Lajmet

Görlach Global: Kina dhe lufta e Ukrainës – pse Kina ngurron të ndërmjetësojë?

Lufta në Ukrainë nuk mund ta lërë indiferent Pekinin.

Published

on

Lufta në Ukrainë nuk mund ta lërë indiferent Pekinin. Sepse efektet e saj janë ndjerë prej kohësh në Kinë, mendon Alexander Görlach.

Ministria e Jashtme kineze i quan “fake news” raportet në mediat amerikane, se Rusia i ka kërkuar Pekinit dërgimin e armëve për luftë në Ukrainë. Këto raporte u shfaqën të hënën natën, përpara se përfaqësuesit nga Uashingtoni dhe Pekini të takoheshin në Romë për të diskutuar situatën në Ukrainë. Informacionet kanë shtuar presionin mbi Republikën Popullore për të vepruar si ndërmjetës për t’i dhënë fund luftës së Putinit.

Në fakt, Kina ka një interes të veçantë për t’i dhënë fund luftës shpejt. Për shkak se efektet ekonomike të pushtimit të Ukrainës kanë arritur prej kohësh në këtë vend. Republika Popullore importon sasi të mëdha drithi nga Ukraina, si dhe nga Rusia. Si rezultat i luftës, çmimet janë rritur në atë masë sa që pushtetmbjatësi Xi Jinping është dashur të thotë hapur: Kina do të bëhet e pavarur nga importet e huaja.

Varfëria ekstreme

Vetëfurnizimi ka qenë prej kohësh synimi i pushtetarëve komunistë, të cilët brenda vendit po ndjekin një kurs nacionalist, të cilit nuk i përshtatet importimi nga jashtë i mallrave bazike për jetesën. Përveç kësaj, një sërë vendesh, duke përfshirë SHBA-në dhe Japoninë, kanë filluar të shkëputin ekonomitë e tyre nga ajo e Kinës, në mënyrë që të mos varen nga diktatura e Pekinit.

Në perandorinë e Xi jetojnë edhe më tej rreth 82 milionë kinezë me 1 dollarë në ditë. Rritjet e çmimeve si ato aktuale mund ta kthejnë situatën e tyre tashmë të pasigurt në një situatë të pashpresë. Udhëheqja e Republikës Popullore njoftoi vitin e kaluar se varfëria ekstreme në vend ishte mposhtur zyrtarisht. Banka Botërore, nga ana tjetër, llogariti se Pekini kishte metologji tjetër nga ajo që duhej për llogaritjen e varfërisë.

Vladimir Putin und Xi Jinping

Varfëria reale në Kinë ka të ngjarë të jetë dukshëm më e lartë sesa deklarohet zyrtarisht. Përveç kësaj, kujtimi i kohës së urisë është ende i freskët. Nën Mao Ce Dunin, të cilin Xi Jinping përpiqet ta imitojë në çdo gjë, vendi përjetoi një periudhë të gjatë të urisë për bukë, midis 1959 dhe 1961. Deri në 76 milionë njerëz thuhet se kanë rënë viktimë e keqmenaxhimit ideologjik të Maos.

Rreziku nga revolta për shkak të varfërisë

Xi Jinping dëshiron të zgjidhet sekretar i përgjithshëm i përjetshëm në kongresin e 20-të të partisë në nëntor. Për të parandaluar ekseset diktatoriale si në kohën e Maos, maksimumi dy mandate pesëvjeçare në postet më të rëndësishme janë lejuar që nga vitet 1980. Për presidencën ky kufi tashmë është hequr nga kushtetuta. Xi mund ta udhëheqë vendin sërish si Mao.

Një revoltë urie nga të varfërit është një nga skenarët e paktë që mund të pengojë Xi të realizojë idetë e tij. Gazeta Der SPIEGEL zbuloi së fundmi se udhëheqja kineze po i bën presion Kombeve të Bashkuara që të mos publikojnë një raport që paralajmëron vdekjet nga uria, si rezultat i agresionit dhe luftës së Putinit kundër Ukrainës.

Presioni ndaj Pekinit

Në fillim të shkurtit, udhëheqësi i Kinës u mburr për miqësinë e tij të ngushtë me Putinin dhe njoftoi se dëshironte të bashkëpunonte ngushtë me Rusinë në fusha vendimtare si udhëtimi në hapësirë ​​dhe kontrolli i internetit. Së fundmi, Pekini ka njoftuar se Rusia do të mbetet “partneri më i rëndësishëm strategjik i Republikës Popullore”.

Prandaj komuniteti botëror po i bën presion të madh Pekinit që të ndërhyjë në Moskë në lidhje me luftën në Ukrainë. Por Pekini nuk po e kërkon fare këtë skenë të madhe. Kjo do të tërhiqte vëmendjen e njerëzve në Kinë, për shkeljet e shumta të të drejtave të njeriut nga sundimtari Xi, veçanërisht gjenocidi ndaj ujgurëve. Bota gjithashtu do të shikonte në mënyrë kritike një Kinë ndërmjetëse, udhëheqësi i së cilës Xi ka kërcënuar vazhdimisht me aneksim dhe pushtim të Tajvanit të lirë dhe demokratik.

Biznese ruse në Pekin – Kina ka mbetur ndër miket e vetme të Rusisë

Misioni i pamundshëm

Që nga fillimi i agresionit rus në Ukrainë, Pekini është përpjekur të bëjë një politikë vështirë të realizueshme. Pekini nuk e dënon luftën e Rusisë, por në të njëjtën kohë u bën thirrje palëve të bisedojnë. Pekini nuk i mbështet sanksionet e botës së lirë kundër Rusisë, por në të njëjtën kohë nuk e mbështet as ekonomikisht Moskën. Refuzimi i ndihmës ushtarake, që nuk duhet quajtur kështu, tani po shkon në të njëjtin drejtim. Në vend të kësaj, Kina pretendon se Rusia nuk bëri kurrë një kërkesë për ndihmë.

Importet e grurit nga Rusia dhe Ukraina mbulojnë deri në 10 për qind të nevojave të Kinës, sipas një raporti të Wall Street Journal. Por lufta ka pasoja edhe për prodhimin e plehrave, vajit të lulediellit dhe sojës, të cilat eksportohen edhe në Republikën Popullore. Soja nevojiten urgjentisht për mbajtjen e kafshëve. Prandaj pritet që edhe çmimet e mishit në Kinë të rriten ndjeshëm.

Veprimi i domosdoshëm

Një thënie kineze është 大鱼大肉 – “shumë peshk, shumë mish”, që do të thotë se një vakt i mirë duhet të përmbajë shumë nga të dyja. Nëse mund të shërbeni në përputhje me rrethanat, do të admiroheni nga të ftuarit. Por nëse lufta dhe agresioni kundër Ukrainës, e cila ende nuk është dënuar nga Kina vazhdon, hapësira e Republikës Popullore do të ngushtohet dhe shanset e Xi për të realizuar ëndrrën e tij për një sundim të pakufizuar dhe të përjetshëm do të ulen.

Prandaj, Pekini duhet të veprojë. Xi duhet të ndërmjetësojë në konflikt në mënyrë që Kina të mos ndjejë edhe më shumë efektet e tij. Ai dhe lidershipi i tij duan të shmangin me çdo kusht një konfrontim të drejtpërdrejtë me Shtetet e Bashkuara. Sepse Republika Popullore do të humbiste luftën kundër SHBA-së, në të cilën Kremlini mund të përfshijë edhe Pekinin.

Alexander Görlach është  anëtar i lartë në Këshillin Carnegie për Etikën në Çështjet Ndërkombëtare dhe bashkëpunëtor kërkimor në Institutin e Internetit në Universitetin e Oksfordit. Ai ka mbajtur poste të ndryshme edhe në Universitetin e Harvardit dhe në Universitetin e Kembrixhit.

DW

Continue Reading

Lajmet

​Përshkallëzohet konflikti midis SHBA-së e Kolumbisë

Published

on

Presidenti i SHBA-së Donald Trump njoftoi disa ditë më parë se do të ndërpresë të gjitha pagesat dhe subvencionet amerikane për Kolumbinë, gjë që shënoi një përshkallëzim serioz të marrëdhënieve gjithnjë e më të tensionuara me presidentin Gustavo Petro dhe shtetin e Amerikës Jugore.

Trump tha në mediat sociale se Petro nuk po bën asgjë për të ndaluar prodhimin e drogës në vendin e tij, pavarësisht pagesave dhe subvencioneve të mëdha amerikane që nuk janë gjë tjetër veçse grabitje afatgjatë e Amerikës.

Ai gjithashtu e quajti Petro një lord të paligjshëm droge.

“Që nga sot, këto pagesa, ose çdo formë tjetër pagese ose subvencioni, nuk do t’i bëhen më Kolumbisë”, shkroi Trump.

Të dy liderët janë përplasur për migracionin dhe trafikun e drogës, veçanërisht pasi Shtetet e Bashkuara kanë kryer bastisje në anijet e dyshuara të drogës në Karaibe. Por njoftimi i së dielës i tendosi më tej marrëdhëniet, tani me pasoja të rënda financiare.

Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Kolumbisë rreth 210 milionë dollarë ndihmë këtë vit fiskal, duke përfshirë rreth 31 milionë dollarë në mbështetje bujqësore.

Kolumbia ka qenë aleati më i besuar i Amerikës në Amerikën e Jugut për dekada të tëra në siguri dhe mbrojtje.

Trump paralajmëroi Petro-n se më mirë është t’i mbyllë fushat e “vrasjes”, duke iu referuar zonave prodhuese të drogës.

Sipas Zyrës së Kombeve të Bashkuara për Drogën dhe Krimin, Kolumbia është prodhuesi kryesor në botë i kokainës.

Trump dhe Petro kanë qenë në mosmarrëveshje për muaj të tërë, ku kohët e fundit, edhe Petro akuzoi SHBA-në për vrasjen e një qytetari kolumbian gjatë njërit prej sulmeve të ushtrisë amerikane në Karaibe.

Muajin e kaluar, SHBA i revokoi vizën presidentit kolumbian pasi ai u bëri thirrje publikisht ushtarëve amerikanë të mos i bindeshin urdhrave të Trump.

Përshkallëzimi vjen ndërsa SHBA-të po kryejnë një seri sulmesh ushtarake kundër anijeve që thonë se janë të përfshira në tregtinë e paligjshme të drogës në Karaibe./S.K/KP/

 

Continue Reading

Lajmet

Çmimet e naftës rriten, gruri shënon rënie në Evropë

Published

on

Indekset e aksioneve evropiane ishin të përziera, ku u pa se çmimet e naftës dhe arit u rritën, por çmimet e grurit ranë. Investitorët janë duke analizuar edhe më tej raportet e fitimeve nga kompani dhe banka të mëdha si Heineken, SAP dhe Barclays.

Banka italiane UniCredit raportoi një fitim që tejkaloi pritjet në tremujorin e tretë të vitit 2025, dhe drejtori ekzekutiv i saj Andrea Orsel tha se nuk kishte hequr dorë plotësisht nga marrja e Commerzbank të Gjermanisë, raportoi CNBC.

Ai tha gjithashtu se UniCredit ka të ngjarë të rrisë pjesëmarrjen e saj në Alpha Bank të Greqisë në rreth 30 përqind.

Indeksi DAX i Frankfurtit ra me 0.22 përqind në 24,280.32 pikë në orën 9:30 të mëngjesit të sotëm, CAC 40 i Francës ra me 0.7 përqind në 8,200.64 pikë, ndërsa FTSE 100 i Britanisë u rrit me 0.49 përqind në 9,473.60 pikë dhe MOEX i Moskës u rrit me 0.54 përqind në 2,646.69 pikë.

Sipas të dhënave aktuale të tregut të aksioneve, çmimi i naftës bruto u rrit në 58,230 dollarë, dhe çmimi i naftës bruto Brent u rrit në 62,275 dollarë.

Çmimi i arit u rrit në 4,137.67 dollarë për ons, ndërsa çmimi i grurit ra në 5.0003 dollarë për bushel (një bushel është 27.216 kg).

Vlera e euros kundrejt dollarit në bursën Forex është 1.16045 dollarë, një rritje prej 0.04 përqind që nga fillimi i tregtimit./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Spanja kërkon fundin e ndërrimit të orës dhe propozon të ndalet nga 2026

Published

on

Spanja do t’i kërkojë Bashkimit Evropian që të ndalojë ndryshimin e orës dy herë në vit, duke nisur nga viti 2026. Kryeministri Pedro Sanchez tha se kjo praktikë është e vjetruar dhe shkakton shqetësime te qytetarët.

“Këtë javë ndryshojmë sërish orën, por sinqerisht nuk shoh më asnjë qëllim”, u shpreh ai në një video në rrjetet sociale.

Sipas tij, shumica e spanjollëve dhe europianëve janë kundër kësaj praktike. Ai theksoi se shkenca ka treguar se ndërrimi i orës nuk kursen energji. Përkundrazi, ai dëmton ritmet biologjike të trupit dy herë në vit.

Me këtë nismë, Spanja kërkon të rihapë një vendim të bllokuar të Parlamentit Evropian nga viti 2018. Atëherë u propozua heqja përfundimtare e orës së verës në të gjithë BE-në.

“Spanja do t’i bëjë thirrje Këshillit Evropian të veprojë dhe të ndalojë këtë ndryshim që nga viti 2026”, tha Sanchez.

Propozimi u paraqit në takimin e ministrave të Transportit, Telekomunikacionit dhe Energjisë në Luksemburg.

Kryeministri e cilësoi këtë si një hap drejt një politike të dobishme dhe demokratike. Por ai nuk sqaroi ende se cilën zonë kohore do të mbajë Spanja nëse ndryshimi i orës hiqet përfundimisht./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Parashikimi i motit

Published

on

Sot mbi vendin tonë do të mbajë mot i vranët dhe me intervale kohore të shkurta me diell.

Temperaturat minimale do të lëvizin nga 5 e deri në 9 gradë Celsius, derisa ato maksimalet nga 17 e 20 gradë Celsius, njofton Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës.

Do të fryjë erë nga juglindja me shpejtësi prej 1 e deri në 5 metër për sekond./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara