Kuriozitete

Historia e veçantë – Si u bë Suedia vendi më i rrezikshëm në Evropë?

Janë disa aspekte që kanë ndikuar.

Published

on

Nga Paulina Neuding “Word Crunch

Nils Grönberg ishte vetëm 19 vjeç kur u qëllua për vdekje, me një plumb në gjoks dhe një tjetër në fytyrë. Imazhet e trupit të tij të pajetë të shtrirë përtokë në një nga lagjet më të pasura të Stokholmit – zona rezidenciale shumë moderne Hammarby Waterfront – u përhapën me shpejtësi në mediat sociale.

Shumë suedezë e dëgjuan lajmin nga fëmijët e tyre. Nils Grönberg, ose “Einár” siç e quante ai veten, ishte një nga artistët më të njohur në Suedi. Dhe ndërsa suedezët e shtresës së mesme vazhdojnë të shpresojnë që fëmijët e tyre të qëndrojnë larg asaj që po ndodh midis bandave kriminale, vrasja e Einár-it vërtetoi edhe një herë se ky është një kaos, nga i cili mund të preken të gjithë.

Shumë prindër u befasuan kur zbuluan se fëmijët e tyre, kishin teoritë e tyre të ndërlikuara se kush ishte autori i vrasjes, bazuar tek ajo që ata dinin nga tekstet e reperit të njohur mbi konfliktet në botën e krimit në Stokholm. Dhe banorët e Hammarby-it, nuk ishin të parët që zbuluan se edhe të pasurit e kanë të vështirë të shmangin dhunën e bandave.

“Reperi gangster suedez”, mund të tingëllojë si një personazh i Sacha Baron Cohen. Por kjo rrymë muzikore është shumë e lidhur me luftërat midis bandave kriminale në vend. Me tekste të dhunshme, të cilat vështirë se mund të dallojmë nga mesazhet rekrutuese të Shtetit Islamik, repi përdoret për të ndërtuar markat e bandave kriminale, dhe për të treguar aftësinë e tyre për të ushtruar dhunë.

Einár, që kishte shumë precedentë penale, pavarësisht moshës së tij të re, bënte rep mbi pistoletën e tij Glock, mbi vrasjen e “minjve”, dhe madje shfaqej me granata dore në një nga videoklipet e tij. Reperi “Cuz”, që shfaqet në të njëjtën video, ishte dënuar më parë me 2 vite burg.

Pavarësisht kësaj ai është fotografuar me aktivisten e mjedisit Greta Thunberg. Por Einár dallohej nga reperët e tjerë gangsterë, pasi ai ishte fëmijë i 2 prindërve me origjinë suedeze, pjesë e elitës kulturore të vendit. Nëna e tij është një aktore e njohur, dhe vetë Einár mori pjesë kur ishte fëmijë në një shfaqje në Teatrin Mbretëror Dramatik në Stokholm.

Ai përmendte si frymëzim reperin e famshëm amerikan Eminem. Por ishte viktimë e dhunës së bandave edhe para ekzekutimit. Vitin e kaluar ai u rrëmbye, u abuzua seksualisht, u rrah dhe u fotografua nga një grup tjetër reperësh gangsterë, të cilët u përpoqën ta zhvatnin, duke kërkuar një shpërblim prej më shumë se 250.000 paund britanikë, teksa shpërndanë në mediat sociale foto poshtëruese për të.

Po ashtu u raportua mbi një përpjekje për të vendosur një bombë para shtëpisë së Einár. Por në përputhje me rregullat e gangsterëve, Einár refuzoi të merrte pjesë në hetimin e policisë dhe gjyqin që pasoi. Një nga të dyshuarit në komplotin e rrëmbimit dhe zhvatjes kundër Einár, u shpall artisti i vitit nga Radio Suedeze (SR).

Por ai nuk mundi të merrte pjesë në mbrëmjen gala për të tërhequr çmimin, pasi ishte në paraburgim. Më vonë, ai u mburr për këtë fakt në një nga këngët e tij. Sipas policisë, Einár ishte i lidhur me “Hijenat e Hasbit”, një grup kriminal që është aktualisht në një konflikt të armatosur me një grup rival mbi trafikun e drogës.

Përplasje të tilla përputhen me një model të njohur në Suedi, në ato që autoritetet i quajnë si zonat “e cenueshme” të Suedisë. Jordbro në periferi të Stokholmit, është një lagje e tillë. Në pranverën e vitit 2019, dy parukierë sirianë hapën një sallon në sheshin qendror të zonës.

Ata u vizituan shumë shpejt nga gangsterët vendas, të cilët u kërkuan një “taksë”. Parukierët refuzuan, e raportuan ngjarjen në polici, dhe dy persona u dënuan për zhvatje. Por ngacmimet vazhduan. Salloni u sulmua, dhe xhamat e tij u thyen. Ndërsa historia bëri bujë në media, anëtarët e komunitetit lokal u dyndën tek parukierët duke e simpatizuar qëndrimin e tyre.

Edhe kryetarja e bashkisë, socialdemokratja Meeri Wasberg, shkoi për të shprehur mbështetjen e saj ndaj tyre. Por kërcënimet vazhduan edhe gjatë kohës që ajo ndodhej në sallon. Wasberg shkroi më vonë në Facebook:“Gjatë kohës që isha ulur atje, një i ri me kapelë futi kokën brenda, dhe u tha parukierëve se duhet ta mbyllin sallonin brenda 1 ore… Ai nuk tha se çfarë do të ndodhë nëse nuk e bënin këtë. Por kjo mund të merret me mend”.

Kur televizioni TV4 dërgoi një gazetar në zonë për të investiguar mbi atë ngjarje, ai u sulmua në mes të sheshit. Pra duket se bandat kriminale janë më të forta se shteti suedez. Në fund policia u detyrua t’i këshillojë parukierët të qëndrojnë larg lagjes Jordbro.

Që atëherë sirianët janë shpërngulur dikur tjetër, dhe tani mund ta vizitojnë lagjen e tyre të vjetër vetëm nën shoqërimin e policisë. Ata vazhdojnë të jetojnë nën mbrojtjen e policisë. Po sa histori të tilla mbeten të pa rrëfyera, vetëm sepse viktimat nuk guxojnë që të rrezikojnë të paguajnë të njëjtin çmim?

Policia publikon një herë në vit një listë me zonat e rrezikshme si Jordbro, duke i ndarë ato në “cenueshme”, “veçanërisht të pambrojtura”, dhe “zona të rrezikuara”, në total rreth 60 zona. Këto janë zona të karakterizuara nga kriminaliteti i lartë, nga mosgatishmëria e banorëve për të marrë pjesë në proceset gjyqësore, dhe nga fakti se grupet kriminale konkurrojnë shtetin për kontrollin e territorit.

Politologu dhe shkrimtari Peter Santesson ka bërë një zbulim të jashtëzakonshëm, që është konfirmuar edhe nga studiues të tjerë, gjatë kohës që po përpilonte një listë të zonave në Suedi, ku përqindja e banorëve që nuk kanë lindur në Suedi, është më e lartë se 30 për qind.

Pasi eliminoi listën e zonave pranë kufirit dhe rezidencat studentore, ai vuri re se indeksi i tij sasior, përputhej në mënyrë të përsosur me listën e policisë mbi zonat më të rrezikshme. Kësaj të fundit i mungonte vetëm një lagje, zona e Valstës. Variablat si masa e integrimit, cilësia e shkollimit, dhe burimet e policisë mund të ndryshojnë në zona të ndryshme. Por numri i madh i emigrantëve në një zonë, është i lidhur ngushtë me paligjshmërinë dhe sundimin e bandave.

Ky është një lajm i keq për një vend që ka pranuar më shumë refugjatë për frymë në vitet e fundit, se sa çdo vend tjetër në Evropë, dhe që ka pasur shumë shpresë për gjetjen e mjeteve efektive në integrimin e tyre. Njëzet për qind e popullsisë së Suedisë ka lindur jashtë vendit, dhe kjo përqindje është rritur me një ritëm të shpejtë.

Kjo shifër ishte vetëm 11 për qind në vitin 2000. Sipas një studimi të vitit 2018 nga kriminologu Amir Rostami, shumica e të përfshirëve në krimin e organizuar janë emigrantë të gjeneratës së parë ose të dytë. Rostami identifikoi 15.000 individë të përfshirë në krimin e organizuar, një numër shumë i madh për një vend me vetëm 10 milionë banorë.

Janë këta kriminelë dhe bandat e tyre të organizuara, ata që prodhojnë dhunës e shtuar me armë dhe shpërthimet e bombave. Sipas një studimi të fundit nga Këshilli Kombëtar Suedez për Parandalimin e Krimit, Suedia ka aktualisht normat më të larta të dhunës vdekjeprurëse nga armët nga pothuajse 24 vende evropiane të anketuara, me 4 të vrarë për 1 banorë, krahasuar me mesataren evropiane që është vetëm 1.6.

Dhe kultura e re e sulmeve me bomba në Suedi, nuk ka asnjë shembull të afërt në Perëndim. Vetëm këtë vit, në Suedi ka pasur mbi 110 sulme me eksploziv. Kjo është arsyeja pse gazeta më e madhe gjermane, Bild, e ka quajtur kohët e fundit Suedinë si “vendin më të rrezikshëm të Evropës”.

Kjo është edhe arsyeja pse suedezët e përmendin në mënyrë të përsëritur në sondazhe krimin, si shqetësimin e tyre kryesor. 90 për qind e të anketuarve në një sondazh të fundit nga Universiteti i Goteborgut, kërkuan dënime më të ashpra për bandat kriminale./abcnews.al

Kuriozitete

Pse ndihemi të lodhur gjatë verës?

Published

on

Stina e verës sjell gëzim, relaks dhe një ndjenjë rigjallërimi. Megjithatë, mund të shoqërohet edhe me ndjenjë përgjumjeje dhe dobësie.

Nëse e ndien veten pa energji gjatë verës, mos u shqetëso – nuk je i vetëm.

Në këtë artikull do të shqyrtojmë shtatë arsye pse mund të ndihesh i dobët gjatë verës, duke hedhur dritë mbi faktorët që ndikojnë në gjallërinë tonë dhe duke ofruar këshilla të vlefshme për ta përballuar këtë periudhë me lehtësi.

Dehidratimi

Me rritjen e temperaturave, është thelbësore të qëndrojmë të hidratuar, gjatë verës djersisim më shumë për shkak të nxehtësisë, duke rritur rrezikun për dehidrim. Edhe një dehidrim i lehtë shkakton lodhje, marrje mendsh dhe ndjesi të përgjithshme dobësie.

Mos harro të pish shumë ujë dhe përfshi në dietën tënde fruta dhe perime të pasura me ujë për të rikthyer elektrolitet.

Lodhja nga nxehtësia (Heat Exhaustion)

Ekspozimi i tepërt ndaj temperaturave ulë nivelet e energjisë, duke shkaktuar dobësi dhe lodhje, lodhja nga nxehtësia ndodh kur trupi nuk arrin të rregullojë temperaturën e vet, zakonisht për shkak të qëndrimit të gjatë në diell dhe mungesës së lëngjeve.

Për ta parandaluar: kërko hije, vish rroba të lehta dhe ajrosëse dhe shmang aktivitetet e rënda gjatë orëve më të nxehta të ditës.

Mungesa e gjumit cilësor

Ditët më të gjata dhe aktivitetet sociale verës ndikojnë në cilësinë dhe oraret e gjumit, gjumi i pamjaftueshëm mund të të lërë të përgjumur, pa përqendrim dhe me ndjesi dobësie. Krijo ambient të përshtatshëm: mbaj dhomën të freskët, vendos rutinë të rregullt e praktikoni teknika relaksimi para se të flesh.

Gjumi cilësor është kyç për të rifreskuar trupin dhe për të mbajtur energjinë në nivele optimale.

Alergjitë sezonale

Vera mund të jetë sfiduese për ata që vuajnë nga alergjitë, poleni, pluhuri në ajër janë më të përhapur gjatë kësaj stine, duke shkaktuar lodhje, bllokim të hundëve. Nëse dyshon se ke alergji, këshillohu me një mjek që mund të të ndihmojë me këshilla, ilaçe ose ndryshime në stilin e jetesës.

Ushqyerja e papërshtatshme

Vera është e mbushur me ushqime joshëse, ushqime të skarës dhe ëmbëlsira të shumta, edhe pse është në rregull të shijosh këto ushqime, është shumë e rëndësishme të ruash një dietë të balancuar. Konsumi i pijeve me sheqer dhe alkoolit shkakton mungesë të vitaminave, luhatje të sheqerit në gjak dhe rënie të energjisë. Zgjidh ushqime të pasura me vlera si fruta të freskëta, perime, drithëra të plota e proteina të dobëta për të ushqyer trupin me energji.

Mungesa e vitaminës D

E njohur edhe si “vitamina e diellit”, sintetizohet nga trupi kur ekspozohemi ndaj rrezeve të diellit, për shkak të vapës së madhe dhe përdorimit të kremrave mbrojtës, mund të kemi më pak ekspozim ndaj diellit, gjë që mund të çojë në mungesë të kësaj vitamine.

Mungesa e vitaminës D lidhet me lodhje dhe dobësi muskulore. Diskuto me mjekun për mundësinë e marrjes së suplementëve, gjej kohë për të qëndruar në diell në mënyrë të sigurt për të mbajtur nivelet optimale të vitaminës D.

Stresi mendor dhe emocional

Edhe pse vera është kohë pushimesh, sjellë edhe stres qoftë nga pritshmëritë për pushime perfekte a ngjarje shoqërore. Stresi ndikon drejtpërdrejt në energjinë tonë, duke na lënë të lodhur dhe pa fuqi. Praktiko kujdesin ndaj vetes përmes meditimit, teknika të frymëmarrjes, ose aktivitete që të sjellin kënaqësi. Marrja e kohës për të kujdesur për shëndetin mendor është thelbësore për të përballuar dobësinë e shkaktuar nga stresi.

Continue Reading

Kuriozitete

Pse fjetja në bark nuk është e mirë?

Published

on

Çdo njeri ka pozicionin e vet të preferuar të fjetjes dhe në kundërshtim me disa besime popullore, nuk ka asnjë mënyrë “perfekte” për të fjetur.

Megjithatë ka pozicione më të mira dhe më të këqija që ndikojnë në cilësinë e gjumit, por sa e keqe është në të vërtetë të flesh përmbysur?

Mund të shkaktojë dhimbje në qafë

Sipas specialistëve ky është padyshim pozicioni më i keq i gjumit, shkakton disa dhimbje të këqija veçanërisht në qafë. Shpesh, kur njerëzit flenë në bark, qafa e tyre ngrihet lart. Plus, qafa është e përdredhur në njërën anë gjatë gjithë mbrëmjes. Si rezultat, shumë njerëz përjetojnë dhimbje qafe në mëngjes.

Mund të tendosi pjesën e poshtme të shpinës

Dhimbja në pjesën e poshtme të shpinës është tjetër shqetësim tek personat që flenë ashtu. Ky pozicion ushtron presion tek nyjet në shpinë. Njëkohësisht nuk është e mundur të mbash shtyllën kurrizore siç duhet. Gjumi i vazhdueshëm në bark çon në parehati ose dhimbje për periudha afatgjata.

Ju bën të lëvizni më tepër

Ata që flenë në bark janë ata që lëvizin më shumë gjatë natës. Fjetja me fytyrë poshtë ngjesh nyjet në qafë dhe shpinë e shkakton mpirje të krahëve. Këta persona priren të lëvizin ose të dridhen gjatë natës, duke shkaktuar ndërprerje të gjumit. Dhe mungesa e gjumit cilësor lidhet me të gjitha llojet e efekteve negative shëndetësore, si mbipesha dhe presioni i lartë i gjakut.

Mund të përkeqësojë refluksin e acidit

Kur qëndroni në këmbë ose uleni drejt, graviteti ndihmon në parandalimin e rritjes së acidit të stomakut, që kalon në fyt. Kur shtriheni, graviteti nuk ju ndihmon më. Kjo bën që acidi të ngrihet më lehtë dhe të prishë gjumin tuaj.

Sa e keqe është fjetja në këtë pozicion?

Edhe pse nuk ka asnjë pozicion të përsosur, fjetja në bark është padyshim më i keqi. Ndërsa pozicioni më i mirë i fjetjes është ai në shpinë.

Continue Reading

Kuriozitete

Shishe plastike apo qelqi në punë? Ja çfarë thonë faktet!

Published

on

Nëse jeni ndër ata që mbajnë gjithmonë një shishe me vete në punë, ndoshta është koha të mendoni: qelq apo plastikë?

Vendimi nuk është estetik, por prek shëndetin, mjedisin dhe prakticitetin e përditshëm.

Qelqi, më i sigurt për shëndetin

Shishet prej qelqi janë të padëmshme dhe nuk lëshojnë kimikate në lëngje, madje as kur ekspozohen ndaj nxehtësisë. Krahasuar me plastikën, që përmban substanca si BPA apo BPS, qelqi është alternativa më e shëndetshme për përdorim të përditshëm.

Plastika ndot më shumë, por kërkon më pak energji

Edhe pse plastika është më e lehtë për transport e kërkon më pak energji për t’u prodhuar, është më problematike për mjedisin. Shumë nga plastikat nuk riciklohen e përfundojnë në natyrë, duke lëshuar mikroplastikë që ndot oqeanet dhe zinxhirin ushqimor.

Prakticiteti- plastika fiton

Nëse je në lëvizje, plastika është praktike: e lehtë, nuk thyhet,  vjen në formate që përshtaten në çanta apo makina. Por nëse punon në zyrë fikse dhe dëshiron diçka afatgjatë e të qëndrueshme, qelqi është zgjedhje elegante dhe e qëndrueshme.

Vendimi përfundimtar?

•Nëse prioriteti yt është shëndeti dhe qëndrueshmëria, zgjidh qelqin.
•Nëse ke nevojë për prakticitet dhe lehtësi, plastika pa BPA është alternativë më fleksibël – por kujdes me riciklimin!

Një ide e zgjuar? Përdor një shishe qelqi në zyrë dhe mbaj një plastike të riciklueshme me vete gjatë ditës!

Kështu, kombinon shëndetin, prakticitetin dhe kujdesin për mjedisin.

Continue Reading

Kuriozitete

Pesë vende ku nuk duhet ta lini kurrë celularin

Published

on

Sot është e vështirë të gjesh një person që nuk zotëron një telefon celular. Jemi të varur nga këto pajisje që nuk luajnë më vetëm rolin e një telefoni, por edhe të një kalendari, një axhende, një radioje e lista mund të mos mbarojë kurrë.

Lënia e telefonave në vende të caktuara mund të jetë e rrezikshme për shëndetin. Shumë studime e kanë lidhur rrezatimin e tyre me shfaqjen e kancerit të trurit, tumoreve dhe problemeve riprodhuese.

Në shtrat ose nën jastëk

Të flesh me telefonin nën jastëk është ide e keqe për disa arsye. Njoftimet nuk ndalen natën. Drita nga ekrani na zgjon e çon në probleme afatgjata me gjumin. Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj dritës ndikon në prodhimin e melatoninës, hormonit të gjumit, i cili është i rëndësishëm për pushimin tonë. Ekspozimi ndaj fushave elektromagnetike të krijuara nga telefonat shkakton dhimbje koke, ka shumë raste shpërthimesh që kanë ndodhur në të gjithë botën për shkak të temperaturave të rritura që zhvillohen kur pajisjet mbulohen nën pëlhura për një kohë të gjatë.

Në xhep

Lëvizja më e zakonshme që bëjmë të gjithë. E fusim celularin në xhepin e pantallonave dhe vazhdojmë para. Mendojmë se në këtë mënyrë nuk do të humbasim asnjë njoftim. Megjithatë, sado logjike që mund të tingëllojë, ky veprim bën shumë dëm. Rrezatimi i emetuar nga një telefon kur është në xhepin e pantallonave rritet ndjeshëm krahasuar me kur është në çantë. Rrezatimi i telefonit ndikon në strukturën e ADN-së, të shkakton probleme me fertilitetin ose të kontribuojë në zhvillimin e tumoreve. Gjithashtu, mbajtja e telefonit celular pranë kofshëve dobëson kockat e legenit.

Në banjo

Nëse jeni mësuar ta merrni me vete në banjo ose të dëgjoni muzikë kur jeni në dush, mos e bëni më! Bakteret në sipërfaqe, pavarësisht sa mirë i pastrojmë, “ngjiten” në pajisje e transferohen në duart, fytyrën e rroba. Bakteret qëndrojnë në hapësirë ​​për një kohë të gjatë, aq sa ngjiten lehtësisht në sipërfaqe të tjera.

Në vende shumë të ftohta ose shumë të nxehta

Nëse temperaturat e ambientit janë të larta ose shumë të ulëta, është më mirë të mos e merrni telefonin celular me vete ose mbani në çantë. Luhatjet e temperaturës janë të rrezikshme për pajisjet elektronike. Tkurrja e zgjerimi i shkaktuar çon në probleme me funksionet e tij apo në shpërthime fatale.

Në prizë

Jo, ta lësh telefonin në karikim për orë të tëra nuk do të dëmtojë shëndetin tënd, por do të dëmtojë xhepin, telefonin e mjedisin. Është më mirë të mos e lësh telefonin duke u karikuar natën ose për shumë orë. Kjo shkurton jetëgjatësinë dhe performancën e baterisë së telefonit. Gjithashtu kontribuon në rritjen e konsumit të energjisë dhe, rrjedhimisht, në faturën e energjisë elektrike.

Continue Reading

Të kërkuara