Aktualitet

Historia e komandantit Massoud, “Luani i Panjshir”

Published

on

Ekziston një vend në Afganistan ku talebanët nuk kanë mbërritur ende. Bëhet fjalë për Luginën Panjshir, një provincë në verilindje të Kabulit, ku po riorganizohet rezistenca kundër fondamentalistëve islamikë. Rezistenca afgane koordinohet sot nga Ahmad Massoud, i biri i Ahmad Shah Massoud, “luani i Panjshir”, i cili mbrojti zonën së pari nga sovjetikët dhe më pas nga talebanët. Massoud u vra më 9 shtator 2001, dy ditë para sulmit në Kullat Binjake, në një sulm gjatë një interviste të rreme me një stacion televiziv. Por kush ishte ky gueril i paepur.

Heroi kombëtar – Deri pak ditë më parë, fotografia e Massoud shfaqej në të gjitha zyrat qeveritare. Ai konsiderohej babai i atdheut në Afganistan, i shpallur hero kombëtar nga qeveria në 2001. Emri i tij evokon të gjitha ngjarjet dramatike që kanë përfshirë këta njerëz për dekada të tëra. Historia e këtij njeriu fillon nga fati i një vendi që ka tërhequr shumë pushtues dhe nuk është pushtuar kurrë. Pozicioni i tij gjeografik, në fakt, i vendosur në qendër të shumë rrugëve të rëndësishme të komunikimit në Azinë Qendrore, e ka bërë atë gjithmonë një pre të lakmuar, nga Kiri i Madh deri në shekullin e nëntëmbëdhjetë, kur Afganistani ishte në qendër të asaj që kaloi në Histori si “Lojë e madhe” midis Anglisë Viktoriane dhe Rusisë Cariste.

Kundër pushtuesit sovjetik. Loja u rifillua nga Ushtria e Kuqe. Më 24 Dhjetor 1979 trupat sovjetike pushtuan vendin duke përfituar nga paqëndrueshmëria e fortë për shkak të luftimeve të brendshme të pushtetit brenda vetë regjimit komunist. Disa muaj më parë Massoud ishte përpjekur të organizonte një kryengritje në rajonin e tij, Panshir, por pa sukses. Pas mbërritjes së rusëve, populli afgan ishte gati të ngrihej në masë kundër shtypjes së huaj, duke ripërtërirë reputacionin luftarak të atyre njerëzve që e kishin bërë Afganistanin një terren të vështirë për të huajt, aq sa t’i jepnin famën e “varrit të perandorive”.

Massoud mori armët kundër ushtrisë sovjetike duke filluar nga Lugina Panshir, e cila mund t’i jepte atij përparësitë më klasike në favor të një udhëheqësi gueril, njohja e përsosur e terrenit në të cilin zhvillohet përplasja. Në atë enë të shkrirjes së etnive që është Afganistani, ardhja nga verilindja gjithashtu i lejoi udhëheqësit të ri ushtarak dhe pasuesve të tij që shpejt të bëheshin një fraksion i rëndësishëm i lëvizjes së rezistencës kundër rusëve. Lugina në të cilën ai dhe luftëtarët e tij, muxhahedinët, filluan të sulmonin trupat sovjetike përshkohet nga njëra prej rrugëve kryesore të vendit, e cila lidh zonën e Kabulit në kufirin verilindor me territoret që atëherë i përkisnin BRSS. Vetë Massoud ishte Taxhik (Taxhikistani ishte një nga republikat socialiste sovjetike), si dhe ata që jetonin në atë krahinë.

Ahmad Shah Massoud, i njohur si “luani i Panjshir”

Një simbol i rezistencës- Muxhahedinët e Luginës Panshir u bënë shpejt një pengesë e Ushtrisë së 40 -të Sovjetike, Njësisë së Madhe të Ushtrisë së Kuqe që kishte kontrollin e trupave të stacionuara në vend. Ata mund të mbështeteshin në dy avantazhe të rëndësishme: vendndodhjen strategjike të zonës në të cilën ata operuan dhe aftësitë taktike dhe komanduese që komandanti i tyre demonstroi menjëherë se zotëronte.

Aftësitë e Massoud dhe karizma e tij e padiskutueshme përcaktuan gjithashtu një zgjerim të dukshëm të forcës së tij ushtarake: nga bërthama fillestare e 1.000 luftëtarëve që e ndoqën fillimisht në 1980, lëvizja e tij arriti të numëronte në 1984 rreth 5000 burra, të cilët më pas u rritën në gati 13.000. Në 1989 pas aksioneve të para fitimtare, mes këtyre pritave kundër kolonave sovjetike të trupave dhe furnizimeve që kaluan Salang, fama e guerilëve të paepur i dha Masoudit pseudonimin “Luani i Panshirit”, menjëherë nga shtypi ndërkombëtar.

Në vitet e gjata të luftës shumë të ashpër kundër forcave sovjetike, ai arriti jo vetëm t’i sulmonte ata pa pushim me grushta të dorës së shpejtë, sipas kritereve më klasike teknike dhe taktike tipike për guerilët, por edhe t’i shpëtonte ofensivave të përsëritura dhe masive që sovjetikët filluan në zonën e tij. Kur ai vendosi të mos e pranonte luftën, ai mundi të shpërndante shpejt forcat e tij në morinë e luginave anësore. Në vitet që pasuan, sovjetikët filluan të vuajnë nga konsumimi që pashmangshëm godet një ushtri kur ajo detyrohet prej kohësh të përballet me një lëvizje kryengritëse, të aftë dhe të rrënjosur thellë në strukturën shoqërore, siç është ajo e muxhahedinëve.

Kur peshorja filloi të anojë në favor të rezistencës, sukseset më domethënëse I përkisnin pikërisht Massoud, i cili në gusht 1986 arriti të pushtonte Farkhar, në provincën e Takhar dhe në nëntorin e ardhshëm sulmoi, duke e pushtuar atë, selinë e një divizioni të ushtrisë qeveritare në provincën Baghlan. Përfundimisht, në shkurt 1989, trupat sovjetike u tërhoqën nga Afganistani. Pas tre viteve të tjera të luftës, në 1992, qeveria komuniste afgane gjithashtu u rrëzua. “Luani i Panshir” konsiderohet njëzëri një nga arkitektët e fitores.

Mauzoleumi i Ahmad Shah Massoud në luginën Panjshir

Ndërkohë në Kabul- Por fundi i atij konflikti nuk hapi një periudhë paqeje për popullin afgan. Filloi menjëherë një luftë e ashpër civile midis fraksioneve të ndryshme islamike që kishin luftuar më parë kundër pushtuesit të jashtëm. Kështu Masoud u detyrua të luftojë përsëri, këtë herë kundër lëvizjeve më radikale islame, siç është Hezbi Islami i Hekmatyar, dhe mbi të gjitha kundër talebanëve, studentëve koranikë, të dy të mbështetur nga Pakistani. Në vitin 1996, pas ngjarjeve komplekse dhe alternative, talebanët pushtuan Kabulin, duke rrëmbyer kryeqytetin dhe pjesën më të madhe të vendit nga qeveria e moderuar islamike, në të cilën Masoudi ishte bërë ministër i Mbrojtjes.

Por edhe një herë Lugina Panshir u bë shenjtërorja e pacenueshme e luanit. Nga këtu Ahmad Shah udhëhoqi luftën kundër regjimit taleban, duke u bërë gjithashtu udhëheqësi i padiskutueshëm i të ashtuquajturës Aleanca Veriore. Në vitin 2001, nën rrethimin e armëve dhe urisë, me një milion refugjatë në rajonin e tij, Massoud u nis për ndihmë. Ai zbarkoi në Strasburg, në sallën kryesore të Parlamentit Evropian, për të kërkuar mbështetjen e Perëndimit. Ai foli për kreun e talebanëve, Mullah Omar, mbretin e terroristëve fondamentalistë islamikë, miliarderin saudit Osama Bin Laden, dhe planet e tyre për të krijuar një teokraci në Afganistan.

11 Shtator: grusht shteti për Afganistanin dhe Perëndimin – Për burrat si Massoud, luftimi është fat. Tradhtia arriti t’i japë fund shëmbëlltyrës së tij. Më 9 shtator 2001, udhëheqësi afgan u vra në një sulm të kryer nga sulmuesit e Al Kaedës, dy tunizianë që kishin pretenduar se ishin gazetarë duke hedhur në erë një aparat fotografik të ngarkuar me eksploziv. Me të, ëndrra e tij për një Afganistan modern dhe demokratik u zhduk. Dy ditë më vonë Amerika u shkatërrua nga sulmet e 11 shtatorit. U tha se kishte një lidhje midis vrasjes së Massoud dhe asaj ngjarjeje tragjike. Sigurisht, bota nuk ishte e njëjtë më pas.

Continue Reading

Vendi

Musa Sabedini: Zëri që i dha frymë kohës, njeriu që e ktheu profesionin në mision

Published

on

Gjilan – Në një epokë kur fjala e lirë është themel i demokracisë, por shpesh edhe viktimë e presioneve, në horizontin e gazetarisë kosovare ngrihet një figurë që nuk u përkul kurrë. Musa Sabedini, gazetar, profesor, publicist, studiues, aktivist dhe mbi të gjitha, njeriu që besoi se e vërteta nuk ka çmim. Ai nuk është thjesht një emër në historinë e mediave shqiptare, ai është një kapitull më vete, një dritare që hapi horizontin e informimit profesional në një kohë kur vendi kishte më së shumti nevojë për zëra të guximshëm. Sot, Musa Sabedini është një autoritet i padiskutueshëm në gazetarinë hulumtuese, një ligjërues që frymëzon dhe një mendje që vazhdon të krijojë vlera.

Një jetë që shkroi kohën

Në historinë e një kombi ka personalitete që nuk jetojnë vetëm brenda viteve të tyre, ata jetojnë përmbi kohën, sepse na lënë gjurmë që nuk zhduken. Ka njerëz që nuk shkruajnë vetëm lajme, por i japin kuptim vetë lajmit. Nuk flasin vetëm për etikën, por e mishërojnë atë. Nuk ecin vetëm në terren, por hapin shtigje për brezat që vijnë.

Njëri prej këtyre njerëzve të rrallë është Musa Sabedini, gazetar që nuk e zgjodhi profesionin, por e shndërroi atë në mision; profesor që nuk i mëson studentët vetëm të raportojnë, por t’i qëndrojnë besnikë së vërtetës, studiues që nuk kërkon duartrokitje, por drejtësi dhe integritet.

Në një botë ku zhurma shpesh e mbyt arsyen, ku shpejtësia e lajmit tenton ta tejkalojë cilësinë, ku mediet përballen me sfida, presione dhe kompromis, figura e Musa Sabedinit qëndron si kullë e palëkundur, simbol i profesionalizmit, etikës dhe pasionit intelektual.

Në një kohë kur fjala e lirë ka nevojë për mbrojtësit e saj më të denjë, në piedestalin e gazetarisë kosovare qëndron një emër i pashlyeshëm: Musa Sabedini, gazetar, profesor, publicist, studiues, dhe mbi të gjitha, njeriu që besoi se e vërteta nuk ka çmim.

Musa Sabedini nuk është thjesht një emër në historinë e gazetarisë kosovare, ai është një kapitull më vete. Një djalë që nisi të ecë me guxim në vitet e turbullta të ’90-ës dhe që, me energjinë e tij krijuese, me qëndresën dhe vizionin profesional, u shndërrua në njërin prej figurave më të qëndrueshme të medias dhe jetës publike.

Në rrugëtimin e tij, Musa i dha frymë ecjes, la gjurmë atëherë, sot dhe përgjithmonë.

Ai është dëshmi se gazetaria e mirë nuk është thjesht zanat, por akt guximi, akt përgjegjësie dhe akt dashurie për vendin.

Hyrja e tij në gazetari nuk qe rastësi, qe nevojë e kohës. Qëndresa e tij nuk ishte ambicie, ishte mision. Kontributi i tij nuk është thjesht përmendore profesionale, është trashëgimi kombëtare që kërkon t’u përcillet brezave.

Ky shkrim nuk është vetëm biografi.

Është rrëfim për një epokë, për një njeri që e sfidoi frikën, e ngriti dinjitetin e profesionit, dhe e ktheu gazetarinë në një urë mes së vërtetës dhe publikut.

Është homazh për një figurë që i dha kohës tonë zë, frymë dhe drejtim.

Zëri që i dha kuptim fjalës së lirë

Në një epokë kur fjala e lirë është themel i demokracisë, por shpesh edhe viktimë e presioneve, në horizontin e gazetarisë kosovare ngrihet një figurë që nuk u përkul kurrë: Musa Sabedini. Gazetar, profesor, publicist, studiues, aktivist dhe mbi të gjitha, njeriu që besoi se e vërteta nuk ka çmim.

Ai nuk është thjesht një emër në historinë e mediave shqiptare, ai është një kapitull më vete, një dritare që hapi horizontin e informimit profesional në një kohë kur vendi kishte më së shumti nevojë për zëra të guximshëm.

Në vitet kur shpresa ishte e brishtë, ai solli qëndrueshmëri. Në kohët kur fjala kishte peshë, ai e dha me maturi dhe guxim. Në periudhat kur duhej dikush të dilte para, Musa ishte i pari që e bëri.

Nexhat Buzuku e përshkruan me një fjali që peshon sa një epokë: “Musa Sabedini është njeriu më piramidal i kohës dhe brezit të tij.”

Rrugëtimi i një njeriu që nuk u lodh së ngrituri të tjerët

Që në rini, ai dallonte për pjekurinë dhe vendosmërinë që sfidonin moshën. Ishte pjesë e lëvizjeve studentore, i angazhuar, i palodhshëm, i përkushtuar. Ai nuk qëndroi gjatë në prapaskenë, ai udhëhoqi, frymëzoi dhe krijoi ura komunikimi në një shoqëri që kërkonte ndryshim të vërtetë.

Në gazetari, Musa nuk hyri si një emër i ri, ai shpërtheu si një domosdoshmëri e kohës. Nga bashkëpunimet e para me “Bujku”, “Shkëndija”, “Kosovarja”, deri te kryeredaktimi i “Bota e re” (1994-1997), ai u bë një nga zërat më të sigurt dhe më konsistent të realitetit kosovar.

Në prag të luftës, raportimet e tij si korrespondent i “Kosova Sot” (1997-1998) u shndërruan në dokumente të gjalla të një kohe të trazuar.

Pas luftës u angazhua në disa media ditore: ”Epoka e re”, Kosova Live”, “Lajm Ekskluzive”, etj.

Paslufta e gjeti aty ku natyrshëm i takon, në zemër të debatit publik. Si themelues i Klubit të Gazetarëve “Beqir Musliu” (2000), ai moderon mbi 300 debate vendore e ndërkombëtare, duke e kthyer fjalën e lirë në mekanizëm të forcimit të demokracisë.

Motoja e tij e famshme, që sot është bërë pjesë e identitetit të tij profesional, vazhdon të frymëzojë breza:

“Vazhdojmë… sa të ketë jetë.”

Profesor, autor, frymëzues

Që nga viti 2011, Musa Sabedini është një nga shtyllat e Fakultetit të Medias dhe Komunikimit në UBT. Ai ligjëron, drejton, formëson dhe motivon.

Si magjistër i gazetarisë dhe autor i tre librave universitarë, ai është sot një “kornizë referimi” për studiuesit e rinj të etikës, gazetarisë hulumtuese dhe mediave digjitale.

Ka prezantuar mbi 14 punime shkencore në konferenca ndërkombëtare dhe kontribuon në revista të indeksuara amerikane, pastaj në SCOPUS, një tregues i angazhimit të tij të thellë akademik.

Puna e tij është vlerësuar katër herë me çmimin “Korrespondenti më i mirë i vitit”, një dëshmi e integritetit dhe aftësisë së tij për të sjellë gazetari me ndikim.

Portreti njerëzor: Musë djali, njeriu me optimizëm vulkanik

Ata që e njohin afër e quajnë “Musë djali”. Nofkë që përmbledh sinqeritet, respekt, afërsi.

Ai është njeriu që e shikon botën me dritë, edhe kur drita mungon. I hapur, i qiltër, i drejtë. Energjia e tij është ngjitëse: i afron njerëzit, i mbështet, i dëgjon.

Karakteri i tij është armë e tij më e fortë: integriteti, profesionalizmi, humanizmi, guximi, pasioni.

Ai nuk predikon etikën, ai e jeton atë.

Figura e një epoke

Musa Sabedini nuk është vetëm pjesë e gazetarisë kosovare, ai është një nga arkitektët e saj.

Ai ngriti standarde, ndriçoi rrugën, ndikoi breza.

Ai i dha kuptim punës së gazetarëve, duke u bërë një mburojë e fjalës së lirë dhe një shtyllë e mendimit kritik në Kosovë.

Musa Sabedini është pjesë e pandashme e historisë së gazetarisë së re kosovare. Ai u bë zëri i brezit të tij, një motor i dialektikës shoqërore dhe një interpretues i ndershëm i realitetit.

Ai e ngriti profesionin.

Ai e nderoi publikun.

Ai e pasuroi akademinë.

Ai i dha kuptim udhëtimit të tij jetësor, duke lënë gjurmë që nuk fshihen.

Sot, ai është një autoritet i padiskutueshëm në gazetarinë hulumtuese, një ligjërues që frymëzon, një studiues që kontribuon dhe një njeri që vazhdon të ecë me të njëjtën energji si në rininë e tij.

Musa Sabedini i dha frymë ecjes në rrugëtimin e tij, la gjurmë atëherë, sot e përgjithmonë!

Profesor Musa Sabedini i dha kuptim, i dha vlerë udhëtimit të tij jetësor, u bë model i sinqeritetit, i etikës e guximit profesional, i bashkëpunimit e komunikimit të qartë, argumentues e njerëzor.

Ky njeri është shembulli më tipik i një njeriu me personalitet të kompletuar, me tipare fisnike e pozitivitet mahnitës njerëzor.

Musa i dha frymë ecjes në rrugëtimin e tij, la gjurmë atëherë, sot e përgjithmonë!

Ai posedon një vullkan të pashuar optimizmi!

Ai kurrë nuk thoshte erdhi fundi, mbaroi!

Jo, përkundrazi, ai ishte këmbëngulës, i vendosur dhe moto e tij e punës dhe e jetës ishte dhe mbetet vazhdojmë…

…sa të ketë jetë!

Sot, Musa Sabedini është një autoritet i padiskutueshëm në gazetarinë investigative, një ligjërues që frymëzon dhe një mendje që vazhdon të krijojë vlera.

Ai la gjurmë atëherë.

Ai lë gjurmë sot.

Dhe do të lërë gjurmë përherë.

Një jetë e shkrirë në gazetari dhe shkencë

Sevdail Hyseni e përkufizon qartë figurën e tij: “Pas më shumë se 33 viteve në profesion, Musa Sabedini mbetet figurë kyçe e gazetarisë hulumtuese dhe e etikës profesionale në Kosovë.”

Ai punoi në media të shumta, përjetoi periudhat më të vështira të historisë së Kosovës, kohë pushtimi, aparteidi, luftë, tranzicion, kontroll mediatik dhe epokë digjitale.

Rrallë kush ka një horizont kaq të plotë të realitetit gazetaresk.

Ai konsiderohet një model për profesionalizmin dhe integritetin, si hulumtues, pedagog dhe publikues, përmes një karriere mbi 33 vjeçare në fushën e gazetarisë dhe edukimit medial

Në vitin 2007, trajnimet e tij për gazetari hulumtuese në Missouri, SHBA, djepi i gazetarisë investigative botërore, i dhanë thellësi qasjes së tij ndaj korrupsionit dhe krimit të organizuar.

Musa Sabedini është një nga gazetarët më të njohur hulumtues në Kosovë dhe ka fituar katër herë çmimin “Gazetari i vitit” për punën e tij investiguese.

Ky kombinim i hulumtimit të detajuar, etikës së thelluar profesionale dhe ndikimit institucional e bën Sabedinin një nga figurat kryesore të gazetarisë hulumtuese në rajon.

Librat që vendosen në themelet e akademisë

Vrasja e drejtësisë në Kosovë (2003)

Vrasje dhe dëshmi (2010)

Mediet, etika, raportimet për situatat e ndjeshme… (2023)

Gazetaria online në Kosovë dhe rajon (2024)

Etika, mburojë e gazetarisë profesionale (2025)

Këto libra sot përdoren në programe universitare dhe janë referencë e qëndrueshme për studentët dhe studiuesit.

Mesazhi i tij për gazetarët e rinj

Mesazhi i tij i shumëpërmendur është një thirrje etike, një busull profesionale:

“Mos e tradhtoni etikën, ajo është identiteti i gazetarit.”

Ai paralajmëron me butësi, por me këmbëngulje:

“Mos u mashtroni me famën e shpejtë. Gazetaria nuk është spektakël, por përgjegjësi.”

Musa Sabedini: Njeriu që nuk shkroi vetëm për kohën… ai e formësoi atë

Nga debatet publike te auditorët universitarë, nga hetimet hulumtuese te librat akademikë, ai ka lënë një trashëgimi që do të mbetet gjatë.

Dhe fjala e tij sot tingëllon si një amanet profesional:

“Vazhdojmë… sa të ketë jetë.”

UBT – vendi ku profesioni mori krahë dhe akademia mori kuptim

Në rrugëtimin tim mbi tri dekada në gazetari, rrallë kam hasur institucione që jo vetëm të hapin dyer, por që ta zgjerojnë horizontin, të japin një dimension të ri profesional dhe të të sfidojnë të bëhesh versioni yt më i mirë. UBT ishte një prej tyre. Madje, shumë më tepër se kaq.

UBT nuk ishte thjesht vendi ku unë ligjërova.

Ishte vendi ku unë u rrita edhe vetë, ku përvoja ime u pasurua, ku njohuritë e mia morën formë akademike dhe ku misioni im profesional u thellua.

UBT më ka plotësuar në rrafshin profesional dhe akademik.

Ky institucion, me vlera të qëndrueshme dhe vizion të qartë ndërkombëtar, më dha hapësirën për ta shndërruar përvojën time mbi 35-vjeçare në kapital të prekshëm për studentët – për t’ua transmetuar jo vetëm teorinë, por gjithçka që kam mësuar në terren, në redaksi, në debate, në raportime të vështira e në situata që kërkonin guxim, etikë dhe saktësi.

UBT më dha motiv, energji dhe shtysë të re.

Më dha besim institucional dhe përgjegjësi profesionale.

Dhe mbi të gjitha, më dha një auditor plot jetë, studentë të zellshëm, të uritur për dije, që më sfidojnë çdo ditë të jap më të mirën time.

Në sallat e UBT-së unë nuk jam vetëm profesor.

Unë jam dëshmitar i një brezi që po rritet me etë për etikë, profesionalizëm dhe gazetari të vërtetë. Dhe ky është motivi im më i madh.

Më ka përmbushur UBT?

Po, më shumë sesa mund ta them me fjalë.

Sepse UBT nuk është vetëm institucion arsimor.

Është qendër e mendimit akademik, laborator i ideve të reja, platformë që ngre profesionistë të së ardhmes.

Dhe kur unë jap mësim aty, e ndiej se jam pjesë e një projekti shumë më të madh se vetja: një projekti që e formëson gazetarinë e së nesërmes.

Falë UBT-së, unë kam mundësinë të sjell në auditor çdo përvojë, çdo sfidë, çdo histori që m’i ka dhënë gazetaria dhe t’i kthej ato në mësime të vlefshme për ata që do ta mbajnë këtë profesion të gjallë.

Dhe për këtë, unë mbetem thellësisht mirënjohës.

Në hijen e një lideri të madh: Mirënjohje për vizionin e Edmond Hajrizit

Padyshim, një nga shtyllat më të forta të mbështetjes sime profesionale ka qenë rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, një personalitet me integritet të lartë akademik, vizionar modern dhe njeri që e jeton shkencën si mision.

Përkushtimi i tij ndaj inovacionit dhe arsimit cilësor nuk është thjesht rol institucional, por një energji që frymëzon, shtyn përpara dhe krijon hapësira të reja për mendim kritik e zhvillim profesional.

Në çdo hap të rrugëtimit tim akademik, mbështetja e tij ka qenë jo vetëm motivim, por edhe një provë se lidershipi i vërtetë matet me vepra, me përkushtim dhe me gatishmërinë për të ngritur të tjerët bashkë me veten.

Falë kësaj mbështetjeje, vizionet e mëdha bëhen të arritshme, dhe rruga drejt gazetarisë së avancuar merr dimension edhe më të fuqishëm, edhe më njerëzor.

Një jetë mes gazetarisë dhe etikës: Historia profesionale e Musa Sabedinit

Musa Sabedini përfaqëson një profil të konsoliduar në gazetarinë profesionale dhe akademike në Kosovë, duke kombinuar përvojën e gjatë në terren me angazhimin kërkimor dhe pedagogjik. Aktivizimi i tij publik nisi qysh në vitet ’90, kur mbajti pozita udhëheqëse në lëvizjen studentore, përfshirë funksionin e nënkryetarit të Unionit të Pavarur të Studentëve të Universitetit të Prishtinës dhe anëtar i Senatit të UP-së. Në prag të luftës së fundit, ai shërbeu si korrespondent i gazetës “Kosova Sot” (1997-1998), duke dokumentuar zhvillime të rëndësishme shoqërore e politike.

Pas vitit 1999, Sabedini vazhdoi rrugën profesionale në disa media të përditshme (“Epoka e Re”, “KosovaLive”, “Lajm”), ndërsa në vitin 2000 themeloi Klubin e Gazetarëve “Beqir Musliu”, ku moderimi i mbi 300 debateve vendore dhe ndërkombëtare e shndërroi këtë platformë në një hapësirë të rëndësishme të dialogut publik.

Ai është edhe themelues i Agjencisë Rajonale të Lajmeve “Rajonipress”, një ndër projektet e para të gazetarisë digjitale në rajonin e Anamoravës.

Kontributi i Sabedinit si autor është i gjerë: ai ka botuar libra të rëndësishëm për sistemin e drejtësisë (“Vrasja e drejtësisë në Kosovë”, 2003; “Vrasje dhe dëshmi”, 2010) dhe, më vonë, tekste universitare që trajtojnë etikën, gazetarinë online dhe raportimin e situatave të ndjeshme (2023-2025).

Këto botime kanë ndihmuar në ndërtimin e literaturës bashkëkohore në fushën e mediave në Kosovë, duke pasuruar diskursin akademik mbi etikën, vetërregullimin dhe sfidat e gazetarisë në epokën digjitale.

Edhe recensenti i tre librave universitar të Musa Sabedinit, dr. Safet Zejnullahu ka vlerësuar se autori ka një përvojë të gjatë në fushën e gazetarisë dhe të punës së drejtpërdrejtë nga raportimi nga terreni, si në kohë pushtimi, në kohë aparteidi në median e Kosovës, në kohë lufte, në kohë të gazetarisë së kontrolluar të pasluftës dhe në epokën e internetit.

Në planin universitar, Sabedini ka kryer studimet bazë dhe master në gazetari në Universitetin e Prishtinës dhe që nga viti 2011 është ligjërues në degën e Medias dhe Komunikimit në UBT.

Ai ligjëron katër lëndë kryesore: “Zhanret e Gazetarisë”, “Teknikat e Raportimit”, “E drejta dhe etika mediatike” dhe “Gazetaria Online”, duke ndikuar drejtpërdrejt në formimin profesional të brezave të rinj të gazetarëve.

Në aspektin kërkimor, Sabedini ka prezantuar mbi 14 punime shkencore në konferencat ndërkombëtare të UBT-së, ku ka trajtuar tema si etika në media, raportimi online, vetërregullimi i portaleve, ndikimi i rrjeteve sociale dhe lufta kundër lajmeve të rreme. Punimet e tij janë botuar gjithashtu në revista ndërkombëtare, përfshirë platformat amerikane dhe databazën SCOPUS, duke zgjeruar ndikimin e tij përtej kontekstit vendor.

Për veprimtarinë e tij të gjerë profesionale, Sabedini është nderuar katër herë me çmimin “Korrespondenti më i mirë i vitit” në Kosovë (2003, 2006, 2007, 2008), një dëshmi e integritetit, saktësisë dhe kontributit të tij në gazetarinë hulumtuese dhe raportimin profesional.

Aktualisht jeton dhe punon në Gjilan, është i martuar dhe ka katër fëmijë. Profili i tij bashkon me sukses veprimtarinë gazetareske, angazhimin akademik dhe kontributin publik në zhvillimin e etikës dhe profesionalizmit mediatik në Kosovë./nexhat buzuku, sevdail hyseni/rajonipress/

Libra dhe publikime kryesore:

Sabedini, M. (2003). Vrasja e drejtësisë në Kosovë. Prishtinë: KMDLNJ.

Sabedini, M. (2010). Vrasje dhe dëshmi. Prishtinë: KMDLNJ.

Sabedini, M. (2023). Mediet, etika, raportimet për situatat e ndjeshme, hetimet dhe nocionet juridike në gazetari. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2024). Gazetaria online në Kosovë dhe rajon, etika dhe sfidat e vetërregullimit. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2025). Etika, mburojë e gazetarisë profesionale. Prishtinë: UBT.

Konferenca shkencore (UBT International Conference)

Sabedini, M. (2014). Journalism ethics and law. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2016). Online journalism, ethics and challenges. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2017). Social media, their platform, respectively the users, ethics, advantages and disadvantages. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2018). Self-regulation of portals and adherence to ethics codes. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2019). The challenges of online journalism, impact of social media, and fake news. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2020). Reporting in the age of pandemics: the case of COVID-19, ethics, techniques, challenges and recommendations. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2021). Reporting in the age of pandemics: ethics, techniques, challenges and recommendations. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2022). Are fake news (disinformation) ethics’ most bigger enemy in professional journalism in Kosovo Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2023). Sensitive news reporting on conflicting situations – Mitrovica case. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2024). Portals and their internal organization in Kosovo. Proceedings of the UBT International Conference. Prishtinë: UBT.

Sabedini, M. (2025), Investigative Journalism in Kosovo: Ethics, Risks, and Challenges. Prishtinë, UBT.

Continue Reading

Aktualitet

UBT shënon arritje historike: Renditet përsëri ndër institucionet më të mira në botë dhe i pari në rajon, sipas GreenMetric

Published

on

UBT është renditur ndër institucionet më të mira në botë nga UI GreenMetric World University Ranking, një ndër vlerësimet globale më prestigjioze për qëndrueshmërinë universitare dhe kampuset e gjelbra. UBT është institucioni i parë në rajon që pozicionohet me sukses në këtë renditje të rëndësishme ndërkombëtare.

Nga mbi 1,800 institucione pjesëmarrëse nga e gjithë bota, UBT është renditur në 50% e institucioneve më të mira, duke konfirmuar angazhimin e tij për krijimin e kampuseve të gjelbra, të qëndrueshme dhe inovative.

Në veçanti, në kategorinë e kampuseve inovative, në mesin e mbi 500 institucione të përfshira globalisht, UBT u rendit në vendin e 169, duke treguar përkushtimin e vazhdueshëm të institucionit ndaj standardeve ndërkombëtare dhe inovacionit në mjedis.

UI GreenMetric përdor një metodologji që vlerëson 39 indikatorë në gjashtë fusha kyçe: mjedisin dhe infrastrukturën, energjinë dhe ndryshimet klimatike, menaxhimin e mbetjeve, ujin, transportin, si dhe edukimin dhe kërkimin.

Rezultatet e këtij viti e pozicionojnë UBT-në si një nga institucionet më të përparuara në rajon për qëndrueshmërinë e kampusit dhe politikat inovative të menaxhimit. Kjo arritje e vendos UBT-në në një pozitë të veçantë në hartën akademike ndërkombëtare dhe përfaqëson një sukses të jashtëzakonshëm për institucionin dhe arsimin e lartë në Kosovë.

Ajo dëshmon se institucionet në Kosovë mund të konkurrojnë me sukses në skenën globale, duke tejkaluar standardet ndërkombëtare në qëndrueshmëri, inovacion dhe zhvillim të përgjegjshëm. UBT ka qenë pjesë e kësaj renditjeje prestigjioze edhe në vitet 2023 dhe 2024, duke treguar një angazhim të vazhdueshëm për qëndrueshmërinë mjedisore dhe ndryshimet klimatike.

Continue Reading

Vendi

Prof. Ferid Selimi: Kërkimi shkencor në Kosovë ka potencial, por kërkon standarde të qarta

Published

on

Profesori dhe Dekani i Fakultetit të Medias dhe Komunikimit në UBT, Prof. Dr. Ferid Selimi, ishte mysafiri i radhës në Podcastin e UBT-së, ku diskutoi gjerësisht mbi gjendjen aktuale të kërkimit shkencor në Republikën e Kosovës.

Në këtë episod, Prof. Selimi foli për terrenin akademik dhe institucional në vend, duke e vlerësuar atë si një hapësirë me potencial të konsiderueshëm, por që ende përballet me sfida strukturore dhe metodologjike. Ai theksoi se zhvillimi i kërkimeve të mirëfillta shkencore kërkon qasje të plotë në të dhëna, transparencë institucionale, infrastrukturë adekuate dhe mbështetje financiare, elemente të cilat në Kosovë shpesh mungojnë ose janë të fragmentuara.

Për më shumë, ndiqni Podcastin në Youtube: PODCASTI

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së merr pjesë në Kosova Health Forum 2025, duke theksuar rolin kyç të arsimit në zhvillimin e sektorit të shëndetësisë

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, mori pjesë në Kosova Health Forum 2025, ku u diskutuan zhvillimet, sfidat dhe transformimet e nevojshme për avancimin e sistemit shëndetësor në Kosovë. Gjatë forumit, Rektori Hajrizi solli perspektivën e arsimit të lartë si një komponent thelbësor në formimin e profesionistëve të shëndetësisë dhe në forcimin e kapaciteteve të sektorit.

Në fjalën e tij, Rektori Hajrizi theksoi se UBT ka luajtur një rol vendimtar në krijimin dhe zhvillimin e programeve të reja shëndetësore, duke ndërtuar kapacitete që dikur nuk ekzistonin në vend. Ai nënvizoi se Kosova ka bërë përparime të rëndësishme në harmonizimin e kurrikulave me standardet dhe direktivat ndërkombëtare, duke arritur një nivel që shpesh krahasohet me vendet evropiane.

“Kosova ka hyrë në një proces të rregullimit të sistemit arsimor dhe të kurrikulave me direktiva të veçanta që e përcaktojnë qartë strukturën e kompetencave, dhe në shumë raste kemi qenë më përpara se disa vende evropiane”, tha Rektori Hajrizi.

Ai foli gjithashtu për sfidat aktuale të tregut të punës në sektorin shëndetësor, duke theksuar se rritja e kërkesës për profesionistë është ndikuar ndjeshëm nga situata në vendet evropiane, të cilat po përballen me plakjen e popullsisë dhe mungesën e fuqisë punëtore.

Continue Reading

Të kërkuara