Turqi, janë fshirë 4.4 milionë video, nga të cilat 99.4% janë identifikuar si përmbajtje që shkelin rregullat, dhe 97% janë larguar brenda 24 orëve.
Cilat ishin shkeljet më të zakonshme?
Sipas raportit, përmbajtjet më problematike i përkasin kategorive: Tema të ndjeshme dhe përmbajtje për të rritur – 30.6%. Mallra të rregulluara dhe aktivitete tregtare – 30.5% Siguria dhe mirëqenia e të rinjve, ku 99.4% e videove u hoqën përpara se të shiheshin.
Transmetimet dhe reklamat
Përveç videove të zakonshme, TikTok ka hequr edhe 36 milionë transmetime të drejtpërdrejta (live) gjatë tremujorit të dytë të vitit, rritje prej 100% krahasuar me periudhën e mëparshme. Gjithashtu, janë fshirë mbi 8 milionë reklama për shkelje të politikave të reklamimit.
Presioni në rritje ndaj rrjeteve sociale
Raporti publikohet në një periudhë kur platformat sociale përballen me presion në rritje nga autoritetet dhe organizatat ndërkombëtare për të kufizuar përmbajtjet e dëmshme – veçanërisht ato që prekin të miturit, dezinformimin dhe përmbajtjen e paligjshme.
Me mbi 1 miliard përdorues aktivë, TikTok vazhdon të përballet me kritika dhe hetime në lidhje me sigurinë e të rinjve dhe menaxhimin e të dhënave personale të përdoruesve. /A.Z/UBT News/
Teknologji
5 këshilla si ta përdorni ChatGPT në maksimum çdo herë
Published
3 days agoon
October 31, 2025By
UBT News
														ChatGPT po shndërrohet gjithnjë e më shumë në një asistent personal inteligjent dhe një mjet kërkimi të përditshëm.
Për ta përdorur në mënyrën më të dobishme, është e rëndësishme të dini si të komunikoni qartë me të.
Ndryshe nga motorët tradicionalë të kërkimit, ChatGPT jep rezultatet më të mira kur i ofroni kontekst, udhëzime të qarta, shembuj dhe stil të dëshiruar. Një pyetje e thjeshtë shpesh nuk mjafton për të marrë përgjigjen që kërkoni.
Më poshtë gjeni pesë këshilla profesionale për të përmirësuar ndërveprimin tuaj me këtë inteligjencë artificiale.
1. Caktoni një rol (Role Prompting)
ChatGPT reagon më mirë kur i caktoni një rol specifik. Kjo e ndihmon të përcaktojë tonin, stilin dhe thellësinë e përgjigjes.
Shembull:
“Ma shpjego këtë sikur të jem 12 vjeç.” → përgjigje e thjeshtë dhe e kuptueshme.
“Sillu sikur je profesor me mbi 30 vjet përvojë në sociologji.” → përgjigje më e thellë dhe analitike.
2. Jepni shembuj
Shembujt janë një mënyrë shumë efektive për të drejtuar ChatGPT-në drejt rezultatit që dëshironi.
Nëse i kërkoni të shkruajë një email, tregoni një shembull të stilit tuaj të zakonshëm ose thuajini “Dua që ta shkruash në stil të ngjashëm.” Sa më konkretë të jeni me shembujt, aq më i saktë dhe afër pritshmërive tuaja do të jetë rezultati.
3. Shtoni kontekst
Thelbësor për të marrë përgjigje të sakta, shpjegoni pse po bëni pyetjen, çfarë dini tashmë dhe çfarë prisni nga përgjigjja.
4. Përcaktoni tonin dhe stilin
Toni ndikon drejtpërdrejt në mënyrën se si ChatGPT formulon përgjigjen. Nëse po mësoni një gjuhë të re, mund të kërkoni që përgjigjet të jenë miqësore, edukative dhe me shembuj.
Nëse ju nevojitet diçka profesionale, kërkoni që stili të jetë i përmbledhur, Në rast se po shkruani për media apo rrjete sociale, mund të zgjidhni tone si humoristik, frymëzues, ironik apo dramatik.
5. Kërkoni shpjegime hap pas hapi
Kur bëhet fjalë për tema të ndërlikuara, si matematika, logjika apo analizat – kërkoni që përgjigjja të jetë e shpjeguar hap pas hapi. Kjo do t’ju ndihmojë të kuptoni më qartë procesin e arsyetimit dhe të dalloni çdo gabim të mundshëm.
Në përmbledhje, sa më qartë dhe me më shumë informacion të komunikoni me ChatGPT, aq më të dobishme, të personalizuara dhe profesionale do të jenë përgjigjet që merrni. /A.Z/UBT News/
											Katy Perry ndez skenën në Itali me performancë mahnitëse
											Si ta mbroni lëkurën nga tharja gjatë vjeshtës dhe dimrit?
											Çfarë i bën vetmia trupit dhe mendjes së njeriut?
											Lekë Dukagjini “kthehet në shtëpi”, busti i tij vendoset në Shpenadi të Prizrenit
											UBT nënshkruan Deklaratën “Brighton Plus Helsinki” për fuqizimin e rolit të gruas në sport
											Drafti i Raportit të Progresit për Kosovën: Përparim i kufizuar për shkak të ngërçit politik
											YouTube po ju thotë: “Mjaft me Shorts”, po vjen kohëmatësi i ri
											Theret me thikë një person në Podujevë
											Kina mohon testet bërthamore, i bën thirrje SHBA-ve të mbajë moratoriumin
Të kërkuara
- 
										
																			Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
 - 
										
																			Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
 - 
										
																			Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
 - 
										
																			Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
 
