Shëndeti

Grupet e gjakut dhe lidhja e tyre me sëmundje të caktuara

Disa studime kanë treguar se grupi i gjakut na bën më të predispozuar ndaj një sëmundjeje të caktuar.

Published

on

Për vite me rradhë shkencëtarët kanë qenë skeptikë ndaj idesë se grupi i gjakut mund të ndikojë fort në predispozitën  e sëmundjeve të caktuara.

Megjithatë, shumë studime të kohëve të fundit kanë treguar se grupi i gjakut na bën më të predispozuar ndaj një sëmundjeje të caktuar. Për më tepër, është pikërisht grupi i gjakut që mund të luajë rol mbrojtës ndaj tyre.

Studiuesit në Universitetin e Pensilvanisë arritën në këtë konkluzion pasi analizuan të dhënat e mbi 20,000 pacientëve.

Studimi i cili do të publikohet së shpejti në revistën Lancet ka nxjerrë në pah fakte shumë interesante.

Për shembull, njerëzit që në organizmin e tyre kanë genin specific Adamts7 janë më të rrezikuar nga një atak në zemër.

Nga ana tjetër, njerëzit me grup gjaku 0 që kanë në organizëm genin e lartpërmendur nuk përballen aspak me këtë rrezik.

Grupet e gjakut rë njeriut dhe sëmundjet 

Grupi i gjakut të njeriut përcaktohet nga genet e trashëguara prej prindërve.

Gjaku i njeriut kategorizohet në grupet A, B, AB dhe O.

Ajo që bën dallimin në secilin prej grupimeve është një substance e quajtur antigen.

Kjo substancë shërben edhe si sistem për mbrojtjen e imunitetit.

Çdo grup gjaku ka pikat e veta më të forta kundër sëmundjeve të caktuara por edhe dobësi të mëdha.

Ekspertët suedezë kanë analizuar të dhënat e mbi një milionë njerëzve.

Ata kanë arritur në konkluzionin se njerëzit me grup gjaku A mund të jenë më të brishtë ndaj sëmundjeve gastrike.

Ndërkohë ata me grup gjaku 0 mund të jenë më të prirur të preken nga ulçera peptike.

Gratë me grup gjaku 0  kanë një numër të ulët dhe cilësi të dobët të vezëve, gjë që ndikon në gjasat e një shtatzanie.

Një studim tjetër i universitetit të Harvardit , të cilit i referohet AgroWeb.org, zbuloi se gratë që kanë një grup gjaku B apo AB janë më të rrezikuara nga problemet me vezoret.

Burrat me grup gjaku 0 janë më të prirur të shtojnë në peshë dhe të jenë obezë.

Sëmundjet e zemrës

Një studim i Universitetit të Vermontit ka zbuluar se njerëzit që nuk kanë grup gjaku 0 janë 60-80 përqind më të rrezikuar nga tromboza.

Grupet e gjakut, A, B dhe AB janë më të rrezikuar nga sëmundjet e zemrës se grupi 0.

Problemet me kujtesën

Studimet e lartpërmendura kanë zbuluar se njerëzit me grup gjaku AB janë 82% më të prirur të vuajnë nga problemet me kujtesën dhe të menduarit.

Një gjë e tillë mund të nxisë shfaqjen e sklerozës.

AgroWeb.org ju rikujton se për sëmundjet e caktuara ndikojnë edhe shumë faktorë të tjerë genetikë, mjedisorë apo personal.

Grupet e gjakut janë ende nën vëzhgimin e studiuesve për sa i përket lidhjes së tyre me sëmundje të caktuara./AgroWeb.org

Shëndeti

Zbulohet antitrupi kundër alergjive ndaj polenit

Published

on

Përftohet një antitrup që nëse aplikohet me një spray, ndalon simptomat alergjike që nxiten nga polenet.

Antitrupi është eksperimentuar tashmë vetëm mbi kafshët dhe është specifik ndaj bimës së artemisës, që në Evropë është shkak i rreth 15% të alergjive.

Ndërkohë që në kontinentin tonë rreth 40% e popullsisë vuan nga alergjitë ndaj polenit dhe simptomat shkaktojnë një dëm financiar që përllogaritet në rreth 100 mln euro, duke përfshirë këtu humbjen e ditëve të shkollës dhe punës.

Mos u panikosni, kur ndryshimet në gjoks konsiderohen normale dhe kur duhet të shkoni menjëherë te mjeku

Studimi është publikuar në revistën Kufijtë e Imunologjisë, është hera e parë që një antitrup monoklonal projektohet për t’u aplikuar me metodën e spray-t nga hunda, dhe ka rezultuar i suksesshëm në mbrojtjen ndaj simptomave alergjike në rrugët e sipërme e të poshtme të frymëmarrjes.

Ky spray vepron në mënyrë lokale e mbi këtë bazë krijohen të tjerë, për ambrosian dhe barin, duke i hapur rrugën një gjenerate të re terapeutike të shpejtë, pa nevojën e ageve, e mbi të gjitha në bazë të ndjeshmërisë individuale ndaj alergjenëve.

 

Continue Reading

Shëndeti

Jeni anemikë? Ushqimet që ju duhen

Published

on

Anemia është sëmundje që kufizon furnizimin me oksigjen të muskujve dhe indeve, shoqërohet me simptoma si lodhja, ndjeshmëria ndaj të ftohtit, marramendja, vështirësi në frymëmarrje, rrahje të çrregullta të zemrës dhe dhimbje koke.

Kjo sëmundje shkaktohet nga pamjaftueshmëria e hekurit e prek femrat. Hekuri është mineral që merret nga suplementët por burimet më të mira të tij janë mishi dhe bimët.

Barishtet

Trupi arrin të përthithë 70% të hekurit me burim shtazor dhe vetëm 30% të hekurit nga burime bimore. Nëse konsumoni barishte, duhet të rrisni numrin e racioneve të konsumuara në ditë. Spinaqi i gatuar me limon është burim i shkëlqyer i hekurit. Vitamina C ndihmon në përthithjen e hekurit nga organizmi.

Arrorët dhe farat

Janë burimet më të shëndetshme të proteinave, yndyrnave dhe hekurit. Me 28 gramë fistikë do të plotësoni 6.1% do të nevojës ditore për hekur.

Mishi i kuq pa dhjamë

Një copë me mish viçi plotëson 22% të nevojës ditore për hekur. Për të maksimizuar nivelin e hekurit të përthithur nga organizmin, mishin shoqëroni me spinaq, domate, speca të kuq, luleshtrydhe, lakra të vogla dhe brokoli.

Soja

Kjo fasule e vogël është burim i shkëlqyer i hekurit me bazë bimore. Ajo është ideale për veganët dhe vegjetarianët. Soja është e pasur edhe me proteina ndaj nuk duhet lënë mënjanë.

Vezët

Janë një ushqim që nuk duhet të mungojë në regjimin ushqimor të një anemiku. Përmbajnë hekur e mund të kombinohen me spinaqin, domaten ose kinoan në një vakt të pasur e të shëndetshëm.

Mishi i Bardhë i Pulës

Pjesa e gjoksit të pulës është burim i shkëlqyer i hekurit. Nëse e gatuani në zgarë pa yndyrë, është e shëndetshme. Mund ta shoqëroni me spinaq, brokoli dhe domate.

Bishtajoret

Bishtajoret, veçanërisht thjerrëzat janë të shkëlqyera kundër anemisë. Në gjysmë racioni do të plotësoni 20% të hekurit për të cilin ka nevojë organizmi.

Për më tepër, ato janë burim i shkëlqyer i fibrës që e mban stomakun të shëndetshëm.

Kujdes

Kafeja e çaji ndërhyjnë e pengojnë përthithjen e hekurit nga organizmi. Kur të konsumoni ushqimet që përmendëm frenoni dëshirën për kafe a çaj pas buke.

Continue Reading

Shëndeti

Bakteri i rrezikshëm po përhapet në det: Infeksionet vibrio në rritje

Published

on

Bakteret vibrio mund të shkaktojnë infeksione kur konsumohen fruta deti ose përmes kontaktit me ujë të kontaminuar. Ndryshimet klimatike po nxisin përhapjen e këtyre baktereve në Evropë.

Vibrioza është infeksion i shkaktuar nga bakteri vibrio, që gjendet në frutat e detit të pagatuar dhe në ujërat bregdetare ose të ëmbël-të kripur më të ngrohta.

Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve ka lëshuar paralajmërim për rrezikun që paraqesin bakteret, temperaturat e sipërfaqeve detare rriten verës. Bakteret vibrio jetojnë natyrshëm në ujëra bregdetare të përziera, ku përzihen uji i kripur dhe i ëmbël, veçanërisht kur temperaturat janë të larta dhe sasia e kripës është më e ulët.

Ato kërcënojnë nga deti dhe nga frutat e detit, dhe mund të shkaktojnë infeksione të rënda, sepsë, madje edhe vdekje. Për më tepër, gjithnjë e më shpesh shfaqin rezistencë ndaj antibiotikëve.

Vibrioza po bëhet më e zakonshme

Këto raste po shfaqen në disa pjesë të Evropës si pasojë e ndryshimeve klimatike. Llojet e baktereve vibrio zbulohen verës në Detin Baltik, pasi deti ofron kushte të favorshme për zhvillimin e tyre për shkak të përqendrimit të ulët të kripës. Bakteret janë gjetur edhe në dete tjera, përfshirë Detin e Veriut, dhe ndërsa temperaturat e sipërfaqeve detare vazhdojnë të rriten, pritet që vibrio të shtrihet edhe në zona të tjera bregdetare.

Grupi bakterial Vibrio përfshin disa lloje që mund të shkaktojnë vibriozë, një sëmundje që lind nga infektimi me këtë bakter, transmeton Telegrafi.

Tri llojet më të rrezikshme në Evropë

▪ Vibrio parahaemolyticus – mund të shkaktojë gastroenterit tek persona të shëndetshëm
▪ Vibrio vulnificus – çon në infeksione të rënda, sepsë dhe vdekje tek individët më të ndjeshëm
▪ Vibrio cholerae – mund të çojë në sepsë

Si transmetohet bakteri vibrio?

Disa prej baktereve vibrio mund të shkaktojnë infeksione serioze. Kjo përfshin infeksione që transmetohen përmes ushqimit, pas konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të gatuar jo mjaftueshëm, dhe infeksione të rënda të gjakut kur bakteret hyjnë në trup përmes prerjeve ose plagëve të hapura në lëkurë.

Njerëzit me sistem imunitar të dobësuar ose me sëmundje kronike të mëlçisë janë veçanërisht të rrezikuar.

Si të njihni simptomat e vibriozës?

Simptomat varen nga mënyra se si merret infeksioni. Në rastet kur vibrioza merret përmes konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të pagatuar mirë.

diarre e ujshme
▪ dhimbje barku
▪ nauze (ndjesi për të vjellë)
▪ të vjella
▪ ethe
▪ të dridhura.

Infeksioni ndodhë edhe gjatë larjes në ujëra me sasi të mëdha të baktereve vibrio, duke shkaktuar infeksione në vesh ose, nëse bakteret hyjnë në kontakt me plagë të hapura, shkaktojnë simptoma në lëkurë si:

▪ skuqje
▪ ënjtje
▪ dhimbje rreth zonës së prekur.

Infeksionet e plagëve që nuk trajtohen çojnë në komplikime si nekrotizimi i indeve, infeksione të gjakut, sepsë apo edhe amputim gjymtyrësh, veçanërisht tek personat me gjendje shëndetësore ekzistuese, si sëmundje kronike të mëlçisë apo imunitet të dobësuar, paralajmëron ECDC.

Masat parandaluese

Për të ulur rrezikun nga infeksionet vibrio, mund të ndërmerren disa masa të thjeshta:

▪ shmangia e konsumimit të frutave të detit të papërpunuar ose të pagatuar mirë, veçanërisht e frutave të detit, dhe gatimi i plotë i frutave të detit.

▪ kush ka plagë të hapura, shpime të fundit a prerje, duhet të shmangë larjen në ujëra të kripura ose të ëmbël-të kripur ose të mbulojë zonën e prekur me fasho të papërshkueshme nga uji

▪ kush bie në kontakt me ujë deti ndërsa ka gërvishtje, prerje apo plagë, duhet ta pastrojë menjëherë zonën me ujë të pastër dhe të freskët.

Continue Reading

Shëndeti

Si ta përballosh vapën e tmerrshme kur ke ekzemë?

Published

on

Ekzema është një inflamacion kronik i lëkurës që shkakton skuqje, kruarje, tharje dhe shpesh, edhe çarje të lëkurës. Ajo shfaqet zakonisht në pjesën e gishtave dhe gjatë verës, mund të jetë agresive.

Shkaqet e ekzemës janë të ndryshme dhe përfshijnë:

Faktorë gjenetikë
Reagime alergjike ndaj substancave të ndryshme, si sapunë, detergjentë etj
Faktoret mjedisorë
Stresi emocional
Irritues të tjerë – rrezet UV, djersa etj

Simptomat kryesore janë:

Lëkurë e thatë që skuqet
Kruarje
Çarje e lëkurës ose puçrra
Në raste të rënda mund të shkaktojë edhe infeksione
 
Disa këshilla se si mund të kujdesesh për ekzemën në verë:

Hidrato lëkurën
 
Përdor kremra hidratues të lehtë, pa aromë, sidomos pas dushit për të ruajtur lagështinë në lëkurë.
 
Shmang ekspozimin e gjatë në diell

Rrezet UV mund të irritojnë ekzemën. Nëse del nga shtëpia, përdor krem dielli të përshtatshëm për lëkurë (hipoalergjenik dhe pa kimikate të forta).
 
Vish rroba të lehta që lejojnë lëkurën të marrë frymë

Përdor materiale pambuku dhe lino, të cilat nuk e irritojnë lëkurën.
 
Shmang djersitjen e tepërt

Djersa irriton lëkurën me ekzemë, ndaj një dush i mirë dhe hidratimi do të të ndihmojnë.

Përkujdesje ndaj alergjenëve: Gjatë verës, alergjenët (poleni) shkaktojnë acarim. Laj duart dhe fytyrën shpesh dhe shmang kontaktin me objekte të dyshimta. Përdor produkte miqësore për lëkurë. Shmang sapunët me përbërës të fortë që shkaktojnë irritim dhe përdor detergjentë dhe shampo specifike.

Konsultohu me mjekun nëse simptomet përkeqësohen. Jo gjithnjë ChatGPT dhe mendja jote janë mjeku, ndaj konsultohu me ekspertët.

 

 

Continue Reading

Të kërkuara