

Shëndeti
Gjithçka që duhet të dini për të luftuar djegiet nga dielli, plakjen e parakohshme dhe kancerin e lëkurës
Djegiet nga dielli janë provë se nuk jeni mbrojtur gjatë ekspozimit në diell.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNjolla e kuqe, lëkura e butë, lëkurë e irrituar janë vetëm një pjesë e historisë së djegieve nga dielli.
Djegiet nga dielli janë provë se nuk jeni mbrojtur gjatë ekspozimit në diell, por ajo që shpesh nuk e shohim menjëherë është plakja e përshpejtuar e lëkurës dhe rreziku i kancerit të lëkurës që mund të shoqërohet me to.
“Fatkeqësisht, shkalla e kancerit të lëkurës është ende në rritje dhe ne bëjmë gjithçka që mundemi për ta minimizuar atë dhe përdorimi i kremrave kundër diellit është një komponent i kësaj”, tha Dr. Darrell Rigel, profesor klinik i dermatologjisë në Shkollën e Mjekësisë Mount Sinai Icahn në qytetin e Nju Jorkut.
Grupi i Punës për Mjedisin publikoi të enjten udhëzuesin e tij vjetor për përdorimin e kremrave kundër diellit, me lista të kremrave të tij të rekomanduar, duke përfshirë opsionet për fëmijët, varietetet minerale dhe jominerale, si dhe hidratuesit dhe balsamët.
Udhëzuesi vjen në kohë për muajt e ngrohtë, pasi shumë njerëz fillojnë të kalojnë më shumë kohë jashtë, por mbrojtja e mirë nga dielli është e rëndësishme edhe nëse është ftohtë ose me re dhe nëse jeni ulur pranë dritares, duke bërë ski ose në plazh, thanë dermatologët.
“Natyrisht, gjatë verës ne jemi më të ekspozuar ndaj diellit, por çdo ditë duhet të jemi të vetëdijshëm për faktin se rrezatimi ultravjollcë është një kancerogjen i njohur, përveç faktit që mund të përshpejtojë plakjen e lëkurës”, tha. Dr. Adam Friedman, profesor dhe kryetar i departamentit të dermatologjisë në Shkollën e Mjekësisë dhe Shkencave Shëndetësore George Washington.
Kush ka nevojë për kremin kundër diellit?
Përgjigje e shkurtër: Të gjithë.
Përgjigja më e gjatë: Lëkura më e errët siguron më shumë mbrojtje kundër diellit, por kjo nuk do të thotë se është plotësisht imun ndaj dëmtimit të diellit, thanë ekspertët.
Sipas të dhënave të ShBA-së, njerëzit me ngjyrë janë në rrezik më të ulët për melanoma sesa njerëzit e bardhë, por ata ende përballen me rrezik, tha Rigel.
Nëse shikoni imazhet e djegies nga dielli, ka të ngjarë të shihni shenjat e kuqe të ndezura të gjendjes në lëkurën e zbehtë, por kjo ka të bëjë me mungesën e përfaqësimit, tha Friedman. Djegiet nga dielli mund të shfaqen në të gjitha llojet e lëkurës, në shumë ngjyra dhe mund të rezultojnë në plakje të parakohshme për këdo.
Si ta aplikoni kremin kundër diellit?
“Ne rekomandojmë zgjedhjen e locioneve (mbi) produkte me shkopinj, është shumë më e lehtë për të marrë atë shtresë adekuate të njëtrajtshme mbrojtjeje”, tha Rigel.
Ka dy lloje kremrash kundër diellit, ato që përdorni çdo ditë dhe ato që përdorni kur planifikoni të kaloni kohë të gjatë jashtë.
Problemi është se përfaqësimi është gjithashtu i kufizuar në mbrojtjen nga dielli. Edhe në lëkurën e lehtë, kremi kundër diellit shpesh bëhet i trashë, i rëndë dhe shumë i bardhë. Për njerëzit me ngjyrë, është akoma më problematike.
Në daljet e përditshme, Rigel rekomandoi gjetjen e produkteve që dyfishohen si hidratues për t’u siguruar që mbrojtjen nga dielli ta bëni një pjesë të lehtë të rutinës suaj.
Nëse po dilni për një ditë në diell, ajo tha se është e rëndësishme të mbani mend të ripërdorni kremin tuaj kundër diellit çdo dy orë ose pasi të keni luajtur në ujë, për të ruajtur nivelin e duhur të mbrojtjes.
Në secilin rast, mbrojtja nga dielli duhet të shkojë kudo që lëkura është e ekspozuar ndaj diellit. Kjo nënkupton fytyrën, duart, veshët ose pjesën në flokët tuaj, buzët tuaja dhe sipërfaqet rreth syve tuaj janë të holla dhe të ndjeshme ndaj dëmtimit të diellit, kështu që sigurohuni që ato të kenë gjithashtu krem kundër diellit./UBTNews/
Shëndeti
A e shkakton stresi vërtet kancerin? Shkencëtarët dhanë përgjigje
Published
6 hours agoon
July 8, 2025By
UBT News
Studimet sugjerojnë një korrelacion, por edhe kufizimet e këtyre hulumtimeve. Ngjarjet e rënda jetësore, aksidentet, ndarjet dhe traumat serioze, shpesh ndodhin në vitet menjëherë para fillimit të sëmurjes nga lloje të ndryshme të kancerit.
Duke pasur parasysh se niveli i stresit është në rritje dhe se pritet që më shumë njerëz të sëmuren, madje për një të tretën më shumë, deri në katër milionë deri më 2030, ekspertë thonë se dëshmitë e reja për ndikimin e stresit do të thotë se nuk do të ishte befasuese nëse ekziston një lidhje mes stresit e kancerit.
Ndikimi i hormoneve të stresit në kancer
Prof. Melanie Flint nga Universiteti i Brighton, e cila studion ndikimin e hormoneve të stresit në kancer, thotë: “Ka shumë përparim në këtë fushë dhe mendoj se nuk mund ta përjashtojmë kontributin e stresit në zhvillimin e kancerit. Mendimi im është se stresi me të vërtetë kontribuon, si në shfaqjen e kancerit, ashtu edhe në përhapjen e tij kur shfaqet, por është një faktor kontribues, dhe jo domosdoshmërisht shkaktar i drejtpërdrejtë.”
Duket se disa studime që kanë ndjekur popullata të mëdha me kalimin e kohës e mbështesin këtë ide, shkruan “Daily Mail”, përcjell Telegrafi.
Një hulumtim me 10.000 gra në Finlandë, që zgjati 15 vjet, zbuloi se ato që kishin përjetuar një trishtim të thellë kishin më shumë gjasa të zhvillonin kancer të gjirit brenda pesë viteve. Ekspozimi ndaj stresit në vendin e punës lidhet me një rrezik më të madh të kancerit të prostatës tek meshkujt nën 65 vjeç dhe, megjithëse në masë më të vogël, edhe me kancerin e gjirit tek gratë.
Mund ta shtypë sistemin imunitar
Megjithatë, studime të tjera të ngjashme, përfshirë analizat e provave të cilësisë më të lartë, nuk tregojnë asnjë lidhje. Pjesë e problemit, sipas profesorit Trevor Graham, drejtor i Qendrës për Evoluim dhe Kancer në Institutin për Kërkime të Kancerit, është fakti se stresi shpesh shoqërohet me sjellje të tjera që rrisin rrezikun për kancer.
“Jeta me stres shpesh lidhet me shumë faktorë të tjerë rreziku për kancer, siç janë pirja e duhanit, konsumimi i tepruar i alkoolit, mungesa e aktivitetit fizik dhe ushqimi jo i shëndetshëm, prandaj është e vështirë të ndahet se cili është shkaku i vërtetë”, shpjegon ai.
Dihet se stresi shkakton një sërë efektesh në trup, veçanërisht nëse është kronik.
“Stresi shkakton lirimin e hormonit të stresit, kortizolit. Stresi dhe kortizoli mund ta shtypin sistemin imunitar”, thekson profesoresha Flint.
Shkencëtarët kanë provuar të imitojnë në laborator efektin e stresit në qeliza, gjë që ka treguar se stresi dëmton ADN-në e shkakton ndryshime në qeliza të cilat, nëse riprodhohen, mund të zhvillohen në kancer.
Por, meqë stresi është i vështirë të përfaqësohet saktë në kushte laboratorike, kjo nuk është një tregues i besueshëm i asaj që ndodh realisht në trupin e njeriut, thekson profesori Graham.
Shëndeti
Nëse hani shpesh nektarina, ja çfarë i bëjnë ato trupit tuaj
Published
10 hours agoon
July 8, 2025By
UBT News
Me ardhjen e verës njerëzit mezi presin të shijojnë fruta si shalqinj, pjeshkë, kajsi dhe nektarina. Përveçse janë të shijshëm, të ëmbël dhe lëngshëm, nënvlerësohet se sa të mira janë nektarinat për shëndetin e përgjithshëm.
Ky frut është si bombë e vogël dhe e ëmbël natyrale me vitamina, nektarinat përmbajnë gjithçka që i nevojitet trupit për t’u përballur me vapën, lodhjen dhe ritmin e shpejtë të verës. Nëse nuk i keni përfshirë ende në menunë tuaj ditore, kjo verë është koha e duhur për ta ndryshuar këtë.
Ato janë të shkëlqyera për tretje
Nektarinë mesatare përmban dy deri 2.4 gramë fibra dietike, që nxisin lëvizjet e rregullta të zorrëve dhe mbështesin florën e shëndetshme të zorrëve. Sorbitoli në nektarina është i dobishëm për problemet e kapsllëkut.
Ato janë të pasura me antioksidantë
Të pasura me antioksidantë, vitamina C, beta-karoten, luteina, zeaksantina, acidi klorogjenik dhe flavonoide. Këto komponime zvogëlojnë stresin oksidativ, ndihmojnë në luftimin e inflamacionit, zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve kronike, duke përfshirë sëmundjet e zemrës dhe madje edhe disa lloje kanceri.
Mbron zemrën dhe presionin e gjakut
Burim i mirë kaliumi, i cili ndihmon në rregullimin e presionit të gjakut. Së bashku me fibrat dhe antioksidantët, nektarinat kontribuojnë në shëndetin vaskular dhe zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve të zemrës.
Ndihmon në humbjen e peshës
Ky frut i preferuar është i ulët në kalori, duke përmbajtur 60 kalori për nektarinë mesatare. Ato janë zgjedhje ideale në vend të ëmbëlsirave për shkak të përmbajtjes së tyre të fibrave dhe nuk përmbajnë yndyrë. Fibra në nektarina ndihmon me ndjesinë e ngopjes dhe mund të kontribuojë në humbjen e peshës.

Një qëndrim i gjatë në një dhomë të kondicionuar mund të ketë efekte negative në lëkurën tuaj. Kondicionerët punojnë duke larguar lagështinë nga ajri për të ftohur ambientin, por ky proces mund të shkaktojë tharjen dhe dehidratimin e lëkurës, duke e bërë atë më të prirur ndaj plakjes së parakohshme.
Lëkura mund të ndjejë kruajtje, tharje dhe irritim, veçanërisht kur ajri i kondicionuar ul lagështinë e nevojshme për shëndetin e saj.
Shtresa e jashtme e lëkurës, epidermisi, është e para që ndikon nga humbja e lagështisë. Kur kjo shtresë nuk është mjaftueshëm e hidratuar, problemet kalojnë edhe në shtresat më të thella të lëkurës, duke shkaktuar kruarje, skuqje dhe irritim.
Efekti i kondicionerit mund ta përkeqësojë këtë situatë, duke e bërë të rëndësishëm ruajtjen e hidratimit dhe përdorimin e produkteve që ndihmojnë në riparimin dhe ruajtjen e lagështisë natyrale të lëkurës.
Për të parandaluar dëmet që mund të shkaktohen nga ajri i kondicionuar, ndiqni këto këshilla:
Përdorni hidratues: Zgjidhni një hidratues të mirë që mban lagështinë dhe përdorni atë pas çdo pastrimi të lëkurës.
Pini shumë ujë: Hidratojeni lëkurën nga brenda, duke konsumuar sasi të mjaftueshme uji gjatë gjithë ditës.
Përdorni lagështues ajri: Në dhomat e kondicionuara, përdorni lagështues ajri për të rikthyer lagështinë e ruajtur një mjedis të shëndetshëm për lëkurën tuaj.
Kondicionerët ulin temperaturën e ambientit në 18-26°C, gjë që ndikon në uljen e djersitjes, përveç disa zonave si sqetullat, pëllëmbët e shputat. Kjo pengon nxjerrjen natyrale të toksinave përmes djersës dhe mund të shkaktojë grumbullimin e papastërtive në lëkurë.
Ajri i kondicionuar mund të ulë prodhimin e vajit natyral të lëkurës, duke e bërë atë të duket e zbehtë dhe jo e shëndetshme.
Hidratimi është thelbësor për ruajtjen e elasticitetit të lëkurës. Kur kondicioneri largon lagështinë nga ambienti, lëkura humbet hidratimin, duke çuar në tkurrje, zbehje dhe formimin e rrudhave të holla. Me kalimin e kohës, ekspozimi i zgjatur ndaj ajrit shkakton rrudha të parakohshme dhe zbardhje të lëkurës.
Për të mbajtur lëkurën tuaj të shëndetshme. është e rëndësishme të kujdeseni për lagështinë e të përdorni produkte që ofrojnë mbrojtje e riparim të hidratimit natyror.
Shëndeti
A hani çokollatë çdo ditë? Ja si mund të ndikojë në trupin dhe shëndetin tuaj
Published
1 day agoon
July 7, 2025By
UBT News
Çokollata është ëmbëlsirë e preferuar për shumë njerëz, por me konsum të rregullt, bëhet pyetja nëse është e mirë apo e keqe për shëndetin. Përgjigja nuk është e qartë sepse efekti i çokollatës në trup varet nga lloji, sasia dhe frekuenca e konsumit.
Çokollata e zezë, me qumësht dhe e bardhë ndryshojnë në përbërje, dhe për këtë arsye në vlerat ushqyese.
Dallimi midis llojeve të çokollatës
Çokollata me qumësht dhe e zezë përmbajnë pluhur kakaoje ndërsa çokollata e bardhë përmban gjalpë kakaoje. Hulumtimi shkencor përqendrohet në çokollatën me qumësht dhe të zezë se është pluhuri i kakaos që përmban përbërës të lidhur me përfitimet shëndetësore – veçanërisht flavonoidet.
Mbështet shëndetin e zemrës
Flavonoidet, antioksidantë natyralë nga bima e kakaos, gjenden në sasi më të larta në çokollatën e zezë sesa në atë me qumësht. Ato mund të kenë efekt pozitiv në shëndetin e zemrës. Studimet kanë treguar se konsumi i rregullt i saj zvogëlon rrezikun e zhvillimit të hipertensionit me 27 përqind dhe rrezikun e tromboembolizmit venoz me 31 përqind.
Lehtëson dhimbjet menstruale
Çokollata e zezë është e pasur me magnez – 50 gramë ofrojnë 27 përqind të marrjes së rekomanduar ditore, ndërsa e njëjta sasi çokollate me qumësht ofron vetëm rreth shtatë përqind. Meqenëse magnezi relakson muskujt, mund të ndihmojë në uljen e dhimbjeve menstruale.
Mbani nivele të shëndetshme të hekurit
Burim i mirë hekuri, me 50 gramë që ofrojnë një të tretën e kërkesës ditore. Nutricionistja Diana Mesa tha: “Çokollata e zezë mund të jetë mënyrë e shijshme për të rritur marrjen e hekurit, për ata që janë në rrezik. Për përthithje më të mirë, kombino me ushqime të pasura me vitaminë C, siç është kivi.”
Përmirëson funksionin njohës dhe humorin
Flavonoidet në çokollatën e zezë përmirësojnë rrjedhën e gjakut në tru, gjë që kontribuon në përqendrim dhe kujtesë më të mirë. Ato zvogëlojnë stresin oksidativ, i cili shoqërohet me rënie. Konsumimi i 85% çokollatës për tre javë uli ndjeshëm humorin negativ tek subjektet, ndërsa çokollata me 70% kakao nuk tregoi të njëjtin efekt, shkruan Index.hr.
Rreziqet e mundshme të konsumit të përditshëm të çokollatës
Rritje e konsumit të yndyrnave të ngopura dhe sheqerit, të gjitha llojet e çokollatës, veçanërisht e bardha dhe e qumështit, përmbajnë sasi të larta të yndyrnave të ngopura e sheqernave të shtuara. Konsumi i tepërt i përbërësve rrit nivelet e kolesterolit dhe rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare.
Prania e metaleve të rënda në çokollatën e zezë
Shumë marka të çokollatës përmbajnë sasi shqetësuese të plumbit e kadmiumit. Nga 28 produktet e testuara, 23 përmbanin nivele që janë të dëmshme nëse konsumohen çdo ditë. Konsumi i tepërt është i lidhur me dëmtimin e veshkave, dëmtimin e sistemit imunitar dhe problemet e zhvillimit tek fëmijët.

UBT hap Akademitë Verore për Arkitekturë dhe Ndërtimtari – Edukimi praktik dhe kreativiteti në qendër të verës akademike

UBT sjell modën dhe kreativitetin në fokus: Hapet Akademia Verore e Dizajnit

BE-ja i jep dritën e gjelbër Bullgarisë për anëtarësim në Eurozonë

Hapet konsullata e Shqipërisë në Strugë

Ekspertë vendorë dhe ndërkombëtarë ndajnë dijen në Akademinë Verore të Fakultetit të Stomatologjisë në UBT

Netanyahu: Palestinezët duhet të kenë mundësinë të qëndrojnë në Gaza apo të largohen

Zelensky zëvendëson ambasadoren e Ukrainës në SHBA, pas kërkesës së Trump

Akropoli mbyllet përkohësisht për shkak të të nxehtit

Kërkohet vëmendje e shtuar të OSBE-së për Luginën e Preshevës
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës