

Lajmet
Gjashtë zbulimet e fundit që ndryshuan mënyrën se si mendojmë mbi origjinën tonë
Zbulimet gjatë viteve të fundit kanë çekuilibruar pikëpamjet e mëparshme.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNga Penny Spikins
Studimi shkencor i evolucionit njerëzor, na ka siguruar historikisht një rregull ngushëllues ndaj gjërave. Ai i ka përshkruar njerëzit si më të zgjuar, më intelektualë dhe më të kujdesshëm se paraardhësit tanë. Por zbulimet gjatë 5 viteve të fundit, e kanë përmbysur këtë pikëpamje të çekuilibruar.
1. Ka më shumë lloje njerëzore nga sa e kemi imagjinuar më herët
Specie të tilla si Homo Longi janë identifikuar vetëm në vitin 2018. Deri tani njihen 21 lloje qeniesh njerëzore. Vitet e fundit kemi kuptuar se paraardhësit tanë Homo Sapiens, mund të kenë takuar deri në 8 nga këto lloje të ndryshme njerëzish, nga specie të forta shtatlarta, përfshirë Neandertalët dhe të afërmit e tyre të afërt Denisovanët, deri tek shkurtabiqët (më pak se 1.65 metra të gjatë) dhe me tru të vogël si Homo Naledi.
2. Njerëzit hibridë janë pjesë e historisë sonë
Llojet humanoide hibride, që dikur shiheshin nga ekspertët si pjellë e fanta–shkencës, mund të kenë luajtur një rol kyç në evolucionin tonë. Dëshmia e rëndësisë së tyre vjen nga gjenetika. Gjurma nuk është vetëm në ADN-në e specieve tona (që përfshin gjene të rëndësishme të trashëguara nga Neandertalët), por edhe tek skeletet e qenieve hibride. Një shembull është “Deni“ një vajzë me një nënë Neandertal dhe baba Denisovan. Eshtrat e saj u gjetën në një shpellë në Siberi.
3. Ne patëm fat
E kaluara jonë evolucionare është më e rrëmujshme nga sa e mendonin deri dje shkencëtarët. A jeni shqetësuar ndonjëherë për dhimbjen e shpinës? Apo e shihni me xhelozi pas qenin tuaj teksa përshkoi një distancë më të madhe sesa ju? Kjo duhet të ishte e mjaftueshme për t’ju treguar se jemi larg përshtatjes së përsosur me botën.
Ne e dimë prej disa kohësh se evolucioni i bashkon zgjidhjet në përgjigje të një ekosistemi që tashmë mund të ketë ndryshuar. Por shumë nga ndryshimet në linjën tonë evolucionare njerëzore mund të jenë rezultat i rastësisë.
Për shembull, aty ku popullatat e izoluara kanë një karakteristikë, siç është një aspekt i pamjes së tyre, që nuk bën shumë diferencë në mbijetesën e tyre, kjo formë vazhdon të ndryshojë tek pasardhësit. Tiparet e fytyrave të Neandertalëve (si vetullat e tyre të theksuara) ose të trupit (përfshirë kafazet e mëdha të brinjëve), mund të kenë ardhur thjesht nga zhvendosja gjenetike.
4. Fati ynë është i ndërthurur me natyrën
Neve mund të na pëlqejë ta imagjinojmë veten si padronë të mjedisit. Por është gjithnjë e më e qartë se janë ndryshimet ekologjike, ato që na kanë formësuar si qenie. Origjina e specieve tona përkoi me ndryshime të mëdha të klimës, pasi ne spikatëm në krahasim me shumë nga speciet e tjera në ato epoka.
Të gjitha llojet e tjera të njeriut, duket se janë zhdukur si rezultat i ndryshimeve klimatike.
Tre speciet kryesore njerëzore Homo Erectus, Homo Heidelbergensis dhe Homo Neanderthalensis u zhdukën pas ndryshime të mëdha të klimës siç është Ngjarja Adams, një prishje e përkohshme e fushës magnetike të Tokës 42.000 vjet më parë, e cila përkoi me zhdukjen e Neandertalëve.
5. Mirësia është një avantazh evolucionar
Studimet kanë zbuluar arsye të reja për të pasur më shumë shpresë për shoqëritë e ardhshme njerëzore. Shkencëtarët besonin deri dje se ishin pjesët e dhunshme të natyrës njerëzore, ato që na kanë dhënë avantazh në shkallaren e evolucionit. Por vitet e fundit kemi gjeturprova edhe për anën e kujdesshme të natyrës njerëzore dhe kontributin e saj në suksesin tonë.
Skeletet e lashtë tregojnë shenja të jashtëzakonshme të mbijetesës nga sëmundjet dhe lëndimet, të cilat do të ishin të vështira nëse mos të pamundura pa ndihmën e ndërsjelltë.Gjurma e dhembshurisë njerëzore daton të paktën 1 milion e gjysmë vjet më parë.
Shkencëtarët kanë zbuluar njohuritë mjekësore të paktën që nga koha e Neandertalëve.Altruizmi bart me vete shumë përfitime të rëndësishme të mbijetesës. Ai u dha mundësi anëtarëve më të moshuar të komunitetit që të transmetonin njohuri të rëndësishme. Dhe kujdesi mjekësor i mbajti gjallë gjuetarët e aftë.
6. Ne jemi një specie e ndjeshme
Evolucioni na bëri më të ekspozuar emocionalisht, sesa duam që ta imagjinojmë. Ashtu si qentë shtëpiakë, me të cilët ndajmë shumë përshtatje gjenetike, si toleranca më e madhe për të huajt dhe ndjeshmëria ndaj shenjave sociale, hipersocialiteti njerëzor ka ardhur me një kosto:dobësia jonë emocionale.
Ne jemi më të ndjeshëm ndaj mënyrës sesi ndihen njerëzit përreth nesh, dhe jemi më të prekshëm ndaj ndikimeve sociale, më të prirur ndaj çrregullimeve emocionale, ndaj vetmisë dhe depresionit sesa paraardhësit tanë. Ndjenjat tona komplekse mund të mos jenë gjithmonë të këndshme, por ato janë pjesë e transformimeve kryesore që krijuan komunitete të mëdha dhe të ndërlidhura. Kjo pasi emocionet tona janë thelbësore për bashkëpunimet njerëzore. / “The Conversation” – Bota.al

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte ka siguruar presidentin Volodomyr Zelensky se Aleanca Veri-Atlantike do të vazhdojë të mbështesë Kievin zyrtar në përballje me agresionin ushtarak rus.
Ai në një konferencë për media në Kiev me presidentin e Ukrainës theksoi se ndihma e NATO-së do të vazhdojë të rritet.
“Tri vjet e gjysmë pas pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë, Ukraina vazhdon të qëndrojë e fortë. Dhe miqtë dhe partnerët tuaj në NATO vazhdojnë të qëndrojnë me ju. Mbështetja jonë është e palëkundur dhe vazhdon të rritet. Përfshirë, siç thatë edhe ju, përmes Listës së re të Kërkesave me Prioritet për Ukrainën- PURL- që mbështet një rrjedhë të rëndësishme të armëve vdekjeprurëse amerikane në Ukrainë përmes financimit të ofruar nga Aleatët e NATO-s. Në më pak se një muaj, kjo tashmë ka nënkuptuar 1.5 miliardë dollarë shtesë në pajisje thelbësore, mbrojtje ajrore. Municione. Dhe më shumë. Paketa të mëtejshme do të pasojnë”, tha Rutte.
Ai shtoi se po punojnë së bashku në NSATU, komandën e NATO-s në Gjermani – për të siguruar që forcat ukrainase të kenë atë që u nevojitet.
Rutte ka folur edhe mbi takimin e së hënës në Uashington, së bashku me presidentin e SHBA-së dhe shumë udhëheqës evropianë, për të shfrytëzuar mundësinë për t’i dhënë fund kësaj lufte të tmerrshme dhe për të sjellë paqe dhe siguri pas kaq shumë vuajtjesh.
“Presidenti Trump e ka bërë këtë një përparësi – jo vetëm duke thyer bllokimin me Putin, por duke e bërë të qartë se Shtetet e Bashkuara do të përfshihen në ofrimin e garancive të sigurisë për Ukrainën. Garancitë e forta të sigurisë do të jenë thelbësore – dhe kjo është ajo që po punojmë tani për ta përcaktuar. Në mënyrë që kur të vijë koha që ju të hyni në atë takim dypalësh – të keni forcën e padyshimtë të miqve të Ukrainës pas jush. Duke siguruar që Rusia do të mbështesë çdo marrëveshje. Dhe kurrë, kurrë më nuk do të përpiqet të marrë një kilometër katror të Ukrainës”, tha Rutte.
Bota
Pekini kundërshton tarifat e SHBA-së për tarifat 50% ndaj Indisë
Published
1 hour agoon
August 22, 2025By
UBT News
Ambasadori kinez në Indi, Xu Feihong, tha se Pekini kundërshton fuqimisht tarifat e larta të Uashingtonit ndaj Delhit dhe bëri thirrje për bashkëpunim më të madh midis Indisë dhe Kinës.
Xu e krahasoi SHBA-në me një ngacmues, duke thënë se ajo kishte përfituar prej kohësh nga tregtia e lirë, por tani po përdor tarifat si një “kartolinë negociuese” për të kërkuar çmime të tepruara nga vendet e tjera.
“SHBA-të kanë vendosur tarifa deri në 50% ndaj Indisë dhe madje kanë kërcënuar për më shumë. Kina e kundërshton fuqimisht këtë. Heshtja vetëm sa e trimëron ngacmuesin”, tha Xu të enjten, shkruan BBC.
Më parë këtë muaj, Trump vendosi një gjobë prej 25% ndaj Indisë, përveç tarifave prej 25% për blerjen e naftës dhe armëve nga Rusia. Shkalla e re do të hyjë në fuqi më 27 gusht.
Importet e shtuara të naftës së papërpunuar ruse të lirë nga Delhi që nga lufta në Ukrainë kanë shkaktuar një tendosje në lidhjet e saj me SHBA-në dhe kanë ndikuar në negociatat për një marrëveshje tregtare.
India ka mbrojtur blerjet e saj të naftës ruse, duke argumentuar se si një importuese e madhe e energjisë, duhet të blejë naftën më të lirë të disponueshme për të mbrojtur miliona indianë të varfër nga rritja e kostove. Ajo gjithashtu ka theksuar se administrata Biden i kishte thënë Indisë të blinte naftë ruse për të krijuar tregje botërore të energjisë.
Aktualitet
73 raste të dhunës në familje për një javë
Published
1 hour agoon
August 22, 2025By
UBT News
Zyra për Mbrojtje dhe Ndihmë të Viktimave, që funksionon në kuadër të Zyrës së Kryeprokurorit të Shtetit, ka trajtuar gjithsej 78 raste të reja gjatë periudhës 15 – 22 gusht 2025, në të gjitha regjionet e Republikës së Kosovës.
Sipas të dhënave zyrtare, pjesa më e madhe e rasteve, konkretisht 73 kanë të bëjnë me dhunën në familje, duke reflektuar edhe njëherë përmasat shqetësuese të këtij fenomeni në shoqëri.
“Përveç rasteve të dhunës në familje, janë trajtuar edhe dy raste të dhunimit, një rast i ngacmimit seksual, një rast i sulmit seksual, një rast i lëndimit të lehtë trupor”, thuhet në njoftim.
Bota
Kallas paralajmëron për ‘kurthin’ rus për shtyrjen e Kievit për lëshime tokash
Published
2 hours agoon
August 22, 2025By
UBT News
Kryediplomatja evropiane paralajmëroi kundër detyrimit të Ukrainës për të hequr dorë nga territori, duke thënë se ky është në fakt një “kurth” në të cilin Rusia dëshiron që ne të hyjmë.
“Dua të them, diskutimi është rreth asaj që duhet të heqë dorë Ukraina, cilat janë lëshimet që Ukraina është e gatshme të bëjë”, tha Kaja Kallas për BBC-në.
Kallas tha se Rusia është ajo që filloi luftën dhe nuk ka bërë ende asnjë lëshim, transmeton KosovaPress.
“Nëse biem në këtë kurth që po i bëjmë presion Ukrainës, çfarë janë të gatshme të heqin dorë, atëherë do ta shohim përsëri këtë, sepse agresioni do të jep fryte,” shtoi ajo.
Duke iu referuar samitit të javës së kaluar në Alaskë midis presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe atij rus Vladimir Putin, Kallas tha se Putin mori “gjithçka që donte”.
“Putin thjesht po qesh, jo duke i ndaluar vrasjet, por duke i rritur ato”, shtoi ajo.
Duke folur për nevojën për garanci sigurie të besueshme dhe të forta për Ukrainën, Kallas, megjithatë, pranoi se nuk kishte shumë hapa konkretë për një forcë penguese në këtë fazë të negociatave.
Kallas tha se i takon shteteve anëtare të Koalicionit të Gatshëm të përcaktojnë saktësisht se çfarë mund të ofrojnë.
Trump tha të enjten se perspektivat për paqe midis Ukrainës dhe Rusisë do të bëhen të qarta brenda dy javësh.
Rusia aneksoi rajonet Donetsk, Luhansk, Kherson dhe Zaporizhzhia të Ukrainës në shtator 2022.

Shampo pa sulfate: Pse dhe kur duhet t’i zgjidhni ato?

Nicolas Cage në bisedime për të luajtur në sezonin e pestë të “True Detective”

Rutte në Kiev: NATO mbështet Ukrainën

Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin

Pekini kundërshton tarifat e SHBA-së për tarifat 50% ndaj Indisë

73 raste të dhunës në familje për një javë

Këta janë antibiotikët më të mirë natyralë

“S’kam pasur kurrë dyshime, doja të qëndroja”, Dumfries tregon besnikëri ndaj Interit

Kallas paralajmëron për ‘kurthin’ rus për shtyrjen e Kievit për lëshime tokash
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit