Lajmet

​GAP: 338 mijë qytetarë kanë emigruar nga Kosova për dhjetë vjet

U tha se arsyet ekonomike dalin të jenë mbizotëruese në marrjen e vendimit për të emigruar.

Publikuar

Në tremujorin e parë të vitit 2024 planifikohet që 28 për qind e qytetarëve të Kosovës mbi moshën 18 vjeç të emigrojnë pas liberalizimit të vizave. Ndërkaq sektorët që pritet të preken më së shumti nga largimi i punonjësve janë ata të sektorit të ndërtimtarisë, hotelerisë dhe gastronomisë me 18.7 për qind, pastaj ai i tregtisë dhe prodhimit. Ndërsa në dhjetë vjetët e fundit nga vendi kanë emigruar 338 mijë qytetarë.

Kështu u bë e ditur në konferencën pë media të organizuar nga Instituti GAP me temën “Prirja për të emigruar nga Kosova pas liberalizimit të vizave: ndikimi në fuqinë punëtore”, ku u tha se arsyet ekonomike dalin të jenë mbizotëruese në marrjen e vendimit për të emigruar.

Përmes një ankete të realizuar me mbi 1 mijë qytetarë nga Kosova, Instituti GAP kishte për qëllim që të vinte në pah se cilat janë arsyet kryesore që nxisin ata për të emigruar, cilët sektorë do të preken më shumë dhe çështje të tjera.

Hulumtuesja e lartë në Institutin GAP, Anisa Zogaj tha se rreth 28 për qind e qytetarëve konsideruan se mundësitë më të mira për punësim janë arsyeja kryesore për të emigruar. Ajo theksoi se sektorët që pritet të preken në masë më të madhe nga largimi i punonjësve në periudhën afatshkurtër dhe afatmesme janë ata të sektorit të ndërtimtarisë, hotelerisë dhe gastronomisë me 18.7 për qind, pastaj tregtisë 18.1 për qind dhe prodhimit 12.9 për qind.

Zogaj potencoi se shumica e qytetarëve që planifikojnë të emigrojnë janë persona të cilët kanë përfunduar vetëm shkollimin e mesëm me 58 për qind, derisa shtoi se destinacionet kryesore janë Gjermania me 71 për qind, ndjekur nga Zvicra me 12 për qind dhe Austria me 5 për qind.

“28 për qind e qytetarëve të Kosovës mbi 18 vjeç kanë plane për të emigruar në periudhën e parë të këtij viti…Sektorët të cilët preken në masë më të madhe nga largimi i punëtorëve në këtë periudhë janë sektori i ndërtimtarisë me 18.7 për qind, hotelerisë dhe gastronomisë po ashtu me 18.7 për qind, tregtisë me 18.1 për qind dhe prodhimit me 12.9 për qind. Të njëjtit janë po ashtu sektorë të cilët kanë numrin më të lartë të punëtorëve në Kosovë dhe kanë produktivitetin më të lartë, por që pagat i kanë në pagën mesatare të Kosovës. Disa sektorë të tjerë të rëndësishëm si arsimi dhe shëndetësia nuk priten të preken në të njëjtën masë sikurse sektorët e ndërtimtarisë, prodhimit dhe gastronomisë…Arsyet ekonomike janë arsyet kryesore të cilat i shtyjnë qytetarët të emigrojnë. Gjithsej 28 për qind e qytetarëve cilësuan mundësitë më të mira për punësim si arsyeja kryesore për të emigruar…Shumica e qytetarëve që planifikojnë të emigrojnë janë persona të cilët kanë përfunduar vetëm shkollimin e mesëm me 58 për qind, ndërsa destinacionet kryesore janë Gjermania me 71 për qind, ndjekur nga Zvicra me 12 për qind dhe Austria me 5 për qind”, tha Zogaj.

Ndërkaq, hulumtuesi i lartë në Institutin GAP, Blendi Hasaj tha se në periudhën 2012/2022 rreth 338 mijë qytetarë janë larguar nga Kosova. Ai shtoi se liberalizimi i vizave sjell probleme në ekonomi, duke përfshirë mungesën e punonjësve në treg.

Hasaj theksoi se nëse nga Kosova emigrojnë shumë kuadro të cilat janë të shkolluara, pritet që të ulet produktivitetin në tërë vendin. Ai shtoi se kjo ndo të ndikojë edhe në uljen e konsumit, duke përfshirë në rënien e pagave.

“Kemi trajtuar disa çështje që lidhen me migrimin e qytetarëve të Kosovës me rastin e liberalizimit të vizave, ku fokusi jonë ka qenë veçmas me ato dinamikat që do të ndodhin ose që pritet të ndodhin në tregun e punës…Viteve të fundit Kosova dhe shtetet e Ballkanit Perëndimor po përballen me një shkallë të lartë të emigrimit të qytetarëve. Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës në periudhën 2012-2022 nga Kosova kanë emigruar gjithsej 338 mijë qytetarë, apo që është ekuivalente 18.8 për qind e popullsisë së Kosovës. Emigrimi i një shkalle të lartë të qytetarëve nga Kosova, sjell probleme të ndryshme në ekonomi. Në periudhën afatshkurtër kjo krijon mungesë të punonjësve në treg dhe varësisht nga sektorët që afektohen më shumë….Pastaj në periudhën afatgjate kjo del të jetë pak më problematike, nëse nga vendi emigrojnë shumë kuadro të cilat janë të shkolluara, emigrojnë të cilat janë produktive dhe ndërmarrës ose ndërmarrëse, krijojnë inovacion në ekonomi. Kjo pritet që ta ul produktivitetin në tërë vendin, gjithashtu do ta ul edhe konsumin dhe rrjedhimisht do të ndikojë në rënie të pagave në vend”, tha Hasaj.

Ndër të tjera, Hasaj potencoi se sipas raportit të Institutit GAP, del se në vendet fqinje të cilat kanë fituar liberalizimin e vizave në periudhën 2009-2010 në vitin e parë, efekti i migrimit të popullsisë nuk ka qenë më i lartë se 2.9 për qind. Përveç këtyre, në këtë konferencë u tha se një ndikim pozitiv që mund ta sjellë emigrimi në Kosovë është rritja e pjesëmarrjes së grave në fuqi punëtore. Po ashtu u potencua se sipas përgjigjeve të të anketuarve del se disa nga arsyet kryesore që do të motivohen qytetarët për të mos emigruar, por për të qëndruar në Kosovë janë pagat më të mira, përmirësimi i kushteve të punës dhe gjendjes në shëndetësi dhe arsim.

Lajmet

Intervistë/ Rektori i Universitetit të Trakias, Tabakoğlu: Teknoparku në UBT, një vend ku do të shkruhen suksese të mëdha

Publikuar

nga

Intervistoi: Dionesa Ebibi

Pyetje: Cila është rëndësia e ditës së sotme për ju?

“Sot është ndoshta një nga ditët më të lumtura për mua, pasi u vlerësova me një çmim nderi nga UBT në Kosovë. Ne punojmë shumë, përpjekemi, por në momente si këto, njeriu fillon të bëjë një vlerësim të vetvetes, emocionohet, është shumë i lumtur. I falënderoj shumë rektorin e nderuar dhe senatin që më ka vlerësuar me këtë çmim të mrekullueshëm. E pranoj këtë çmim në emër tim, në emër të universitetit tim dhe në emër të Turqisë.”

Pyetje: Si janë marrëdhëniet tuaja mes Turqisë dhe Kosovës në fushën e arsimit?

“Ne kemi marrëveshje të dyanshme me të gjitha universitetet ekzistuese në Kosovë, bëjmë bashkëpunime mes universiteteve, përveç kësaj, pranojmë studentë nga Kosova, ofrojmë shkollime për studime pasuniversitare, universitare, dhe doktoraturë. Kemi bashkëpunime në fushën e shëndetësisë, bisedojmë me qeveritë, bisedojmë me ministritë, por sot bëmë diçka shumë të rëndësishme: dy universitetet kanë hyrë në një projekt të përbashkët për një park teknologjik. Kemi krijuar një hapësirë ku kompanitë nga Turqia dhe Kosova bëhen bashkë, ku studentët, profesorët dhe shumë sektorë të tjerë do të mund të mblidhen në një vend. Nëse ky mjedis trajtohet mirë, do të kultivohen fidane, do të kultivohen lule të bukura, dhe do të bëhet një vend ku do të nënshkruhen sukseset e mëdha dhe ndoshta do të ndryshojmë fatin e dy shteteve. Jam shumë i lumtur.”

Pyetje: Çfarë mund të sjellë ky bashkëpunim në kuadër të projekteve konkrete? Kur do t’i shohim hapat e parë

“Në një kohë, periudhë shumë të afërt do të shohim të gjitha gjërat, rektori, zoti Hajrizi, është një rektor që vepron shumë shpejt. Aktualitetin, Turqinë dhe botën di shumë mirë ta lexojë, dhe për Kosovën është një shans i madh. Kosova ka një energji të saj, por këtu në këtë mjedis është më e lehtë që të shihet ajo energji. Shpresojmë që në kohën shumë të afërt, do të ndodhin gjëra shumë të bukura.”

Trakya Üniversitesi Rektörü Tabakoğlu: UBT’deki Teknopark, büyük başarıların yazılacağı bir yer

Soru: Bugünün önemi nedir sizin için?

“Bugün belki de en mutlu günlerimden biri, çünkü Kosova’da UBT Üniversitesi tarafından bir onur ödülüne layık görüldüm. Çok uğraşıyoruz, gayret ediyoruz ama insan hani böyle günlerde galiba kendi değerlendirme sürecine giriyor, duygusal oluyor, çok mutlu oluyor. Değerli rektörüme ve senatoya bana bu güzel ödülü layık gördükleri için çok teşekkür ediyorum. Benim adıma, üniversitem adına ve Türkiye adına kabul ediyorum.”

Soru: Türkiye ve Kosova arasındaki eğitim alanındaki ilişkileriniz nasıl?

“Biz var olan Kosova’daki bütün üniversitelerle ikili anlaşmalarımız var, üniversite-üniversite iş birlikleri yapıyoruz, bunun dışında Kosova’dan öğrenciler kabul ediyoruz, yüksek lisans, lisans, doktora eğitimleri veriyoruz. Sağlık alanında iş birliklerimiz var, hükümetlerle görüşüyoruz, bakanlıklarla görüşüyoruz ama galiba bugün çok önemli bir şey yaptık: İki üniversite bir teknopark ortak projesine girdi. Türkiye’den şirketler girince buraya, şirketlerin bir araya geleceği, öğrencilerin, hocalarının, pek çok alanda bir araya gelebileceği bir ortam oluşturduk. Bu ortam güzel bakılırsa çok güzel fidanları yetiştirecek, çok güzel çiçekler yetiştirecek ve bir yer haline gelecek ve her iki ülkenin ve belki kaderini değiştirecek, çok büyük başarıların imzası atılacak. Ben oldukça mutluyum.”

Soru: Bu iş birliği somut projeler bağlamında neler getirebilir? Adımları ne zaman göreceğiz?

“Çok yakın zamanda her şeyi göreceğiz, bir kere rektör sayın Hajrizi, son derece hızlı hareket eden bir rektörümüz. Günceli, Türkiye dünyayı çok iyi okuyabiliyor, Kosova için büyük bir şans. Kosova’nın kendine ait bir enerjisi var ama burada o enerjiyi görmek daha mümkün. Burada inşallah çok yakın zamanda, çok güzel şeyler olacak.”

Röportajı yapan: Dionesa Ebibi

 

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Paralajmërimi për protesta, policia bllokon përkohësisht disa rrugë në Tiranë

Publikuar

nga

Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit do të mbajë protestën e radhës pranë ambieneve të Bashkisë Tiranë. Protesta është planifikuar për në orën 16:30, ndërkohë që nga ana e Policisë së Shtetit është publikuar plani i masave për mbarëvajtjen e tubimit.

Policia bën me dije se prej orës 16:00 e në vijim, do të ketë bllokim të përkohshëm të qarkullimit të mjeteve, në bulevardin kryesor pranë Bashkisë së Tiranës.

Uniformat blu sugjerojmë qytetarët që të përdorin rrugë alternative, deri në përfundim të tubimit, si Unaza e Mesme dhe Unaza e Madhe.

Në njëoftimin publik, policia fton qytetarët që të mos ndërmarrin akte që mund të cënojnë sigurinë e efektivëve.

“Gjatë disa tubimeve të mëparshme, të zhvilluara nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit, në sheshin para Bashkisë Tiranë, janë evidentuar raste të përsëritura të kundërshtimit të forcave të policisë, përdorimit dhe hedhjes së molotovëve e sendeve të tjera, në drejtim të Bashkisë Tiranë, duke rrezikuar seriozisht jetën dhe shëndetin e punonjësve të policisë dhe vetë pjesëmarrësve në tubime. Drejtoria Vendore e Policisë Tiranë respekton plotësisht të drejtën e qytetarëve për të organizuar dhe marrë pjesë në tubime paqësore. Policia u përsërit thirrjen organizatorëve, drejtuesve dhe pjesëmarrësve në tubime për të respektuar ligjin dhe për t’u distancuar nga çdo akt dhune. Cenimi i rendit e sigurisë publike dhe rrezikimi i shëndetit e jetës së punonjësve të policisë dhe pjesëmarrësve në tubim përbëjnë shkelje të ligjit dhe Policia e Shtetit do të veprojë gjithnjë me profesionalizëm”, thuhet në njoftimin e policisë./Euronews.al/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kryeziu i përgjigjet BE-së për mungesën e progresit në dialog, fajin e hedh te Serbia

Publikuar

nga

Zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës, Përparim Kryeziu, i është përgjigjur deklaratave të zëdhënësit të Bashkimit Evropian, Peter Stano.

Stano në një konferencë për media të hënën tha se rezultatet e deritanishme në dialog nuk janë dështim i emisarit Miroslav Lajçak, por i Kosovës dhe Serbisë.

Derisa Kryeziu përmes një postimi në Twitter tha se mungesa e progresit është shkaku i shkeljes së marrëveshjes nga ana e Serbisë.

“Është një zhvillim i dukshëm që BE-ja pranon se procesi i dialogut nuk ka ecur mirë. Megjithatë, mungesa e progresit nuk është për shkak të të dyja palëve. Këtu është një listë e shkeljeve nga Serbia të Marrëveshjes Themelore, vetëm 2 javë pasi tha PO, në shkurt 2023”, ka shkruar ai.

Ndryshe Stano në një konferencë për media theksoi se emisari Lajçak dhe përfaqësuesi i Lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, kanë përkrahjen e plotë të shteteve anëtare sa i përket dialogut Kosovë-Serbi.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Durmishi ftohet nga Prokuroria Speciale për tenderin e rrugës Prishtinë-Podujevë

Publikuar

nga

Zëvendësministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Hysen Durmishi është ftuar nga Prokuroria Speciale për tenderin e rrugës Prishtinë-Podujevë. Lajmin e ka bërë të ditur vetë Durmishi, i cili ka theksuar se është i ftuar me datën 8 maj.

“Dëshiroj të ju njoftoj se kam pranuar një ftesë nga prokuroria speciale për intervistë me datën 8 maj. Kur e mora ftesën mendova që më në fund po më ftojnë për të më pyetur për lëndën që e pata dorzuar në prokurori speciale para gati tri viteve. Por jo, ata më kishin ftuar për nënshkrimin e kontratave për rrugën Prishtinë – Podujevë. Me gjasë dikujt po i pengon dinamika e punimeve në këtë projekt sepse gjithçka po ecën sipas planit”, potencoi Durmishi.

“Të ftosh zv.ministrin për intervistim duke u bazuar në spekulimet e një operatori ekonomik, edhe pas vendimit të OSHP- së që na jep të drejtë neve si autoritet kontraktues, më duket sinqerisht e pakuptimtë. Ankesa e atij operatori ekonomik është shpallur e pabazuar edhe me vendim”.

Durmishi potencoi se ka raste të tjera të cilat i ka dërguar në prokurorinë Speciale por që të njejtin kanë zvarritur procesin.

“Sa e sa raste kam dërguar në prokurori speciale, prokurori themelore e polici të krimeve ekonomike dhe asnjë deri më tash nuk po trajtohet, përkundrazi zvarriten me vite e vite edhe pse ka fakte sa të duash për krim e korrupsion. Rasti i mirëmbajtjes së urave p.sh ku nga 500 mijë euro të planifikuara në fund kontrata përfundon në 5 milionë e 300 mijë euro. Nuk e di çfarë fakti tjetër i duhet prokurorit për të vepruar! Unë me datë 8 maj do të shkoj në Prokurori Speciale për të ju treguar që jam i lumtur që jam nënshkrues i kontratave për rrugën Prishtinë – Podujevë. Do të doja që edhe projektet tjera të ecnin me dinamikën e punëve që po bëhen në këtë rrugë. Do të vazhdoj që t’a kryej punën time me nder e përkushtim pavarësisht pengesave që na dalin gjatë rrugës”, përfundoi ai.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara