Lajmet

Hashani: 1.3 miliard euro të planifikuara për investime kapitale, nuk u shpenzuan

Published

on

Nga viti 2019 deri në vitin 2023, rreth 1,3 miliard euro të planifikuara për investime kapitale nuk u shpenzuan. Ndërsa investimet e jashtme u rriten 7 për qind në gjysmën e parë të vitit 2024, megjithatë problematikë mbetet struktura e tyre. Kështu u tha në raportin e Institutit Riinvest me temën “Si të dilet nga kurthi i rritjes së pamjaftueshme ekonomike dhe si t’i bëjmë investimet më të frytshme?”.

Sipas raportit ka një ngecje në krahasim me planifikimet e qeverisë sa i përket normës së rritjes së Produktit Vendor Bruto (PVB).

Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe Banka Botërore (BB) i shohin lëvizjet ekonomike në Kosovë në një dritë pozitive se vitin e kaluar, veçanërisht në aspektin e stabilitetit makroekonomik dhe performancës buxhetore. Në fakt, rritja ekonomike është kthyer në trendin para pandemisë COVID-19, rreth 4 për qind.

Drejtori ekzekutiv i Institutit Riinvest, Alban Hashani, tha se Raporti jep përgjigje pse rritja ekonomike në Kosovë është në një lloj kurthi.

“Vlerësojmë së duhet të bëhet më shumë për të tejkaluar këtë kurth. Sipas projeksioneve me ekonomi globale, pritjet për vitin vijues nuk është se dallon shumë më rritjen ekonomike nga vitet paraprake. Ne jemi kthyer në ritmin e rritjes para pandemisë, por që kjo është e pamjaftueshëm Qeveria e Kosovës ndër tjera  duhet të krijoj një trup ekspertësh vendore dhe ndërkombëtare për të hartuar një vizion afatgjatë që tejkalon modelin aktual të rritjes dhe kapërcen ‘kurthin e vendeve me të ardhurave mesatare”, tha Hashani.

Ai tha se sipas perceptimeve të udhëheqësve të kompanive private në Kosovë, viti 2023 ishte më i mirë se viti 2024.

“Pas një rritje me të ngadalësuar në vitin 2023, ekonomia e Kosovës këtë vit dhe vitin e ardhshem pritet të rikthehet në ritmet e rritjes para COVID-19 me katër për qind. Sipas perceptimeve të udhëheqësve të kompanive private në Kosovë, viti 2023 ishte më i mirë se viti 2024. 28 për qind e kompanive raportojnë rritje të shitjeve (55 përqind pa ndryshime dhe 13 për qind rënie. Duhet shtuar dy probleme kronike, përkeqësimi i bilancit tregtar dhe niveli i ultë i pjesëmarrjes në tregun e punës”, tha Hashani.

Sipas tij bazuar në raport shqetësuese është mungesa e investimeve kapitale.

“Investimet e jashtme direkte (ID) u rriten 7 për qind në gjysmën e parë të vitit 2024, megjithatë problematikë mbetet struktura e tyre. Sektori financiar në Kosovë, i dominuar nga bankat komerciale, vazhdon trendet e stabilitetit dhe qëndrueshmërisë, kreditë kanë shënuar një rritje vjetore prej 15 për qind. Rritje më të theksuar kanë pasur kreditë për ekonomitë familjare, krahasuar me firmat, 20 për qind dhe 11 për qind respektivisht pasqyrojnë edhe strukturën e ekonomisë”, Shqetësuese sipas këtij raporti është mungesa e investimeve kapitale. Nga viti 2019 deri në vitin 2023, rreth 1,3 miliard euro të planifikuara për investime kapitale nuk u shpenzuan. “Investimet publike. Rritje nga 789 milionë euro në vitin 2019 në 857 milionë euro në vitin 2023. Gjatë kësaj periudhe, rreth 1,3 miliard euro të planifikuara për investime kapitale nuk u shpenzuan. Në vitin 2023 investimet kapitale”, u shpreh Hashani.

Në fund, Hashani tha se ndërmarrjet publike në pesë viet e fundit, kanë realizuar investime kapitale të konsiderueshme në vlere mbi 307 milionë euro. “Pavarësisht këtyre investimeve, performanca e shumicës së këtyre ndërmarrjeve ka mbetur e njëjtë. Në total prej 59 milionë eurosh të transferuara nga Qeveria e Kosovës, vetëm rreth 9.4 milionë euro janë dhënë për investime kapitale, ndërsa pjesa tjetër përbëhet nga subvencionet”.

Sergiy Maslichenko, Udhëheqës i BERZH-it në Kosovë, tha se ky institucion ndërkombëtar ka investuar rreth 90 milionë euro por shifër më e vogël se shtetet e rajonit. Shkak për këtë sipas tij është mungesa e infrastrukturës.

“BERZh-i në Kosovë ka investuar 90 milionë euro në vit dhe është një shifër e mirë por megjithatë mund të bëhen edhe 200 e 300 pse jo që mund të krahasohet mandej me shtetet tjera të rajonit si Maqedonia e Veriut apo Bosnjën që bëjmë dy, trefish më shumë atje për shkak të infrastrukturës së rrugëve, infrastrukturës së binarëve e energjisë elektrike e kështu më radhë. Edhe me qeverinë e Malit të Zi kohëve të fundit kemi më shumë biznese se sa që kemi në Kosovë sepse qeverisja atje ka një agjendë të qartë dhe shumë projekte me ta. Baza kryesore këtu në Kosovë është me kompanitë e vogla dhe të mesme nëpërmjet linjave kreditore”, u shpreh ai.

Sesioni i sivjetmë i Forumit është i dyti me radhë.  Forumi Ekonomik Vjetor i Instituti Riinvest do të mbahet secilin vit në pjesën e parë të kuartalit të katërt me pjesëmarrës të zgjedhur nga institucionet publike, asociacionet e  biznesit, udhëheqës ekzekutivë të bizneseve, ekspertë nga institucionet financiare, dhe qarqet kërkimore e akademike për të debatuar në mënyrë të angazhuar lëvizjet ekonomike ne vitin aktual dhe pritjet për vitin e ri.

Bota

Austria mbyll dhjetëra pika kufitare me Hungarinë dhe Sllovakinë

Published

on

Austria ka ndërmarrë masa të rrepta duke mbyllur disa pika kufitare me Hungarinë dhe Sllovakinë për të parandaluar përhapjen e sëmundjes së Aftës Epizootike. Sëmundja ka shpërthyer në këto dy shtete, me Hungarinë që raportoi një shpërthim të saj të parë pas 50 vjetësh, duke detyruar vendosjen e ushtarëve dhe nisjen e masave dezinfektuese. Po ashtu, Sllovakia shpalli një situatë emergjente pasi ajo u gjet në tre ferma. Sëmundja prek bagëtinë dhe kafshët e tjera me thundra dhe nuk është e rrezikshme për njerëzit.

Për të frenuar përhapjen e virusit, Austria ka vendosur masa rigoroze kontrolli, duke përfshirë kalimin e automjeteve dhe këmbësorëve mbi qilima epidemikë në pikat kufitare. Po ashtu, makina dhe udhëtarë po kontrollohen për produkte mishi. Policia austriake ka fokusuar burimet e saj në kufi dhe është në gatishmëri të lartë për të trajtuar çdo rast të mundshëm shpërthimi në fermat austriake./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Dogana e Kosovës konfiskon 28 mijë cigare në aeroport

Published

on

By

Dogana e Kosovës njoftoi të hënën se ka konfiskuar 144 boksa cigaresh, gjatë kontrollit doganor derisa ka ndaluar një udhëtar në fluturimin Prishtinë-Londër, në Aeroportin e Prishtinës.

Kështu është bërë e ditur në njoftimin e Doganës, ku theksohet se këta boksa përmbanin gjithsejtë 28 mijë e 800 copë cigare.

Rasti ka ndodhur dje rreth orës 10:30.

“Më datë 06.04.2025, rreth orës 10:30, në dalje të Aeroportit të Prishtinës, gjatë kontrollit doganor është ndaluar një udhëtar me fluturimin Prishtinë–Londër, shtetas shqiptar. Gjatë kontrollit të bagazheve të tij, të realizuar përmes skanimit dhe në prani të tij, është zbuluar mall i padeklaruar – konkretisht, sasi e konsiderueshme e cigareve me banderola të Shqipërisë dhe RKS-së, si më poshtë: Totali: 28,800 copë cigare (144 boksa)”, thuhet në njoftim.

Dogana ka shtuar se malli është ndaluar sipas procedurave si dhe rastit eshte duke u trajtuar si kundërvajtje doganore, derisa mallrat janë konfiskuar.

Continue Reading

Lajmet

Ballkani po armatoset, ekspertët: Kosova të rrisë buxhetin për ushtrinë!

Published

on

Rritja e shpenzimeve për mbrojtjen në vendet e Ballkanit Perëndimor është një tendencë e pashmangshme, e cila ka ardhur si pasojë e tensioneve gjeopolitike dhe luftës në Ukrainë. Shtetet e rajonit, përfshirë Serbinë, kanë investuar ndjeshëm në forcat e armatosura, një proces që ekspertët e sigurisë e shohin si të domosdoshëm për të garantuar sigurinë dhe stabilitetin në një periudhë të paqartë globale.

Gurakuç Kuçi, ekspert i sigurisë nga instituti Octopus, thotë për Kosovapress se kërkesa për riarmatim është rritur ndjeshëm që nga nisja e luftës në Ukrainë. Ai thekson se, ndërsa disa shtete në rajon po investojnë për mbrojtje, të tjera, si Serbia, po përdorin armatimin si një mjet për të realizuar objektiva ekspansionistë. Përveç Kosovës, shtete të tjera si Kroacia, Shqipëria, Maqedonia dhe Mali i Zi janë të fokusuar në forcimin e mbrojtjes, ndërsa Serbia vazhdon të rrisë shpenzimet për ushtrinë me qëllime të tjera gjeopolitike.

Profesori Mazllum Baraliu e shikon këtë fenomen si pjesë të një rendi të ri botëror, ku fuqitë e reja ekonomike dhe ushtarake janë në zhvillim e sipër. Sipas tij, çdo qeveri duhet të marrë masa për t’u armatosur dhe për të siguruar një mekanizëm mbrojtës, duke pasur parasysh se as NATO dhe as Bashkimi Evropian nuk mund të ofrojnë një siguri të plotë për shtetet e rajonit.

Njohësi i çështjeve të sigurisë, Lutfi Bilalli, thekson se ndryshimet gjeostrategjike dhe tensionet globale kanë çuar në një garë të armatimeve mes shteteve të Ballkanit. Ai shton se buxhetet për mbrojtje janë rritur, sidomos në Serbi, e cila ka bërë investime të konsiderueshme në ushtri. Sipas Bilallit, edhe Kosova dhe Shqipëria duhet të vazhdojnë të rrisin buxhetet për mbrojtjen, për t’u siguruar se do të jenë në gjendje të përballen me kërcënimet e mundshme.

Për vitin 2025, buxheti i Kosovës për ushtrinë është vlerësuar në 208 milionë euro, ndërsa Serbia ka ndarë 2.2 miliardë euro për mbrojtjen, një rritje prej 700 milionë eurosh krahasuar me vitin 2021. Kjo rritje e shpenzimeve është një reflektim i klimës të tensionuar ndërkombëtare dhe nevojës për të forcuar kapacitetet mbrojtëse në Ballkan./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Mbreti dhe mbretëresha e Britanisë së Madhe nisin vizitën shtetërore katërditore në Itali

Published

on

By

Mbreti Charles III i Britanisë së Madhe dhe mbretëresha Camilla do të nisin sot një vizitë shtetërore katërditore në Itali, ku do të festojnë lidhjet mes dy vendeve.

Ata do të vizitojnë Romën dhe qytetin e Ravenës, duke përdorur diplomacinë e “fuqisë së butë” të monarkisë për të forcuar marrëdhëniet e Britanisë së Madhe me aleaten e saj, Italinë.

Një vizitë e veçantë shtetërore në Selinë e Shenjtë – me qeverinë e Kishës Katolike Romake, në Vatikan – është anuluar, pasi papa Françesku është ende duke u rikuperuar -pas daljes nga spitali ku ai trajtohej për pneumoni të dyfishtë.

Në fundjavë papa Françesku bëri një dalje publike surprizë në sheshin e Shën Pjetrit, në Vatikan.

Ai u shfaq me një tub oksigjeni nën hundë – i ulur në një karrige me rrota.

Mbreti Charles do të bëhet monarku i parë britanik që i drejtohet të dy dhomave të parlamentit italian – dhomës së deputetëve dhe senatit të republikës.

Ai do të mbajë gjithashtu audienca me presidentin italian, Sergio Mattarella dhe kryeministren, Giorgia Meloni.

Mbreti Charles III i Britanisë së Madhe dhe mbretëresha Camilla do të marrin pjesë në një banket shtetëror me kravata të zeza në “Palazzo Quirinale” – të organizuar nga presidenti – në mbrëmjen e përvjetorit të tyre të 20-të të martesës.

Bashkëpunimi në sektorin e mbrojtjes midis BM-së dhe Italisë do të shënohet nga një fluturim i përbashkët mbi Romë nga ekipi aerobatik i forcave ajrore italiane, Frecce Tricolori dhe Shigjetat e Kuqe të RAF.

Në Ravena, afër Bolonjës, Charles dhe Camilla do të shënojnë 80-vjetorin e çlirimit të provincës nga pushtimi nazist nga forcat aleate, më 10 prill 1945, gjatë një pritjeje në bashkinë e qytetit.

Ata do të festojnë kulturën letrare duke vizituar varrin e Dantes dhe mbretëresha do të bëjë një udhëtim në muzeun e Bajronit./ATSH/

Continue Reading

Të kërkuara