Lajmet

Gjithçka që duhet të dini rreth virusit të zorrëve te fëmijët

Virusi i zorrëve te fëmijët zakonisht ndalet gradualisht pas disa ditësh.

Published

on

Virusi i zorrëve te fëmijët mund të zgjasë nga disa ditë deri në dy javë.

Ai mund të njihet me të vjella, diarre, të përziera dhe ndonjëherë me temperaturë të lehtë.

Më së shpeshti shkaktohet nga norovirusi dhe rotavirusi, dhe më e rëndësishmja është që fëmija rregullisht të pi mjaftueshëm lëngje për të parandaluar dehidratimin.

Si ta njohim virusin e zorrëve te fëmijët?

Simptomat e para që do të shfaqen janë të përzierat, ngërçet dhe të vjellat, e më pas ka diarre të shpeshta me ujë dhe oreks të dobët. Disa fëmijë mund të kenë gjithashtu temperaturë të lehtë, dhimbje koke ose dhimbje muskujsh, në varësi të virusit që e shkakton virusin, ndërsa disa fëmijë mund të kalojnë pa simptoma ose me simptoma të lehta.

Shkaqet

Virusi i zorrëve shkaktohet nga viruset, ndërsa infeksionet e tjera të zorrëve mund të shkaktohen nga bakteret në ushqimet dhe parazitët e infektuar ose të gatuar keq. Përveç viruseve të përmendura tashmë, viruset e zorrëve shkaktohen nga shkaqe të tjera. Këto janë katër viruset më të zakonshme që shkaktojnë virusin e zorrëve te fëmijët:

Rotavirusi

Ndodh te fëmijët e moshës tre deri në 15 muaj dhe është shumë ngjitës dhe mund të infektohet nga prindërit e fëmijëve të infektuar. Ky virus është shkaktari më i zakonshëm i dehidrimit në virusin e zorrëve. Shfaqet në muajt e dimrit dhe mund të zgjasë deri në një javë.

Simptomat kryesore janë diarreja me ujë si dhe të vjellat, ndërsa disa fëmijë do të kenë edhe temperaturë të lehtë. Është e rëndësishme të dini se nëse një fëmijë ka rotavirus, ai mund ta përhapë atë përpara fillimit të simptomave, si dhe shtatë ditë pas fillimit të simptomave.

Norovirusi

Është më i zakonshëm te fëmijët nga mosha gjashtë deri në 18 muaj. Mund të ndodhë në çdo kohë të vitit, por më së shumti ndodh nga nëntori deri në prill. Zgjat rreth dy ditë dhe simptoma kryesore janë të vjellat, ndërsa diarreja është e pranishme në një masë më të vogël dhe mund të shfaqen edhe dhimbje muskulore, ngërçe, dhimbje koke dhe temperaturë të lehtë.

Astrovirusi dhe adenovirusi

Astrovirusi është më i zakonshëm te foshnjat dhe fëmijët e vegjël dhe është më i zakonshëm në muajt e dimrit, ndërsa adenovirusi shfaqet në verë te fëmijët deri në dy vjeç dhe shkakton të vjella deri në dy ditë, e ndjekur nga diarre që mund të zgjasë deri në dy javë. Mjeku mund të ekzaminojë saktësisht se cili virus është i përfshirë në testet që zbulojnë antigjenet virale në jashtëqitjen e fëmijës.

Infeksione të tjera të zorrëve te fëmijët shkaktohen nga bakteret dhe parazitët. Një infeksion bakterial i zorrëve mund të infektohet nga një fëmijë kur hanë ushqime të gatuara në mënyrë të pamjaftueshme.

Po aq e rrezikshme mund të jetë edhe ruajtja e gabuar e ushqimit të mbajtur në temperaturën e dhomës, veçanërisht verës. Parazitët mund të gjenden në sipërfaqe të ndryshme që një fëmijë i prek me duar dhe më pas i fut duart në gojë dhe infektohet.

Si transmetohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Viruset transmetohen kur një fëmijë prek me duar një zonë të infektuar, si lodrat dhe më pas i vendos duart në gojë ose kur bie në kontakt me një fëmijë tjetër që ka virusin e zorrëve. Përveç kësaj, një prind mund t’ia kalojë virusin një fëmije nëse ai është i sëmurë dhe nuk i lan mirë duart para se të ruajë ushqimin ose para kontaktit me duart e fëmijës, të cilat më pas fëmija do t’i vendosë në gojë. Po kështu një prind mund të infektohet nga një fëmijë kur i ndërron pelenat një fëmije të infektuar dhe nuk i lan mirë duart më pas. Virusi i zorrëve është shumë ngjitës, ndaj duhet kujdes.

A mund të parandalohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Mënyra e vetme që mund të parandalohet virusi i zorrëve është larja e duarve rregullisht me sapun dhe ujë. Një mënyrë tjetër për të parandaluar këtë është vaksinimi kundër rotavirusit, duke vaksinuar foshnjat nga gjashtë javë deri në 16 javë.

Si trajtohet virusi i zorrëve te fëmijët?

Gjëja më e rëndësishme është të bëni kujdes që të mos dehidratoheni, gjë që mund të jetë fatale. Dehidratimi mund të njihet nga goja e thatë, sytë e thatë, kur nuk ka lot kur qan dhe nga urinimi i reduktuar. Fëmijëve duhet t’u jepen vazhdimisht lëngje, mundësisht ujë, në sasi më të vogla.

Rreziku i dehidrimit është më i lartë te foshnjat dhe fëmijët e vegjël, ndaj është e nevojshme të monitorohet numri i pelenave të ndërruara.

Probiotikët, të cilët janë të rëndësishëm për mikroflorën e zorrëve, gjithashtu mund të ndihmojnë dhe mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e simptomave. Për fëmijët më të mëdhenj, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje dietës dhe t’u jepni sasi të vogla banane, oriz të gatuar pa erëza, pulë të zier, supë dhe bukë të thekur. Ushqimet e skuqura, të yndyrshme dhe pikante, si dhe ëmbëlsirat dhe lëngjet duhet të shmangen.

Virusi i zorrëve te fëmijët zakonisht ndalet gradualisht pas disa ditësh. Nëse zgjat shumë, simptomat përkeqësohen ose shfaqet gjak në jashtëqitje, është e nevojshme të kërkoni ndihmë mjekësore.

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Burim Bajraktari ndan përvojën ndërkombëtare me studentët e Dizajnit në UBT

Published

on

Javën e kaluar, në ambientet e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u mbajt një ligjëratë me karakter edukativ dhe profesional, e organizuar për studentët e vitit të tretë të programit Dizajn i Integruar – specializimi Enterier. Ligjërata u zhvillua në kuadër të lëndës Semiotikë dhe Estetikë, nën udhëheqjen e profesoreshës Ardita Rizvanolli.

I ftuar ishte Burim Bajraktari, Arkitekt Kryesor dhe CEO i studios arkitekturore MODIUM, i cili ndau me studentët përvojën e tij shumëvjeçare profesionale në fushën e arkitekturës dhe dizajnit. Bajraktari ka përfunduar studimet pasuniversitare në Kingston University London në vitin 2011 dhe ka ndërtuar karrierën e tij përmes angazhimeve profesionale në Londër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë ligjëratës, ai prezantoi rrugëtimin e tij profesional, duke filluar nga projektet e hershme të vizualizimit 3D, themelimi i shërbimeve arkitekturore në vitin 2008, si dhe procesin e ribrandimit strategjik në vitin 2015, i cili çoi në krijimin e studios MODIUM. Sot, kjo studio njihet për qasjen e saj bashkëkohore, dizajnet e qëndrueshme dhe trajtimin estetik të hapësirës.

Ligjërata u karakterizua nga diskutime interaktive, ku studentët patën mundësi të bëjnë pyetje dhe të njihen më nga afër me sfidat, mundësitë dhe realitetin e profesionit të arkitektit dhe dizajnerit të enterierit. Ky takim shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike dhe praktikës profesionale, duke i motivuar studentët për zhvillimin e mëtejmë të aftësive të tyre kreative dhe profesionale.

Aktivitete të tilla dëshmojnë përkushtimin e UBT-së në ofrimin e përvojave praktike dhe frymëzuese për studentët, duke i përgatitur ata për tregun e punës dhe sfidat e industrisë së dizajnit dhe arkitekturës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve nis më 24 shkurt

Published

on

By

Gjykata Speciale ka njoftuar se seanca “vepra kundër administrimit të drejtësisë” ndaj Thaçit dhe të tjerëve do të fillojë më 24 shkurt të vitit tjetër.

Tutje njoftohet se do të bëhet paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe procedura të tjera administrative.

Më 22 dhjetor 2025, pas marrjes së parashtrimeve nga palët, Gjykatësi i Vetëm Kristofer Gosnell miratoi udhëzime mbi zhvillimin e gjykimit në çështjen gjyqësore të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, që është planifikuar të fillojë më 24 shkurt 2026.Udhëzimet përcaktojnë rregulla praktike për aspekte si karakteri publik i procesit, nxjerrja e dokumenteve, paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve, si dhe aspekte të tjera procedurale që synojnë garantimin e një gjykimi të drejtë dhe efikas.”, thuhet në njoftim

Continue Reading

Të kërkuara