Lajmet

​Harrohet zona ekonomike amerikane, Zeka: Kosova, partnere joserioze

Zeka kërkon nga institucionet të bëjnë më shumë në promovimin e potencialeve që ka vendi për tërheqjen e investitorëve të huaj.

Published

on

Për t’u hequr masat e Bashkimit Evropian ndaj Kosovës të cilat po i sjellin dëme të mëdha vendit, institucionet duhet të tregohen më bashkëpunuese ndaj kërkesave nga komuniteti ndërkombëtar, pasi që duhet të dëshmohet se vendi është shtet serioz dhe që mund të mirëmbajë marrëdhënie ndërkombëtare edhe me shtetet tjera. Kështu vlerëson drejtori ekzekutiv i Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë, Arian Zeka i cili kërkon nga qeveria të tregohet më e përkushtuar në takimet me përfaqësuesit e BE-së.

Në një intervistë, Zeka kërkon nga institucionet të bëjnë më shumë në promovimin e potencialeve që ka vendi për tërheqjen e investitorëve të huaj. Derisa shton se investimet amerikane për periudhën janar-shtator 2023 janë rreth 50 milionë euro më origjinë nga ShBA-të.

Në anën tjetër, ai thotë se edhe vitin që lamë pas, fatkeqësisht qeveria nuk i ka dhënë prioritet zonës ekonomike amerikane. Kështu, ai thotë se Kosova paraqitet si partner joserioz qoftë para investitorëve amerikanë por edhe para partnerëve tjerë. Ai konsideron se shteti ka dështuar në promovimin e potencialeve për investime të huaja në vend.

“Ne në Oden Amerikane pavarësisht rritjes së vëllimit të investimeve të huaja direkte përgjatë periudhës janar-shtator të këtij viti për të cilën tashmë kemi të dhëna, besojmë se duhet të bëhet shumë më tej në promovimin e potencialeve që Kosova i ofron për tërheqjen e investitorëve të huaj. Këto potenciale nuk janë thjesht pjesë e një diskursi i cili nuk bazohet diku, realisht ekzistojnë potenciale të shumta dhe nuk po arrijmë t’i materializojmë, kjo është fatkeqësi. Natyrisht njëra prej arsyejeve kryesore pse nuk arrijmë t’i tërheqim investimet e huaja direkte është pashmangshëm edhe çështja e hapur me Serbinë, tensionet dhe konfliktet e armatosura që kanë ndodhur kohë pas kohe gjatë vitit 2023 në pjesën veriore të vendit. Për të mos e normalizuar gjithë këtë çështje, ajo çfarë mungon në vend është njëfarë balancimi i diskursit… Por çfarë shtetet bëjnë në anën tjetër që këto situata të mos i ndëshkojnë kur vjen puna për tërheqjen e investimeve dhe zhvillimin ekonomik është që ata e balancojnë me një diskurs pozitiv, d.m.th promovim të investimeve, këtu ne po dështojmë. Po dështojmë, në rend të parë përgjegjësia rendon mbi institucionet e vendit, por natyrisht edhe mbi organizatat e tjera të cilat duhet t’i bashkohen njëfarë mënyrë promovimit të pozitivitetit edhe gjërave tjera pozitive që ky vend i ofron për investitorët, për turistet potencial”, thotë ai.

Duke folur për masat që Bashkimi Evropian i ka vendosur Kosovës tash e disa muaj, Zeka konsideron se ky është një dëm i madh për vendin, për çfarë thotë se institucionet e vendit duhet të tregohen më bashkëpunuese sa i përket kërkesave të komunitetit ndërkombëtar.

“Natyrisht pamundësia e institucioneve të vendit që të aplikojnë dhe përfitojnë nga këto instrumente financiare të para hyrjes, është një dëm jashtëzakonisht i madh. Ne kemi mjete të kufizuara buxhetore, edhe për investime infrastrukturore, por natyrisht edhe për ndërtim të kapaciteteve të shërbimit publik në përgjithësi. Kështu, secili cent, secili mjet shtesë të cilin ne jemi në gjendje ta observojmë, do të ishte jashtëzakonisht i mirëseardhur në rrethana ku buxheti i vendit është jashtëzakonisht i kufizuar. Uroj që institucionet e vendit tonë të tregohen më bashkëpunuese për sa i përket kërkesave që komuniteti ndërkombëtar i ka, edhe besoj që në anën tjetër nuk na leverdisë që ne të mundohemi t’i fshehim këto kërkesa, meqenëse të njëjtat janë aty dhe kohë pas kohe na rikujtohen nga zyrtaret më të lartë të BE-së ose edhe të ShBA-ve. Institucionet e këtij vendi, qeveritë e ndryshme përgjatë viteve kanë marrë përsipër zotime të cilat ne duhet t’i zbatojmë që të mund të tregojmë që jemi shtet serioz dhe që mund të hymë dhe të mirëmbajmë marrëdhënie ndërkombëtare edhe me shtetet tjera dhe institucione ose organizata ndërkombëtare tjera”, thotë Zeka.

Sipas tij, situata aktuale e sigurisë ka ndikuar tek investitorët e huaj që duan të investojnë në Kosovë.

“Pashmangshëm nuk ka as edhe një sekret, qoftë nëse udhëtojmë në ShBA apo në shtete tjera të Azisë, kishim mundësinë që këtë vit të ishim me një grup të bizneseve që u mbajt në Singapor, dhe kishim edhe dy forume dialogimi, dhe bizneset e atyre vendeve kanë pak informata për Kosovën dhe pyesin se sa sigurtë realisht është ky promovimi që po ja bëjmë dhe si mund të rrezikohen investimet e tyre të mundshme. Nuk ka asnjë dilemë, por në përgjithësi edhe sikur të mos ishin tensionet dhe rasti i vrasjes së policit dhe konflikti i armatosur në pjesën veriore, Kosova në përgjithësi gëzon një profil të ulët kur bëhet fjalë për brendin e saj në fushën ndërkombëtare. Këtu nuk po bëjmë sa duhet, dhe nuk po e balancojmë atë diskursin negativ që ndërtohet në dhe përreth Kosovës”, vijon ai.

I pyetur për investimet direkte amerikane, tregtinë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës përgjatë vitit të kaluar, ai thotë se vetëm për periudhën janar-shtator, janë rreth 47 milionë euro me origjinë nga ShBA-të.

“Nëse shohim totalin e investimeve nga periudha janar-shtator të vititi 2023 që është diku pak më pak se 613 milionë euro, diku rreth 47 milionë e kësaj shume janë më origjinë nga ShBA-të. Vitin 2022 realisht investimet amerikane janë renditur në vendin e 10 dhe vitin 2023 deri në fund të shtatorit renditen diku aty. Si përqindje është 7 për qind e totalit të investimeve të huaja që Kosova ka pranuar gjatë vitit 2022. Në dhjetor të viti 2022, në 3 mujorin e fundit ka pasur një rritje të menjëhershëm të investimeve amerikane. Presim që e njëjta të ndodhë edhe këtë vit, por shqetësimi kryesor mbeten sektorët ku bëhen këto investime. Sërish pas shumë viteve, ne me gjithë reformat që janë bërë në mjedisin e të bërit biznes, Kosova tërheq investime vetëm në sektorin e patundshmërive dhe ndërtimeve. Kjo nuk mjafton që ne të krijojmë një ekonomi të qëndrueshme dhe të krijojmë vende afatgjate të punës. Realisht hapja e impianteve prodhuese, industriale në vend është goxha e mangët përgjatë tërë vitit dhe sërish kjo na sjell tek kjo pasqyrë e investimeve të huaja të cilën e kemi”, thotë Zeka.

Ndërkaq, zonën ekonomike amerikane në Gjakovë, Zeka e quan fatkeqësi nga ana e qeverive që nuk e kanë marrë me prioritetjetësimin e saj. Ai thotë se qeveritë të cilat ndërrohen përgjatë viteve duhet pashmangshëm të vijojnë të zbatojnë politikat ose vendimet që janë marrë nga qeveritë paraprake.

“Për fatkeqësi është që megjithatë nuk është fare si prioritet, as nuk është përmend asnjëherë nga ana e kësaj qeverie, d.m.th prej periudhës së vitit 2021 e tutje, edhe pse gjithmonë ka zënë vend si njëri prej rekomandimeve të Odës Ekonomike Amerikane drejtuar Qeverisë. Ne nëse për hiç gjë, atëherë besojmë se vendimet e qeverive paraprake duhet të jetësohen, përndryshe Kosova paraqitet si partner joserioz qoftë para investitorëve potencial, në këtë rast amerikanëve, pra dhe para partnerëve tjerë. Qeveritë të cilat ndërrohen përgjatë viteve duhet pashmangshëm të vijojnë zbatojnë politikat ose vendimet që janë marrë nga qeveritë paraprake, përndryshe dalim jashtëzakonisht qesharak”, thotë Zeka.

Duke renditur sfidat në aspektin e zhvillimit të vendit, Zeka konsideron se shteti duhet të investojë më shumë në infrastrukturën rrugore dhe hekurudhore, pasi sipas tij është më lehtë për bizneset në të bërit biznes.

“Si sfidë gjatë vitit 2023 është mungesa e investimeve kapitale, nuk është thjesht se sektori privat nuk arrin të ruaj qoftë qarkullimin, qoftë profitabilitetin, ky nuk është i vetmi problem. Ne nuk arrijmë të përmirësojmë infrastrukturën tonë rrugore, hekurudhore, për shkak të moszbatimit të investimeve kapitale të cilat janë planifikuar për këtë vit. Pastaj vinë problemet tek ndërmarrjet e sektorit privat të cilat humbin mundësi të zhvillimit dhe të rritjes së tyre”, thotë ai.

Ndonëse Kosova ka rritjen më të lartë ekonomike në mesin e shteteve të Ballkanit Perëndimor, Zeka thotë se nevojiten vite e dekada që Kosova të arrijë në nivelin e rritjes ekonomike të shteteve të BE-së.

Krejt në fund, Zeka vlerëson se nevojitet një dialog i sinqertë ndërmjet sektorit privat dhe atij publik. Sipas tij, ka takime, mirëpo rekomandimet e sektorit privat rrallë merren parasysh, për çfarë kërkon më shumë mbështetje për këtë sektor.

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara